Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

10.tydzień nauki –

Jak badamy pogodę?

Temat: Jak badamy pogodę?

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Pogoda i jej wpływu na życie na Ziemi: architekturę, strój, zachowanie człowieka.
Burza mózgów.

1.1a; 1.1.c;
1.3a; 1.3.c

5.5

6.5; 6.7

Pogadanka o pogodzie. Czytanie przez nauczyciela tekstu informacyjnego „Pogoda”.

1.1.a; 1.1.c

6.5;

Przepisywanie tekstu ze szczególnym zwróceniem uwagi na czytelne i estetyczne
zapisanie zdań.

1.3.f

6.5;

Prognoza pogody. Zwrócenie uwagi na sposób prezentacji oraz na używane
słownictwo.

1.1; 1.3.d;
1.4.a

6.5;

Meteorolodzy i ich praca. Swobodne wypowiedzi.

1.1.a; 1.1.c;
1.3.a; 1.3.c;

5.9

6.5;

Stacja meteorologiczna i jej wyposażenie. Zebranie informacji z różnych źródeł

1.1.a; 1.1.c;
1.3.a; 1.3.c;

5.9

6.5;

Dla kogo prognoza pogody jest szczególnie ważna? Prezentacja w grupach.

1.1.a; 1.1.c;
1.3.a; 1.3.c;

5.9

6.5;

Zabawa muzyczno-ruchowa „Zmienna pogoda”.

5.4

KALENDARZ POGODY – projekt badawczy. Praca indywidualna lub w grupach.

1.1.b;

5.4

6.5;

Propozycje zajęć:



Pogoda i jej wpływu na życie na Ziemi: architekturę, strój, zachowanie człowieka. Burza mózgów. Porównanie życia ludzi w różnych
częściach świata, np. w Afryce i na biegunie (architektura, ubiór, praca, wyżywienie). Wykorzystanie różnych źródeł: film, albumy,
czasopisma podróżnicze, internet.



Pogadanka o pogodzie. Czytanie przez nauczyciela tekstu informacyjnego „Pogoda”.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

Przykładowy tekst:
Często wyglądasz przez okno i sprawdzasz, jaka jest pogoda. Zdarza się, że kiedy wychodzisz z domu, na dworze świeci słońce, a potem
nadchodzą czarne chmury i zaczyna padać deszcz. Czy zastanawiałeś się, dlaczego tak się dzieje? Na zmiany pogody oddziałują: słońce,
wiatr i woda. Pogoda ma wpływ na życie na Ziemi. Od niej zależy nie tylko krajobraz, ale także to, w jakich domach mieszkamy i jak
się ubieramy.



Przepisywanie tekstu. Przepisanie do zeszytu trzech ostatnich zdań z przykładowego tekstu o pogodzie lub wspólne sformułowanie i
zapisanie zdań ze szczególnym zwróceniem uwagi na czytelne i estetyczne zapisanie zdań.



Prognoza pogody. Wysłuchanie nagranych prognoz pogody lub prognoz pogody zamieszczanych w internetowych serwisach
informacyjnych, w stacjach telewizyjnych czy radiowych. Zwrócenie uwagi na sposób prezentacji oraz na używane słownictwo. Czytanie
przez chętne dzieci prognoz pogody umieszczonych w różnych gazetach.



Meteorolodzy i ich praca. Swobodne wypowiedzi. Pogadanka na temat zawodu meteorologa. Rozmowa o tym, co to jest meteorologia
(nauka zajmująca się badaniem pogody) oraz o meteorologach i ich pracy. Zapisanie krótkiej notatki na temat prognozowania pogody.

Przykładowy tekst:

Wiedza o tym, jaka będzie pogoda potrzebna była ludziom już od bardzo dawna. Obserwowali oni kierunek i siłę wiatru, kolor nieba i
sposób zachowania się niektórych zwierząt. Kilkaset lat temu ludzie nie mieli żadnych przyrządów, które mogły pomóc im w
przewidywaniu pogody . Dzisiaj na całym świecie są tysiące stacji meteorologicznych, zajmujących się badaniem pogody.

• Stacja meteorologiczna i jej wyposażenie. Zebranie informacji z różnych źródeł (internet, książki, czasopisma) na temat stacji

meteorologicznych oraz przyrządów, za pomocą których mierzymy zjawiska pogodowe:

temperatura – termometr
ciśnienie – barometr
wilgotność – higrometr
siła wiatru- wiatromierz
opady deszczu-deszczomierz

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

• Dla kogo prognoza pogody jest szczególnie ważna? Prezentacja w grupach. Dzieci w grupach, na dużych formatach przygotowują

prezentację na zadany temat. Na środku arkusza umieszczają napis: „Prognoza pogody jest szczególnie ważna dla” i zamieszczają wokoło
własne propozycje odpowiedzi. Mogą je zilustrować za pomocą obrazków wyciętych ze starych czasopism oraz własnych rysunków.
Przedstawienie i omówienie prac poszczególnych grup. Wypisanie na tablicy najczęściej powtarzających się odpowiedzi. (Prognoza pogody
szczególnie ważna jest dla… rybaków, lotników, marynarzy, kierowców, ratowników, rolników itd. Zwrócenie uwagi na odpowiedzi
niestandardowe, np. ważna dla turystów wychodzących na górskie wyprawy, dla rodziców planujących spacery z dziećmi, sportowców,
fotografów czy filmowców planujących pracę w plenerze, dla organizatorów ważnych imprez na powietrzu, np. pikników, imprez
sportowych).

• Prognoza pogody. Odczytywanie informacji zawartych w tabeli. Uzupełnianie tekstów ( Moje ćwiczenia cz. A, str. 48-49).

• Prowadzę obserwację pogody. Doświadczenie. Rozmowa ta temat obserwacji pogody. Wyjaśnienie sposobu przygotowania tabeli

obserwacji, określenie zasad. Samodzielne przygotowanie przez dzieci tabel obserwacji pogody. Uzupełnianie tabeli przez kolejne dni.

Przykładowe kolumny i wyrażenia w tabeli: dzień tygodnia, data, temperatura rano (stopnie Celsjusza), temperatura w południe (stopnie
Celsjusza), zachmurzenie (duże, umiarkowane, małe, brak) , opady (deszcz, śnieg, mżawka, silne, małe, przelotne, brak), siła wiatru
(silny, porywisty, słaby).

•

Zabawa muzyczno-ruchowa „Zmienna pogoda”. Szybkie reakcje na sygnały słuchowo-wzrokowe. Nauczyciel ustala z dziećmi, co w zabawie
oznaczają różne odgłosy, np.: powolne uderzenia w bębenek oznaczają ładną pogodę-dzieci opalają się i kładą na podłodze, na szybkie
uderzenia bębenek oznaczające mały deszcz, dzieci uciekają przed „ulewą” w wyznaczone przez nauczyciela miejsce.



KALENDARZ POGODY – projekt badawczy. Praca indywidualna lub w grupach.

Proponujemy przeprowadzenie w klasach dłuższego

projektu polegającego na stworzeniu kilkumiesięcznego kalendarza pogody. Przez ustalony okres – trzy, pięć czy więcej miesięcy, w
określone kilka dni miesiąca (np. w każdy poniedziałek miesiąca), zawsze w tym samym miejscu, dzieci będą sprawdzały na początku i
końcu dnia lekcyjnego (lub np. 3 razy w ciągu dnia): temperaturę powietrza, zachmurzenie, opady oraz kierunek i siłę wiatru. Swoje
obserwacje przedstawią w formie specjalnie wykonanego kalendarza pogody. Projekt ten wymaga dużej systematyczności i zaangażowania
zarówno nauczyciela jak i dzieci. Lepiej zmniejszyć objętość kalendarza (skrócić czas obserwacji) niż zrezygnować z precyzji obserwacji i
staranności wykonania.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

Materiały: blok techniczny A4 lub sztywny karton, papier A4, foliowe koszulki do segregatora, flamastry, kredki, aparat fotograficzny,
ilustracje z gazet, kalendarzy
Przygotowanie: Każde z dzieci lub każda z grup przygotowuje okładki z kartonu (przednią i tylna), ozdabiając je wyciętymi fotografiami lub
samodzielnymi ilustracjami wg własnego pomysłu
Pomiędzy okładki włożyć :

- stronę tytułową - powinna zawierać (od góry) następujące informacje: imię i nazwisko dziecka lub dane dzieci z grupy, tytuł

(„Kalendarz pogody”, pod nim tytuł wymyślony przez ucznia nawiązujący do czasu obserwacji, przysłów związanych z pogodą lub
osobistych przemyśleń) oraz termin prowadzenia obserwacji (od kiedy do kiedy). Na dole – nazwa miejscowości.

- kartki informacyjne – kartki papieru przygotowane (na każdy dzień obserwacji dla każdego miesiąca). Wszystkie kartki

przedziurkować. Klasa sama może zaproponować wzór kartki informacyjnej lub skorzystać z zaproponowanego wzoru i go
skserować. Propozycja wzoru kartki informacyjnej (plik: XI_Kalendarz pogody.pdf). Dzieci same decydują o sposobie wypełniania
kart informacyjnych (słownie, symbole).

- plastikowe koszulki – pomiędzy kartki informacyjne każdego miesiąca włożyć plastikowe koszulki przeznaczone w celu

uatrakcyjnienia kalendarza. Przeznaczone są na ciekawe zbiory przyrodnicze. Można tam włożyć ptasie piórko albo ładny zasuszony
liść, na kolorowych arkuszach papieru przylepić samodzielnie zrobione zdjęcia lub wykonać rysunki.

Całość przewlec wstążeczką i związać.

Polecane dodatkowe źródła:

o strona Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (

http://www.imgw.pl

)

o film „Pogoda na świecie” – multibook „Od A do Z” klasa 2
o film „Domy z różnych stron świata” – multibook „Od A do Z” klasa 1

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

10. tydzień nauki –

Skąd się biorą chmury?

Temat:

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Obserwacja chmur na niebie. (Moje ćwiczenia, A. str. 52)

1.1; 1.3

6.5

Doświadczenie „Parowanie”

1.1; 1.3

6.1

Rodzaje chmur. Czytanie i uzupełnianie tekstu. (Moje ćwiczenia, cz. A, str.53)

1.1; 1.3

6.5

Rodzaje chmur. Praca plastyczna.

6.5

„Z głową w chmurach”. Zabawa.

1.2.b; 1.4.a

6.4

6.5

Propozycje zajęć:



Obserwacja chmur na niebie. Omówienie wyglądu chmur i rozmowa na temat: W jaki sposób patrząc na chmury możemy przewidywać
pogodę (Moje ćwiczenia, cz. A, str. 52)



Parowanie. Doświadczenie. Chmury to woda, która znalazła się w atmosferze w wyniku zjawiska zwanego parowaniem. W jaki sposób
ciecz zmienia się w parę – postać gazową, można zilustrować doświadczeniem.

