Bezpieczeństwo

26

Promotor 11/06

O

PIS

STANOWISKA

Posadzkarz-glazurnik przygotowuje materiały do

prac posadzkarskich i nakłada na podkład kleje

oraz zaprawy. Układa posadzki wykonane z płytek

ceramicznych, płytek PCV, wykładzin, deszczułek

lub płyt mozaikowych, nakłada płytki na ściany

pomieszczeń. Poza tym zgrzewa wykładziny i listwy

przypodłogowe wykonane z tworzyw sztucznych.

Układa też posadzkę z cementu, marmuru lub ka-

mienia. Naprawia i uzupełnia płytkami posadzki. Do

jego zadań należy również cięcie i szlifowanie płytek

ceramicznych oraz posadzek cementowych. Szlifuje

i cyklinuje także płytki parkietowe.

Prace wykonuje przeważnie wewnątrz moderni-

zowanych, remontowanych lub nowo wznoszonych

budynków i obiektów. Zdarza się, że niektóre roboty

są wykonywane na zewnątrz tych budynków lub

obiektów. Praca prowadzona jest w cyklu 8-godzin-

nym, dwuzmianowym.

O

PIS

WARUNKÓW

PRACY

W czasie mechanicznego szlifowania lastrika lub ce-

mentu pracownik narażony jest przede wszystkim na

hałas, wibracje oraz zapylenie pyłem cementowym

i wapniowym. Podczas cyklinowania lub szlifowania

parkietu występuje zaś narażenie głównie na pył

drewna twardego oraz hałas i wibracje. Przy ukła-

daniu linoleum oraz płytek PCV na gorąco dochodzi

do narażenia na działanie par związków toksycz-

nych; takie narażenie występuje również w trakcie

pokrywania parkietów substancjami zawierającymi

rozpuszczalniki. Praca posadzkarza-glazurnika wy-

konywana jest zwykle w pozycji stojącej prostej lub

stojącej pochylonej, często także w pozycji klęczącej.

Roboty prowadzone są częściowo w pomieszcze-

niach nieogrzewanych – we wstępnej fazie prac

wykończeniowych, a częściowo w pomieszczeniach

ogrzewanych. Podczas prac na wolnym powietrzu

panuje temperatura otoczenia – często zmienna.

Poza tym w trakcie szlifowania płytek ceramicznych

lub posadzek cementowych następuje zwykle

przekroczenie dopuszczalnych wartości NDS pyłów

wolnej krzemionki. A w przypadku szlifowania par-

kietów może wystąpić przekroczenie dopuszczalnej

wartości stężenia pyłów drewna.

M

ETODYKA

OCENY

RYZYKA

Oceny ryzyka dokonamy w sposób zgodny z Polską

Normą PN-N 18002/2000 w skali trójstopniowej

oraz według metody RISK SCORE. Opis tych metod

przedstawiliśmy w poprzednich numerach naszego

czasopisma.

‰

Posadzkarz-glazurnik

• Ocena ryzyka zawodowego
• Instrukcja stanowiskowa

Ryszard Bryła

Członek Rady

konsultacyjnej

„Promotora”.

Autor podręcznika

„Bezpieczeństwo,

higiena i prawo

pracy w pytaniach

i odpowiedziach”.

Bezpieczeństwo

www.promotor.elamed.com.pl

27

K

ARTA

OCENY

RYZYKA

ZAWODOWEGO

DLA

STANOWISKA

POSADZKARZA

-

GLAZURNIKA

WG

P

OLSKIEJ

N

ORMY

PN-N 18002/2000

Lp.

Zagrożenie

Możliwe źródła

zagrożeń

Możliwe skutki

zagrożenia

Przed oceną

Środki profilaktyczne

Po realizacji zadań

Uwagi

o realiza-
cji zadań

Cię

żk

ość (C)

Pra

wdopodobieństw

o

(P)

R

yzyk

o (R)

Cię

żk

ość (C)

Pra

wdopodobieństw

o

(P)

R

yzyk

o (R)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

1.

Upadek na

tym samym

poziomie.

