Ć

WICZENIE 2: G

Ą

BKI,

ś

EBROPŁAWY I PARZYDEŁKOWCE

*

- tylko dla grupy „Du

ż

ej”

Lista gatunków:

1. Spongilla lacustris – sekcja
2. *I

NCALCAREA

g. sp. – sekcja

3. H

EXACTINELLIDAE

–

przy

ż

yciowo

4. Beroë sp. – preparat
5. Hydra sp. – przy

ż

yciowo i preparat mikroskopowy

6. *Obelia sp. lub Campanularia sp. lub Pennaria sp.

– preparat mikroskopowy i preparat stały

7. Atolla sp. – preparat
8. Aurelia aurita – preparat
9. A

CTINARIA

– preparat i *sekcja

Przy

ż

yciowo:

10. A

CTINARIA

11. Sarcophyton sp.
12. Z

OANTHARIA

13. Euphylia sp.
14. Sinularia sp.
15. Zoanthus sp.
16. Discosoma sp.

Preparaty stałe:
17. C

ALCISPONGIAE

18.

EXACTINELLIDAE

19. D

EMOSPONGIAE

20. Alcyonium sp.
21. Gorgonia sp.
22. Fungia sp.
23. Pennatula sp.
24. Physalia sp.

1. Nadecznik stawowy, Spongilla lacustris (S

PONGIAE

: D

EMOSPONGIAE

: S

PONGILLIDAE

) i

*

I

NCALCAREA

g. sp.

Obejrzyj pod binokularem, w wodzie, fragment g

ą

bek; rozetnij i obejrzyj wn

ę

trze; rozpreparuj igłami preparacyjnymi. Zwró

ć

uwag

ę

na struktur

ę

ciała, igły szkieletu, obecno

ść

komór. Zanotuj obserwacje.

2. Beroë sp. (

ś

ebropławy, C

TENOPHORA

: N

UDA

: B

EROIDA

: B

EROIDAE

)

Obejrzyj na ekranie komputera zdj

ę

cia, a pod binokularem fragment Beroë, zwró

ć

uwag

ę

na narz

ą

dy grzebykowe. Wykonaj

rysunek spod aparatu rysunkowego (1 rysunek na grup

ę

).

*

Znajd

ź

w Internecie zdj

ę

cia innych

ż

ebropławów.

3. Stułbia, Hydra sp. (C

NIDARIA

: H

YDROZOA

: H

YDROIDA

: A

THECATA

: H

YDRIDAE

)

Umie

ść

szalk

ę

Petriego z

ż

yw

ą

stułbi

ą

pod binokularem. Zaobserwuj zachowanie zwierz

ę

cia (ruchy czułków, całego ciała,

pobieranie pokarmu, reakcje na dotyk). Zanotuj obserwacje. [Mo

ż

esz te

ż

u

ż

y

ć

do tej obserwacji przedstawicieli ukwiałków (rz

ą

d:

Z

OANTHARIA

: H

EXACORALLIA

).]

Obejrzyj pod mikroskopem (w powi

ę

kszeniu maksymalnie 40x) preparat stułbi. Zaobserwuj komórki parzydełkowe. Obejrzyj na

ekranie komputera komórki parzydełkowe, z u

ż

yciem tabletu graficznego narysuj schemat „wystrzelonej” komórki parzydełkowej

oraz zaznacz i opisz, przy pomocy danych z protokołu, widoczne na zdj

ę

ciu jej elementy (1 rysunek na grup

ę

).

4.

*

Obelia sp. (C

NIDARIA

: H

YDROZOA

: H

YDROIDA

: T

HECAPHORA

/T

HECATA

)

Obejrzyj mikroskopowy preparat Obelia sp., oraz koloni

ę

zbli

ż

onej do niej budow

ą

Campanularia sp. lub Pennaria sp.

Zwró

ć

uwag

ę

na polimorfizm polipów w kolonii Obelia sp., porównaj jej budow

ę

i pojedynczego polipa stułbi. Zanotuj

spostrze

ż

enia.

5. Ukwiały, A

CTINIARIA

(C

NIDARIA

: H

EXACORALLIA

)

Obejrzyj preparat polipa oraz

ż

ywe zwierz

ę

w akwarium. Zaobserwuj elementy budowy ciała i zachowanie zwierz

ą

t. Obejrzyj na

ekranie i na preparatach przekroje poprzeczne polipa, zwró

ć

uwag

ę

na ró

ż

nice pomi

ę

dzy przekrojami przeprowadzonymi na

ró

ż

nych wysoko

ś

ciach ciała. Za pomoc

ą

tabletu graficznego narysuj przekrój poprzeczny dowolnej warstwy ciała ukwiała,

zaznacz: ektoderm

ę

, endoderm

ę

, mezogle

ę

i, odpowiednio do pokazanej na zdj

ę

ciu warstwy ciała,

ś

wiatło gardzieli,

ś

wiatło jamy

gastralnej, czułki, przegrody mi

ęś

niowe (mezenteria), gonady (1 rysunek na grup

ę

). Porównaj z

ż

ywymi osobnikami ukwiałków

(rz

ą

d: Z

OANTHARIA

: H

EXACORALLIA

).

6. Atolla sp. i chełbia modra, Aurelia aurita (C

NIDARIA

: S

CYPHOZOA

: C

ORONATAE

: A

TOLLIDAE

)

Obejrzyj (w wodzie!) meduz

ę

Atolla sp. i w alkoholu Aurelia aurita, porównaj ze zdj

ę

ciami Atolla sp. zapisanymi w komputerze.

Spróbuj, na podstawie zdj

ęć

i dostarczonych w protokole schematów budowy chełbi i Atolla sp., odnale

źć

na otrzymanych

preparatach poszczególne elementy budowy meduzy S

CYPHOZOA

.

*

Poszukaj w Internecie zdj

ęć

chełbi.

7.
Rozpoznaj w akwarium na podstawie ilustracji poszczególne korale, zaobserwuj reakcj

ę

polipów na dotyk (delikatnie). Obejrzyj

kolekcj

ę

preparatów stałych. Porównaj budow

ę

szkieletu i całego organizmu niektórych g

ą

bek i korali.

Schemat pokroju ciała stułbi

Schemat budowy komórki parzydełkowej
zamkni

ę

tej i wystrzelonej

ni

ć

parzydełka

Schemat pokroju ciała ukwiała

Schemat budowy ciała meduzy S

CYPHOZOA

Schemat przekroju poprzecznego ciała ukwiała na
wysoko

ś

ci gardzieli (A) i w

ś

rodkowej jego cz

ęś

ci (B)

Schemat budowy ciała chełbi, Aurelia aurita, od strony
subumbrelli

Schemat budowy kraw

ę

dzi parasola Atolla sp.

manubrium

ma

A

B

endoderma