Na każdej ławce stawiamy dwa szklane spodeczki. Dzieci

nalewają na pierwszy jedną łyżeczkę wody, a na drugi jedną łyżeczkę spirytusu salicylowego. Obserwujemy zachowanie się obu cieczy.
Woda tworzy zwarty, wypukły menisk, spirytus zaś rozlewa się płasko po spodku. Po około jednej godzinie woda wygląda wciąż tak
samo, spirytus zaś zniknął całkowicie, na spodeczku widać białą, krystaliczną substancję. Jej rysunek przypomina lodowe gałązki, jakie
mróz zimą maluje na szybach. Jest to kwas salicylowy pozostały po wyparowaniu etanolu. Alkohol paruje szybciej od wody ze względu
na mniejszą gęstość i mniejsze cząsteczki cieczy. Podobnie zachowuje się spirytus kamforowy. Stąd powiedzenie „znika jak kamfora”.



Rodzaje chmur. Czytanie i uzupełnianie tekstu. Dokończenie pisania zdań opisujących chmury (Moje ćwiczenia, cz. A, str.53)



Rodzaje chmur. Praca plastyczna. Przedstawienie przez dzieci różnych rodzajów chmur za pomocą wybranej techniki na ciemnym
kartonie. Podpisanie chmur.

o Malowanie białą farbą plakatową lub białą pastą do zębów.
o Stemplowanie za pomocą gąbki.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

o Wyklejanie za pomocą kawałków waty.



„Z głową w chmurach”. Zabawa. Dzielimy dzieci na 4 zespoły. Ich zadaniem jest wykonanie poleceń na kolejnych stacjach. Nauczyciel
wcześniej przygotowuje stanowiska -stacje, ich nazwy i materiały do wykonania zadań.

o Stacja 1. Cirrusy. Polecenia nauczyciela: Stańcie się chmurą i przedstawcie się. Skorzystajcie z rozpoczętych zdań lub

wymyślcie je sami.
Kształtem przypominam…
Jestem koloru…
Pachnę jak...
Płynę po niebie do…
Bardzo lubię…
Z góry obserwuję…
Chciałbym…

o Stacja 2. Stratusy. Wykonajcie waszą chmurę. Do dyspozycji macie: gazety, bibuły, klej. Możecie korzystać z ilustracji, które

przygotowaliście. Zastanówcie się, co oznaczają powiedzenia: „Z dużej chmury-mały deszcz”, „Nawet po najczarniejszych
chmurach wychodzi słońce”.

o Stacja 3. Cumulusy. Wytnijcie z papieru chmury-każdy swoją. Napiszcie w nich datę swoich urodzin. Ułóżcie je

chronologicznie (zgodnie z kalendarzem). Kto jest najstarszy, kto najmłodszy z was? Jaka jest różnica wieku między tobą a
kolegą/koleżanką z ławki?

o Stacja 4. Cumulonimbusy. Popatrzcie na ilustracje i zdjęcia chmur. Wytnijcie chmury, które wam coś przypominają.

Naklejcie je na kartkę i dorysujcie do nich elementy, dzięki którym staną się czymś innym.

Propozycje dodatkowych scenariuszy, filmy i doświadczenia znajdziecie Państwo na darmowej stronie www.scenariuszelekcji.edu.pl ,
pod tematem „Jak powstają chmury?”– klasy I-III.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

10. tydzień nauki –

Z głową w chmurach.

Temat:

Edukacja

Polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Związki frazeologiczne „Chodzić z głową w chmurach” oraz „Chodzić twardo po
ziemi”. Swobodne wypowiedzi dzieci.

1.1.a; 1.2.a;
1.3.c

Czytanie tekstu „Matylda” (Moje ćwiczenia, cz. A, str. 54-55).

1.1.c; 1.2.a;
1.2.b; 1.3.c

5.4

Uzupełnianie listu Ani do Beaty. Wyszukiwanie w tekście potrzebnych informacji.
(Moje ćwiczenia, cz. 1, str. 56)

1.1.c; 1.2.a;
1.2.b; 1.3.c;
1.3.f

5.4

Samodzielne ocena charakteru bohaterek opowiadania – pisanie zdań o Ani,
Matyldzie i o sobie. (Moje ćwiczenia, cz.1, ćw. 2 str. 57).

1.1.b; 1.3.a

5.4

Zaimki ta, to, ten, te w zdaniach. Uzupełnianie zdań właściwymi rodzajami
rzeczowników (Moje ćwiczenia, cz.1, ćw. 3 str. 57)

1.3.f

Kim mogą zostać lub co mogą robić osoby, które „chodzą z głową w chmurach” lub
„chodzą twardo po ziemi”? Prezentacja.

1.3.c

5.9

Propozycje zajęć:



Związki frazeologiczne „Chodzić z głową w chmurach” oraz „Chodzić twardo po ziemi”. Swobodne wypowiedzi dzieci. Podawanie
przykładów zachowań własnych lub rodziny i znajomych. Przykłady bohaterów literackich lub filmowych.

Chodzić z głową w chmurach - synonimy: Bujać w obłokach, Myśleć o niebieskich migdałach (być rozmarzonym, roztrzepanym,
rozkojarzonym, nieobecnym myślami, marzyć, fantazjować)
Chodzić twardo po ziemi – synonimy: Stąpać mocno po ziemi, Stać mocno/twardo na ziemi (być realistą, właściwie oceniać sytuację)



Czytanie tekstu „Matylda” (Moje ćwiczenia, cz. 1, str. 54 - 55). Zaznaczanie w tekście fragmentów opisujących charakter Matyldy i Ani.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona



Uzupełnianie listu Ani do Beaty. Wyszukiwanie w tekście potrzebnych informacji. (Moje ćwiczenia, cz. 1, str.56).



Samodzielne ocena charakteru bohaterek opowiadania – pisanie zdań o Ani, Matyldzie i o sobie. (Moje ćwiczenia, cz.1, ćw. 2 str. 57).



Zaimki ta, to, ten, te w zdaniach. Uzupełnianie zdań właściwymi rodzajami rzeczowników (Moje ćwiczenia, cz.1, ćw. 3 str. 57).



Kim mogą zostać lub co mogą robić osoby, które „chodzą z głową w chmurach” lub „chodzą twardo po ziemi”? Prezentacja. Dzieci
podają przykłady osób, zawodów, wykonywanych prac, w których określone cechy charakteru są atutem. Nauczyciel zapisuje
odpowiedzi na tablicy. Następnie dzieli dzieci na grupy. Każda grupa wykonuje na dużym formacie plakat, na którym na środku zapisany
jest związek frazeologiczny „chodzi z głową w chmurach” lub „chodzi twardo po ziemi”. Dzieci od tego napisu rysują strzałki na
zewnątrz, przy których dopisują propozycje oraz ozdabiają je rysunkami lub wyciętymi ilustracjami.

„chodzi z głową w chmurach” – np. malarz, pisarz, poeta, muzyk, grafik, aktor lub przykłady konkretnych osób,

„chodzi twardo po ziemi” – np. inżynier, informatyk, lekarz, naukowiec, matematyk, fizyk, prawnik lub przykłady konkretnych osób

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

11. tydzień nauki –

Zaułek słówek – wyrazy z ch wymiennym.

Temat:

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Poznanie zasad pisowni wyrazów z „ch” (Moje ćwiczenia, cz. A, str.58)

1.1.b; 1.3f

Ilustrowanie wyrazów z poznaną trudnością ortograficzną (Moje ćwiczenia, cz. A,
str.59)

1.1.b; 1.3f

Czytanie tekstu „ Prognoza pogody”. Karta pracy XI_Wyrazy z ch.pdf.

1.1.b; 1.3f

Wyrazy z ch wymiennym na sz. Uzupełnianie par wyrazów. Karta pracy XI_Wyrazy z
ch.pdf

1.1.b; 1.3f

Praca w grupach – tworzenie porównań.

1.1.b; 1.3f

Plakat – praca plastyczno – techniczna.

Propozycje zajęć:



Poznanie zasad pisowni wyrazów z „ch” (Moje ćwiczenia, cz. A, str.58)



Ilustrowanie wyrazów z poznaną trudnością ortograficzną (Moje ćwiczenia, cz. A, str.59)



Czytanie tekstu „ Prognoza pogody”. Podkreślenie wyrazów z „ch”. Wypisanie z tekstu wyrazów z „ch” wymiennym. Dopisanie
wyrazów według reguły. Wykonanie rysunku do tekstu. Karta pracy XI_Wyrazy z ch.pdf.



Wyrazy z ch wymiennym na sz. Uzupełnianie par wyrazów. Karta pracy XI_Wyrazy z ch.pdf.



Praca w grupach – tworzenie porównań. Nauczyciel rozkłada przed uczniami różne przedmioty np.: watę, nadmuchany balon, sylwetę
duszka, kopertę- list, piórko, ciemne okulary, statek itp. Uczniowie zostają podzieleni na grupy. Każda z grup po kolei wybiera w/w
przedmiot. Zadaniem grup jest dokończenie zdania.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

Chmura jest jak…(mówią nazwę wylosowanego przedmiotu), bo…

Przykładowe rozwiązania:
Chmura jest jak balon, bo unosi się w powietrzu.
Chmura jest jak list, bo przynosi wieści o pogodzie.
Chmura jest jak ciemne okulary, bo zasłania słońce.
Chmura jest jak duszek, bo pojawia się i znika.
Chmura jest jak statek, bo płynie po niebie .



Chmury – praca plastyczna. Grupy tworzą plakaty ilustrujące swoje hasła.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

11. tydzień nauki –

Dlaczego pada deszcz?

Temat: Dlaczego pada deszcz?

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Burza mózgów – Skąd się bierze deszcz?

1.1.a; 1.1.c;
1.3.a; 1.3.c;

6.1; 6.5

Woda w postaci ciekłej, gazowej i stałej. Doświadczenia.

6.1

Czytanie przez nauczyciela opowiadania „Kropla wody” (Moje ćwiczenia cz. A, str.50
- 51). Omówienie wysłuchanego opowiadania. Zaznaczenie w opowiadaniu kolejnych
postaci kropelki wody.

6.5

Obieg wody w przyrodzie. (

Karta pracy XI_Deszcz.pdf) – ćwiczenie 1

1.1.b; 1.3.f

6.5; 6.7

Przypomnienie pojęcia „dialog”.

1.2.b;

Czytanie z podziałem na role opowiadania „Kropla wody”. Zwrócenie szczególnej
uwagi na dykcję, interpunkcję, intonację.

1.2.c;

Dialog. Samodzielne uzupełnianie dialogu. (

Karta pracy XI_Deszcz.pdf)– ćwiczenie 2

1.1.c; 1.3.a;
1.3.f

Deszcz. Praca plastyczna wybraną techniką.

Propozycje zajęć:



Skąd się bierze deszcz? Burza mózgów.

Wyjaśnienie określeń związanych z deszczem: ulewa, mżawka, kapuśniaczek, leje jak z cebra, pogoda pod psem.



Woda w postaci ciekłej, gazowej i stałej. Doświadczenia.

o Doświadczenie nr 1

Parowanie - garnek z gorącą wodą lub czajnik elektryczny. Dzieci obserwują co dzieje się z wodą, gdy ją podgrzejemy ją tak, aż
będzie bardzo ciepła. ( nauczycielka włącza czajnik bezprzewodowy, dzieci obserwują wydobywającą się z niego parę wodną).
N. - Co unosi się z czajnika? (Para wodna).

