DECYZJA Nr 65

Komendanta Głównego Policji

z dnia 21lutego 2005 r.

w sprawie wprowadzenia programu szkolenia strażaków Państwowej Straży Pożarnej

w zakresie kierowania ruchem drogowym podczas wykonywania czynności związanych

z prowadzeniem akcji ratowniczych

Na podstawie art. 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych

i Administracji z dnia 17 września 2003 r. w sprawie kierowania ruchem drogowym

(Dz. U. Nr 182, poz. 1784 i z 2004 r. Nr 27, poz. 243) postanawiam, co następuje:

§ 1

Wprowadzam „Program szkolenia strażaków Państwowej Straży Pożarnej

w zakresie kierowania ruchem drogowym podczas wykonywania czynności związanych

z prowadzeniem akcji ratowniczych”, stanowiący załącznik do decyzji.

§ 2

Realizacja programu, o którym mowa w § 1, odbywać się będzie w jednostkach

szkoleniowych Państwowej Straży Pożarnej.

§ 3

Decyzja wchodzi w życie z dniem podpisania.

KOMENDANT GŁÓWNY POLICJI

ZASTĘPCA

KOMENDATA GŁÓWNEGO POLICJI

/-/

nadinsp. Henryk TOKARSKI

UZASADNIENIE

„Program szkolenia strażaków Państwowej Straży Pożarnej w zakresie kierowania

ruchem drogowym podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji

ratowniczych”, stanowiący załącznik do decyzji powstał zgodnie z dyspozycją określoną

w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 września 2003 r.

w sprawie kierowania ruchem drogowym (Dz. U. Nr 182, poz. 1784 i z 2004 r. Nr 27,

poz. 243).

Program (...) został opracowany w Centrum Szkolenia Policji oraz uzyskał pozytywną

opinię Biura Taktyki Zwalczania Przestępczości Komendy Głównej Policji.

Załącznik

do Decyzji Nr 65

Komendanta Głównego Policji

z dnia 21 lutego 2005 r.

PROGRAM

SZKOLENIA STRAŻAKÓW

PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ

W ZAKRESIE KIEROWANIA

RUCHEM DROGOWYM

PODCZAS WYKONYWANIA CZYNNOŚCI

ZWIĄZANYCH Z PROWADZENIEM

AKCJI RATOWNICZYCH

SPIS TREŚCI



Wstęp

-

3

Założenia

organizacyjne

- 3

Czas realizacji

-

3

Struktura i kolejność realizowanych celów dydaktycznych

-

4 - 5

Literatura

-

6

2

3

Wstęp

Przepis ustawy Prawo o ruchu drogowym upoważniają do kierowania ruchem

drogowym szereg osób.

Program powstał zgodnie z dyspozycją określoną w rozporządzeniu MSWiA z dnia

17 września 2003 r. w sprawie kierowania ruchem drogowym (Dz. U. Nr 182 poz. 1784
i z 2004 r. Nr 27 poz. 243).

Celem głównym niniejszego szkolenia jest przygotowanie strażaków Państwowej

Straży Pożarnej do kierowania ruchem drogowym podczas wykonywania czynności
związanych z prowadzeniem akcji ratowniczej.

Osoby te będą mogły wykonywać czynności związane z kierowaniem ruchem

drogowym pod warunkiem ukończenia specjalistycznego szkolenia przeprowadzonego przez
szkoły i ośrodki szkolenia Państwowej Straży Pożarnej.

Założenia organizacyjne

Przedstawiony program określa cele dydaktyczne, zawartość programową, metody

kształcenia słuchaczy oraz określa warunki i zasady szkolenia strażaków państwowej straży
pożarnej. W miarę możliwości zajęcia praktyczne (ćwiczenia) powinny być przeprowadzane
w warunkach naturalnych. Liczebność grup szkoleniowych ze względu na efektywność
szkolenia z zastosowaniem nowoczesnych metod nauczania nie powinna przekraczać 16 osób,
przy czym realizacja ćwiczeń praktycznych wymaga, aby na jednego instruktora przypadało
nie więcej niż czterech słuchaczy.

Szkolenie odbywa się w systemie stacjonarnym i trwa 3 dni (18 godzin

dydaktycznych, przy czym 1 godz. dydaktyczna to 45 min.) w następującym układzie
chronologicznym:

0,5 godz. – otwarcie kursu, omówienie programu szkolenia,
15 godz. – zajęcia programowe (sala wykładowa, miejsce wyznaczone do zajęć

praktycznych i ćwiczeń),

2 godz. – sprawdzenie stopnia opanowania materiału,
0,5 godz. – zakończenie kursu,
_________________________
18 godz. ogółem.

Szkolenie kończy się egzaminem obejmującym:

1) test wiedzy – 20 pytań;

2) sprawdzian umiejętności z zakresu kierowania ruchem drogowym podczas

wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji ratowniczych.

Pomoce dydaktyczne

L.p.

Cel dydaktyczny

Zawartość

Czas

realizacji

Sposób

realizacji

dla nauczyciela

dla

słuchacza

1.

