,VvOJFS[
3PCPUOJDZQS[FNZTPXJJS[FNJFvMOJDZ
2
Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich, projekt „Opracowanie i upowszechnienie krajowych
standardów kwalifikacji zawodowych”.
KRAJOWY STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH
Kuśnierz (743402)
Autorzy
–
inż. Lidia Mnich
Zespół Szkół Zawodowych im. Jana Kilińskiego, Radom
–
inż. Jadwiga Mucha
Zespół Szkół Zawodowych im. Jana Kilińskiego, Radom
Konsultant ds. metodologii
–
dr inż. Marek Kowalik
Politechnika Radomska
Recenzenci
–
dr inż. Tadeusz Sadowski
Centralne Laboratorium Przemysłu Obuwniczego, Kraków
–
inż. Mieczysław Mrozek
Usługi Kuśnierskie, Puławy
Ewaluatorzy zewnętrzni
–
mgr inż. Włodzimierz Janas
„Apraf”, Radom
Polska Izba Branży Skórzanej, Radom
–
Kazimierz Klepaczewski
Zakład Pracy Chronionej Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „Emar”, Radom
Polska Izba Branży Skórzanej, Radom
–
Jerzy Staniewski
Polska Izba Branży Skórzanej, Radom
emerytowany kierownik Kontroli Jakości zakładu „Lider”, Radom
Komisja zatwierdzająca
−
mgr Maciej Prószyński – przewodniczący
Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa
−
mgr Jolanta Kosakowska
Związek Rzemiosła Polskiego, Warszawa
−
Celina Korczak
Pracownia Galanterii Skórzanej, Warszawa
Cech Rzemiosł Skórzanych, Warszawa
–
Romuald Łukasik
Pracownia torebek i galanterii skórzanej, Warszawa
Cech Rzemiosł Skórzanych, Warszawa
© Copyright by Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, 2007
ISBN 978-83-7204-503-4 [235]
Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. (048) 364-42-41, fax (048) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
SPIS TREŚCI
Wstęp
................................................................................................................ 4
1.
Podstawy prawne wykonywania zawodu .................................................. 9
2.
Syntetyczny opis zawodu ............................................................................ 9
3. Stanowiska
pracy
...................................................................................... 10
4. Zadania
zawodowe .................................................................................... 10
5.
Składowe kwalifikacji zawodowych......................................................... 11
6. Korelacja
między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych.................................................. 11
7. Kwalifikacje
ponadzawodowe .................................................................. 12
8.
Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych
i specjalistycznych dla zawodu ................................................................. 14
4
Wstęp
Gospodarka oparta na wiedzy i współczesny rynek pracy potrzebują instru-
mentów wspierających rozwój zasobów ludzkich. W związku z tym duże nadzieje
wiąże się z ustanowieniem norm kwalifikacyjnych, które pozwoliłyby z jednej
strony zwiększyć przejrzystość kwalifikacji zawodowych potrzebnych gospodarce,
a z drugiej strony mogłyby być wykorzystywane do poprawy jakości kształcenia
i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym.
Podstawę prawną tworzenia w Polsce systemu krajowych standardów kwali-
fikacji zawodowych stanowi Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrud-
nienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.),
w której określono m.in. (Art. 4), że:
„…Minister właściwy do spraw pracy realizuje zadania na rzecz rynku pracy
przez dążenie do uzyskania wysokiego poziomu i rozwoju zasobów ludzkich,
w szczególności przez:
–
prowadzenie badań i analiz rynku pracy,
–
ustalanie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy,
–
koordynowanie opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych dla za-
wodów występujących w klasyfikacji zawodów i specjalności oraz prowadzenie
baz danych o standardach kwalifikacji…”.
W Polsce nadzorem i koordynacją opracowywania standardów kwalifikacji
zawodowych o randze krajowej zajmuje się Departament Rynku Pracy Minister-
stwa Pracy i Polityki Społecznej. Będą one uaktualniane okresowo w miarę potrzeb
i zmian w wykonywaniu zawodu.
Zbiór sukcesywnie opracowywanych krajowych standardów kwalifikacji zawo-
dowych jest udostępniany w internetowej bazie danych, założonej na serwerze Mini-
sterstwa Pracy i Polityki Społecznej http://www. standardyiszkolenia.praca.gov.pl.
Opis standardu zawiera następujące elementy:
1.
Podstawy prawne wykonywania zawodu (zawierają przepisy związane ściśle
z wykonywaniem zawodu).
2.
Syntetyczny opis zawodu.
3.
Wykaz stanowisk pracy z przyporządkowaniem do pięciu poziomów kwalifikacji.
4.
Wykaz zadań zawodowych.
5.
Wykaz składowych kwalifikacji zawodowych.
6.
Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych pracownika przy-
porządkowane do:
–
pięciu poziomów kwalifikacji zawodowych,
–
grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawo-
wych i specjalistycznych.
