Wdrażanie sieci NATURA 2000

w Polsce

Podstawy prawne

Podstawy prawne

•

•

Dwie dyrektywy Rady Wsp

Dwie dyrektywy Rady Wsp

ó

ó

lnot Europejskich:

lnot Europejskich:

–

–

Dyrektyw

Dyrektyw

a

a

Ptasi

Ptasi

a (1979)

a (1979)

–

–

Dyrektyw

Dyrektyw

a

a

Siedliskow

Siedliskow

a (1992)

a (1992)

–

–

Uzupe

Uzupe

ł

ł

niaj

niaj

ą

ą

ce regulacje prawne, m.in.. Decyzja 266 Rady,

ce regulacje prawne, m.in.. Decyzja 266 Rady,

dotycz

dotycz

ą

ą

ca trybu i formy przygotowania dokumentacji:

ca trybu i formy przygotowania dokumentacji:

•

•

Standardowe Formularze Danych (SFD)

Standardowe Formularze Danych (SFD)

•

•

Mapy

Mapy

•

•

Bazy danych (opisowych i przestrzennych)

Bazy danych (opisowych i przestrzennych)

•

•

Dwie komplementarne sieci:

Dwie komplementarne sieci:

–

–

Obszarów Specjalnej Ochrony (OSO)

Obszarów Specjalnej Ochrony (OSO)

–

–

Specjalnych Obszarów Ochrony (SOO)

Specjalnych Obszarów Ochrony (SOO)

• Ustawa z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody

(Dz. U. Nr 92, poz. 880)

• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r.

w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000
(Dz. U. Nr 229, poz. 2313)

• Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie

trybu i zakresu opracowania projektu planu ochrony
obszarów Natura 2000

• Projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie

określenia typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków
roślin i zwierząt wymagających ochrony w formie
obszarów Natura 2000

Podstawy prawne

Podstawy prawne

Zasady tworzenia sieci Natura 2000

Zasady tworzenia sieci Natura 2000

•

•

Utworzenie sieci Natura 2000 w Polsce nie ma na celu

Utworzenie sieci Natura 2000 w Polsce nie ma na celu

zast

zast

ą

ą

pienia istniej

pienia istniej

ą

ą

cego systemu ochrony przyrody

cego systemu ochrony przyrody

.

.

•

•

Obszary Natura 2000 mog

Obszary Natura 2000 mog

ą

ą

by

by

ć

ć

chronione w ramach tego

chronione w ramach tego

systemu (szczeg

systemu (szczeg

ó

ó

lnie jako parki narodowe, parki krajobrazowe,

lnie jako parki narodowe, parki krajobrazowe,

rezerwaty przyrody)

rezerwaty przyrody)

.

.

•

•

Obszary Natury 2000 mog

Obszary Natury 2000 mog

ą

ą

tak

tak

ż

ż

e poprawnie funkcjonowa

e poprawnie funkcjonowa

ć

ć

na

na

terenach u

terenach u

ż

ż

ytkowanych gospodarczo (gospodarka rolna, le

ytkowanych gospodarczo (gospodarka rolna, le

ś

ś

na,

na,

wodna, turystyka)

wodna, turystyka)

.

.

•

•

Ustanowienie obszaru Natura 2000 jest wskazaniem i

Ustanowienie obszaru Natura 2000 jest wskazaniem i

po

po

d

d

kre

kre

ś

ś

leniem jego rangi i znaczenia dla zachowania

leniem jego rangi i znaczenia dla zachowania

dziedzictwa europejskiego

dziedzictwa europejskiego

.

.

•

•

Celem utworzenia sieci Natura 2000 jest zabezpieczenie trwa

Celem utworzenia sieci Natura 2000 jest zabezpieczenie trwa

ł

ł

ej

ej

egzystencji siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunk

egzystencji siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunk

ó

ó

w

w

wa

wa

ż

ż

nych z punktu widzenia ochrony r

nych z punktu widzenia ochrony r

ó

ó

ż

ż

norodno

norodno

ś

ś

ci biologicznej

ci biologicznej

kraj

kraj

ó

ó

w Wsp

w Wsp

ó

ó

lnoty Europejskiej.

lnoty Europejskiej.