Rozpoczęcie kursu

Zapoznanie z programem kursu

0,5

2.

Zapoznanie
z podstawami prawnymi
regulującymi kompetencje
osób uprawnionych do
kierowania ruchem
drogowym

Wymienić podstawowe akty prawne dotyczące ruchu drogowego i zakres ich
obowiązywania. Na podstawie obowiązujących przepisów przedstawić zakres
kompetencji osób uprawnionych do kierowania ruchem drogowym.

1 wykład

interaktywny

Tablica biała,

pisaki, foliogram -

literatura,

Literatura

(wyciągi

z Dz. U.)

3.

Zapoznanie z podstawowymi
pojęciami z zakresu ruchu
drogowego

Przedstawić i zinterpretować (wykorzystując wiedzę i doświadczenie życiowe

słuchaczy) definicję podstawowych pojęć z zakresu ruchu drogowego ze
szczególnym uwzględnieniem tych, których znajomość jest niezbędna do
wykonywania w sposób prawidłowy i bezpieczny czynności określonych w
obowiązujących przepisach dot. kierowania ruchem drogowym.

2 wykład

interaktywny,

praca

w grupach

Tablica biała,

pisaki, foliogram –

podstawowe

pojęcia z zakresu

ruchu drogowego

Literatura

(wyciągi

z Dz. U.)

Plansze, pisaki

4.

Zapoznanie z potencjalnymi
zagrożenia, jakie niesie
praca na drodze
w określonym charakterze

Zaktywizować grupę do wypracowania katalogu potencjalnych zagrożeń,
z jakimi mogą zetknąć się podczas wykonywania czynności określonych
w ustawie i rozporządzeniu. W trakcie zajęć podkreślić rodzaj i znaczenie
wykonywanych prac na drodze i utrudnienia w ruchu, które się z nim wiążą.
W podsumowaniu dyskusji (posiłkując się przykładami z pracy zawodowej)
uzupełnić katalog możliwości wystąpienia:
- różnych reakcji kierujących pojazdami,
- konieczności prowadzenia ruchu wahadłowego,
- różnych warunków atmosferycznych (niedostateczna widoczność),
- różnych warunków drogowych (np. natężenie ruchu),
- unieruchomienia pojazdu na przejeździe kolejowym,

1 wykład

interaktywny,

dyskusja

Tablica biała,

pisaki

Literatura

(wyciągi

z Dz. U.)

5.

Zapoznanie z zadaniami
i zakresem kompetencji
(odnośnie podawania
poleceń lub sygnałów
uczestnikom ruchu
drogowego) strażaków PSP
uprawnionych do kierowania
ruchem drogowym
w określonych
w rozporządzeniu
przypadkach

Posiłkując się obowiązującymi przepisami wskazać uprawnienia strażaków
państwowej straży pożarnej polegającego na krótkotrwałym zamknięciu lub
otwarciu ruchu na drodze w związku z prowadzeniem akcji ratowniczej –
wskazać zakres kompetencji.

1 wykład

interaktywny

Tablica biała,

pisaki, foliogram-

zakres kompetencji

Literatura

(wyciągi

z Dz. U.)

4

6.

Zapoznanie z możliwościami
reakcji na nieprzepisowe
zachowanie się uczestników
ruchu

Omówić art. 86 i 92 kw wskazując informacyjnie charakter zagrożeń oraz

wyeksponować znamiona wykroczeń w tych art. kw. Wypracować z grupą
algorytm czynności jakie należy podjąć w sytuacji zaistnienia zdarzenia
drogowego.
Wskazać na wynikające z art. 17 kpow możliwości skierowania do Sądu
Grodzkiego wniosku o ukaranie osób nie stosujących się do poleceń lub
sygnałów osoby uprawnionej do kierowania ruchem.
Demonstrując wzór wniosku o ukaranie wskazać zakres informacji, jakie
powinna zawierać notatka/pismo przekazane Policji – dotyczące sprawcy
wykroczenia z art. 86 lub 92 § 1 kw

2 wykład

interaktywny,

pokaz

pytania do

grupy

Tablica biała,

pisaki , foliogram

– druk wniosku o

ukaranie

Literatura

(wyciągi

z Dz. U.)

7.

Zapoznanie z zasadami
odpowiedzialności osób
kierujących ruchem
drogowym

Omówić zasady odpowiedzialności osób kierujących ruchem drogowym
w związku z 86 kw, 70 §2 kw, 173, 174, 175, 177, 180 kk,.

1 wykład

interaktywny

Tablica biała,

pisaki

Literatura

(wyciągi

z Dz. U.)

8.

Zapoznanie z elementami
wyposażenia strażaków PSP
uprawnionych do kierowania
ruchem drogowym oraz ze
sposobem podawania
sygnałów

Zademonstrować elementy wyposażenia i ubioru strażaka kierujących ruchem
drogowym:
- tarczę do zatrzymywania pojazdów – sposób posługiwania się,
- latarkę wyposażoną w światło czerwone i zielone – sposób posługiwania się,
- kamizelkę odblaskową,
- wzór zaświadczenia potwierdzającego ukończenie szkolenia.
Wskazać osoby uprawnione do żądania okazania zaświadczenia
potwierdzającego ukończenie szkolenia.