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

Nauczycielka wlewa gorącą wodę do przezroczystego pojemnika, przykrywa go suchym spodkiem, po chwili zdejmuje go z
pojemnika.
N. - Co znajduje się na spodeczku? ( Krople wody).
- Skąd one się na nim wzięły?
Wyjaśnienie, że woda, tak jak wszystko co nas otacza składa się z maleńkich, niewidocznych gołym okiem cząsteczek, które
bezustannie się poruszają. Pod wpływem ciepła zaczynają się poruszać prędzej i niektóre z nich odrywają się od pozostałych i
wznoszą do góry. W ten sposób tworzą niewidoczną parę wodną, która jest gazem podobnie jak powietrze. Kiedy napotkają
chłodniejsze powietrze cząsteczki te zaczynają się do siebie przytulać tworząc maleńkie kropelki wody widoczne w postaci
mgiełki. Na spodku widzimy już krople wody – mówimy że para wodna uległa skropleniu. Takie zjawisko spotykamy w przyrodzie
podczas deszczu. Zwracamy uwagę dzieciom na zachowanie bezpieczeństwa przy przeprowadzeniu doświadczenia i
wytłumaczenie, dlaczego sami nie mogą przeprowadzić takiego eksperymentu.

o

Doświadczenie nr 2

Wszyscy wiedzą, że woda zamarza w temperaturze 0°C. Ale nie każda! Intrygujące doświadczenie obalające teorię granicznej
temperatury 0°C przeprowadzimy porównując zachowanie się wody z kranu i roztworu nasyconego soli, w zamrażalniku lodówki.
Potrzebne będą: 2 pudełka po jogurcie, sól, termometr laboratoryjny (lub prosty zaokienny od-20°C do+50°C). Do jednego
pudełka nalewamy zwyczajną wodę, a do drugiego maksymalnie osoloną (tzn. że więcej soli już się w niej nie rozpuści). Oba
naczynka wstawiamy do zamrażalnika lodówki. Po około 3 godzinach (można też następnego dnia) – przynosimy pudełka do
klasy. W jednym jest bryła lodu, a w drugim woda. Kiedy zmierzymy jej temperaturę, przekonamy się, że ma ona temperaturę
ujemną i wciąż jest cieczą.
Wynik odczytany na termometrze zależy oczywiście od zamrażalnika, ale mógłby być np. -29°C. To sól zawarta w wodzie obniża
jej temperaturę krzepnięcia o 30°C. Dlatego morza zamarzają dopiero w temperaturze poniżej -30°C. Zjawisko to wykorzystuje
się zimą posypując jezdnie i chodniki solą oraz w kuchni podczas szybkiego rozmrażania np.: ryb lub mięsa.

o Doświadczenie nr 3

Bryłkę lodu z poprzedniego doświadczenia możemy wykorzystać do kolejnego eksperymentu. Wrzucamy ją do szklanego
naczynia wypełnionego wodą i obserwujemy zachowania się lodu. Unosi się on na powierzchni. Lód jest lżejszy od wody,
ponieważ ma większą objętość, tzn., że taka sama ilość cząstek wody zajmuje więcej miejsca. Warto zwrócić uwagę dzieci na fakt,

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

że większa część lodu znajduje się pod wodą. Na powierzchnię wystaje tylko czubek „góry lodowej”. Na wodach Arktyki i
Antarktydy oderwane od lądolodu i dryfujące swobodnie bryły lodu są groźną pułapką czyhającą na statki. Najsłynniejsza i
najtragiczniejsza katastrofa dotknęła „Titanica”, który po zderzeniu z górą lodową spoczął na dnie Oceanu Atlantyckiego.
Podmorskie głębiny są ostatnimi niezbadanymi przez człowieka rejonami naszej planety. Pod wodami mórz i oceanów kryją się
łańcuchy górskie, przepaście o wielokilometrowej głębokości, czynne wulkany, a nawet źródła słodkiej wody. Na przeszkodzie w
eksploracji środowiska podwodnego stoją panujące tam warunki. Światło słoneczne warunkujące życie roślin i zwierząt, dociera
jedynie na głębokość 100 m od powierzchni. Poniżej panuje całkowita ciemność i ciśnienie przekraczające niekiedy 1000-krotnie
wartość ciśnienia atmosferycznego. Istoty żyjące w takim środowisku posiadają niezwykłe kształty i właściwości. Często są
półprzezroczyste, ponieważ nie muszą wytwarzać maskującego ubarwienia. Jedzenie zdobywają przywabiając ofiary organami
świetlnymi umieszczonymi na ciele. W taki sposób toporniki, żmijowiec czy żabnica nęcą drobne rybki.



Czytanie przez nauczyciela opowiadania „Kropla wody” (Moje ćwiczenia cz. A, str.50 - 51). Omówienie wysłuchanego opowiadania.
Zaznaczenie w opowiadaniu kolejnych postaci kropelki wody.



Obieg wody w przyrodzie. Ustne omówienie obiegu wody w przyrodzie. Samodzielne uzupełnienie i zilustrowanie schematu obiegu
wody. (

Karta pracy XI_Deszcz.pdf) – ćwiczenie 1



Przypomnienie pojęcia „dialog” (wprowadzenie pojęcia – 6 tydzień października) oraz omówienie sposobu zaznaczania w tekście czyjejś
wypowiedzi. Ciche czytanie ze zrozumieniem opowiadania „Kropla wody” i zaznaczenie tekstów wypowiadanych przez osoby
uczestniczące w dialogu .



Czytanie z podziałem na role opowiadania „Kropla wody”. Zwrócenie szczególnej uwagi na dykcję, interpunkcję, intonację.



Dialog. Samodzielne uzupełnianie dialogu. (

Karta pracy XI_Deszcz.pdf)– ćwiczenie 2



Deszcz. Praca plastyczna wybraną techniką.

o Dzieci z kawałków waty wykonują chmurkę/chmurki, którą przyklejają do niebieskiego lub granatowego kartonu. Na nitki

nawlekają krople deszczu wycięte z kolorowego papieru lub w postaci koralików.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

o Na kartonie (ustawionym w pionie) dzieci rysują białą świecową kredką linię horyzontu, na całym kartonie pionowe, przerywane

kreski przedstawiające padający deszcz, a poniżej horyzontu owalne kręgi wody powstające po spadnięciu kropli na mokrą
nawierzchnię (wcześniej możemy zademonstrować dzieciom krople spadające do naczynia z wodą). Następnie cały arkusz
pokrywamy rozwodnioną farbą akwarelową w różnych odcieniach koloru niebieskiego, granatu i czarnego. Miejsca pokryte
kredką pozostaną białe.

o Dzieci pokrywają karton plamami farby akwarelowej w różnych odcieniach koloru niebieskiego, granatu i czarnego. Po

wyschnięciu farby kartony wynosimy na deszcz i czekamy chwilę, aż rozpuści farbę. Po ponownym wysuszeniu oglądamy
„deszczowe wzory”.

Polecane materiały: Wszystkie zjawiska przyrodnicze związane z obiegiem wody w przyrodzie w ciągu czterech pór roku opisuje opowiadanie
„Jedna srebrna kropla” Heleny Bechlerowej.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

11. tydzień nauki –

„Gazeta Przyjazna” – 11 listopada.

Temat:

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Co oznacza słowo „wolność”? Mapa myśli.

1.1.a; 1.3.a;
1.3.c

5.8

11 listopada. Narodowe Święto Niepodległości. Rozmowa kierowana.

1.1.a; 1.3.a;
1.3.c

5.8

Dlaczego Polska nie była wolnym krajem? – przedstawienie przez nauczyciela
najistotniejszych informacji związanych ze Świętem Niepodległości.

1.1.a; 1.1.c;
1.3.a; 1.3.c

5.8

Polskie symbole narodowe. Obejrzenie prezentacji lub filmu na temat symboli
narodowych.

1.1.a; 1.1.b;
1.1.c;

5.8

Polskie symbole narodowe. Prezentacja. Praca w grupach.

1.1.a; 1.1.b;
1.1.c; 1.3.a;
1.3.c

5.8

„Mazurek Dąbrowskiego” Hymn państwowy Rzeczpospolitej Polskiej. Przypomnienie
słów hymnu. Rozmowa o okolicznościach, w których wykonuje się hymn i jak należy
się wtedy zachować. Odśpiewanie hymnu w postawie stojącej.

1.1.a; 1.1.c;

5.8

Rozsypanka wyrazowa.

1.1.b; 1.3.f

5.8

Symbole narodowe. Praca plastyczna.

5.8

Uzupełnienie kartki z dziennika „Najważniejsze wydarzenia z kraju i ze świata-11
listopada”– Mój dziennik, str. 90

1.1.a; 1.1.b;
1.1.c; 1.3.a;
1.3.c; 1.3.f

5.8

Słuchanie nagrań wybranych pieśni legionowych lub innych pieśni patriotycznych.

5.8

Propozycje zajęć:



Co oznacza słowo „wolność”? Mapa myśli. Zapisanie wszystkich skojarzeń dzieci z pojęciem „wolność”.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona



11 listopada. Narodowe Święto Niepodległości. Rozmowa kierowana.

- Czy obecnie żyjemy w wolnym kraju?
- Jakie święto obchodzimy 11 listopada?
- Dlaczego ta data jest tak istotna dla Polaków?



Dlaczego Polska nie była wolnym krajem? – przedstawienie przez nauczyciela najistotniejszych informacji związanych ze Świętem
Niepodległości.


Propozycja:
Był taki smutny, pełen niepokoju i tragedii czas w historii naszej Ojczyzny, gdy na ponad sto lat utraciła niepodległość. Zaborcy – trzy
mocarstwa: Austria, Prusy (dzisiejsze Niemcy), Rosja – w latach 1772-1795, podzieliły między sobą polską ziemię i wymazały z mapy
Europy nasze państwo. Chciały Polakom narzucić swoją kulturę, język, zwyczaje. Nie było polskiego rządu ani wojska, nie było też stolicy.
Nie wolno było używać polskiej flagi ani godła. Za mówienie w szkole po polsku dzieci były karane, a dorośli trafiali do więzienia. Nasz
naród jednak nie poddał się. Polska wykreślona z mapy Europa, istniała w sercach ludzi. Każde pokolenie stawało w obronie tych
najcenniejszych wartości. Aż nadszedł ten długo oczekiwany, wymarzony i wyśniony dzień, kiedy Polska po 123 latach niewoli i obcego
panowania w 1918 r. w końcu odzyskała niepodległość pod przywództwem Józefa Piłsudskiego.



Obejrzenie filmu z udziałem Józefa Piłsudskiego wraz z wysłuchaniem pieśni legionowej „My pierwsza brygada” (źródło: np. youtube)



Polskie symbole narodowe. Obejrzenie prezentacji lub filmu na temat symboli narodowych.