Obszary Natura 2000 w Polsce

Obszary Natura 2000 w Polsce

3,6%

3,6%

11716

11716

184

184

SOO

SOO

(Dyrektywa Siedliskowa)

(Dyrektywa Siedliskowa)

7,8%

7,8%

24334

24334

72

72

OSO

OSO

(Dyrektywa Ptasia)

(Dyrektywa Ptasia)

% powierzchni

% powierzchni

kraju

kraju

Powierzchnia

Powierzchnia

[w km

[w km

²

²

]

]

Liczba

Liczba

obszarów

obszarów

Typ obszaru

Typ obszaru

NATURA 2000

NATURA 2000

% pow. kraju

% pow. kraju

liczba

liczba

% pow. kraju

% pow. kraju

liczba

liczba

9

9

,3

,3

%

%

245

245

18

18

,0

,0

%

%

430

430

l

l

ą

ą

dowe

dowe

248

248

433

433

Razem

Razem

3,7

3,7

%

%

184

184

10,5

10,5

%

%

323

323

SOO

SOO

7,8

7,8

%

%

69

69

15

15

,0

,0

%

%

138

138

l

l

ą

ą

dowe

dowe

72

72

141

141

OSO

OSO

Lista

Lista

Projekt

Projekt

Typ obszaru

Typ obszaru

Obszary specjalnej ochrony ptaków

Specjalne obszary ochrony siedlisk

Formy pokrycia terenu w

Formy pokrycia terenu w

Natura 2000

Natura 2000

• grunty orne 18%
• użytki zielone 13%
• lasy 58%
• wody 7%
• pozostałe 4%

WDRAŻANIE SIECI NATURA 2000

W POLSCE

Projekt PHARE : PL/IB/2001/EN/02

•

•

Opracowanie planów ochrony dla pilotażowych obszarów Natura 2000

Opracowanie planów ochrony dla pilotażowych obszarów Natura 2000

•

•

Informatyczny system zarządzania danymi w ramach

Informatyczny system zarządzania danymi w ramach

Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 w Polsce

Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 w Polsce

•

•

Strona internetowa Natury 2000 (

Strona internetowa Natury 2000 (

www.mos.gov.pl/natura2000

www.mos.gov.pl/natura2000

) i inne

) i inne

materiały promocyjne

materiały promocyjne

•

•

Przewodnik metodyczny do sporządzania planów ochrony dla

Przewodnik metodyczny do sporządzania planów ochrony dla

obszarów Natura 2000

obszarów Natura 2000

•

•

Poradniki ochrony gatunków i siedlisk z załączników obu dyrekt

Poradniki ochrony gatunków i siedlisk z załączników obu dyrekt

yw

yw

Obszary piolotażowe:

Informatyczny system zarządzania danymi w ramach

Informatyczny system zarządzania danymi w ramach

Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 w Polsce

Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 w Polsce

Strona internetowa Natury 2000

Cele strategiczne w rozwoju sieci Natura

2000

1. Umacnianie funkcjonowania i rozwój sieci Natura 2000

2. Społeczna akceptacja sieci

3. Zabezpieczenie ekonomicznych podstaw funkcjonowania sieci

Zadania poszczególnych organów w odniesieniu do sieci

Zadania poszczególnych organów w odniesieniu do sieci

Natura 2000 w Polsce

Natura 2000 w Polsce

Minister Środowiska

W oparciu o ustawę:
-opracowuje projekty list obszarów N 2000,
-nadzoruje funkcjonowanie sieci Natura 2000,
-wyznacza sprawujących nadzór nad obszarami N 2000,
- prowadzi ewidencję sieci N 2000 w tym w zakresie OOŚ,
- wyznacza sprawujących nadzór nad obszarami N 2000,
- zatwierdza plany ochrony obszarów N 2000 na okres 20 lat,
-opracowuje i składa raporty do KE,
- przeprowadza notyfikacje,
- występuje o opinie do KE w procedurze OOŚ,
- ponosi koszty wdrażania i funkcjonowania N 2000
Na podstawie DS:
- prowadzi monitorowania gatunków i siedlisk,

Wojewoda (w oparciu o ustawę):
• koordynuje funkcjonowanie N 2000 na obszarze województwa,
• wyznacza sprawujących nadzór nad obszarami N 2000,
• wydaje decyzje w sprawie OOŚ,
• informuje ministra o dokonanej kompensacji,
• zawiera umowy z posiadaczami lub zarządcami w sprawie

rekompensat,

• ściga działania bezprawne na obszarach N 2000.
Wojewoda (w oparciu o rozporządzenie):
• sprawuje nadzór nad obszarami N2000 na obszarze swego

działania,

• sporządza i przekazuje Ministrowi Środowiska ocenę

realizacji ochrony.