Śliskie, mokre i nierów-

ne powierzchnie.

Potłuczenia,

złamania kończyn,

zwichnięcia, urazy

wewnętrzne.

S

S

S

Stosowanie przez pracownika obuwia

z antypoślizgową podeszwą. Utrzymywanie

porządku na stanowisku pracy i w jego

otoczeniu. Zachowanie szczególnej

ostrożności w trakcie wykonywania prac.

S

M

M

2.

Upadek na

niższy poziom.

Praca na drabinach

i zwyżkach. Nieza-

bezpieczone otwory

konstrukcyjne w budo-

wanym obiekcie.

Śmierć.

Kalectwo.

D

S

D

Używanie sprawnych technicznie drabin

i zwyżek. W razie potrzeby stosowanie

sprzętu przewidzianego do prac na

wysokości. Zabezpieczenie otworów

konstrukcyjnych budynku w trakcie

wykonywania prac.

S

M

M

3.

Nagły

kontakt ciała

z ruchomymi

elementami

maszyn i elek-

tronarzędzi.

Brak albo uszkodzone

osłony maszyn

lub elektronarzędzi.

Nieostrożność

w trakcie pracy.

Obrażenia ciała.

Śmierć.

D

D

D

Stosowanie sprawnych technicznie

maszyn i urządzeń. Wyłączanie elek-

tronarzędzi (np. przecinarki tarczowej)

spod napięcia, gdy są one przenoszone

lub nie używane przez dłuższy czas.

Przestrzeganie przyjętych procedur

w czasie konserwacji maszyn i urządzeń

– przede wszystkim odłączenie zasilania.

Przestrzeganie wymaganych szkoleń BHP.

S

M

M

4.

Uderzenie

przedmiotem.
Przygniecenie

ciała.

Narzędzia ręczne. Ma-
gazynowane materiały

używane w trakcie prac.

Obrażenia ciała.

Urazy wewnętrzne.

D

D

D

Dbanie o dobry stan techniczny stoso-

wanych narzędzi ręcznych i zachowanie

ostrożności w trakcie ich użytkowania.

Układanie materiałów potrzebnych do

prac (m.in. płytek, zaprawy itd.) zgodnie

z przepisami, czyli tak, by zachować

stabilność środka ciężkości.

M

S

M

5.

Pyły. Odpryski

materiału.

Szlifowanie podłóg,

ścian i sufitów.

Uszkodzenia

narządu wzroku.

Choroby układu

oddechowego.

D

D

D

Stosowanie okularów ochronnych

i środków ochrony układu oddechowego

(półmasek). Dbanie o dobrą wentylację

w miejscu pracy. Przestrzeganie okreso-

wych badań profilaktycznych.

S

M

M

6.

Hałas

i wibracje.

Elektronarzędzia (m.in.

szlifierki, przecinarki,

wiertarki). Maszyny

i urządzenia używane

na budowie.

Napięcie

nerwowe.

Uszczerbek

słuchu.

S

S

S

Używanie sprawnych technicznie maszyn

i urządzeń. Stosowanie w razie potrzeby

ochronników słuchu.

M

M

M

7.

Przeciążenie

układu kostno-

-stawowego.

Przenoszenie zbyt

dużych ciężarów.

Praca w wymuszonej

pozycji ciała.

Uszkodzenia

stawów lub kręgo-

słupa. Przepukli-

na. Dolegliwości

bólowe.

D

D

D

Przestrzeganie norm podnoszenia i prze-

noszenia ładunków. Stosowanie sprzętu

pomocniczego (taczek i wózków), a także

odpowiednich drabin i zwyżek. W razie

potrzeby używanie nakolanników.

M

S

M

8.

Porażenie

prądem.

Uszkodzenie instalacji

elektrycznej pod napię-

ciem ułożonej w ścianie,

w trakcie wiercenia

otworów. Niezabezpieczo-

ne gniazdka, uszkodzone

przewody, przebicie

elektryczne do obudowy

urządzeń.