W obecnym stanie prawnym standardy kwalifikacji zawodowych nie są obli-
gatoryjnym dokumentem. Aktualnie opracowane standardy funkcjonują na zasa-
dzie dokumentu rekomendowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
i mogą być wykorzystywane przez zainteresowane osoby i instytucje do różnych
celów, np. poradnictwa zawodowego, dostosowania ofert pracy do kwalifikacji
5
osób poszukujących pracy, oceny „luki kwalifikacyjnej” osób bezrobotnych i po-
szukujących pracy, opracowania programów staży i praktyk zawodowych w ra-
mach przygotowania zawodowego, przygotowania podstaw programowych kształ-
cenia w zawodzie, programów kształcenia i doskonalenia zawodowego.
Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przedstawia rys. 1.
Rys. 1. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych
KLASYFIKACJA
ZAWODÓW
I SPECJALNOŚCI
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 1
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 2
kolejne zawody ....
!
Nazwa zawodu zgodnie z klasyfikacją
!
Słownik pojęć
!
Podstawy prawne wykonywania zawodu
!
Syntetyczny opis zawodu
!
Stanowiska pracy
!
Zadania zawodowe
!
Składowe kwalifikacji zawodowych
!
Specyfikacja kwalifikacji zawodowych według grup
i poziomów:
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 3
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 4
ponadzawodowe
ogólnozawodowe
podstawowe
specjalistyczne
–
umiejętności
–
wiadomości
–
cechy
psychofizyczne
POZIOM 1
ponadzawodowe
ogólnozawodowe
podstawowe
specjalistyczne
–
umiejętności
–
wiadomości
–
cechy
psychofizyczne
POZIOM 2
ponadzawodowe
ogólnozawodowe
podstawowe
specjalistyczne
–
umiejętności
–
wiadomości
–
cechy
psychofizyczne
POZIOM 5
(itd. ...)
6
* * *
Krajowy standard kwalifikacji zawodowych powstaje w oparciu o analizę za-
wodu, która polega na wyodrębnieniu zakresów pracy w zawodzie oraz typowych
zadań zawodowych Z-n (n = 1, 2, 3…). Przyjęto, że zakres pracy ma odpowiadać
potrzebom rynku pracy, tzn. powinna istnieć możliwość zatrudnienia pracownika
w danym zakresie pracy, na jednym lub kilku stanowiskach. Zakresom prac przy-
porządkowano tzw. składowe kwalifikacji zawodowych K-i (i = 1, 2, 3…). Każ-
dej składowej kwalifikacji zawodowych przyporządkowano co najmniej jedno
(najczęściej kilka) zadań zawodowych. Korelację między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych przedstawia tabela 2 opisu standardu.
W kolejnym kroku analizy każde zadanie zawodowe rozpisane zostało na
zbiory: umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych. W grupie kwalifikacji
podstawowych dla zawodu i specjalistycznych poszczególnym umiejętnościom,
wiadomościom i cechom psychofizycznym przyporządkowano oznaczenia tych
składowych kwalifikacji zawodowych K-i, w których dana umiejętność, wiado-
mość i cecha jest wykorzystywana. W grupie kwalifikacji ogólnozawodowych
i ponadzawodowych nie indeksuje się umiejętności, wiadomości i cech psychofi-
zycznych symbolami K-i, gdyż z definicji są one przypisane do wszystkich skła-
dowych kwalifikacji zawodowych K-i.
Rysunek 2 przedstawia etapy analizy zawodu.
Rys. 2. Etapy analizy zawodu
Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych przypisane zostały
do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podsta-
wowych dla zawodu i specjalistycznych, które różnią się zasięgiem i stopniem
ogólności.
Kwalifikacje ponadzawodowe opisane są zbiorami umiejętności, wiadomo-
ści i cech psychofizycznych wspólnych dla branży lub sektora gospodarki, w której
zawód funkcjonuje (np. branża budowlana, informatyczna). Kwalifikacje po-
nadzawodowe obejmują także kwalifikacje kluczowe, które definiuje się jako
wspólne dla wszystkich zawodów. Kwalifikacje ogólnozawodowe są wspólne dla
wszystkich zakresów pracy w zawodzie, czyli dla tzw. składowych kwalifikacji
ZAWÓD
ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
ZADANIE ZAWODOWE
UMIEJĘTNOŚCI – WIADOMOŚCI
– CECHY PSYCHOFIZYCZNE
7
zawodowych K-i. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu są charakterystyczne dla
jednej lub kilku (ale nie wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych. Kwali-
fikacje specjalistyczne także są charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie
wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych, ale ponadto są to umiejętności,
wiadomości i cechy psychofizyczne rzadziej występujące w zawodzie, które wy-
konuje stosunkowo mała grupa pracowników wyspecjalizowanych w dość wąskiej
działalności w ramach zawodu. Rysunek 3 przedstawia zasięg poszczególnych
rodzajów kwalifikacji zawodowych.
W Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych zdefiniowano pięć po-
ziomów kwalifikacji. Uporządkowanie kwalifikacji zawodowych według pozio-
mów ma na celu ukazanie złożoności pracy, stopnia trudności i ponoszonej odpo-
wiedzialności. Zasadą było niemieszanie ze sobą dwóch kwestii: wykształcenia
towarzyszącego zdobywaniu kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności wyma-
ganych do wykonywania pracy na typowych stanowiskach pracy w zakładach pra-
cy. Przyjęto nadrzędność wymagań stawianych pracownikom na stanowiskach
pracy nad wymaganiami określonymi w podstawach programowych kształcenia
w zawodzie i wynikającymi z nich wymaganiami programów nauczania oraz wy-
maganiami zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.
GOSPODARKA
(Klasyfikacja zawodów i specjalności)
Kwalifikacje kluczowe (np. porozumiewanie się w języku obcym, umiejętność wyszukiwania
i przetwarzania informacji, przedsiębiorczość, umiejętność pracy zespołowej itp.)
BRANŻA (SEKTOR GOSPODARKI)
Kwalifikacje ponadzawodowe
ZAWÓD
Kwalifikacje ogólnozawodowe
ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
ZADANIE ZAWODOWE
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
Rys. 3. Zasięg rodzajów kwalifikacji zawodowych
Na poziomie pierwszym umieszcza się umiejętności towarzyszące pracom
prostym, rutynowym, wykonywanym pod kierunkiem i pod kontrolą przełożonego.
Najczęściej jest to praca wykonywana indywidualnie. Do wykonywania pracy na
poziomie pierwszym wystarcza przyuczenie. Osoba wykonująca pracę ponosi za
nią indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
8
Poziom drugi wymaga samodzielności i samokontroli przy wykonywaniu ty-
powych zadań zawodowych. Pracownik potrafi pracować w zespole pod nadzorem
kierownika zespołu. Ponosi indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
Na poziomie trzecim kwalifikacji zawodowych pracuje pracownik, który wy-
konuje złożone zadania zawodowe. Złożoność zadań generuje konieczność posia-
dania umiejętności rozwiązywania nietypowych problemów towarzyszących pracy.
Pracownik potrafi kierować małym, kilku- lub kilkunastoosobowym zespołem
pracowników. Ponosi odpowiedzialność zarówno za skutki własnych działań, jak
i za działania kierowanego przez siebie zespołu.
Poziom czwarty wymaga od pracownika umiejętności wykonywania wielu
różnorodnych, często skomplikowanych i problemowych zadań zawodowych. Za-
dania te mają charakter techniczny, organizacyjny i specjalistyczny oraz wymagają
samodzielności powiązanej z poczuciem ponoszenia wysokiej osobistej odpowie-
dzialności. Pracownik musi potrafić kierować zespołami średniej i dużej liczebno-
ści, od kilkunastu do kilkudziesięciu osób, podzielonymi na podzespoły.
Poziom piąty reprezentują pracownicy, którzy kierują organizacjami i podej-
mują decyzje o znaczeniu strategicznym. Potrafią diagnozować, analizować i pro-
gnozować złożoną sytuację gospodarczą i ekonomiczną oraz wdrażać swoje pomy-
sły do praktyki organizacyjnej i gospodarczej. Są w pełni samodzielni, działający
w sytuacjach przeważnie problemowych, ponoszący odpowiedzialność i ryzyko
wynikające z podejmowanych decyzji i działań. Pracownicy ci ponoszą także od-
powiedzialność za bezpieczeństwo i rozwój zawodowy podległych im osób i całej
organizacji.
9
1. Podstawy prawne wykonywania zawodu
1
−
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880
z późn. zm.).
−
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2001 r.
Nr 62, poz. 627 z późn. zm.).
−
Ustawa z dnia 22 marca 1989 r. o rzemiośle (Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz. 979
z późn. zm.).
−
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z późn. zm.).
−
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 sierpnia 2001 r. w sprawie bez-
pieczeństwa i higieny pracy przy wyprawianiu skór surowych (Dz. U. z 2001 r.
Nr 92, poz. 1024).
−
Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami ga-
tunków zagrożonych wyginięciem, sporządzona w Waszyngtonie dnia 3 marca
1973 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 27, poz. 112).
−
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w spra-
wie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w za-
kresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. Nr 191,
poz. 1596).
−
Rozporządzenie Ministra Środowiska z 14 czerwca 2007 r. w sprawie rocznych
poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych
(Dz. U. Nr 109, poz. 752).
2. Syntetyczny opis zawodu
Kuśnierz wykonuje i naprawia odzież oraz galanterię ze skór futerkowych po-
spolitych, półszlachetnych i szlachetnych korzystając z projektów własnych lub
powierzonych. Do typowych wyrobów kuśnierskich zalicza się okrycia futrzane
(futra, kurtki, kamizelki, pelisy), błamy, kołnierze, czapki, szale, etole, rękawice.
