E3 Electroform Kit
E3 INSTRUKCJA ELEKTROFORMOWANIA
For more information:
www.sherrihaab.com
©SherriHaabDesigns2015
Ponadto:
Zestaw E3 Electroform zawiera:
3 Electroform™ sterownik elektroniczny z zasilaczem
Impregnat (lakier?) akrylowy
Pędzelek do impregnatu i farby przewodzącej
Zlewka
Anoda miedziana – drut zwinięty w spiralę
2 gauges copper wire
E3 Grafitowa farba przewodząca – wodorozcieńczalna
Roztwór do miedziowania
Roztwór rozjaśniający
Pałeczki drewniane, bibuła filtracyjna (sączki)
Obiekty do elektroformowania (małe przedmioty plastikowe, gałązki, pod, etc.), woda destylowana, taśma klejąca.
Procedura nanoszenia miedzi:
1. Wiele małych przedmiotów można pokrywać miedzią. Małe zabawki,
Szklane paciorki czy gałązki, to tylko niektóre przykłady. Obiekty naturalne
muszą być starannie wysuszone i zaimpregnowane przed elektroformowaniem.
Kości i muszle wydają się nieporowate, mimo to wymagają impregnacji. Impregnat
Zabezpiecza powierzchnię przed wilgocią oraz zapobiega kruszeniu się obiektu lub
Zanieczyszczeniu roztworu. Nakładaj dwie warstwy impregnatu i pozostaw do
wyschnięcia.
2. Nanieś farbę przewodzącą na suchą warstwę impregnatu, pokrywając całą
powierzchnię. Odstaw do wyschnięcia. (Ogrzewanie by przyspieszyć proces, może
generować bąble na powierzchni.) W razie potrzeby nanieś drugą warstwę i wysusz
ją. Farba przewodząca zamienia obiekt (liść na zdjęciu) w katodę, na której będzie
osadzać się warstwa miedzi. Zwróć uwagę: cienka warstwa farby przewodzącej
przewodzi lepiej niż warstwa gruba. W razie potrzeby rozcieńcz farbę wodą
destylowaną.
3. Przymocuj do obiektu drut miedziany okręcając go wokół niego lub tworząc
pętlę. Ważne jest zapewnienie należytego kontaktu drutu z farbą przewodzacą
na pokrywanym przedmiocie w trakcie elektrolizy. Można nanieść nieco farby
na przyłączony drut celem zwiększenia przewodnictwa.
Drut może być dowolnej średnicy; na zdjęciu owinięto drut 28-gauge wokół
łodyżki liścia. Możesz użyć grubszego drutu, lub owinąć grubszy drut wokół cieńszego
by unieruchomić przedmiot po zanurzeniu go roztworze elektroformującym.
Można również elektroformować kilka przedmiotów równocześnie jeśli są
nieduże i o nieskomplikowanym kształcie. Po prostu skręć razem druciki
przewodzące, tworząc wspólną wiązkę (jak liście rosnące na wspólnej gałęzi)
Zwróć tylko uwagę, by poszczególne przedmioty nie stykały się ze sobą lub
nie dotykały anody podczas elektrolizy.
4. Umieść spiralną anodę w naczyniu. Stanowi ona anodę.
5. Wlej do naczynia roztwór elektrofomujący i kilka kropli rozjaśniacza, tak aby przykryć spiralę ale również tak,
by pozostawić górny jej odcinek niezanurzony (5A). Owiń miedziany drut przytwierdzony do przedmiotu wokół drewnianego
patyczka tak, aby po zanurzeniu do roztworu był on zawieszony w połowie wysokości naczynia (5B).
5A 5B
6. Podłącz za pomocą krokodylka dodatni przewód zasilacza do wystającej części spiralnej anody (6A). Umieść drewniany patyczek
na brzegach naczynia tak, aby przedmiot zwisał pośrodku miedzianej spirali. UPEWNIJ SIĘ, ŻE PRZEDMIOT NIE DOTYKA
SPIRALNEJ ANODY (6B). Przymocuj patyczek taśmą klejącą do brzegu naczynia.
6A 6B
7. Podłącz ujemny przewód zasilacza do drutu przymocowanego do przedmiotu.
Ustaw wielkość natężenia prądu do żądanej wartości* przed podłączeniem
zasilacza do sieci, bo elektroformowanie startuje natychmiast.
Sprawdź obiekt po 20 minutach czy tworzy się na nim warstwa miedzi. Jeśli
nie chcesz by drut podtrzymujący przykleił się do przedmiotu, zmień jego położenie
po utworzeniu zaczątków warstwy miedzi. Jeśli po pewnym czasie drut znów się
przyklei, ponów ten manewr.
Zależnie od tego jak grubą warstwę miedzi chcesz uzyskać, proces elektroformowania
może trwać od 2 do 20 godzin. Usuń przedmiot z kąpieli gdy żądana grubość zostanie
osiągnięta.
* Sprawdź informacje na końcu tego dokumentu by dobrać ustawienia odpowiednie
dla uzyskania żądanego wyniku.