Inne organy państwa nie będące organami ochrony przyrody (ustawa):

Dyrektor urzędu morskiego:

wydaje decyzje w sprawie OOŚ,
sprawuje nadzór nad ostoją,
zapewnia kompensację przyrodniczą,
informuje ministra o dokonanej kompensacji.

Sprawujący nadzór nad obszarem N2000 :

Sprawujący nadzór nad obszarem N2000 :

•

•

sporządza projekt planu ochrony w terminie

sporządza projekt planu ochrony w terminie

5 lat,

5 lat,

•

•

realizuje zadania planu ochrony

realizuje zadania planu ochrony

•

•

przeprowadza ocenę realizacji ochrony co 6

przeprowadza ocenę realizacji ochrony co 6

lat

lat

–

–

OSO, SOO

OSO, SOO

–

–

co 3 lata;

co 3 lata;

Finansowanie N2000

Finansowanie N2000

•

•

Wspólnota Europejska

Wspólnota Europejska

–

–

Europejski Fundusz Rozwoju Obszarów

Europejski Fundusz Rozwoju Obszarów

Wiejskich

Wiejskich

–

–

Fundusz

Fundusz

Life

Life

+

+

Budżet państwa (budżet ministra środowiska,

Budżet państwa (budżet ministra środowiska,

fundusz celowy)

fundusz celowy)

Rozwój obszarów

2007-2013

Oś « LEADER »

Oś 1

Konkurenc

yjność

Oś 2

Środowisko

+

Gospodarowa

nie gruntami

Oś 3

Ekonom.

dywers.

+

Jakość

życia

Pojedynczy program, fundusz, monitoring, zasady audytu

Pojedynczy fundusz rozwoju obszarów wiejskich

Oś 2: Środowisko/Gospodarowanie

Oś 2: Środowisko/Gospodarowanie

gruntami

gruntami

•

•

Zrównoważona gospodarka gruntami

Zrównoważona gospodarka gruntami

rolnymi:

rolnymi:

ONW, obszary sieć Natura 2000, program

ONW, obszary sieć Natura 2000, program

rolnośrodowiskowy i poprawa dobrostanu zwierząt,

rolnośrodowiskowy i poprawa dobrostanu zwierząt,

wsparcie inwestycji nieprodukcyjnych

wsparcie inwestycji nieprodukcyjnych

•

•

Zrównoważona gospodarka gruntami

Zrównoważona gospodarka gruntami

leśnymi:

leśnymi:

zalesianie gruntów rolnych, zakładanie

zalesianie gruntów rolnych, zakładanie

systemów

systemów

agroleśnych

agroleśnych

na gruntach rolnych, obszary sieci

na gruntach rolnych, obszary sieci

Natura 2000, leśne dopłaty środowiskowe, odtwarzanie

Natura 2000, leśne dopłaty środowiskowe, odtwarzanie

potencjału produkcji leśnej, wsparcie dla inwestycji

potencjału produkcji leśnej, wsparcie dla inwestycji

nieprodukcyjnych

nieprodukcyjnych

Wsparcie z Funduszy

Wsparcie z Funduszy

•

•

Stawka wsparcie ustalona dla każdej osi

Stawka wsparcie ustalona dla każdej osi

rozwoju

rozwoju

•

•

Oś 1 i 3

Oś 1 i 3

-

-

współfinasowanie

współfinasowanie

do 50% (75%)

do 50% (75%)

kwalifikowanych wydatków publicznych

kwalifikowanych wydatków publicznych

•

•

Oś 2 i 4

Oś 2 i 4

–

–

do 55% (80%)

do 55% (80%)

•

•

Minimum współfinansowania 20% na oś

Minimum współfinansowania 20% na oś

•

•

Pomoc techniczna

Pomoc techniczna

–

–

100%

100%

•

•

Środki finansowe

Środki finansowe

–

–

88

88

mld

mld

euro

euro