Miejscami pracy kuśnierza są zakłady produkcyjne oraz zakłady usługowe wyko-
nujące wyroby na zamówienie klientów z materiałów własnych lub powierzonych.
Do głównych zadań wykonywanych przez kuśnierza zalicza się: obsługiwanie
maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w kuśnierstwie z uwzględnieniem zale-
ceń bhp i ppoż., modelowanie i wykonywanie form odzieży futrzarskiej, dobiera-
nie i przygotowanie skór oraz dodatków i wykonanie określonych wyrobów fu-
trzarskich w produkcji konfekcyjnej i usługowej.
Praca kuśnierza to praca wyczerpująca fizycznie. Większość czynności wyko-
nywana jest ręcznie w pozycji stojącej, lekko pochylonej lub siedzącej. Kuśnierz
powinien odznaczać się dobrym wzrokiem, prawidłowym widzeniem barw, pamię-
cią wzrokową oraz czuciem dotykowym.
Powinna też cechować go spostrzegawczość, zdolności manualne, wyobraźnia
przestrzenna oraz cierpliwość, staranność i dokładność. Dużą pomoc w osiągnięciu
1
Stan prawny na dzień 30 czerwca 2007 r.
10
dobrych wyników w pracy zawodowej stanowią zdolności plastyczne, kultura oso-
bista i komunikatywność.
Przeciwwskazania do wykonywania zawodu to: przewlekłe choroby dróg od-
dechowych, schorzenia skóry oraz uczulenia na włos, barwniki i garbniki.
Kuśnierz pracuje w pomieszczeniu w otoczeniu maszyn i urządzeń w dobrych
warunkach oświetleniowych przy świetle sztucznym lub naturalnym. Podczas pra-
cy na stanowiskach maszynowych występuje niewielki hałas. Przy nawilżaniu i su-
szeniu skór zwiększona jest wilgotność powietrza, a przy krojeniu i zszywaniu skór
występuje znaczne zapylenie.
Typowymi stanowiskami pracy w kuśnierstwie są: dobieracz – dobiera skóry
w komplety, krojczy – kroi skóry na poszczególne elementy wyrobu, szwacz –
zszywa skóry na maszynach kuśnierskich w elementy wyrobu, które w dalszej
fazie produkcji zszywane są w całość, nabijacz – formuje elementy wyrobu oraz
wykańczacz – konfekcjonuje elementy wyrobu (nakłada dodatki) i wykańcza wyrób.
Kuśnierz powinien umieć pracować na każdym z wyżej wymienionych sta-
nowisk, co umożliwi mu należyte wywiązanie się z powierzonych zadań.
3. Stanowiska pracy
Tabela 1. Przyporządkowanie stanowisk pracy do poziomów kwalifikacji zawodowych
Poziom
kwalifikacji
zawodowych
Typowe stanowiska pracy
UWAGI
1
*
)
2
−
Nabijacz skór i elementów wyrobów.
−
Obrównywacz elementów wyrobu.
−
Szwacz.
−
Prasowacz.
−
Wykańczacz.
3
−
Konstruktor – modelarz.
−
Dobieracz skór futerkowych.
−
Krojczy skór futerkowych.
−
Brakarz.
4
*
)
5
*
)
*
)
Nie zidentyfikowano w badaniach.
4. Zadania zawodowe
Z-1. Organizowanie i obsługa własnego stanowiska pracy zgodnie z zasadami
i przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ergonomii, ochrony przeciw-
pożarowej i ochrony środowiska.
Z-2. Sortowanie skór futerkowych wg rodzaju, charakteru okrywy włosowej
i tkanki skórnej.
11
Z-3. Obsługa, dobór i eksploatowanie maszyn szwalniczych, urządzeń i narzędzi
stosowanych w kuśnierstwie.
Z-4. Dobieranie fasonu odzieży do typu sylwetki i rodzaju skór futerkowych.
Z-5. Konstruowanie i modelowanie form odzieży futrzanej.
Z-6. Dobieranie skór futerkowych, właściwego kroju (dla danego typu skór) oraz
dodatków do wykonywania określonych wyrobów kuśnierskich.
Z-7. Wykonywanie wyrobów kuśnierskich w produkcji konfekcyjnej.
Z-8. Wykonywanie wyrobów kuśnierskich, napraw i przeróbek w produkcji mia-
rowo-usługowej.
Z-9. Współpraca z uczestnikami procesu technologicznego i przełożonymi.
Z-10. Kierowanie podległym zespołem pracowników.
Z-11. Ocenianie poprawności wykonywanego zadania własnego oraz podległych
pracowników.
Z-12. Zapewnianie wysokiej jakości i estetyki wyrobów futrzarskich.
5. Składowe kwalifikacji zawodowych
K-1. Obsługiwanie i konserwacja maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów ze
skór futerkowych.
K-2. Wykonywanie modeli i wzorów wyrobów futrzarskich w produkcji konfek-
cyjnej.