1 wykład

interaktywny

pokaz

Tablica biała,

pisaki, foliogramy

– sposoby

zatrzymywania

pojazdów do

kontroli,

Literatura

(wyciągi

z Dz. U.)

9.

Zademonstrowanie
podawania sygnałów do
zatrzymania pojazdów

Podczas zajęć praktycznych na placu zademonstrować i przećwiczyć sposób
zatrzymywania pojazdów z jezdni i pobocza - podczas tych zajęć udział biorą
dwaj prowadzący jeden z nich demonstruje odpowiedni sposób zachowania
natomiast drugi na bieżąco omawiał będzie demonstrowane czynności.

1

pokaz,

ćwiczenia

Tarcza do

zatrzymywania

pojazdów, latarka

Literatura

(wyciągi

z Dz. U.)

10.

Określić obowiązki strażaka
PSP podczas podawania
sygnałów do krótkotrwałego
zamknięcia lub otwarcia
ruchu na drodze

Posiłkując się obowiązującymi przepisami dot. ruchem drogowym przedstawić
słuchaczom sposób zachowania się strażaka PSP kierującego ruchem drogowym
podczas akcji ratowniczej – przed podawaniem sygnałów do krótkotrwałego
zamknięcia lub otwarcia ruchu pojazdów na drodze. Zademonstrować
prawidłowe wejście na jezdnię. Zwrócić szczególną uwagę słuchaczy na ocenę
prędkości nadjeżdżających pojazdów i możliwość ich bezpiecznego zatrzymania.

1

pokaz,

ćwiczenia

Tarcza do

zatrzymywania

pojazdów, latarka,

kamizelka

Literatura

(wyciągi

z Dz. U.)

11.

Zapoznanie słuchacza z
prawidłowym sposobem
zamknięcia i otwarcia ruchu
na drodze przy użyciu tarczy
do zatrzymywania pojazdów

Zademonstrować słuchaczom na placu (w warunkach szkolnych) zamknięcie
a następnie otwarcie ruchu na drodze. W trakcie ćwiczeń słuchacze z pełnym
wyposażeniem zademonstrują krótkotrwałe zamknięcie a następnie otwarcie
ruchu na drodze. Podczas zajęć zwracać szczególną uwagę na prawidłowość
i jednoznaczność podawanych sygnałów (sposób trzymania tarczy) i poruszania
się na drodze. Przećwiczyć, używając sprzętu łączności, prowadzenie ruchu
wahadłowego ze szczególnym zwróceniem uwagi na synchronizację otwierania
i zamykania tego ruchu.

1

pokaz,

ćwiczenia

Tarcza do

zatrzymywania

pojazdów, latarka,

kamizelka

Literatura

(wyciągi

z Dz. U.)

5

6

12.

Zademonstrowanie przez
słuchacza, w warunkach
rzeczywistych (drogowych)
prawidłowego
krótkotrwałego zamknięcia
i otwarcia ruchu na drodze

W uzgodnieniu z dyżurnym stanowiska kierowania Policji oraz Państwowej
Straży Pożarnej przeprowadzić ćwiczenia na drodze o możliwie małym natężeniu
ruchu. Uzmysłowić słuchaczom, że ćwiczenia w tych warunkach mają na celu
doskonalenie umiejętności oraz przełamanie bariery psychicznego oporu przed
wejściem na jezdnie i zatrzymaniem ruchu pojazdów. W trakcie tych ćwiczeń
każdy słuchacz powtórzy czynności wchodzące w zakres kierowania ruchem w
tym ruchem wahadłowym ze szczególnym zwróceniem uwagi na synchronizację
otwierania i zamykania tego ruch.

3

ćwiczenia

Kamizelka

Tarcza

do

zatrzymywania

pojazdów,

latarka,

kamizelka

13.

Sprawdzian opanowania
materiału

Sprawdzenie stopnia opanowania materiału w formie testu oraz w warunkach
symulacyjnych (rzeczywistych).

2

14.

Zakończenie kursu

Podsumowanie przebiegu szkolenia, rozdanie zaświadczeń

0,5

LITERATURA

1. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 515

z późn. zm.);

2. Rozporządzenie MSWiA z dnia 17 września 2003 r. w sprawie kierowania ruchem drogowym

(Dz. U. z 2003 r. Nr 183, poz. 1784 z późn. zm.);

3. Rozporządzenie MI oraz MSWiA z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów

drogowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 170, poz. 1393);

4. Rozporządzenie MSWiA z dnia 30 grudnia 2002 r. w sprawie kontroli ruchu drogowego

(Dz. U. z 2002 r. Nr 14, poz. 144 z późn. zm.);

5. Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2004 r.

Nr 204, poz. 2086);

6. Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 1971 r. Nr 12, poz. 114 z późn. zm.);

7. Kodeks karny (Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553 z późn. zm.);

8. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2001 r. Nr 106, poz. 1148

z późn. zm.).

7