Grupa NGC 5128

Grupa NGC 5128 jest kolejn

ą

znan

ą

grup

ą

galaktyk nieba półkuli południowej. Znajduje si

ę

tutaj

kilka jasnych galaktyk- w

ś

ród nich zwłaszcza NGC 5128 oraz M83. NGC 5128 jest pi

ą

t

ą

pod

wzgl

ę

dem jasno

ś

ci galaktyk

ą

na niebie i jedn

ą

z najdziwniej wygl

ą

daj

ą

cych galaktyk w pobliskim

Wszech

ś

wiecie.

Poni

ż

ej- dwie du

ż

e galaktyki w grupie NGC 5128. NGC 4945 (po lewej) jest drug

ą

pod wzgl

ę

dem

wielko

ś

ci galaktyk

ą

w tej grupie i jest to galaktyka spiralna widziana prawie brzegowo. M83 (po

prawej) jest bardzo znan

ą

galaktyk

ą

spiraln

ą

, której dysk jest widoczny prostopadle.

Strona 1 z 4

NGC 4945

M83

Jest to lista głównych galaktyk w grupie NGC 5128. Grupa ta le

ż

y blisko płaszczyzny Drogi

Mlecznej i dlatego mo

ż

liwe,

ż

e kolejne galaktyki nale

żą

ce do niej s

ą

ukryte za płaszczyzn

ą

Galaktyki i dopiero czekaj

ą

na odkrycie. Galaktyka Cyrkiel (Circinus = ESO 97-13) jest wł

ą

czona na

list

ę

, bo chocia

ż

le

ż

y 25 stopni na południe od centrum grupy, jej odległo

ść

jest jeszcze

prawdopodobnie wła

ś

ciwa, aby mo

ż

na j

ą

było uzna

ć

za galaktyk

ę

członkowsk

ą

.

1 2 3 4 5 6 7 8 9
Nazwa Współrz

ę

dne Blue Typ Rozm. Rozm. RV Inne

Równikowe Mag (') kl

ś

km/s Nazwy

RA Dec
ESO 321-14 12 13.8 -38 14 15.9 Irr 1.4 5 907
ESO 381-18 12 44.4 -35 56 15.7 Sm 0.8 5 901
ESO 381-20 12 46.0 -33 50 14.7 Irr 3.0 10 884
NGC 4945 13 05.4 -49 28 9.3 SBc 20.0 80 798
ESO 269-58 13 10.6 -47 00 13.2 Sa 3.0 10 642
ESO 269-66 13 13.2 -44 53 14.1 E 1.7 5 1041
NGC 5068 13 18.9 -21 03 10.6 SBc 7.2 30 974
NGC 5102 13 21.9 -36 38 10.3 S0 8.7 35 737
NGC 5128 13 25.4 -43 01 7.7 S0 25.7 105 795
IC 4247 13 26.8 -30 22 14.6 Sbc 1.3 5 697
ESO 324-24 13 27.6 -41 29 12.9 Irr 3.2 15 766
NGC 5206 13 33.7 -48 09 12.0 S0 3.7 15 796
ESO 270-17 13 34.8 -45 32 11.8 SBm 12.0 50 1060
ESO 444-78 13 36.5 -29 14 15.9 Irr 1.2 5 850
M83 13 37.0 -29 52 7.9 SBc 12.9 50 786 NGC 5236
ESO 444-84 13 37.3 -28 03 15.5 Irr 1.3 5 865
NGC 5237 13 37.7 -42 51 13.2 Sa 1.9 10 598
NGC 5253 13 39.9 -31 38 10.7 Sd 5.0 20 670
IC 4316 13 40.3 -28 53 14.6 Irr 1.7 5 854
NGC 5264 13 41.6 -29 55 12.5 Irr 2.5 10 751
ESO 325-11 13 45.0 -41 52 14.0 Irr 2.7 10 782
ESO 174-B1 13 48.0 -53 21 14.4 S0 2.8 10 887 PGC 48937
ESO 383-87 13 49.3 -36 04 11.7 SBd 4.5 20 578
NGC 5408 14 03.4 -41 23 12.2 Irr 1.6 5 733
ESO 97-13 14 13.2 -65 20 12.0 Sb 6.9 30 578 Cyrkiel (Circinus)
PGC 51659 14 28.1 -46 18 15.0 Irr 2.4 10 585 A1424-46
ESO 222-10 14 35.0 -49 24 15.9 Irr 1.0 5 806
ESO 272-25 14 43.4 -44 42 14.8 Irr 0.5 2 804
PGC 52593 14 43.5 -44 43 14.5 Irr 1.5 5 870 A1440-44
ESO 223-09 15 01.1 -48 18 13.2 Irr 2.6 10 748
ESO 274-01 15 14.2 -46 49 11.7 Scd 11.0 45 674

Kolumna 1: Najbardziej powszechna nazwa galaktyki.
Kolumna 2: Rektascencja dla epoki 2000.
Kolumna 3: Deklinacja dla epoki 2000.
Kolumna 4: Widoma wielko

ść

gwiazdowa w niebieskim (blue).