 „Polskie symbole narodowe” – animacja Instytutu Pamięci Narodowej

http://www.pamiec.pl/historiawkolorach/main.html

 „Polska, moja ojczyzna” – film multibook „Od A do Z” klasa 1



Polskie symbole narodowe. Prezentacja. Praca w grupach. Przygotowanie w grupach prezentacji na dużych arkuszach na temat
polskich symboli narodowych dowolną techniką plastyczną. Ekspozycja w klasie.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona



„Mazurek Dąbrowskiego” Hymn państwowy Rzeczpospolitej Polskiej. Przypomnienie słów hymnu. Rozmowa o okolicznościach, w
których wykonuje się hymn i jak należy się wtedy zachować. Odśpiewanie hymnu w postawie stojącej.



Rozsypanka wyrazowa. Przygotowanie przez nauczyciela rozsypanki wyrazowej. Ułożenie zdań w grupach. Zapisanie zdań w zeszytach.

Propozycja rozsypanki:
Nasza Ojczyzna to Rzeczpospolita Polska. Naszymi symbolami narodowymi są: biało-czerwona flaga, godło z orłem i hymn
„Mazurek Dąbrowskiego”. Jesteśmy dumni z naszej Ojczyzny.



Symbole narodowe. Praca plastyczna. Wykonanie z grupach dowolnej pracy związanej z symbolami narodowymi. Podział na grupy i
przydzielenie zadań do wykonania:

o kotyliony
o godło Polski – puzzle
o ilustrację orła i wykonanie upierzenia z białej bibuły drobno ciętej
o kalkowanie wizerunku orła z monet



Uzupełnienie kartki z dziennika „Najważniejsze wydarzenia z kraju i ze świata-11 listopada”– Mój dziennik, str. 90



Słuchanie nagrań wybranych pieśni legionowych lub innych pieśni patriotycznych.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

11. tydzień nauki –

O czterech synach mamy pogody.

Temat: O czterech synach mamy pogody

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Podróż w cztery strony świata. Zabawa.

1.1.b; 1.3.c

5.4

Krajobrazy Polski. Czytanie mapy.

1.1.b; 1.3.c

5.7; 5.8

Zaznaczam i odczytuję kierunki na planach.

(

Karta pracy XI_Kierunki.pdf)

1.1.a; 1.1.b;
1.3.a

5.7; 5.8

Mapka polanki. Rysunek według wskazówek. Praca plastyczna kierowana.

1.1.a

Propozycje zajęć:



Podróż w cztery strony świata. Zabawa. W zabawie tej nauczyciel odgrywa rolę przewodnika w poznawaniu i wskazywaniu kierunków na
mapie.

o Wykonanie czapek z gazety.

N.: Dzisiaj będę waszym przewodnikiem w odnajdywaniu kierunków na mapie Polski. Wiecie, że czeka nas długa i trudna
wyprawa w deszczu i w słońcu. Dlatego potrzebne będą wam czapki.
Dzieci według instrukcji wykonują własną czapkę.
N.: Teraz już jesteśmy gotowi do odkrywania, więc zaczynamy.
Nauczyciel kładzie na podłodze dużą mapę Polski, prosi, aby dzieci usiadły naokoło .

o Cztery podstawowe kierunki świata.

N.: Usiądźcie, odkrywcy. Teraz pokażę Wam pewien przyrząd, który pomaga w podróżowaniu.
Nauczyciel pokazuje kompas i tłumaczy zasadę odczytywania na nim kierunków, uczy również nazw 4 podstawowych
kierunków świata, pokazując każdy z nich zapisany na pasku papieru.
N.: Wykorzystajmy kompas i oznaczmy kierunki świata.

o Oznaczenie kierunków na mapie.

Nauczyciel kolejno wybiera dzieci i wręcza im kartoniki z zapisanymi kierunkami świata. Dzieci „podróżują” w wybranym
kierunku na mapie Polski, zostawiają napis we właściwym miejscu. Mogą również odczytać z mapy nazwy miejscowości,
krain, rzek itp.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

N.: Jedźże, podróżniczko Ewo, w kierunku północy i zostaw tam kartkę
N.: Kto pojedzie na południe, zachód i wschód?
N.: My pozostajemy i czekamy na tych, którzy odjechali :
N.: Zastanówmy się, jak przywitać naszych kolegów? Wyjrzyjmy, czy wraca już podróżnik z północy! Kto to?
Dzieci wymyślają hasła powitalne.

o Zabawa ruchowa - przy piosence „Jedzie pociąg z daleka” .W trakcie trwania piosenki dzieci chodzą wokół mapy.

Następnie ustawiają się przy kartce z kierunkiem, do którego chciałyby wyruszyć.
N.: Hej, hej! Czy ktoś dotarł na północ Polski?
Wszyscy uczniowie, którzy stoją przy tym kierunku, jednocześnie głośno wymawiają swoje imię. Podobnie w pozostałych
kierunkach.

o Zabawa „Gdzie jesteś?” Przyjaciele, których los rzucił daleko, pragną się odnaleźć. Nauczyciel rozpoczyna zabawę

wołając np.
N.: Kasiu, gdzie jesteś?
Dziecko odpowiada określając kierunek, np. –Jestem na południu Polski.
N. - Kogo szukasz? D. np. Bartka!(Dziecko wymienia osobę i woła Bartku, gdzie jesteś? itd.).



Krajobrazy Polski. Czytanie mapy. Swobodne wypowiedzi dzieci dotyczące charakterystycznych elementów typowych krajobrazów
Polski. Co ciekawego można zobaczyć np. na północy Polski?



Zaznaczam i odczytuję kierunki na planach.

(

Karta pracy XI_Kierunki.pdf)



Mapka polanki. Rysunek według wskazówek. Praca plastyczna kierowana. Nauczyciel rozdaje dzieciom kartki papieru. Dzieci rysują
według przekazywanych poleceń. Po wykonaniu pracy dzieci opowiadają sobie nawzajem, co narysowały

Przykładowe polecenia:
Turyści spędzili kilka dni na dużej polanie. Na południowym końcu polany rósł piękny liściasto-iglasty las. Na zachodzie stał zamek z
trzema wieżami. Zamek stał nad niewielką rzeczką, która płynęła w poprzek polany, z zachodu na wschód. Na wschodzie, na
południowym brzegu rzeczki turyści rozstawili trzy namioty, w których spędzali noc. Wieczorem, na północnym brzegu rzeczki zobaczyli
coś niesamowitego… A co mogli zobaczyć na północy to już sami wymyślcie i narysujcie.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

11. tydzień nauki –

Jak wieje wiatr?

Temat:

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

W laboratorium. Wyszukanie w różnych źródłach informacji związanych z tematem.

1.1.a; 1.1.c;
1.3.a; 1.3.c

Doświadczenia i zabawy związane z ruchem powietrza.

1.3.c

5.4

6.1

Wiatr. Rozszerzenie zasobu słownictwa związanego ze słowem wiatr.

1.3.c

Związki frazeologiczne związane ze słowem wiatr. Praca w grupach.

1.3.c

Wiatrowe zabawy. Wykonanie jednej z zaproponowanych prac plastycznych.

Propozycje zajęć:



W laboratorium. Nauczyciel zaprasza dzieci do sali, w której na głównym miejscu umieszczony jest napis „LABOLATORIUM”. Wyszukanie
w różnych źródłach informacji związanych z tematem. Próba odpowiedzi na pytania. Wspólne zapisanie odpowiedzi. Nauczyciel
informuje uczniów, że dziś one też będą pracowały w laboratorium, robiły doświadczenia.

o Co to jest laboratorium ?
o Do czego służy laboratorium?
o Kto pracuje w laboratorium?



Doświadczenia i zabawy związane z ruchem powietrza. Na ławkach rozłożone są różne przedmioty: piórka, pocięta bibuła, piłeczki do
ping-ponga. Nauczyciel pyta dzieci co zrobić, aby bez dotykania przedmioty uniosły się. Zebranie odpowiedzi.

o

Doświadczenie 1.

Poruszanie się chmur na niebie to wynik działalności wiatru. Im jest on silniejszy, tym szybciej pędzą obłoki. Znakomicie
możemy zabawić się w wiatr, dmuchając na strumień pary wodnej, wydobywającej się z dziobka czajnika. Aby „rozpędzić”
chmury nad naszym czajnikiem, musimy użyć wentylatora.

o Doświadczenie 2. Zabawa „Co porwał wiatr?” Ćwiczenie spostrzegawczości.

Uczestnicy zabawy siedzą w kole. Na podłodze leżą drobne przedmioty. Liczba tych przedmiotów może być różna, w
zależności od częstotliwości powtarzania zabawy i spostrzegawczości uczniów (np. poczynając od 10 i zwiększając stopniowo

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

do np.20). Mogą to być takie przedmioty, jak: zeszyt, ołówek, klocek, nożyczki itd. Najpierw dzieci podają nazwy wszystkich
przedmiotów, a następnie ustalają, kto będzie zgadywał, co porwał lub zamienił wiatr. Wybrane dziecko odchodzi do drugiej
części pomieszczenia i odwraca się tyłem do kolegów. W tym czasie dziecko-wiatr bierze jedną rzecz ze stołu i chowa ręce za
plecami. Inne dzieci także trzymają ręce z tyłu. Dziecko-wiatr mówi:
Jestem wiatr, jestem wiatr,
Coś porwałem – lecę w świat!
I dodaje:
A to coś zaczyna się głoską… k.
Wtedy zgadujący odwraca się, podchodzi do przedmiotów i stara się wskazać, co porwał „wiatr”.
Odpowiedz może brzmieć: „Wiatr porwał klocek, bo zaczyna się głoską k”. Potem wskazuje, kto jest wiatrem. Można
modyfikować przebieg zabawy np. uczestnicy zabawy odwracają się tyłem, a „wiatr” chowa jeden przedmiot przy sobie.
Mówi, jaką głoską się on zaczyna. Kto pierwszy poda nazwę ukrytego przedmiotu, szuka go na zasadzie „ciepło-zimno”
określając, gdzie „wiatr” ukrył przedmiot w pomieszczeniu, zgadujący szuka go, chodząc, zgodnie ze wskazówką „ciepło-
zimno”.

o Zabawa „Wirujące piórka”. Każde z dzieci otrzymuje piórko. Stara się dmuchać tak, aby utrzymało się ono jak najdłużej w

powietrzu.

o Zabawa piłeczkami do ping-ponga. Dzieci dobierają się parami. Stoją naprzeciwko siebie przy ławkach. Dmuchają piłeczką

tak, aby nie upadła ona na podłogę.



Wiatr. Rozszerzenie zasobu słownictwa związanego ze słowem wiatr. Zebranie jak największej ilości synonimów, czasowników i
przymiotników kojarzących się ze słowem „wiatr”. Zapisanie na tablicy/planszy. Samodzielne ułożenie przez dzieci 3 zdań w
zeszytach z podanymi słowami.