Śmierć. D

S

D

Prowadzenie prac zagrażających pora-

żeniem przy wyłączonym napięciu. Bie-

żąca kontrola stanu izolacji przewodów

doprowadzających prąd oraz spraw-

dzanie stanu osprzętu elektrycznego.

Systematyczna kontrola zabezpieczeń

antyporażeniowych.

M

M

M

9.

Nieprawidłowe

oświetlenie.

Źle dobrane punkty

świetlne w miejscu
wykonywania prac.

Urazy ciała

w trakcie wykony-

wania pracy przy
słabym oświetle-

niu. Osłabienie

wzroku.

S

S

S

Dostosowanie poziomu natężenia oświe-

tlenia do rodzaju wykonywanej pracy.

Dotyczy to szczególnie

oświetlenia miejscowego.

S

M

M

10.

Czynniki

chemiczne.

Kleje, cement, wapno.

Farby, lakiery,

rozpuszczalniki.

Zatrucia.

Rany oparzeniowe

oraz uczuleniowe.

D

S

D

Przestrzeganie przyjętych procedur

i zasad bezpieczeństwa. Stosowanie

właściwie dobranych środków ochrony

indywidualnej, a w tym: obuwia, rękawic,

okularów ochronnych.

M

M

M

11.

Pożar.

Farby, lakiery,

rozpuszczalniki.

Oparzenia. D

M

S

Przestrzeganie przyjętych procedur,
a w szczególności zakazu używania

otwartego ognia w trakcie prac

zagrożonych pożarem.

M

M

M

12.

Zmienne

warunki atmos-

feryczne

i mikroklima-

tyczne w środo-

wisku pracy.

Praca w różnych porach

roku, wewnątrz i na

zewnątrz obiektów.

Zmiany temperatury,

wilgotności i przeciągi.

Przeziębienia.

S

S

S

Stosowanie przez pracowników prawidło-

wo dobranego do warunków otoczenia

ubrania roboczego. Dążenie do zapew-

nienia, w miarę możliwości, komfortu

cieplnego w miejscu pracy.

S

M

M

Bezpieczeństwo

28

Promotor 11/06

Lp.

Zagrożenie

Możliwe źródła

zagrożeń

Możliwe skutki

zagrożenia

Przed oceną

Środki profilaktyczne

Po realizacji zadań

Uwagi

o realizacji

zadań

Sk

utki(S)

Eks

pozy

c

ja(E)

Pra

wdopodobieństw

o

(P)

R

yzyk

o (R)

Sk

utki(S)

Eks

pozy

c

ja(E)

Pra

wdopodobieństw

o

(P)

R

yzyk

o (R)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

1.

Upadek na tym

samym poziomie.

Śliskie, mokre

i nierówne

powierzchnie.

Potłuczenia,

złamania kończyn,

zwichnięcia, urazy

wewnętrzne.

3

6

6

108

Średnie

Stosowanie przez pracownika

obuwia z antypoślizgową

podeszwą. Utrzymywanie

porządku na stanowisku pracy

i w jego otoczeniu. Zachowanie

szczególnej ostrożności w trakcie

wykonywania prac.

3

6

3

54

Małe

2.

Upadek na niższy

poziom.

Praca na drabinach

i zwyżkach. Nieza-

bezpieczone otwory

konstrukcyjne w budo-

wanym obiekcie.

Śmierć. Kalectwo.

15

6

6

540

B. duże

Używanie sprawnych technicznie

drabin i zwyżek. W razie potrzeby

stosowanie sprzętu przewidzia-

nego do prac na wysokości.

Zabezpieczenie otworów kon-

strukcyjnych budynku w trakcie

wykonywania prac.

3

6

3

54

Małe

3.

Nagły

kontakt ciała

z ruchomymi

elementami

maszyn

i elektronarzędzi.

Brak albo uszkodzone

osłony maszyn lub

elektronarzędzi.

Nieostrożność

w trakcie pracy.

Obrażenia ciała.

Śmierć.

