Osoba rehabilitowana jako
podmiot. Podejście fizjoterapeuty
do pacjenta. Hierarchia i
racjonalizacja celów. Zasady doboru
kinezyterapii, fizjoterapii i metod
fizjoterapeutycznych.
Wioletta Owczarczyk
Mateusz Różycki
Żaneta Cichocka
Osoba rehabilitowana jako podmiot.
• Podmiot- osoba aktywna, uczestnicząca w
czymś; osoba fizyczna lub prawna mogąca mieć
prawa i obowiązki.
• Podmiotem procesu rehabilitacji jest osoba
niepełnosprawna. Uznanie podmiotowości
osoby niepełnosprawnej oznacza
zainteresowanie stanem jej zdrowia przez
państwo, reprezentowane przez orzekającego o
tym lekarza.
Niepełnosprawność : długotrwały stan, w którym
występują pewne ograniczenia w prawidłowym
funkcjonowaniu człowieka.
Mogą to być:
• obniżenie funkcji fizycznych
• wady: psychiczne, fizjologiczne, anatomiczne
Według WHO osoba niepełnosprawna to taka, która nie
może samodzielnie, częściowo lub całkowicie zapewnić
sobie możliwości normalnego życia indywidualnego i
społecznego na skutek wrodzonego lub nabytego
upośledzenia sprawności fizycznej lub psychicznej.
Podejście fizjoterapeuty do pacjenta.
Poznać podmiotowość -szczegółowa wiedza o
pacjencie
Umiejętność dostrzegania zmian
Wczuwanie się w aktualną sytuacje pacjenta
Właściwe odczytywanie preferowanych wartości
Otwartość na problemy związane z społeczeństwem
TO OD NAS ZALEŻY CZY SWOJĄ OSOBĄ WZBUDZIMY ZAUANIE
PACJENTA CO BĘDZIE WARANTOWAŁO LEPSZĄ JAKOŚĆ PRACY!
• Nawiązanie odpowiedniej relacji: przedstawienie się, uśmiech,
kontakt wzrokowy;
• Wygląd własny oraz higiena osobista;
• Profesjonalny dystans towarzyski;
• Odpowiednio ukształtowana własna osobowość (empatia,
zrozumienie, umiejętność rozmowy)
• Profesjonalizm, charakteryzujący się wiedzą z zakresu
fizjoterapii, psychologii, pedagogiki.
Zadania fizjoterapeuty:
• Poprawa funkcji i pokonanie niepełnosprawności;
• Nauka pokonywania barier i trudności;
• Nauka wykonywania czynności codziennych;
• Nauka radzenia sobie z bólem i innymi dolegliwościami;
• Zwiększenie ogólnej sprawności, wydolności i siły pacjenta.
Rehabilitacja indywidualna
• wnikliwe i wszechstronne poznanie jednostki,
• dokładna obserwacja jednostki,
• zbudowanie dobrej relacji osobowej z rehabilitowaną
jednostką,
• indywidualizacja,
• aktywny udział osoby rehabilitowanej w procesie
rehabilitacji.
Hierarchia i racjonalizacja celów.
Cele powinny być zapisane na początku rehabilitacji. W
czasie jej trwania są one oceniane w określonych
odstępach czasu.
Cele są dostosowywane indywidualnie do sił, potrzeb,
problemów i życzeń pacjenta.
• Cele są wytyczane w porozumieniu z pacjentem, całym
zespołem terapeutycznym i opiekunami pacjenta;
• Prowadzony jest plan leczenia;
• Cele są weryfikowane i korygowane w razie konieczności.
Celem każdej metody leczenia stosowanej przez
współczesną medycynę jest:
• Zwalczanie bólu;
• Zwalczanie stanów zapalnych, obrzęków;
• Zwiększanie odporności ogólnej;
• Usprawnienie mechanizmów regulujących układu
krążenia, oddechowego, przemianie materii,
termoregulacji, ukrwienie skóry;
• Przeciwdziałanie skutkom zmniejszenia aktywności
ruchowej;
• Poprawa funkcji ruchowych.