Przykładowe słowa:

o Wiatr – dmie, dmucha, powiewa, wieje
o Wiatr – powiew, wiaterek, wicher, wicherek, wietrzyk, wichura, wietrzysko, zawieja, zawierucha
o Wiatr – lekki, silny, słaby, ciepły, zimny, przyjemny, orzeźwiający, umiarkowany, porywisty, świszczący

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona



Związki frazeologiczne związane ze słowem wiatr. Praca w grupach. Nauczyciel przygotowuje dla każdej grupy planszę z
zapisanym pośrodku związkiem frazeologicznym. Dzieci zapisują na planszy lub przedstawiają za pomocą ilustracji swoje
skojarzenia związane z powiedzeniem. Prezentacja grup. Wspólne ustalenie znaczenia powiedzeń.

o Rozpędzić na cztery wiatry
o Rzucać słowa na wiatr
o Szukać wiatru w polu.
o Biednemu zawsze wiatr wieje w oczy
o Wystawić do wiatru



Wiatrowe zabawy. Prace plastyczne. Wykonanie wybranej pracy plastycznej w której wykorzystuje się działanie wiatru lub ruch
powietrza.

o Wichura w parku. Dzieci wykonują obrazek za pomocą dmuchania przez słomkę na kleksy rozrzedzonej farby plakatowej naniesione na

karton. Należy zwrócić uwagę dzieci na to, żeby tworzone drzewa pochylały się w jednym kierunku zgodnie z kierunkiem wiania wiatru.
Po wyschnięciu kleksów mazakiem lub pędzelkiem można dorysować szczegóły rysunku.

o Wietrzne dzwonki. Drewniany patyk lub suchą gałązkę długości około 50 cm dzieci ozdabiają farbami akrylowymi lub plakatowymi. U

góry, przy pomocy nauczyciela wkręcają jeden haczyk oczkowy, po przeciwnej stronie 5-6 równomiernie rozmieszczonych haczyków. Od
góry przyczepiona zostanie linka/sznurek do powieszenia dzwonków, od dołu na linkach należy powiesić różne ozdobne elementy, które
uderzając o siebie przy podmuchach wiatru, będą grały. Propozycje elementów do powieszenia:

– stare klucze pomalowane farbami

– ozdobione pomalowane metalowe puszki

– sklejone ze sobą za pomocą plasteliny, zawieszone po kilka na sznurkach metalowe kapsle, pomalowane z zewnątrz

– kawałki grubszych patyczków, okorowanych, pomalowanych akrylową farbą

o Wirujące spirale. W centrum talerzyka dzieci przymocowują wstążkę lub sznureczek do powieszenia. Talerzyk tną spiralnie – zaczynając

od zewnętrznej krawędzi odcinają około 1,5-2 cm, tnąc wokoło aż do ok. 2 cm od środka talerzyka. Dekorują/malują talerzyki.
Rozciągają spiralę i wieszają ją w miejscu, gdzie będzie poruszana podmuchami powietrza.

o Ozdoba okna. Na karniszu lub na rozpostartym w poprzek okna patyku wieszamy sznurki na których nawlekamy pomalowane farbami

akrylowymi stare płyty CD.

Polecane źródła: Scenariusz, filmy i doświadczenia znajdziecie Państwo na darmowej stronie www.scenariuszelekcji.edu.pl , klasy I-III ,
pod tematem „Jak silny jest wiatr?”

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

12. tydzień nauki –

Pytania

Temat: Pytania

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Zabawa „Klasowy omnibus”. Zabawa – quiz.

1.1.a; 1.1.c;
1.3.c; 1.3.f

Klasowy quiz. Zabawa edukacyjna. Praca w parach.

1.1.a; 1.1.c;
1.3.c; 1.3.f

Zadajemy pytania. Swobodne wypowiedzi dzieci.

1.1.a; 1.1.c;
1.3.c; 1.3.f

Odpowiadamy na pytania i zadajemy pytania. (Karta pracy XI_Pytania.pdf)

1.2.b; 1.2.c;
1.3.f

Propozycje zajęć:



Zabawa „Klasowy omnibus”. Nauczyciel zadaje dzieciom przygotowane wcześniej pytania dotyczące rożnych zagadnień. Można też pobawić się w
przyniesione przez dzieci gry-quizy polegające na zadawaniu pytań i udzielaniu odpowiedzi. Wybór klasowego Omnibusa.



Klasowy quiz. Zabawa edukacyjna. Praca w parach. Przygotowanie klasowej gry – quizu. Nauczyciel rozdaje dzieciom różne książki: encyklopedie,
słowniki, książki przyrodnicze . Dzieci na podstawie książek układają i zapisują na kartonikach w kształcie karty po jednej stronie – pytanie, a po
drugiej – odpowiedź. Każde dziecko przygotowuje po 3 karty. Tak powstaje klasowy quiz.



Zadajemy pytania. Swobodne wypowiedzi dzieci. W jakim celu zadajemy pytania?

o

Żeby dowiedzieć się o jakimś wydarzeniu (co się zdarzyło, kto uczestniczył, kiedy, gdzie, dlaczego)

o Żeby zrozumieć, dlaczego coś się zdarzyło albo w jaki sposób



Odpowiadamy na pytania i zadajemy pytania. (Karta pracy XI_Pytania.pdf)

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

12. tydzień nauki –

Jezioro i gwiazdy.

Temat:

Edukacja

Polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Jakie znacie sposoby na walkę z nudą? Burza mózgów. Praca w grupach.

1.1.a; 1.1.c;
1.3.c; 1.3.f

Nasz sposób na nudę – robimy bańki mydlane.

5.4

Bajkowy obraz. Praca plastyczna – utrwalenie baniek (wybór techniki).

Propozycje zajęć:



Jakie znacie sposoby na walkę z nudą? Burza mózgów. Praca w grupach. Przygotowanie propozycji przez grupy na dużych formatach –
zapisanie propozycji lub przedstawienie za pomocą wyciętych zdjęć lub ilustracji.



Nasz sposób na nudę – robimy bańki mydlane.

o Omówienie organizacji pracy oraz zasad dotyczących konieczności przestrzegania czasu przeznaczonego na wykonanie zadania.

Nauczyciel przygotowuje stanowisko badawcze dla dzieci , umieszcza w nim kubeczki plastykowe, słomki różnej grubości, płyny
do przygotowania zawiesiny (płyn do naczyń, mydło w płynie, szampon, glicerynę, cukier, itp.). Nauczyciel robi bańki razem z
dziećmi.

o Polecenia nauczyciela:

Dobierzcie się w trójki. Powtórzcie wspólnie tekst rymowanki, kreśląc w powietrzu dłonią i palcem małe i wielkie gesty.
Pamiętajcie o wykorzystaniu obydwu rąk. Przygotujcie zawiesinę do puszczania baniek – wymieszajcie wodę i np. płyn do naczyń.
Niech każdy z was wyczaruje swoją niezwykłą bańkę mydlaną. Popatrzcie na wszystkie bańki i opiszcie ich wygląd – co wam
przypominają?
Uczniowie uczą się rymowanki na pamięć. Starają się odpowiednią intonacją i ruchami pokazać atmosferę ćwiczenia.
Tekst rymowanki:

Mydlaną bańkę wyczarowałam
W kolory tęczy bańkę ubrałam

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

Zrobić następną bańkę wypada.
(I. Fechner-Sędzicka)

o Szacowanie.

 Jak długo (ile sekund) bańka unosi się w powietrzu, zanim spadnie?
 Ile baniek uda się wam puścić w ciągu 1 minuty?
 Ile baniek jednorazowo można zrobić za jednym dmuchnięciem w słomkę?
 Sprawdźcie, czy i na ile wyniki szacowane zgodne są z rzeczywistymi? Wykorzystajcie stoper do zmierzenia czasu, np. od

wytworzenia bańki do jej pęknięcia.

o Doświadczenie.

 Zastanówcie się, jak powstaje bańka mydlana.
 Wykonajcie doświadczenie: do przygotowanego płynu dodajcie łyżeczkę gliceryny. Jak teraz wyglądają wasze bańki? Jak

gliceryna wpłynęła na zmianę wyglądu baniek?

o Przepis na płyn do baniek.

150 ml płynu do mycia naczyń np. Fairy Original
350 ml wody
2 łyżeczki cukru



Bajkowy obraz. Praca plastyczna – utrwalenie baniek.

Materiały: biały brystol, przyrząd do robienia baniek, płyn do baniek, małe pojemniki, farby plakatowe

Przyrząd do robienia baniek. Do wykonania przyrządu potrzebujemy: kilka słomek (grubych), taśmę klejącą, płyn do baniek,
miseczkę. Układamy równo wszystkie słomki i owijamy je taśmą. Przyrząd gotowy. Końcówkę słomek maczamy w płynie. Drugą,
czystą końcówkę przykładamy do ust i dmuchamy.

 Wykonanie. Sposób 1. Do małych pojemników wlewamy płyn do baniek i dodajemy trochę farby plakatowej. Do każdego

kubeczka dajemy inny kolor farby. Mieszamy pędzlem, aby oba składniki się połączyły. Najlepiej użyć jasnych, wesołych
kolorów. Maczamy końcówkę przyrządu w jednym z pojemniczków i dmuchamy w kierunku kartki. Bańka osiada na
kartce. Możemy się jej wtedy dokładnie przyjrzeć. Po chwili bańka znika, ale zostawia po sobie niezwykły, bajkowy ślad.
Robimy dużo baniek, maczamy przyrząd w rożnych kolorach i tworzymy bańkowy obraz.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

 Wykonanie. Sposób 2. Płyn do baniek zmieszany z farbą wlewamy do małych miseczek. Zanurzamy w płynie rurkę i

delikatnie dmuchamy starając się utworzyć na powierzchni jak najwięcej piany. Przenosimy pianę delikatnie na kartoniki
tworząc na nich bąbelkowe obrazy. Powtarzamy z różnymi kolorami. Pozostawiamy obrazek do wyschnięcia.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

12. tydzień nauki –

W czasie deszczu dzieci się nie nudzą

Temat:

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

„Preludium deszczowe” Fryderyka Chopina. Swobodne wypowiedzi dzieci na temat
wrażeń.

1.2.a; 1.3.c

Czytanie przez nauczyciela wiersza W. Chotomskiej „Listopad” (Moje ćwiczenia, cz.
A, str. 60-61).

1.2.a; 1.2.d

Wiersz „Listopad”. Praca z tekstem. Omówienie wysłuchanego wiersza. (Moje
ćwiczenia, cz. A, ćw. 2 str.62). Ciche czytanie wiersza przez dzieci i podkreślanie w
nim zdań, które opisują nastrój pana Listopada. Układanie pytań i odpowiedzi do
wiersza. Czytanie ze zrozumieniem. Podkreślanie prawidłowych zdań związanych z
treścią wiersza (Moje ćwiczenia, cz. A, ćw. 3 str.62).

1.2.a; 1.2.b;
1.3.a; 1.3.c;
1.3.d

Listopad – zabawa dramowa. Przygotowanie do deklamacji wiersza. Praca w
grupach. Występy grup. Podsumowanie prac dzieci. Omówienie interpretacji wiersza
oraz zastosowanych rozwiązań. Określenie plusów i ewentualnych minusów
przedstawień.

1.2.c; 1.2.d;
1.3.c; 1.3.d;

Plakat reklamujący występ. Praca plastyczna.

„Deszczowa chmura”. Zabawa chustą animacyjną.