Kolumna 5: Typ galaktyki: E= eliptyczna, S0= soczewkowa, Sa,Sb,Sc,Sd= spiralna,
SBa,SBb,SBc,SBd= spiralna z poprzeczk

ą

, Sm,SBm,Irr= nieregularna.

Kolumna 6:

ś

rednica k

ą

towa galaktyki (minuty łuku).

Kolumna 7:

ś

rednica galaktyki [tysi

ą

ce lat

ś

wietlnych (kl

ś

)].

Kolumna 8: Pr

ę

dko

ść

ucieczki galaktyki (km/s) mierzona wzgl

ę

dem kosmicznego promieniowania tła.

Kolumna 9: Inne nazwy galaktyki.

Odno

ś

niki:

Karachentsev I, Sharina M, Dolphin A, Grebel E, Geisler D, Guhathakurta P, Hodge P,
Karachentseva V, Sarajedini A, Seitzer P, (2002), New distances to galaxies
in the Centaurus A group. Astron Astrophys, 385, 21.
Cote S, Freeman K, Carignan C, Quinn P, (1997), Discovery of Numerous Dwarf Galaxies
in the Two Nearest Groups of Galaxies. Astron J, 114, 1313.
Schmidt K, Priebe A, Boller T, (1993), Nearby Galaxies. Astron Nachr, 314, 371.

The HyperLeda Database

, (2003).

Strona 2 z 4

Poni

ż

ej- 3 kolejne galaktyki z grupy NGC 5128. NGC 5068 (po lewej) jest mał

ą

galaktyk

ą

spiraln

ą

,

która le

ż

y około 20 stopni na północ od centrum grupy. NGC 5102 (w

ś

rodku) jest galaktyk

ą

soczewkowat

ą

. ESO 270-17 (po prawej) jest dosy

ć

przesłoni

ę

t

ą

widoczn

ą

brzegowo gelaktyk

ą

nieregularn

ą

(lub, co mo

ż

liwe- spiraln

ą

).

NGC 5068

NGC 5102

ESO 270-17

Poni

ż

ej przedstawiona jest niezwykła, najbli

ż

sza nam radiogalaktyka- NGC 5128. Oficjalnie

sklasyfikowano j

ą

jako galaktyk

ę

soczewkowat

ą

(galaktyk

ę

z centralnym wybrzuszeniem

otoczonym płynnym dyskiem gwiazdowym), ale wygl

ą

da bardzo dziwnie- dopiero w 1952 roku

astronomowie potwierdzili,

ż

e jest to z cał

ą

pewno

ś

ci

ą

galaktyka. NGC 5128 jest przedzielona na

pół g

ę

stymi, ciemnymi pasami pyłu. Jest to tak

ż

e silne

ź

ródło fal radiowych- powszechna nazwa

galaktyki w

ś

ród radioastronomów to "Centaurus A", poniewa

ż

było to pierwsze wa

ż

ne

ź

ródło fal

radiowych odkryte w tym gwiazdozbiorze w latach 1950'. Obserwacje za pomoc

ą

radioteleskopów i

teleskopów podczerwonych pokazuj

ą

,

ż

e NGC 5128 pochłon

ę

ła galaktyk

ę

spiraln

ą

pradopodobnie

500 milionów lat temu, a efekty kolizji generuj

ą

siln

ą

emisj

ę

radiow

ą

.

NGC 5128

Strona 3 z 4

Poni

ż

ej- 3 galaktyki powi

ą

zane z grup

ą

NGC 5128. NGC 5253 (po lewej) jest mał

ą

galaktyk

ą

spiraln

ą

/nieregularn

ą

(kwestia sporna) blisko M83. ESO 97-13 (w

ś

rodku) jest galaktyk

ą

spiraln

ą

,

znan

ą

lepiej pod nazw

ą

"Galaktyki Cyrkiel (Circinus)". Jest to bardzo przesłoni

ę

ta galaktyka, która

le

ż

y 20 stopni na południe od grupy z drugiej strony Drogi Mlecznej. ESO 274-1 (po prawej) jest

przesłoni

ę

t

ą

, widoczn

ą

brze

ż

nie galaktyk

ą

spiraln

ą

w lewej stronie grupy.

NGC 5253

ESO 97-13

ESO 274-01

Parametry grupy NGC 5128

Współrz

ę

dne równikowe

RA=13h40m Dec=-40°

Współrz

ę

dne galaktyczne

l=315° b=+20°

Współrz

ę

dne supergalakyczne

L=160° B=0°

Odległo

ść

do centrum grupy

14 milionów lat

ś

wietlnych

Liczba du

ż

ych galaktyk w grupie

7

Alternatywne nazwy dla grupy

Grupa Centaurus A

Grupa M83

Powrót do strony Supergormada w Pannie

kamery cyfrowe

samsung

Strona 4 z 4