8. Usuń przedmiot z kąpieli gdy utworzy się odpowiednia warstwa miedzi na
jego powierzchni. Liść na zdjęciu usunięto po 3 godzinach. Przemyj przedmiot
wodą destylowaną i wysusz. Pokryty miedzią przedmiot możesz użyć do
wykonania biżuterii lub wytworzyć na nim elektropokrycie innym metalem.
Aby uzyskać pokrycie miedzi niklem a następnie metalami szlachetnymi,
możesz użyć anod i roztworów elektroformujących odpowiednich dla tych
metali.
9. Liść jest gotowy do tworzenia z niego biżuterii.
* Dobór p
rądu elektroformowania
Na decyzję wyboru odpowiedniego natężenia prądu ma wpływ szereg czynników. Z reguły ustawiamy średnią wartość natężenia
(ok. 200 mA) na około 20 minut, aż utworzy się początkowa warstewka miedzi. Następnie obniżamy natężenie prądu do wartości
minimalnej (50 mA) – uzyskując wolny i stabilny przebieg procesu, dający w efekcie gładką powierzchnię pokrycia.
1. Natężenie można po tym wstępnym okresie podwyższyć z następujących powodów:
Obiekt jest duży i chcemy przyspieszyć cały proces.
2. Chcemy uzyskać bardziej szorstki, naturalny wygląd ( typowy dla tradycyjnego elektroformowania). Warstwa miedzi narasta
szybko,
szczególnie na wystających fragmentach, tworząc występy przypominające ostrogi. Niepożądane wypustki można potem
usunąć
papierem ściernym lub pilnikiem.
3. Obiekt ma znaczne zagłębienia lub złożony kształt.
Ogólną zasadą jest zapewnienie natężenia prądu 100 mA na 6,5 cm
2
powierzchni dla większości przedmiotów, ale najlepszą drogą
jest doświadczalne dobranie warunków dla poszczególnych obiektów.
Zaletą sterownika E3 Electroform jest to, że monitoruje on proces i koryguje napięcie i natężenie w czasie elektroformowania,
zwalniając nas z tego obowiązku. W tradycyjnym elektroformowaniu musimy ręcznie kontrolować i sterować procesem.
Mój obiekt ma ciemny kolor i wydaje się ziarnisty. Nie wygląda jak miedź. Co się dzieje?
Jeśli twój roztwór tworzy ciemną, szorstką i o łososiowej barwie powłokę, dodaj 2 krople nabłyszczacza by przywrócić gładką,
błyszczącą powłokę. Kwas jest niezbędny dla otrzymania jasnej błyszczącej miedzi. Przyczyną niewłaściwej powłoki może być
materiał organiczny niedostatecznie zaimpregnowanego przedmiotu.
Dlaczego naniesiona warstwa miedzi ciemnieje po elektroformowaniu. Jak utrzymać właściwy wygląd miedzi?
Miedź jest wrażliwa na działanie powietrza i substancji utleniających jej powierzchnię. Używaj do przemywania powierzchni i
rozcieńczania farby grafitowej wyłącznie wody destylowanej. Dla zabezpieczenia powierzchni miedzi można użyć bezbarwnego
lakieru stosowanego do biżuterii. Niektórzy używają wosku lub werniksu. Inni wolą naturalny kolor utlenionej miedzi. Jeśli chcesz
usunąć warstwę utworzonego tlenku, użyj roztworu trawiącego lub roztworu kwasu cytrynowego.
Czy jeśli chcę pogrubić warstwę miedzi, mogę przedmiot ponownie zanurzyć w kąpieli i kontynuować elektroformowanie?
Tak. Oczyść starannie powierzchnię przedmiotu przed ponownym elektroformowaniem. Użyj roztworu trawiącego lub kwasu
cytrynowego tlenków z powierzchni.
Mogę tworzyć powłokę na przedmiocie metalowym lub starej biżuterii?
Tak. Możesz pokrywać np. srebrem na nikiel, złotem na srebro. Musisz jedynie zaopatrzyć się w odpowiednie roztwory i anody oraz
instrukcje przeprowadzenia procesu galwanizacji. Przy pokrywaniu obiektów metalowych zbędne jest nanoszenie grafitowej
warstwy przewodzącej.
Na powierzch
ni tworzą się nierówności i ostre występy.
W trakcie elektroformowania luźne kawałki miedzi mogą osadzać się na powierzchni, powodując nierówności i grudki. By temu
zapobiec :
1. Utrzymuj dostatecznie niskie natężenie prądu.
2. Poruszaj roztworem od czasu do czasu i zmień położenie obiektu.
3. Zastosuj worek ochronny na anodę, np. z polipropylenu. Umieść woreczek między anodą a przedmiotem. Zapobiegnie on
osadzaniu luźnych cząstek na powierzchni obiektu.
Czy można elektroformować plastik, glinę lub wosk?
Tak. Ważne aby obiekt nie nasiąkał wodą. Polimery i wosk sprawdzają się doskonale.