5.4

Pod parasolem. Wykonanie pracy plastycznej wybraną techniką.

Propozycje zajęć:



„Preludium deszczowe” Fryderyka Chopina. Wysłuchanie przez dzieci Preludium Des-dur Op. 28 nr 15. Dzieci w trakcie słuchania
wyobrażają sobie, o czym opowiada muzyka . Swobodne wypowiedzi dzieci na temat wrażeń.



Czytanie przez nauczyciela wiersza W. Chotomskiej „Listopad” (Moje ćwiczenia, cz. A, str. 60-61).

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona



Wiersz „Listopad”. Praca z tekstem.

o Omówienie wysłuchanego wiersza. „Kto jest bohaterem wiersza?”, „Jak wyglądał dom pana Listopada?, „Co robił w domu pan

Listopad?”, „O czym byłby wiersz, który miałby tytuł <<Maj>>?” itp. Ustne odpowiedzi na pytania zadane przez nauczyciela oraz
zawarte w ćwiczeniach. (Moje ćwiczenia, cz. A, ćw. 2 str.62).

o Ciche czytanie wiersza przez dzieci i podkreślanie w nim zdań, które opisują nastrój pana Listopada.
o Układamy pytania do wiersza. Praca w parach. Dzieci układają w zeszytach po 3 pytania do wiersza. Następnie dzieci piszą

odpowiedzi na pytania ułożone przez kolegę z pary i zapisują w zeszytach.

o Czytanie ze zrozumieniem. Podkreślanie prawidłowych zdań związanych z treścią wiersza (Moje ćwiczenia, cz. A, ćw. 3 str.62).



Listopad – zabawa dramowa.

o Przygotowanie do deklamacji wiersza. Praca w grupach. Nauczyciel dzieli dzieci na grupy. Dzieci z grupy same decydują w jaki

sposób przygotują wiersz – przydzielają sobie role, rozdzielają zwrotki, decydują np. o wykorzystaniu podkładu muzycznego lub
zaśpiewaniu części wiersza. Dzieci mogą również zadecydować o przygotowaniu scenografii lub użyciu rekwizytów. W tym
przypadku dużą wagę przywiązujemy do własnej inwencji twórczej uczniów.

o Plakat reklamujący występ. Praca plastyczna. Każda z grup wykonuje plakat reklamujący występ własnej grupy.
o Występy grup. Zaprezentowanie przez dzieci wykonania wierszy według własnego pomysłu. Nagrywanie przez nauczyciela

czytanych wierszy.

o Podsumowanie prac dzieci. Wysłuchanie nagranych wierszy. Omówienie interpretacji wiersza oraz zastosowanych rozwiązań.

Określenie plusów i ewentualnych minusów przedstawień.



„Deszczowa chmura”. Zabawa chustą animacyjną.
W rogu sali ustawiamy kilkoro dzieci, które trzymają chustę „deszczową chmurę”. Po przeciwnej stronie znajduje się reszta grupy. Na
sygnał nauczyciela, osoby z „deszczową chmurą” biegną w kierunku uciekających kolegów i próbują ich nakryć. Osoby, które zostaną
przykryte powiększają „deszczową chmurę”.



Pod parasolem. Praca plastyczna. Wykonanie parasoli lub prac plastycznych na temat parasoli za pomocą wybranej techniki, np.:

o Na niebieskim lub granatowym kartonie dzieci wyklejają z papieru kolorowego parasol. Pod parasolem przyklejają wyciętą z

czasopisma sylwetkę człowieka lub przyklejają wyciętą ze zdjęcia swoją sylwetkę. Następnie klejem Wikol lub bezbarwnym
lakierem do paznokci lub farbami robią na całym rysunku krople deszczu.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

o Kartonik A4 ustawiony poziomo dzieci składają na pól wzdłuż krótszego boku. Następnie rozkładają i na środku kartki przyklejają

brzeg parasola zrobionego z papierowej foremki (papilotki) do babeczek lub złożonego w harmonijkę papieru w taki sposób, aby
po postawieniu kartki w pionie, tworzył on przestrzenną formę. Dorysowują rączkę od parasola. Pod parasolem dorysowują lub
doklejają sylwetkę człowieka, krople deszczu, elementy krajobrazu.

o Wykonanie parasoli z połówek papierowych talerzyków.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

12. tydzień nauki –

Zaułek słówek – tworzymy opowieści.

Temat:

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Odczytanie i uzupełnienie treści wiersza Danuty Wawiłow „Człowiek ze złotym
parasolem”. (Moje ćwiczenia, cz. A, str. 63).

1.1.b; 1.2.a;
1.2.b

„Deszczowy gość” – redagowanie i pisanie odpowiedzi na pytania dotyczące gościa
– praca w grupach.

1.3.a; 1.3.c;
1.3.d; 1.3.f

5.4

Ozdabianie rekwizytów „Deszczowego gościa” – praca w grupach.

5.4

Propozycje zajęć:



Wiersz „Człowiek ze złotym parasolem”. Odczytanie wiersza Danuty Wawiłow, uzupełnianie tekstu (Moje ćwiczenia, cz. A, str. 63).



„Deszczowy gość”. Praca w grupach. Nauczyciel dzieli klasę na 5-6-osobowe grupy. Każda z nich przygotowuje bloki rysunkowe,
nożyczki, kredki, długopisy i flamastry. Następnie nauczyciel przedstawia zadanie do wykonania.

Zadaniem każdej grupy będzie stworzenie własnej postaci Deszczowego Gościa i zaprezentowanie go pozostałym grupom.
Opowieść o Deszczowym Gościu napiszcie na 6 kroplach deszczu wyciętych z kartki z bloku rysunkowego.
Pomocne w tworzeniu opisu mogą być następujące pytania
- Kim jest Deszczowy Gość?
- Jakie nosi imię/nazwę?
- Skąd przybywa?
- Jak wygląda? (krótki opis stroju/ubioru).
- Co powie, jeśli za chwilę wejdzie tu, do naszej klasy?
- Co przynosi ze sobą?
Narysujcie i krótko opiszcie tę postać na 6 kroplach deszczu, które wytniecie z papieru leżącego na waszych ławkach.
W drugiej części zadania reprezentant każdej grupy przedstawi pozostałym uczniom waszego Deszczowego Gościa (możecie
również opowiadać wspólnie, dzieląc się częściami). Inne grupy będą zadawać wam maksymalnie 5 pytań dotyczących cech
waszego Deszczowego Gościa. Aby pytania były trafne, powinny dotyczyć wiedzy, którą możecie pogłębić z tego zakresu, np.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

opadów atmosferycznych i ich znaczenia dla ludzi. Zespół, który zada najbardziej trafne pytania, który udzieli również w
imieniu swego Deszczowego Gościa najwięcej celnych, bogatych w wiedzę odpowiedzi , zostanie nagrodzony medalem.
Medale wręczamy uroczyście każdemu członkowi zespołu.

Wcześniej nauczyciel przygotowuje medale z nazwą „Zaklinacz deszczu”. Wyjaśnia również uczniom, że dawno, dawno temu
zaklinaczami byli ludzie uważani za ekspertów. To oni często przewidywali niebezpieczne sytuacje oraz zjawiska przyrody. Wyznaczali, w
jaki sposób obronić plemię, osadę czy miasto przed kataklizmem spowodowanym jakimś żywiołem, np. długotrwałą ulewą.



Praca plastyczna. Każda z grup rysuje i ozdabia gotowymi elementami swoje prace np.:
I grupa – parasol
II grupa – pelerynę
III grupa – kalosze Deszczowego Gościa.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

12. tydzień nauki –

Skąd się wzięła muzyka?

Temat:

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Muzyka. Z czym kojarzy Ci się słowo muzyka? Mapa myśli.

1.1.a; 1.3.a;
1.3.c; 1.3.d

Co już wiem o muzyce? (Karta pracy XI_Muzyka.pdf) – ćwiczenie 1

1.1.a; 1.3.a;
1.3.c

Doświadczenie „Magiczna muzyka”.

6.1

Tworzymy sami instrumenty muzyczne. Praca plastyczno-techniczna.

5.4

Co możemy usłyszeć słuchając muzyki? Wysłuchanie wybranego utworu
muzycznego, rozmowa, ćwiczenia związane z utworem

. (Karta pracy

XI_Muzyka.pdf) – ćwiczenie 2

1.2.a; 1.2.d;
1.3.a; 1.3.b;
1.3.c

5.5

Propozycje zajęć:



Muzyka. Z czym kojarzy Ci się słowo muzyka? Mapa myśli. Wykonanie wspólne na dużym formacie (szary papier, flizelina) mapy myśli.
Przykładowe skojarzenia, np.:



Rodzaje muzyki: współczesna, klasyczna, barokowa, rokowa, heavy-metal…



Jaka? głośna, cicha, spokojna, szybka, wolna…



Instrumenty muzyczne: fortepian, gitara, skrzypce itd.



Zawody związane z muzyką: muzyk, piosenkarz, reżyser dźwięku, aktor, dziennikarz muzyczny, nauczyciel muzyki itd.



Miejsce słuchania muzyki: dom, sala koncertowa, muszla koncertowa, filharmonia, radio, teatr itd.



Muzyka naturalna (śpiew ptaków, naturalne odgłosy natury) i stworzona przez człowieka



Co już wiem o muzyce? (Karta pracy XI_Muzyka.pdf) – ćwiczenie 1



Doświadczenie „Magiczna muzyka”.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

Nauczyciel ustawia kieliszki/szklanki w rzędzie obok siebie(

najlepiej 8 sztuk, żeby można było ułożyć z nich gamę)

. Napełnia każdy z nich w

taki sposób, by w pierwszym kieliszku było troszeczkę wody, a ostatni kieliszek był prawie pełny. Następnie uderza delikatnie patyczkiem
kolejne kieliszki, a dzieci nasłuchują, jakie wydaje dźwięk.

o Porównywanie wysokości dźwięków:

- Które kieliszki wydają dźwięki niższe, a które wyższe?
- Jak sądzisz, co sprawia, że dźwięk jest wyższy lub niższy?

o Próba samodzielnej kompozycji krótkich rytmicznych utworów przez dzieci.



Tworzymy sami instrumenty muzyczne. Praca plastyczno-techniczna. Dzieci wykonują wybrane instrumenty według własnego
pomysłu. Dekorują instrumenty. Po prezentacji instrumentów - wspólny koncert. Propozycje:



Gitara – zbudowana z prostokątnego pudełka po chusteczkach higienicznych z owalnym otworem pośrodku, obklejonego szarym
papierem, rolki po papierowym ręczniku (gryf) oraz gumek naciągniętych na pudełko jako struny



Bębenki – wykonane z plastikowych 5-litrowych butli na wodę z odciętą górą, plastikowych pojemników spożywczych (np. po
serach) z naciągniętą gruba folią wyciętą z toreb



Marakasy – do jajek z niespodzianką nasypujemy ryż, drobne fasolki, żwirek itp., składamy. Następnie jajko wkładamy pomiędzy
dwie plastikowe, jednorazowe łyżki obiadowe, wszystko zaklejamy taśmą samoprzylepną, ozdabiamy.