K-3. Dobieranie skór futerkowych i stosowanie odpowiednich technik rozkroju
w zależności od rodzaju skór, wyrobu i mody.
K-4. Przygotowywanie elementów do montażu (szycie maszynowe i ręczne), z wy-
korzystaniem różnych sposobów wykończenia wyrobów futrzarskich.
K-5. Wykonywanie usług szycia, naprawy i przeróbek w zakresie kuśnierstwa dla
klientów indywidualnych.
K-6. Kontrolowanie i ocenianie jakości materiałów, przebiegu i efektów końco-
wych pracy.
6. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi
kwalifikacji zawodowych
Tabela 2. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi kwalifikacji zawodowych
Składowe kwalifikacji zawodowych
Zadania
zawodowe
K-1 K-2 K-3 K-4 K-5 K-6
Z-1
X X X X X X
Z-2
X X X X X X
Z-3
X X X X X X
Z-4
X X X
Z-5
X
X
X
Z-6
X X X X
12
Składowe kwalifikacji zawodowych
Zadania
zawodowe
K-1 K-2 K-3 K-4 K-5 K-6
Z-7
X X X X X
Z-8
X X X X X
Z-9
X X X X X
X
Z-10
X X X X X X
Z-11
X X X X X X
Z-12
X X X X X X
7. Kwalifikacje ponadzawodowe
UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych.
Tabela 3. Przyporządkowanie kwalifikacji ponadzawodowych do poziomów kwalifikacji
Poziom
kwalifikacji
zawodowych
Kwalifikacje ponadzawodowe
UMIEJĘTNOŚCI
1
*
)
2
−
Organizuje własne stanowisko pracy.
−
Zachowuje ład i porządek na stanowisku pracy.
−
Bezpośrednio komunikuje się z przełożonymi i współpracownikami.
−
Dokonuje samooceny własnej pracy.
−
Obsługuje komputer i urządzenia peryferyjne.
−
Obsługuje podstawowy sprzęt biurowy.
−
Posługuje się dokumentacją techniczną związaną z wykonywanym zadaniem
zawodowym, instrukcjami obsługi, poradnikami, normami itp.
−
Stosuje zasady, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpo-
żarowej i ochrony środowiska na swoim stanowisku pracy.
−
Wykonuje zadania zawodowe zgodnie z zasadami ergonomii.
−
Udziela pierwszej pomocy przedmedycznej.
−
Doskonali swoje umiejętności zawodowe.
−
Przestrzega zasad etyki zawodowej.
3
−
Organizuje stanowiska pracy zgodnie z zasadami organizacji pracy, ergonomii
i bhp.
−
Stosuje przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przeciwpożarowe
i ochrony środowiska, wydaje polecenia w sprawie usuwania niedociągnięć
i nadzoruje ich wykonywanie.
−
Kształtuje estetykę własnego miejsca pracy.
−
Dzieli się doświadczeniem zawodowym z innymi członkami zespołu pracowniczego.
−
Inicjuje i wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na
poprawę warunków i jakości pracy (oprogramowanie specjalistyczne komputera).
−
Motywuje siebie i pracowników zespołu do efektywnej, odpowiedzialnej i bez-
piecznej pracy.
−
Posługuje się podstawowymi pojęciami i kategoriami ekonomicznymi.
−
Przestrzega zasad współżycia społecznego.
−
Przygotowuje bieżące i okresowe informacje dotyczące realizacji zadań oraz
sprawozdania z wykonywanej pracy.
13
Poziom
kwalifikacji
zawodowych
Kwalifikacje ponadzawodowe
−
Rozwiązuje problemy na nadzorowanych stanowiskach pracy.
−
Sporządza podstawową dokumentację warsztatową.
4
*
)
5
*
)
WIADOMOŚCI
1
*
)
2
−
Zasady organizacji stanowiska pracy.
−
Typowy sprzęt wyposażenia stanowiska pracy i jego obsługa.
−
Podstawowa znajomość techniki pracy biurowej, marketingu, księgowości itp.
−
Przepisy, zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska naturalnego na zajmowanym stanowisku.
−
Podstawowe wiadomości z zakresu ergonomii.
−
Zasady i metody udzielania pomocy przedmedycznej.
−
Typowe dokumentacje techniczne i instrukcje dotyczące użytkowania sprzętu.
−
Umiejętność korzystania z informacji – samokształcenie.
−
Zasady etyki zawodowej.
3
−
Podstawy organizacji pracy.
−
Praca w zespole pracowniczym.
−
Podstawy przedsiębiorczości.
−
Ogólna wiedza ekonomiczna – zasady gospodarki rynkowej.
−
Elementy prawa.
−
Planowanie pracy.
−
Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przeciwpożarowe i ochrony środowiska
na poziomie umożliwiającym sprawowanie nadzoru.
−
Zasady ergonomii.
−
Zasady sporządzania i przechowywania dokumentacji warsztatowej.
