Rodzaje połączeń kości

Połączenia kości

ciągłe

wolne, czyli stawy

Więzozrosty

•

więzozrosty

włókniste,

•

więzozrosty

sprężyste,

•

szwy,

•

wklinowanie

chrząstkozrosty

kościozrosty

Schemat budowy stawu

Kryteria podziału stawów

Stawy dzielimy ze względu na:

liczbę powierzchni
stawowych

•

prosty

•

złożony

ukształtowanie
powierzchnie stawowych

•

kulisty

•

kulisto-panewkowy

•

kłykciowy

•

siodełkowy

•

zawiasowy

•

obrotowy

•

płaski

liczbę osi

•

jednoosiowe

•

dwuosiowe

•

wieloosiowe

Połączenia ruchomej części kręgosłupa

W przykrzyżowej części kręgosłupa połączenia dzieli się na:

więzozrosty

•

więzadła długie

(podłużne przednie,
podłużne tylne,
nadkolcowe)

•

więzadła krótkie

(żółte, międzykolcowe,
międzypoprzeczne)

chrząstkozrosty

•

krążki

międzykręgowe

stawy

znajdujące się

między wyrostkami
sąsiednich kręgów

Więzozrosty

Więzadła długie:

1. Więzadło podłużne przednie

• Rozpięte jest od guzka gardłowego k. potylicznej i kończy

się na powierzchni miednicznej k. krzyżowej.

• Więzadło to hamuje ruchy kręgosłupa do tyłu.

2. Więzadło podłużne tylne

• Biegnie również na całej długości kręgosłupa, począwszy

od stoku k. potylicznej, skończywszy na górnej części
kanału krzyżowego.

• Więzadło to hamuje ruchy kręgosłupa w przód

.

3. Więzadło nadkolcowe

• Rozpoczyna się na wyrostku kolczystym VII kręgu szyjnego.
W swoim przebiegu przymocowuje się do wyrostków
kolczystych i kończy się na grzebieniu pośrodkowym k.
krzyżowej.

• Przedłużeniem tego więzadła w części szyjnej jest więzadło
karkowe, które dochodzi do kości potylicznej. Więzadło
karkowe zbudowane jest z włókien elastycznych. Napina się
przy zgięciu kręgosłupa w przód.

Więzozrosty

Więzadła krótkie:

1. Więzadła żółte

• Wypełniają przestrzenie między sąsiednimi łukami kręgów,

zamykając od tyłu kanał kręgowy.

• Nazwa ich pochodzi od jasnożółtego zabarwienia.

• Zbudowane są z tkanki łącznej elastycznej stanowiąc ważny

element mechaniki kręgosłupa.

2. Więzadła międzykolcowe

• Łączą ze sobą sąsiednie wyrostki kolczyste.

• Hamują ruch zgięcia kręgosłupa do przodu.

3. Więzadła międzypoprzeczne

• Łączą ze sobą wyrostki poprzeczne sąsiednich kręgów.

• Więzadła te napinają się przy zgięciu bocznym kręgosłupa.

Chrząstkozrosty

Krążki międzykręgowe

• Łączą górną i dolną powierzchnię sąsiednich kręgów

• Są to chrząstkozrosty typu włóknistego

• Krążek międzykręgowy zbudowany jest z pierścienia
włóknistego i jądra miażdżystego.

Pierścień włóknisty

położony obwodowo ma budowę bardziej zbitą, składa się z
licznych blaszek ułożonych współśrodkowo, w których włókna
kolagenowe biegną skośnie i równolegle do siebie, ale
naprzemiennie w kolejnych blaszkach.

Jądro miażdżyste

położone jest bliżej środka. Zbudowane jest z tkanki łącznej
wiotkiej z elementami chrzęstnymi i w przeciwieństwie do
pierścienia jest bardziej ruchomą częścią krążka.

Połączenie kręgów

Stawy międzykręgowe

•

Powierzchnie stawowe położone są na wyrostkach

stawowych górnych i dolnych,

•

Każdy ze stawów otoczony jest torebką stawową, która

przyczepia się do brzegów powierzchni stawowych.

Połączenia kręgosłupa z czaszką

Połączenie kręgosłupa z głową jest realizowane przez

staw głowowy górny
(staw szczytowo-
potyliczny)

(parzysty)

staw głowowy dolny obejmujący

•

parzysty staw

szczytowo-obrotowy boczny

•

stawy szczytowo-obrotowe

pośrodkowe: przedni i tylny

Staw głowowy górny

Powierzchnie:

Wypukła powierzchnia kłykci potylicznych i wklęsła
powierzchnia dołków stawowych górnych kręgu szczytowego

Błony:

Stawy te zabezpieczają dwie błony położone między brzegami
otworu wielkiego i kości potylicznej, a przednim i tylnym
łukiem kręgu szczytowego. Są to: - błona
szczytowo-potyliczna przednia - błona
szczytowo-potyliczna tylna

Ruchy:

Wokół osi poprzecznej zachodzą ruchy potakiwania głowy.
Wokół osi strzałkowej ruch jest niewielki i polega na zginaniu
bocznym max. Do 10 st.

Staw głowowy dolny

(staw szczytowo-obrotowy)

Staw szczytowo-obrotowy boczny

Powierzchnie:

powierzchnie stawowe dolne kręgu szczytowego oraz
powierzchnie stawowe górne położone obok zęba kręgu
obrotowego. Obie powierzchnie są nieznacznie wypukłe.