15

6

6

540

B. duże

Stosowanie sprawnych technicznie

maszyn i urządzeń. Wyłączanie

elektronarzędzi (np. przecinarki

tarczowej) spod napięcia, gdy są

one przenoszone lub nie używane

przez dłuższy czas. Przestrzeganie

przyjętych procedur w czasie

konserwacji maszyn i urządzeń

– przede wszystkim odłącze-
nie zasilania. Przestrzeganie

wymaganych szkoleń BHP.

3

6

3

54

Małe

4.

Uderzenie

przedmiotem.
Przygniecenie

ciała.

Narzędzia

ręczne. Magazynowane

materiały używane

w trakcie prac.

Obrażenia ciała.

Urazy wewnętrzne.

7

6

6

252

Duże

Dbanie o dobry stan techniczny

stosowanych narzędzi ręcznych

i zachowanie ostrożności w trak-

cie ich użytkowania. Układanie

materiałów potrzebnych do prac

(m.in. płytek, zaprawy itd.) zgodnie

z przepisami, czyli tak, by zacho-
wać stabilność środka ciężkości.

3

6

1

18

B. małe

5.

Pyły. Odpryski

materiału.

Szlifowanie podłóg,

ścian i sufitów.

Uszkodzenia

narządu wzroku.

Choroby układu

oddechowego.

7

6

6

252

Duże

Stosowanie okularów ochronnych

i środków ochrony układu

oddechowego (półmasek). Dbanie

o dobrą wentylację w miejscu

pracy. Przestrzeganie okresowych

badań profilaktycznych.

3

6

3

54

Małe

6.

Hałas i wibracje.

Elektronarzędzia (m.in.

szlifierki, przecinarki,

wiertarki). Maszyny

i urządzenia używane

na budowie.

Napięcie nerwowe.

Uszczerbek słuchu.

3

6

6

108

Średnie

Używanie sprawnych tech-

nicznie maszyn i urządzeń.

Stosowanie w razie potrzeby

ochronników słuchu.

1

6

3

18

B. małe

7.

Przeciążenie

układu kostno-

-stawowego.

Przenoszenie zbyt

dużych ciężarów.

Praca w wymuszonej

pozycji ciała.

Uszkodzenia

stawów lub kręgo-

słupa. Przepuklina.

Dolegliwości

bólowe.

7

6

6

252

Duże

Przestrzeganie norm podnoszenia

i przenoszenia ładunków. Sto-

sowanie sprzętu pomocniczego

(taczek i wózków), a także odpo-

wiednich drabin i zwyżek. W razie
potrzeby używanie nakolanników.

3

6

3

54

Małe

8.

Porażenie

prądem.

Uszkodzenie instalacji

elektrycznej pod napię-

ciem ułożonej w ścianie,

w trakcie wiercenia
otworów. Niezabez-
pieczone gniazdka,

uszkodzone przewody,

przebicie elektryczne do

obudowy urządzeń.

Śmierć. 15

6

3

270

Duże

Prowadzenie prac zagrażających

porażeniem przy wyłączonym

napięciu. Bieżąca kontrola stanu

izolacji przewodów doprowadzają-

cych prąd oraz sprawdzanie stanu

osprzętu elektrycznego. Syste-

matyczna kontrola zabezpieczeń

antyporażeniowych.

3

6

1

18

B. małe

9.

Nieprawidłowe

oświetlenie.

Źle dobrane punkty

świetlne w miejscu
wykonywania prac.

Urazy ciała w trak-

cie wykonywania

pracy przy słabym

oświetleniu.

Osłabienie wzroku.

7

6

3

126

Średnie

Dostosowanie poziomu natężenia
oświetlenia do rodzaju wykonywa-

nej pracy. Dotyczy to szczególnie

oświetlenia miejscowego.

3

6

1

18

B. małe

10.

Czynniki

chemiczne.

Kleje, cement,

wapno. Farby, lakiery,

rozpuszczalniki.

Zatrucia. Rany

oparzeniowe oraz

uczuleniowe.

7

6

6

252

Duże

Przestrzeganie przyjętych

procedur i zasad bezpieczeństwa.