4
*
)
5
*
)
CECHY PSYCHOFIZYCZNE
1
*
)
2
−
Koordynacja wzrokowo-ruchowa.
−
Wyobraźnia przestrzenna.
−
Zamiłowanie do ładu i porządku.
−
Zdolność współpracy w zespole.
−
Kultura osobista.
−
Potrzeba samodoskonalenia.
3
−
Uzdolnienia organizacyjne.
−
Komunikatywność.
−
Kreatywność, pomysłowość.
−
Odporność emocjonalna i zrównoważenie.
4
*
)
5
*
)
*) Nie zidentyfikowano w badaniach.
14
8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych,
podstawowych i specjalistycznych dla zawodu
UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych.
POZIOM 1
– Nie zidentyfikowano.
POZIOM 2
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Umiejętności
–
Potrafi odróżnić skóry surowe od wyprawionych i uszlachetnionych.
–
Identyfikuje uszkodzenia tkanki skórnej i okrywy włosowej skór futerkowych.
–
Określa właściwości wyprawionych skór futerkowych: pospolitych, półszla-
chetnych i szlachetnych.
–
Posługuje się maszynami szwalniczymi i urządzeniami stosowanymi w kuśnier-
stwie.
–
Reguluje i konserwuje maszyny i urządzenia kuśnierskie.
–
Posługuje się narzędziami i przyborami kuśnierskimi oraz pomiarowymi.
–
Wykonuje ściegi ręczne podstawowe, specjalne i ozdobne.
–
Potrafi wskazać przyczyny i skutki wadliwej produkcji.
–
Dokonuje oceny efektów własnej pracy za pomocą badań organoleptycznych.
–
Stosuje zasady składowania i przechowywania skór futerkowych, materiałów
odzieżowych i półfabrykatów.
Wiadomości
–
Budowa histologiczna skóry futerkowej.
–
Charakterystyka i właściwości skór futerkowych.
–
Charakterystyka maszyn o przeznaczeniu specjalnym stosowanych w kuśnier-
stwie.
–
Budowa maszyn szwalniczych stosowanych w kuśnierstwie.
–
Oprzyrządowanie maszyn szwalniczych.
–
Charakterystyka narzędzi i przyborów stosowanych w zawodzie kuśnierskim.
Klasyfikacja ściegów i szwów maszynowych.
–
Charakterystyka ściegów ręcznych stosowanych w kuśnierstwie.
–
Regulacja i konserwacja maszyn szwalniczych i urządzeń kuśnierskich.
–
Znaczenie samokontroli w procesie produkcyjnym.
15
–
Czynniki wpływające na jakość wyrobów futrzarskich.
–
Sposoby badania skór (organoleptyczne i laboratoryjne).
–
Magazynowanie i transportowanie gotowych wyrobów futrzarskich.
–
Podstawowe przyrządy pomiarowe.
Cechy psychofizyczne
–
Czucie dotykowe.
–
Ostrość wzroku.
–
Rozróżnianie barw.
–
Sprawność manualna.
–
Koncentracja uwagi.
–
Cierpliwość.
–
Dokładność.
–
Odpowiedzialność.
–
Samokontrola.
Kwalifikacje podstawowe dla zawodu
Umiejętności
−
Określa właściwości wyprawionych skór futerkowych: pospolitych, półszla-
chetnych i szlachetnych (K-1, K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Rozróżnia rodzaje skór futerkowych i grupy asortymentowe wyrobów
kuśnierskich (K-1, K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Sortuje i dobiera odpad i skrawki skór futerkowych na wyroby futrzarskie (K-1,
K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Dobiera materiały pomocnicze (dodatki) stosowane w kuśnierstwie (K-1, K-5,
K-6).
−
Rozróżnia typy i rodzaje sylwetek ludzkich (K-2, K-5, K-6).
−
Posługuje się podstawową dokumentacją techniczno-technologiczną wyrobu
kuśnierskiego (K-2, K-5, K-6).
−
Wykonuje pomiary krawieckie lub odczytuje je z tabel pomiarów (K-2, K-5, K-6).
−
Odczytuje rysunki żurnalowe, modelowe i techniczne odzieży (K-2, K-5, K-6).
−
Rozróżnia rodzaje modelowania form odzieży (K-2, K-5, K-6).
−
Rozróżnia rodzaje skór futerkowych i grupy asortymentowe wyrobów kuśnier-
skich (K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Sortuje i dobiera odpad i skrawki skór futerkowych na wyroby futrzarskie (K-2,
K-3, K-5, K-6).
−
Dobiera materiały pomocnicze (dodatki) stosowane w kuśnierstwie (K-2, K-3,
K-5, K-6).
−
Reperuje skóry futerkowe odpowiednio dobranymi metodami (K-1, K-2, K-3,
K-4, K-6).
16
−
Zszywa skóry w elementy wyrobu kuśnierskiego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-6).