Cele rehabilitacji można osiągnąć gdy w jej procesie
będą zawarte 3 składniki ( zwane rodzajami
rehabilitacji):
• Medyczna ( lecznicza);
• Psychologiczna;
• Społeczna.
Zasady doboru kinezyterapii, fizykoterapii
i metod fizjoterapeutycznych.
Sposób i rodzaj kinezyterapii i fizykoterapii powinien być dobierany
indywidualnie da chorego. Dobór ćwiczeń i ich dawkowanie
zależą od przyczyny i obrazu klinicznego choroby, charakteru
dolegliwości bólowych, wydolności krążeniowo-oddechowej,
współistnienia innych schorzeń, przygotowania ogólno
kondycyjnego i wieku chorego. Wykonywane ćwiczenia nie
mogą wywoływać bólu i źle wpływać na układy krążenia i
oddechowy.
Zasady doboru
• dokładne poznanie istoty niepełnosprawności i jej
przyczyny;
• indywidualizacja wymagań i dobór metod oraz
organizacja pracy;
• systematyczne oddziaływanie na odchylenia;
• trwałe wyniki oddziaływania i ich podtrzymywanie;
• elastyczne oddziaływanie na tle zachodzących zmian;
• współpraca rodziny, specjalistów i środowiska w
oddziaływaniu rehabilitacyjnym.
Kinezyterapia- leczenie ruchem.
Kinezyterapia stanowi podstawę współczesnej
rehabilitacji, mającej swój udział w procesie
profilaktyki, leczenia i usprawniania.
Zadania kinezyterapii
Utrzymanie lub przywrócenie prawidłowej funkcji określonych
mięśni i stawów;
zwiększenie siły, wytrzymałości oraz funkcjonalności stawów i
mięśni;
Optymalizacja procesów naprawy i regeneracji po urazach oraz
uszkodzeniach;
Zapobieganie procesom degeneracyjnym np. zanikom mięśni
Zmniejszanie dolegliwości bólowych;
Stymulacja procesów pozwalających zastąpić uszkodzone lub
utracone struktury nerwowo-mięśniowe;
Poprawa funkcji układu krążenia po destrukcji jego struktur;
Usprawniania po zabiegach chirurgicznych;
Poprawa ogólnej wydolności organizmu;
Leczenie wrodzonych lub nabytych wad postawy.
Metody fizjoterapeutyczne
• Mechanoterapia (kinezyterapia, masaż leczniczy,
terapia manualna);
• Elektroterapia (elektrolecznictwo);
• Termoterapia (ciepłolecznictwo , zimno lecznictwo);
• Fototerapia (światłolecznictwo);
• Hydroterapia (wodolecznictwo);
• Aerozoloterapia (inhalacja);
• Balneologia- wykorzystywanie wód podziemnych i
borowin;
• Klimatoterapia – wykorzystywanie działania
naturalnych czynników klimatu lokalnego.
Ogólne zasady fizjoterapii
Zasady te odnoszą się do wszystkich elementów postępowania
fizjoterapeutycznego :
• Zasada nieszkodzenia,
• Zasada powszechności,
• Zasada wczesności,
• Zasada kompleksowości,
• Zasada systematyczności,
• Zasada podmiotowego traktowania,
• Zasada świadomości i aktywności,
• Zasada właściwego stosowania,
• Zasada dostępności,
• Zasada poglądowości,
• Zasada kolektywności ćwiczeń,
• Zasada trwałości,
• Zasada współpracy z najbliższym otoczeniem usprawnianego,
• Zasada indywidualizacji,
• Zasada łączenia teorii z praktyką.
Bibliografia
1. A.Kwolek, „Rehabilitacja Medyczna”, Wrocław
2003r.
2. G.Chojnacka-Szawłowska, K.Szawłowski,
„Rehabilitacja”, Warszawa, 1994r.
3. J.Nowotny, „Podstawy fizjoterapii”,Kraków,2004r.
4. R.Kinalski, „Kompendium rehabilitacji i fizjoterapii”,
Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, 2002r.
5. Red. naukowa W.Kasprzak, Fizjoterapia kliniczna,
wyd. PZWL
6. W.Kasprzak, A.Mańkowska, Fizjoterapia, medycyna
uzdrowiskowa i SPA, wyd. PZWL