Stosowanie właściwie dobranych

środków ochrony indywidual-

nej, a w tym: obuwia, rękawic,

okularów ochronnych.

3

6

3

54

Małe

11.

Pożar.

Farby, lakiery,

rozpuszczalniki.

Oparzenia. 7

6

3

126

Średnie

Przestrzeganie przyjętych proce-

dur, a w szczególności zakazu uży-

wania otwartego ognia w trakcie

prac zagrożonych pożarem.

3

6

1

18

B. małe

12.

Zmienne warunki

atmosferyczne

i mikroklimatycz-
ne w środowisku

pracy.

Praca w różnych

porach roku, wewnątrz

i na zewnątrz obiektów.

Zmiany temperatury,

wilgotności i przeciągi.

Przeziębienia.

3

6

6

108

Średnie

Stosowanie przez pracowników

prawidłowo dobranego do warun-

ków otoczenia ubrania roboczego.

Dążenie do zapewnienia, w miarę

możliwości, komfortu cieplnego

w miejscu pracy.

3

6

3

54

Małe

K

ARTA

OCENY

RYZYKA

ZAWODOWEGO

DLA

STANOWISKA

POSADZKARZA

-

GLAZURNIKA

WG

METODY

RISK SCORE

Bezpieczeństwo

www.promotor.elamed.com.pl

29

I P

RZED

ROZPOCZĘCIEM

PRACY

• Przed podjęciem pracy musisz przejść wcześniej wymagane

badania lekarskie oraz szkolenie BHP.

• Wysłuchaj uważnie wskazówek twojego bezpośredniego

przełożonego przed rozpoczęciem prac.

• Pracę musisz podjąć w dostosowanym do warunków oto-

czenia ubraniu roboczym i w obuwiu o podeszwach anty-

poślizgowych.

• Pamiętaj o przygotowaniu i sprawdzeniu potrzebnych na-

rzędzi pracy oraz sprzętu ochronnego.

• Przygotuj materiały potrzebne do pracy.

• Sprawdź przed użyciem stan techniczny elektronarzędzi

(m.in. szlifierki, przecinarki, wiertarki), a w szczególności stan

izolacji przewodów doprowadzających prąd elektryczny.

• Sprawdź funkcjonowanie urządzeń bez obciążenia.

• Sprawdź stan techniczny narzędzi ręcznych, a m.in. to, czy

młotki, pobijaki itp. sprzęt jest prawidłowo zaklinowany

w uchwytach.

• Przygotuj odpowiednio drogi transportowe, by nie było na

nich przeszkód i nierówności.

• Przygotuj swe stanowisko pracy tak, by zminimalizować

uciążliwości dla otoczenia.

II W

TRAKCIE

PRACY

• Nie podejmuj żadnych prac, których ci nie zlecono i co do

których nie jesteś pewny, że wykonasz je bezpiecznie.

• Pilnuj, by osoby nieupoważnione nie uruchamiały maszyn

i urządzeń oraz nie przeszkadzały w pracy.

• W czasie przenoszenia towarów przestrzegaj wymaganych

norm. Stosuj sprzęt pomocniczy podczas transportu ręcz-

nego. Załadunek wózka lub taczki dokonuj w taki sposób,

by zapewnić ich stabilność, przestrzegając przy tym norm

dotyczących przewożenia towarów.

• Podczas przycinania płytek ceramicznych i szlifowania

materiałów stosuj wyposażenie zabezpieczające oczy

(okulary ochronne), dłonie (rękawice) i drogi oddechowe

(półmaski).

• Przed uruchomieniem elektronarzędzi sprawdzaj co pewien

czas zamocowanie elementów roboczych (tarcz, wierteł)

w oprawach i dokręcaj obluzowane uchwyty.

• By zabezpieczyć się przed nadmiernym hałasem, stosuj

ochronniki słuchu.

• Podczas długotrwałej pracy w pozycji klęczącej używaj

nakolanników.

• W czasie mycia posadzek z substancjami żrącymi stosuj

okulary ochronne i rękawice gumowe.