−
Kształtuje elementy wyrobu kuśnierskiego: nawilża, nabija na deskę, zdejmuje
z deski i obrównuje wg szablonów (K-1, K-2, K-3, K-4, K-6).
−
Przygotowuje elementy wyrobu do montażu – nakłada dodatki (K-1, K-2, K-3,
K-4, K-6).
−
Montuje (zestawia) elementy wyrobu w całość (K-1, K-2, K-3, K-4, K-6).
−
Wykończa wyrób kuśnierski (K-1, K-2, K-3, K-4, K-6).
Wiadomości
−
Podział wyrobów kuśnierskich na rodzaje i grupy asortymentowe (K-1, K-2,
K-3, K-5, K-6).
−
Materiały pomocnicze (dodatki) stosowane w kuśnierstwie (K-1, K-2, K-3,
K-5, K-6).
−
Wykorzystanie odpadu ze skór futerkowych (K-1, K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Proporcje sylwetki ludzkiej (K-2, K-5, K-6).
−
Typy budowy i rodzaje sylwetek ludzkich (K-2, K-5, K-6).
−
Wady budowy i postawy sylwetek ludzkich (K-2, K-5, K-6).
−
Pomiary antropometryczne i krawieckie (K-2, K-5, K-6).
−
Tabele pomiarów antropometrycznych (K-2, K-5, K-6).
−
Rodzaje modelowania form odzieży (K-2, K-5, K-6).
−
Podział wyrobów kuśnierskich na rodzaje i grupy asortymentowe (K-2, K-3,
K-5, K-6).
−
Materiały pomocnicze (dodatki) stosowane w kuśnierstwie (K-2, K-3, K-5,
K-6).
−
Wykorzystanie odpadu ze skór futerkowych (K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Zasady reperacji skór futerkowych: szlachetnych, półszlachetnych i pospolitych
(K-1, K-2, K-3, K-4, K-6).
−
Obróbka termiczna stosowana w kuśnierstwie (K-1, K-2, K-3, K-4, K-6).
−
Konfekcjonowanie wyrobów ze skór futerkowych pospolitych (K-1, K-2,
K-3, K-4, K-6).
−
Konfekcjonowanie wyrobów ze skór futerkowych półszlachetnych i szlachet-
nych (K-1, K-2, K-3, K-4, K-6).
Cechy psychofizyczne
−
Sprawność fizyczna.
−
Spostrzegawczość.
−
Dobra pamięć.
−
Zdolności analityczne.
17
Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu
– Nie zidentyfikowano.
POZIOM 3
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Umiejętności
−
Stosuje zasady kontroli skór futerkowych i materiałów odzieżowych przezna-
czonych do obróbki technologicznej.
Wiadomości
−
Zasady organizacji pracy w zakładach kuśnierskich.
−
Klasyfikacja skór futerkowych.
Cechy psychofizyczne
−
Uzdolnienie organizacyjne.
−
Wrażliwość estetyczna.
Kwalifikacje podstawowe dla zawodu
Umiejętności
−
Rozpoznaje skóry futerkowe garbowane różnymi metodami (K-1, K-2, K-3,
K-5, K-6).
−
Rozpoznaje skóry futerkowe uszlachetniane różnymi metodami (K-1, K-2, K-3,
K-5, K-6).
−
Określa wpływ budowy okrywy włosowej i tkanki skórnej na wygląd gotowego
wyrobu futrzarskiego (K-1, K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Sortuje skóry futerkowe wg przeznaczenia (K-1, K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Dobiera skóry futerkowe pod względem wielkości, koloru i charakteru okrywy
włosowej na różne rodzaje konfekcji (K-1, K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Wykonuje konstrukcje i modeluje formy podstawowych wyrobów kuśnierskich
(K-2, K-5, K-6).
−
Wykonuje modelowanie wtórne form odzieży futrzanej z uwzględnieniem faso-
nu i układu skór oraz aktualnych trendów w modzie (K-2, K-5, K-6).
−
Dobiera odpowiednie techniki kroju skór futerkowych zmieniające ich profil
(np. wydłużanie, galonowanie, przeszczepianie (K-2, K-3, K-5, K-6).
18
−
Opracowuje szablony pomocnicze do łączenia i rozkroju skór (K-2, K-3, K-5,
K-6).
−
Stosuje odpowiednie techniki rozkroju skór futerkowych (K-1, K-2, K-4, K-5).
−
Kroi elementy wyrobów z różnych rodzajów skór futerkowych (K-1, K-2,
K-3, K-4, K-6).
−
Kompletuje wykroje wyrobu kuśnierskiego (K-1, K-2, K-3, K-4, K-6).