Fletnia Pana – kilka – kilkanaście grubszych plastikowych rurek do napojów należy przyciąć i ułożyć od najkrótszej do najdłuższej.
Dolna część rurek powinna być dokładnie zamknięta, np. za pomocą taśmy klejącej lub za pomocą plasteliny. Po ułożeniu rurki
łączymy ze sobą np. za pomocą szerokiej papierowej taśmy malarskiej.



Co możemy usłyszeć słuchając muzyki? Nauczyciel przygotowuje wybrany utwór (np. Antonio Vivaldi - Cztery pory roku – Jesień; L. van
Beethoven – VI symfonia Pastoralna – cz. IV- Burza; C. Debussy - Światło księżyca (Suita Bergamasque nr 3); John Williams – Gwiezdne
Wojny; Henry Mancini – Różowa pantera ). Nauczyciel nie wyjaśnia dzieciom jakiego utworu będą słuchać. Mówi, żeby pomyślały jaki
jest charakter tego utworu, jakie wzbudza w nich uczucia oraz wyobraziły sobie obrazy związane z muzyką. Dzieci

słuchają utworu a

następnie wypełniają ćwiczenie oraz malują wyobrażenie utworu. Swobodne wypowiedzi: Czy istnieje tylko jedna prawidłowa
odpowiedź? Dlaczego jest wiele odpowiedzi? Na koniec dzieci dopisują tytuł utworu i nazwisko kompozytora.
(Karta pracy XI_Muzyka.pdf) – ćwiczenie 2

Polecane materiały:

www.scenariuszelekcji.edu.pl , klasy I-III , pod tematem: „Jak stworzyć muzykę bez instrumentów?”

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

13. tydzień nauki

–

tematy:

„Cień na ścianie”

oraz „

Jak powstaje cień?”

Temat:

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Odczytanie informacji „Co to jest cień?” Moje ćwiczenia, cz. A, str. 64-65

1.1.a; 1.1.b

Światło i cień. Doświadczenia. Wykonanie doświadczeń według instrukcji.

1.1.a; 1.1.b

5.4

6.1

Teatr cieni. Praca w grupach. Wybranie bajki/opowiadania lub stworzenie własnej
opowieści i przedstawienie jej w grupach w formie teatru cieni (za pomocą dłoni lub
za pomocą figurek wyciętych z kartonu)

1.2.a; 1.3.a;
1.4.a; 1.4.b

Teatr cieni. Rozpoznajemy postaci.

(Moje ćwiczenia, cz. A, str. 64 – 65)

1.4.b

Nasza klasa. Znajdź mój cień. Projekt plastyczno-techniczny.

1.4.b

5.4

Gdzie pada cień?
– Praca plastyczna w parach.
– Gdzie pada cień? (

Karta pracy XI_Światło i cień.pdf)

1.4.b

6.1

Propozycje zajęć:



Czytanie informacji „Co to jest cień?” – (Moje ćwiczenia, cz. A, str. 64) Swobodna rozmowa.



Światło i cień. Doświadczenia.

o Doświadczenie 1. Zegar słoneczny

Z arkusza brystolu lub tektury wytnij duże koło na tarczę zegara. W środku koła umieść na stałe patyk. Systematycznie, np. co
godzinę zaznaczaj na tarczy miejsce w którym pada cień. Co się stało? Cień patyka przesuwa się na tarczy. Ziemia wiruje wokół
swej osi ze stałą prędkością. Cienie są długie rano i późnym popołudniem, gdy Słońce znajduje się nisko na niebie, w południe
gdy Słońce jest najwyżej cień jest najkrótszy.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

o

Doświadczenie 2.

Postaw stolik naprzeciwko ściany i połóż na nim jakiś przedmiot np.: zabawkę. Upewnij się, że odległość między ścianą a zabawką
wynosi pół metra. Ustaw za zabawką lampkę i włącz ją. Wyłącz wszystkie inne źródła światła w pomieszczeniu, aby było zupełnie
ciemno. Przesuń lampkę bliżej zabawki. Zastąp lampkę latarką i powtórz eksperyment.
Co możesz zaobserwować?
Kiedy w pomieszczeniu zapanowała ciemność, na ścianie pojawił się cień. Kiedy zbliżymy latarkę do zabawki, cień się przybliża.
Kiedy ją oddalimy staje się coraz mniejszy.
Wyjaśnienie tego zjawiska.
Kiedy cokolwiek staje światłu na drodze, za przeszkodą powstaje cień. Jeśli źródło światła jest większe niż oświetlony przedmiot,
powstały cień jest jaśniejszy na brzegach, a ciemniejszy w środku. Kiedy źródło światła jest mniejsze jest odwrotnie.

o Doświadczenie 3.

Pomoce: latarka, książka, filiżanka, szklanka z wodą, tafla cienkiego szkła, kalka kreślarska, chusteczka, bibułka, ciemne
pomieszczenie. Wykonanie doświadczenia. Po kolei oświetlamy latarką wszystkie zgromadzone przedmioty, trzymając je przed
pustą ścianą (filiżanka i książka rzucają na ścianę cień. Za szklanką i szybą ściana jest oświetlona, za bibułką, kalką kreślarską i
chusteczką tworzy się rozmyty półcień.
Wniosek: filiżanka i książka są ciałami nieprzeźroczystymi, czyli stanowią przeszkodę dla promieni światła. Cienkie szkło i woda są
przeźroczyste, to znaczy, że przepuszczają promienie świetlne. Materiały półprzeźroczyste, np. bibułka zatrzymują tylko część
promieni światła i rozpraszają pozostałe, które słabo oświetla ścianę.



Teatr cieni. Praca w grupach. Wybranie bajki/opowiadania lub stworzenie własnej opowieści i przedstawienie jej w grupach w formie
teatru cieni.

o Cienie tworzone za pomocą dłoni.
o Cienie tworzone za pomocą figurek wyciętych z czarnego kartonu i przyklejonych np. do patyczków od szaszłyków lub

plastikowych rurek do napojów. Dzieci odrysowują zarysy postaci z gotowych rysunków lub sami rysują kontur postaci (figurki
powinny być nieduże około 10-12 cm wysokości). Następnie wycinają zarysy postaci z ciemnego kartonu. Dobrze jest wyciąć
małe otwory symbolizujące oczy. Następnie przygotowują scenę – w dużym kartonowym pudle wycinają jedną ściankę i
naciągają na tą ściankę kawałek białego prześcieradła lub białą bibułę. Od wewnętrznej strony pudła ustawiają lampkę

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

biurkową. W zaciemnionym pomieszczeniu oświetlone lampą figurki tworzą teatrzyk cieni na powierzchni materiału czy bibuły.
Figurkami mogą być też małe zabawki umieszczone na patyczkach.



Teatr cieni. Rozpoznajemy postaci.

(Moje ćwiczenia, cz. A, str. 64 – 65)



Nasza klasa. Znajdź mój cień. Jest to wspaniały projekt, na przykład przed spotkaniem z rodzicami. Do wykonania potrzebny jest szary
papier np. z rolki (choć najlepszy byłby papier jak najciemniejszy). Papier przymocowujemy wzdłuż ściany. Dzieci pracują parami. Po
kolei, każde dziecko w klasie ustawiamy bokiem przed ścianą i oświetlamy lampą tak, aby jego cień zmieścił się na arkuszu. Drugie
dziecko w parze obrysowuje dokładnie węglem cień swojego partnera. Następnie dzieci zamieniają się rolami. Obrysowane cienie
wycinamy z kartonu i przyklejamy / przymocowujemy wzdłuż jednej ściany, jeden za drugim, tworząc rząd cieni uczniów. Następnie
bawimy się w rozpoznawanie cieni dzieci. To samo możemy zlecić rodzicom przed zebraniem.



Gdzie pada cień?

o Praca plastyczna w parach. Dzieci z folii aluminiowej (zgniatając i doczepiając kolejne kawałki folii) tworzą sylwetkę osoby w

dowolnej pozie. Następnie przymocowują sylwetkę w pozycji pionowej (np. przyklejają jej stopy za pomocą taśmy klejącej) do
sztywnego białego kartonu. W parach oświetlają sylwetkę za pomocą latarki tak, aby jej cień padł na karton. Próbują oświetlenia
z różnych stron, aby osiągnąć ciekawy efekt. Obrysowują cień i wypełniają go węglem na czarno.

o Gdzie pada cień? (

Karta pracy XI_Światło i cień.pdf)

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

13. tydzień nauki –

Ucieczka smoków.

Temat:

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Czytanie przez nauczyciela tekstu „Bajka o niebieskim smoku”. Wypowiedzi dzieci na
temat przeczytanej bajki.

1.2a; 1.2.b;
1.2.d; 1.3.a;
1.3.c

Projekt „Smoki”. Praca w grupach. Wykonywanie zadań według instrukcji. (plik
XI_Smoki.pdf). Prezentacja pracy grup.

1.2a; 1.2.b;
1.2.d; 1.3.a;
1.3.c

5.4

Propozycje zajęć:



Odczytanie bajki pt. „Bajka o niebieskim smoku” z portalu (www.bajkidoczytania.pl). Swobodne wypowiedzi na temat bajki
moderowane przez nauczyciela.

- Wymieńcie postacie występujące w bajce.
- Czym wyróżniał się jeden ze smoków?
- Jak reagowały inne smoki na niego?
- Jak czuł się nasz bohater, czy było mu dobrze z innymi smokami?
- Jaką szczególną zdolnością odznaczał się niebieski smok?
- Co spowodowało, że inne smoki patrzyły na niebieskiego z podziwem?
- Jaki morał wypływa z tej bajki?



Projekt „Smoki”. Praca w grupach. Dzieci pracują w grupach 4-5 osobowych. Do ich dyspozycji, jeśli to możliwe, leżą książki na temat
dinozaurów. Nauczyciel zasady organizacji pracy oraz dotyczące konieczności przestrzegania czasu. Każda grupa będzie miała do
wykonania jedno zadanie (takie samo zadanie mogą wykonywać dwie grupy). Uczniowie losują zadania zapisane na kartkach i schowane
w kopertach.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

Zadanie 1.
Tak naprawdę nadal nie wiemy, skąd się wzięły smoki. Niektórzy twierdzą, że były nimi dinozaury – potwornie duże i straszne. Ale
wiemy przecież, że dinozaury wyginęły dawno, dawno temu. Smoki pojawiły się w bajkach i legendach. Kto je wymyślił i dlaczego?
Wymyślcie co najmniej 5 propozycji na temat „Skąd się wzięły smoki?”.

Zadanie 2.
Smoki są duże i bardzo groźne, zieją ogniem. Potrafią latać, bo mają błoniaste skrzydła. Mają też pazury i bardzo ostre zęby. Niektóre z
nich przypominają kolorowego węża, inne mają kształty dinozaurów.
Wykonajcie pracę plastyczną pt. „Jak wyglądały smoki?”.