• W trakcie pracy używaj tylko sprawnych technicznie drabin

i zwyżek.

• Przenosząc elektronarzędzia (szlifierkę, wiertarkę, przeci-

narkę itp.) na inne miejsce, odłącz je od zasilania. Podob-

nie uczyń, gdy elektronarzędzie to nie jest używane przez

dłuższy czas.

• Zabezpiecz przed uszkodzeniem przewody doprowadzające

prąd elektryczny do elektronarzędzi i innych urządzeń.

• Odłącz urządzenie od zasilania w czasie jego czyszczenia

lub konserwacji.

• Podczas wiercenia w ścianach otworów wiertarką elek-

tryczną dopilnuj, by nie doszło do przebicia przewodów

doprowadzających prąd.

• Podczas wszelkich prac prowadzonych obok instalacji lub

osprzętu elektrycznego zachowaj szczególną ostrożność.

• Dobierz odpowiednie oświetlenie miejscowe do rodzaju

wykonywanej pracy, umieszczone w bezpiecznej oprawie.

Zabezpiecz źródło światła przed uszkodzeniem.

• Przy oświetleniu miejsc wilgotnych stosuj lampy o zasilaniu

bezpiecznym 24 V.

• Podczas prac z materiałami łatwo palnymi nie używaj ognia

i nie pal papierosów na stanowisku pracy.

• Pamiętaj, że przy pracach z substancjami łatwo palnymi

palenie papierosów dozwolone jest tylko poza strefą zagro-

żenia pożarowego.

• Substancje chemiczne (farby, lakiery, rozpuszczalniki itp.)

przechowuj tylko w szczelnie zamkniętych, oryginalnych

opakowaniach. Podczas prac z tymi substancjami stosuj się

do instrukcji producenta i do wymagań karty charakterystyki

substancji niebezpiecznej.

• Pamiętaj, by zapewnić odpowiednią wentylację w pomiesz-

czeniu podczas używania substancji chemicznych, szcze-

gólnie lakierów rozpuszczalników i farb. Pamiętaj o rotacji

pracowników przy wykonywaniu tych prac.

• Wiedz, że zbliżanie się lub używanie otwartego ognia w ubra-

niu nasyconym klejem lub parami rozpuszczalników jest

zabronione.

• Magazynowania materiałów potrzebnych do pracy dokonuj

zawsze zgodnie z przepisami, dbając przy tym o zachowanie

stabilności ich środka ciężkości, jeżeli gromadzone są one

w pryzmach.

• Posiłki spożywaj w wyznaczonym do tego celu miejscu,

pamiętając o zachowaniu podstawowych zasad higieny.

• Nie lekceważ nawet drobnych skaleczeń, opatrując zra-

nienia. Pamiętaj, że nawet drobne skaleczenie może

w konsekwencji doprowadzić do nieoczekiwanych zmian

chorobowych.

III P

O

ZAKOŃCZENIU

PRACY

• Uporządkuj miejsce pracy. Zabezpiecz sprzęt, materiały,

ochrony osobiste i narzędzia.

• Sprawdź, czy pozostawione materiały i urządzenia nie

stworzą zagrożenia po opuszczeniu przez ciebie stanowiska

pracy.

• Dokładnie umyj ręce i twarz oraz przepłucz wodą jamę

ustną.

IV P

OSTĘPOWANIE

W

SYTUACJI

AWARYJNEJ

• W razie wystąpienia zagrożenia wstrzymaj prace, zabezpiecz

stanowisko i poinformuj przełożonego o tym fakcie.

• Każde zdarzenie wypadkowe zgłoś swemu przełożonemu.

Zabezpiecz miejsce wypadku. Udziel pomocy poszkodowa-

nemu.

• W razie wystąpienia pożaru postępuj zgodnie z instrukcją

przeciwpożarową. W pierwszej kolejności zaalarmuj pozo-

stałych pracowników i spróbuj ugasić pożar w zarodku.

I

NSTRUKCJA

STANOWISKOWA

DLA

POSADZKARZA

-

GLAZURNIKA