−
Przyjmuje zamówienie indywidualne na wykonanie usługi i ustala z klientem
sposób realizacji zamówienia (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Doradza klientowi w wyborze fasonu uwzględniając typ sylwetki i rodzaj skór
(kreśli projekt plastyczny) (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Wykonuje projekt technologiczny wyrobu kuśnierskiego – usługowego (K-1,
K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Dostosowuje szablony do wykonywanej usługi (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Wykonuje wyroby kuśnierskie z materiałów własnych i powierzonych zgodnie
z życzeniem klienta (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Dokonuje przeróbek i napraw wyrobów kuśnierskich zgodnie z życzeniem za-
mawiających (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Racjonalnie i ekonomicznie wykorzystuje powierzone materiały (K-1, K-3,
K-4, K-5, K-6).
−
Przeprowadza miarę i nanosi poprawki (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Oblicza zużycie skór futerkowych i dodatków w produkcji usługowo-miarowej
(K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Sporządza kalkulację rachunków kosztów, oblicza cenę usługi (K-1, K-3, K-4,
K-5, K-6).
−
Stosuje zasady klasyfikacji gotowego wyrobu futrzarskiego (K-2, K-3, K-4,
K-5, K-6).
−
Przeprowadza kontrolę jakości materiałów podstawowych i dodatków stosowa-
nych w kuśnierstwie (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Przeprowadza kontrolę międzyoperacyjną półfabrykatów w poszczególnych
fazach procesu produkcyjnego (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Przeprowadza kontrolę jakości gotowego wyrobu futrzarskiego (K-2, K-3, K-4,
K-5, K-6).
−
Dokonuje klasyfikacji jakościowej gotowych wyrobów futrzarskich wg obo-
wiązujących norm i warunków technicznych (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Stosuje zasady postępowania w przypadku zgłoszenia reklamacyjnego (K-2,
K-3, K-4, K-5, K-6).
Wiadomości
−
Wyprawa i uszlachetnianie skór futerkowych (K-1, K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Sortowanie skór futerkowych (K-1, K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Zasady dobierania skór na wyroby futrzarskie (K-1, K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Zasady konstrukcji i modelowania form odzieży (K-2, K-5).
19
−
Zasady kroju skór futerkowych (K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Szablony pomocnicze do łączenia i rozkroju skór (K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Charakterystyka i zakres produkcji usługowej (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Obsługa klienta (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Metody zasady oraz zakres wykonywania napraw i przeróbek kuśnierskich
(K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Zasady i sposoby wykonywania różnych wyrobów kuśnierskich (K-1, K-3, K-4,
K-5, K-6).
−
Kontrola jakości skór i materiałów przeznaczonych do wykonania usługi (K-1,
K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Rozliczenia materiałowe (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Kalkulacja kosztów usługi (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Organizacja, rodzaje i metody kontroli jakości gotowych wyrobów futrzarskich
(K-2, K-3 , K-4, K-5, K-6).
−
Normy klasyfikacji wyrobów futrzarskich (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Kontrola i klasyfikacja ostateczna wyrobów futrzarskich (K-2, K-3, K-4, K-5,
K-6).
−
Tryb i forma zgłaszania postępowania reklamacyjnego (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
Cechy psychofizyczne
−
Samodzielność (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Rzetelność, sumienność (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
−
Uzdolnienia rachunkowe (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu
Umiejętności
−
Wykreśla rysunki żurnalowe, modelowe i techniczne wyrobów kuśnierskich
(K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Stosuje zasady modelowania form z uwzględnieniem układu skór futerkowych
w wyrobie (K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Określa linie ubioru dla sylwetek klasycznych i nietypowych (K-2, K-3, K-5,
K-6).
−
Określa wpływ fasonu i charakteru okrywy włosowej skór w wyrobie kuśnier-
skim na wygląd człowieka (K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Wykonuje i opisuje szablony na podstawowe wyroby kuśnierskie (K-2, K-5,
K-6).
−
Stosuje specjalistyczne oprogramowanie do projektowania, konstruowania
i modelowania form odzieży futrzanej (K-2, K-5, K-6).
20
Wiadomości
−
Rysunek żurnalowy, modelowy i techniczny wyrobów futrzarskich (K-2, K-3,
K-5 K-6).
−
Dokumentacja techniczno-technologiczna wyrobu futrzarskiego (K-2, K-3, K-5,
K-6).
−
Modelowanie konstrukcyjne i wtórne form odzieży na sylwetki nietypowe (K-2,
K-3, K-5, K-6).
−
Zasady tuszowania wad budowy i postawy sylwetek (K-2, K-3, K-5, K-6).
−
Zasady opracowywania szablonów odzieży futrzanej (K-2, K-5, K-6).
−
Komputerowe wspomaganie procesów konstrukcji i modelowania odzieży fu-
trzanej (K-2, K-5, K-6).
Cechy psychofizyczne
–
Rozumowanie logiczne (K-2, K-3, K-5, K-6).
–
Uzdolnienia artystyczne (K-2, K-3, K-5, K-6).
–
Zdolność improwizacji (K-2, K-3, K-5, K-6).
POZIOM 4
– Nie zidentyfikowano.
POZIOM 5
– Nie zidentyfikowano.