Zadanie 3.
Uwaga! Smok jest wyjątkowo niebezpieczny. Potrafi zionąć ogniem i zniszczyć wszystko, co żyje dookoła niego w odległości
kilkudziesięciu metrów. Nie licz też na to, że śpiący smok jest niegroźny. Zawsze jest niezwykle czujny, zwłaszcza kiedy strzeże swego
skarbu. Może go obudzić najmniejszy szelest .
Odegrajcie scenkę pt. „Kiedy smok się zbudzi, to…”. Wykorzystajcie piosenkę wg melodii „Stary niedźwiedź mocno spi”.

„ Groźny smok w jaskini śpi. Groźny smok w jaskini śpi.
My się go boimy, na palcach chodzimy,
jak się zbudzi to nas zje, jak się zbudzi to nas zje”.

Treść zadań do wydrukowania przez nauczyciela: (plik XI_Smoki.pdf)

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

13. tydzień nauki –

„Gazeta Przyjazna” – 29 listopada.

Temat:

Edukacja

polonistyczna

Edukacja

społeczna

Edukacja

przyrodnicza

Zabawy w jesienne wieczory. Swobodne wypowiedzi dzieci.

1.1.a; 1.3.a;
1.3.c; 1.3.d

Jesienne zabawy w klasie. Zabawy integracyjne i edukacyjne.
– Integracja grupy (zabawa: Miło Cię widzieć, Lustro, Pomnik, Okręt)
– Ćwiczenia w mówieniu (Zabawa: Powtórz bez błędu, Ćwiczenie pamięci)

– Rozszerzanie słownictwa, doskonalenie wypowiedzi, słuchanie ze zrozumieniem

(Zabawa „Straszne opowieści”, Zabawa „Prawda to czy plotka?”)

1.1.a; 1.2.c;
1.3.a; 1.3.c;
1.3.d

5.4

Propozycje zajęć:



Zabawy w jesienne wieczory. Swobodne wypowiedzi dzieci. Co możemy robić w jesienne wieczory, kiedy na dworze jest zimno, szaro i
ponuro? Z czym kojarzy nam się wtedy dom? (ciepło, bezpieczeństwo, zaufanie, radość, zapach ciasta, słodkie kakao, śmiech, wspólne
zabawy, wspólne oglądanie filmów, czytanie książek, granie w gry itd.). Zachęcamy dzieci do opowiadania o tym, jak spędzają wieczory
w swoich domach.



Jesienne zabawy w klasie. Z okazji „Andrzejek”, chcąc uniknąć typowych zabaw związanych z czarami i wróżbami, możemy
zaproponować dzieciom kilka atrakcyjnych zabaw, które oprócz tego, że są radosne, integrują grupę, mają wiele walorów edukacyjnych.



Integracja grupy (na podstawie „Zabawa w teatr” Zofia Wójcik oraz „Pobawmy się w teatr” Zbigniew Wójcik Didasko)

o Miło mi cię widzieć. Dzieci z zamkniętymi oczami chodzą powoli po całej sali we wszystkich kierunkach. Starają się nikogo nie

potrącić. Jeśli jednak kogoś dotkną, otwierają oczy i kłaniają się z uśmiechem. Wersje zabawy:
– To samo, tylko dodatkowo podają sobie ręce.
– To samo, tylko zamiast podawania rąk klepią się po głowie.
– To samo, tylko stukają się kolanami lekko uginając nogi.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

o Lustro. Dzieci dobierają się parami. Jedno z nich wykonuje różne miny i gesty – drugie je powtarza jak w lustrze. Zamiana ról.

Częsta zmiana partnera.

o Pomnik. Jedno dziecko stoi na krześle lub stoliku. Pozostałe dzieci biegają swobodnie po Sali. Na sygnał, uczestnicy zabawy

przybierają pozę zaproponowaną przez stojące wyżej dziecko.

o Okręt. Dzieci ustawiają się w dowolnych miejscach sali. Są skałami. Jedno dziecko z zawiązanymi oczami ma za zadanie przejść

między skałami z jednego końca Sali na drugi. „Skały” syczeniem daja o sobie znać, aby okręt nie rozbił się o nie.



Ćwiczenia w mówieniu. (na podstawie „Zabawa w teatr” Z. Wójcik, Didasko)

o Zabawa „Powtórz bez błędu”. Celem tej zabawy jest staranne powtórzenie zdania, z dokładnym artykułowaniem

poszczególnych wyrazów.

 Dzwonek dzwoni: dzyń, dzyń, dzyń!
 Szumy – szumią, a szelesty – szeleszczą.
 Mała Małgosia szła przez gładką kładkę.
 Sroka skrzeczy na płocie.
 Krzysiek rzępoli na skrzypcach.
 Ciocia Klocia przyniosła łakocie.
 Starość – nie radość.
 Wśród liści siedzi zięba.
 Czesz się, Jerzy, jak należy.
 Źrebak zżarł zboże.
 Deszcz dzwoni o szyby.
 Krowa skubie mokrą trawę.
 W oknach wiszą wyprasowane firanki.
 Nie garb pleców!
 Nie marszcz czoła!
 Pod murem stoi rower.
 Na wieszaku wisi parasol.
 Na drodze leży drut.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

 Korale koloru koralowego.
 Wytrzep pluszową szmatkę.
 Ślimak smacznie śpi.
 Trzy pstre przepiórki.
 Panienki noszą śliczne sukienki.
 Zdenerwowana dentystka.
 W pralce jest brudne pranie.

o Zabawa „Ćwiczenie pamięci”. Celem tej zabawy jest ćwiczenie zapamiętywania tekstów.

 Na wysokiej górze

rośnie drzewo duże.
A nazywa ono się:
Apli – papli – blite – blau.
A kto tego nie wypowie,
w kącie będzie stał.

 Czary-mary, czary-mary,

zgasły świece – śpią zegary…
Patrzy z kąta diabeł mały,
patrzy z kąta diabeł stary.

 Beksa – lala, beksa – lala

pojechała do szpitala.
A w szpitalu się zaśmiali,
buzię korkiem jej zatkali.

 Poszedł księżyc „ajci”,

zrobił siusiu w majci.
Gwiazdki to widziały,
z księżyca się śmiały.
Księżyc zawstydzony
ściągnął pantalony.

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

I zgadnijcie dzieci:
Czym on teraz świeci?



Rozszerzanie słownictwa, doskonalenie wypowiedzi, słuchanie ze zrozumieniem

o Zabawa „Straszne opowieści” (na podstawie „W co i jak się bawić? I. Dudzińska, T. Fiutowska, Didasko)

Zabawa wymaga stworzenie odpowiedniego nastroju, można przygasić światło, zasłonić okna itp. Nauczyciel rozpoczyna opowieść a
wyznaczone dziecko ma za zadanie skończyć opowieść, tak by była ona jak najbardziej interesująca i straszna. W wymyślonym
zakończeniu musi występować choć jedno słowo oznaczające liczbę. Dzieci wybierają jury, składające się z 2-3 dzieci i nauczyciela.
Każde z jurorów przyznaje odpowiednio od 0 do 5 pkt. Uczeń ma 1 min na dokończenie opowieści (można używać klepsydry do
pilnowania czasu).

Propozycja opowieści:

1. Pewnego popołudnia poszłam (poszedłem) do lasu i zobaczyłam ogromnego wilka, który miał…
2. Kiedy mama zgasiła światło i w pokoju było ciemno, coś zastukało do okna. Zobaczyłam, że to była czarna postać, która miała…
3. Siedziałem w domu na kanapie, nie było nikogo, wtedy usłyszałem kroki i przyszły do mnie straszne smoki. Było ich…
4. Kiedyś długo patrzyłam w lustro i z przerażeniem zobaczyłam, że na głowie wyrosły mi…
5. W nocy odwiedziły mnie nocne straszki, bałam się ich bo było ich…
6. Śniło mi się, że o północy byłam w zamku, w którym straszy. Było w nim…
7. Kiedy wieczorem siedziałem w pokoju, coś zaszumiało, zaświstało i przez okno wleciała na miotle okropnie potargana czarownica,

która miała…

8. Dostałam czarodziejską pałeczkę, chciałam wyczarować nią coś miłego, ale pomyliłam się w zaklęciu i wśród grzmotów i

błyskawic zjawił się straszny olbrzym, który miał…

9. Opowiadałam siostrze bajkę o duchach, aż tu nagle zjawiły się one w naszym pokoju. Było ich…
10. Za wieloma górami, za wieloma rzekami żył bardzo groźny rozbójnik, który…

Listopad – klasa II – edukacja zintegrowana

Propozycje planów pracy oraz scenariusze zajęć z ćwiczeniami Didasko do klasy 2-suplement do „Poradnika dla nauczyciela klasy drugiej…”, wyd. MEN Strona

o Zabawa „Prawda to czy plotka?” (na podstawie „W co i jak się bawić? I. Dudzińska, T. Fiutowska, Didasko)

Zabawa w grupach. Nauczyciel dzieli dzieci na dwie grupy. Jedna z grup dostaje czerwoną chusteczkę (lub czerwone kółko, czerwony
klocek itp.) oznaczającą kłamstwo, druga grupa ma niebieski element oznaczający prawdę. Chusteczki trzymają w grupie kolejne dzieci –
przekazują sobie chusteczki po każdym kolejnym zdaniu. Nauczyciel czyta zdania. Jeżeli zdanie jest poprawne, grupa posiadająca
niebieską chustkę powinna podnieść ją do góry, jeśli jest nieprawdziwe – grupa z czerwoną chustką. Nauczyciel podnosi także właściwą
chusteczkę i przyznaje punkt grupie, jeśli właściwie oceniła zdanie. W połowie zabawy grupy zamieniają się chusteczkami. Wygrywa
grupa, która zdobyła najwięcej punktów.

I tura

1. Niebieska jest stokrotka.
2. Jaskółka zjada żaby.
3. W piaskownicy chodzą kraby.
4. Na gruszy rosną gruszki.
5. Mama z mąki robi kluski.
6. Sól jest bardzo słodka.
7. Bocian może pić ze spodka.
8. Sosna zawsze jest zielona.
9. Woda w morzu jest słona.
10. Pociąg jedzie po szynach.
11. W orkiestrze gra drużyna.
12. Węgiel jest czarny.
13. Krowa daje mleko.
14. Wisła nie jest rzeką.
15. Słońce tylko latem świeci.
16. Samolot w kosmos leci.
17. Pingwiny to ptaki.
18. W ogrodzie rosną buraki.
19. Wieloryb jest ssakiem.
20. Nietoperz jest ptakiem.

II tura

1. Suczka urodziła kotka.
2. Grzebień jest do czesania.
3. Lodówka jest do prania.
4. Wawel jest w Krakowie.
5. Czapkę nosi się na głowie.
6. Trójkąt ma trzy boki.
7. Karzeł jest wysoki.
8. Lizaki są na patyku.
9. Kwiaty rosną w wazoniku.
10. Mąka jest czarna.
11. W kłosach są ziarna.
12. Na nogach nosi się buty.
13. Dzień tygodnia to jest luty.
14. Jeż pod ziemią ryje.
15. Myszka się ogonem myje.
16. Na skrzypcach się smykiem gra.
17. Kaczka trzy nogi ma.
18. Grzyby na polu rosną.
19. Wiosna jest zawsze wiosną.
20. Sosna pachnie sosną.