Stawy szczytowo-obrotowe pośrodkowe: przedni i tylny

Powierzchnie:

•

powierzchnia stawowa przednia zęba oraz dołek zęba łuku

przedniego kręgu szczytowego

•

powierzchnia stawowa tylna zęba kręgu obrotowego oaz

powierzchnia stawowa więzadła poprzecznego kręgu
szczytowego

Więzadła i błony stawu szczytowo-obrotowego:

•

więzadło krzyżowe kręgu szczytowego – jest ono rozpięte

między wewnętrznymi powierzchniami części bocznych kręgu
szczytowego,

•

więzadło wierzchołka zęba – rozpięte jest między szczytem

zęba a brzegiem przednim otworu wielkiego kości potylicznej,

•

więzadła skrzydłowate – biegną od bocznej powierzchni zęba

do podstawy kłykci potylicznych,

•

błona pokrywająca – pokrywa cały aparat więzadłowy oraz ząb

kręgu obrotowego.

Ruchy:

zachodzi ruch obrotowy (przeczenia) dookoła osi pionowej
biegnącej przez ząb i trzon kręgu obrotowego

Połączenie żeber z kręgosłupem

Stawy żebrowo-kręgowe

1) Staw głowy żebra

Powierzchnie:

taki staw zachodzi między powierzchniami stawowymi głowy
żebra, a dołkiem żebrowym górnym i dołkiem żebrowym
dolnym dwóch sąsiadujących ze sobą kręgów i leżącym
między nimi krążkiem międzykręgowym.

Więzadła:

•

więzadło promieniste głowy żebra – biegnie od głowy żebra

do trzonu sąsiednich kręgów i krążka międzykręgowego,

•

więzadło śródstawowe głowy żebra – występuje w stawach

II-X, łączy głowę żebra z krążkiem międzykręgowym.

2) Staw żebrowo-poprzeczny

Powierzchnie:

staw występuje między wypukłą powierzchnią stawową guzka
żebra, a nieznacznie wklęsłą powierzchnia zwaną dołkiem
żebrowym poprzecznym

Więzadła:

•

więzadło żebrowo-poprzeczne - położone w przestrzeni między

szyjką żebra a wyrostkiem poprzecznym

•

więzadło żebrowo-poprzeczne górne - rozciąga się od szyjki

żebra, biegnie ku górze i w bok do wyrostka poprzecznego kręgu
leżącego wyżej kręgu

•

więzadło żebrowo poprzeczne boczne - przymocowuje się od

szyjki żebra do nasady wyrostka poprzecznego leżącego wyżej
kręgu

Połączenie żeber z kręgosłupem

Ruchy:

W obu stawach zachodzi ruch obrotowy dookoła osi długiej
szyjki żebra, łączącej oba stawy

Połączenia żeber z mostkiem

Połączenia żeber z mostkiem

chrząstkozrost
mostkowo-żebrowy

•

chrząstka I żebra

łączy się z mostkiem

stawy mostkowo-żebrowe

•

chrząstki II i VII żebra łączą

się z mostkiem

Stawy mostkowo-żebrowe

Powierzchnie:

wypukła powierzchnia chrząstki żebra i

wcięcie żebrowe na bocznych brzegach mostka

Więzadła:

•

więzadła mostkowo-żebrowe promieniste - biegną od

chrząstek żeber na przednią i tylną powierzchnię mostka

•

więzadłowo mostkowo-żebrowe śródstawowe - w sposób

stały występuje w stawie drugiego żebra. W pozostałych
stawach więzadło to występuje w sposób niestały

Połączenia mostka

Połączenia mostka zachodzą między

•

zwróconymi ku sobie brzegami rękojeści i trzonu

•

trzonem a wyrostkiem mieczykowatym.

Są to chrząstkozrosty mostkowe. Powierzchnie łączących się
brzegów pokrywa chrząstka szklista.

W obrębie chrząstki między rękojeścią a trzonem może
pojawić się jama wypełniona mazią. Połączenie to nazywamy
spojeniem mostkowym.

Połączenia kości czaszki

Kości czaszki łączą się ze sobą za pomocą

więzozrostów

•

szwy np. wieńcowy,

strzałkowy, węgłowy,
łuskowy,

•

ciemiączka - we

wczesnym okresie życia
(ciemiączko przednie,
tylne, parzyste ciemiączka
przednio-boczne i tylno-
boczne).

chrząstkozrostów

(położone w rejonie
czaszki)

•

chrząstkozrost

skalisto-potyliczny,

•

chrząstkozrost

klinowo-skalisty.

stawu
skroniowo-
żuchwowego

Czaszka widziana od strony lewej

szew
łuskowy

szew strzałkowy

Czaszka noworodka od góry

Staw skroniowo-żuchwowy

Powierzchnie:

wyrostek kłykciowy żuchwy oraz dół żuchwowy kości
skroniowej. Uzupełnieniem powierzchni stawowych jest
krążek stawowy, który na obwodzie jest grubszy i zrasta się
z torebką stawową. W ten sposób jama stawu podzielona
jest na dwie części: górną i dolną

Staw skroniowo-żuchwowy

Więzadła:

•

więzadło boczne – biegnie od góry od podstawy wyrostka

jarzmowego kości skroniowej w dół i ku tyłowi do szyjki
żuchwy,

•

więzadło rylcowo-żuchwowe – występuje między wyrostkiem

rylcowatym a tylnym brzegiem i kątem żuchwy,

•

więzadło klinowo-żuchwowe – rozpoczyna się na wyrostku

rylcowatym, a kończy po wewnętrznej stronie kąta żuchwy.

Ruchy:

Ruchy w tym stawie związane są z otwieraniem i zamykaniem
jamy ustnej oraz rozdrabnianiem pokarmu.