ZASADY RACJONALNEJ

ANTYBIOTYKOTERAPII

wła

ś

ciwa diagnoza potwierdzona identyfikacj

ą

i charakterystyk

ą

czynnika infekcyjnego

wybór antybiotyku zale

ż

y od rodzaju drobnoustroju

i jego wra

ż

liwo

ś

ci na dany lek

utrzymywanie w ognisku zaka

ż

enia terapeutycznego

st

ęż

enia leku (antybiotyki czasozale

ż

ne)

prawidłowe dawkowanie

zachowanie odpowiednich przedziałów czasowych

pomi

ę

dzy kolejnymi dawkami

ZASADY RACJONALNEJ

ANTYBIOTYKOTERAPII

wielokrotne podawanie (zale

ż

nie od wła

ś

ciwo

ś

ci

farmakokinetycznych leku)

wła

ś

ciwa droga podania

zachowanie wła

ś

ciwego czasu leczenia

stosowanie antybiotykoterapii skojarzonej

dodatkowo leczenie objawowe i uzupełniaj

ą

ce

(np. leki przeciwbólowe, przeciwzapalne, witaminy)

CZAS TRWANIA ANTYBIOTYKOTERAPII

poprawa stanu klinicznego powinna wyst

ą

pi

ć

po 48-72

godz. od rozpocz

ę

cia terapii

u pacjentów gor

ą

czkuj

ą

cych stosowanie

chemioterapeutyku powinno by

ć

kontynuowane przez

ok. 4 dni po ust

ą

pieniu gor

ą

czki

czas trwania terapii 7-10 dni dla infekcji mniej ci

ęż

kich

czas trwania terapii 10-14 dni w infekcjach ci

ęż

kich,

posocznicy, u pacjentów z neutropeni

ą

czas trwania terapii w infekcjach przewlekłych –

6-8 tyg.

PROFILAKTYCZNE STOSOWANIE

ANTYBIOTYKÓW

Antybiotyki podawane profilaktycznie

stosujemy tylko w dawkach leczniczych !!!

Profilaktycznie stosujemy antybiotyki
bakteriobójcze

WSKAZANIA DO PROFILAKTYCZNEGO

STOSOWANIA ANTYBIOTYKÓW

spadek odporno

ś

ci organizmu np. spowodowany

podawaniem leków przeciwnowotworowych,
immunosupresyjnych lub napromieniowaniem

zwierz

ę

ta z neutropeni

ą

po zabiegach chirurgicznych (po

żą

dane jest podanie

pierwszej dawki przed zabiegiem, najlepiej do

ż

ylnie)

infekcje wirusowe, w przebiegu których istnieje mo

ż

liwo

ść

powikłania zaka

ż

eniem bakteryjnym

ostre choroby zaka

ź

ne w chowie wielkostadnym,

leczeniem musz

ą

by

ć

obj

ę

te wszystkie osobniki

podejrzane o zaka

ż

enie

dowymieniowo u krów w okresie zasuszania przed porodem

NEGATYWNE SKUTKI

PROFILAKTYCZNEGO STOSOWANIA

ANTYBIOTYKÓW

mo

ż

liwo

ść

rozwoju oporno

ś

ci

wyst

ą

pienie działa

ń

niepo

żą

danych

osłabienie odpowiedzi immunologicznej

mo

ż

liwo

ść

rozwoju infekcji grzybiczej

MIEJSCOWE STOSOWANIE

ANTYBIOTYKÓW

zapalenie macicy (endometritis)

zapalenie gruczołu mlekowego (mastitis)

zapalenie ucha zewn

ę

trznego (otitis externa)

zapalenie spojówek, gałki ocznej (ophtalmitis)

zapalenie skóry, zaka

ż

one rany

SKOJARZONE STOSOWANIE

CHEMIOTERAPEUTYKÓW

PRZECIWBAKTERYJNYCH

CEL:

poszerzenie spektrum działania

terapia zagra

ż

aj

ą

cej

ż

yciu infekcji wywołanej

przez mieszan

ą

flor

ę

bakteryjn

ą

ochrona przed rozwojem opornych szczepów

bakterii

zmniejszenie dawki antybiotyku potencjalnie
toksycznego

Synergizm mi

ę

dzy dwoma chemioterapeutykami

wyst

ę

puje je

ż

eli:

efekt bakteriobójczy wystepuje poprzez niezale

ż

ne

mechanizmy

- antybiotyki

β

-laktamowe + aminoglikozydy

- antybiotyki

β

-laktamowe + fluorochinolony

- antybiotyki

β

-laktamowe + metronidazol

- aminoglikozydy + chinolony

punkt uchwytu znajduje si

ę

w tym samym torze

przemian zachodz

ą

cych w komórce bakteryjnej

- sulfonamid + trimetoprim
- penicyliny + inhibitory

β

-laktamaz

1. Bakteriobójcze

Penicyliny
Cefalosporyny

3. Bakteriostatyczne

Fenikole
Makrolidy
Tetracykliny

2. Bakteriobójcze

Aminoglikozydy

Polipeptydy

4.Bakteriostatyczne

Sulfonamidy
Trimetoprim

Nitrofurany

kombinacja korzystna

kombinacja możliwa

unikać kombinacji

BŁ

Ę

DY ANTYBIOTYKOTERAPII

stosowanie antybiotyków w niepowikłanych
chorobach wirusowych

niewła

ś

ciwy dobór leku do wra

ż

liwo

ś

ci

drobnoustroju

stosowanie w zaka

ż

eniach mieszanych antybiotyku

niepokrywaj

ą

cego spektrum wszystkich

czynników patogennych

stosowanie kombinacji antybiotyków o działaniu

antagonistycznym

BŁ

Ę

DY ANTYBIOTYKOTERAPII

stosowanie antybiotyków w zbyt niskich dawkach

w profilaktyce

stosowanie równoczesne leków o jednakowych
działaniach niepo

żą

danych

stosowanie chemioterapeutyków
bakteriostatycznych w ci

ęż

kich, układowych

infekcjach

rozpocz

ę

cie terapii chemioterapeutykiem

bakteriostatycznym i kontynuacja bakteriobójczym

BŁ

Ę

DY ANTYBIOTYKOTERAPII

nieznajomo

ść

interakcji farmakokinetycznych

nieznajomo

ść

przynale

ż

no

ś

ci leku do antybiotyków

czaso- i st

ęż

eniozale

ż

nych

niewła

ś

ciwe dawkowanie – cz

ę

stotliwo

ść

stosowania, zani

ż

ona dawka

BŁ

Ę

DY ANTYBIOTYKOTERAPII

niewła

ś

ciwy wybór drogi podania

zbyt krótki czas terapii

zbyt cz

ę

ste stosowanie chemioterapeutyków

stosowanie doustne chemioterapeutyków o
szerokim spektrum działania bez równoczesnego
stosowania leków przeciwgrzybiczych

DZIAŁANIA NIEPO

Ż

ADANE

ANTYBIOTYKÓW

1. Działania toksyczne:

- nefrotoksyczno

ść

- działanie hepatotoksyczne
- działanie ototoksyczne
- działanie mielotoksyczne
- działanie neurotoksyczne
- działanie toksyczne w stosunku do tkanki kostnej
- działanie teratogenne i embriotoksyczne

DZIAŁANIA NIEPO

Ż

ADANE

ANTYBIOTYKÓW

2. Reakcje uczuleniowe:

a) odczyny uczuleniowe
- reakcje typu natychmiastowego

(wstrz

ą

s anafilaktyczny)

- fotosensybilizacja
- reakcje typu pó

ź

nego

b) odczyny typu Herxheimera

(nast

ę

pstwo uwalniania du

ż

ej ilo

ś

ci toksyn

z rozpadaj

ą

cych si

ę

bakterii)

3. Dysbakteriozy i ich nast

ę

pstwa:

- nadka

ż

enia

- awitaminozy