B I B L I O T E K A E P
Elektronika Praktyczna 1/2002
134
ksi¹øka wybitna, polecamy!
Legenda:
nie warto kupowaÊ
daleka od doskona³oúci
moøe siÍ przydaÊ
ksi¹øka o†duøych walorach
praktycznych, polecamy!
Poprawne oprogramowanie trans-
misji szeregowej w†komputerze PC
jest powszechnie uznawane za do-
syÊ trudne zadanie. Z†problemem
tym stykaj¹ siÍ szczegÛlnie czÍsto
elektronicy pisz¹cy programy wy-
magaj¹ce komunikowania siÍ z†zew-
nÍtrznymi urz¹dzeniami. Chociaø
w†standardowej bibliotece Win32
API znajduj¹ siÍ wszystkie potrzeb-
ne funkcje do obs³ugi takiej trans-
misji, to wykorzystanie tych funk-
cji w†oparciu o†informacje zawarte
w†plikach pomocy jest praktycznie
niemoøliwe. Z†pomoc¹ przychodzi
prezentowana ksi¹øka, w†ktÛrej, op-
Andrzej Daniluk: “RS 232C − praktyczne programowanie.
Od Pascala i C++ do Delphi i Buildera”, 321 str.,
zawiera CD−ROM, Helion 2001
W „Bibliotece EP” prezentujemy książki dotyczące zagadnień związanych z różnymi dziedzinami techniki,
jednak zawsze przydatne w pracy elektronika lub pomocne w uprawianiu elektronicznego hobby. Nasza
opinia jest oczywiście subiektywna, ale wynika z wieloletniego doświadczenia zawodowego i chyba jest
zgodna z oczekiwaniami tych, którzy chcą z książek korzystać, a nie przyozdabiać nimi półki. Aby nie
marnować miejsca w EP, nie będziemy publikować recenzji książek ocenianych na jedną lub dwie
„lutownice”. Przyjęliśmy szeroką skalę ocen, aby ułatwić Czytelnikom orientację w potencjalnej
przydatności książki.
Uwaga! Większość prezentowanych książek można zamówić w Dziale Handlowym AVT (patrz str. 137).
Chcemy w ten sposób udostępnić je Czytelnikom EP.
rÛcz opisu funkcji Win32 API wy-
korzystywanych do transmisji sze-
regowej, moøna znaleüÊ wiele cie-
kawych przyk³adÛw zaczerpniÍtych
z†uøywanych aplikacji.
W†pocz¹tkowych rozdzia³ach
ksi¹øki zawarto ogÛlne informacje
o†transmisji szeregowej w†kompute-
rze PC. OprÛcz definicji interfejsu
moøna znaleüÊ informacje o†rozk³a-
dzie wyprowadzeÒ ³¹cza w†kompu-
terze. Rozdzia³ o†obs³udze RS 232C
w†systemie MS-DOS (przyk³ady
w†Borland Pascal oraz Borland
C++) moøe wydawaÊ siÍ trochÍ nie
na czasie, jednak moøna go potrak-
towaÊ jako ³agodne wprowadzenie
do bardziej zaawansowanych zagad-
nieÒ. Kolejne rozdzia³y s¹ poúwiÍ-
cone juø bardziej aktualnym zagad-
nieniom, czyli programowej obs³u-
dze transmisji szeregowej przez ap-
likacje pracuj¹ce pod kontrol¹ Win-
dows. Po krÛtkim zaprezentowaniu
sposobu korzystania z†portu szere-
gowego w†systemie Windows, Au-
tor pokazuje, jak korzystaj¹c z†fun-
kcji Win32 API ustawiÊ parametry
transmisji szeregowej, nawi¹zaÊ po-
³¹czenie, wys³aÊ pojedynczy znak
lub plik przez port szeregowy itp.
Wszystkie zagadnienia s¹ bardzo
obszernie dokumentowane listinga-
mi programÛw w†Delphi oraz C++
Builderze. Na szczegÛln¹ uwagÍ za-
s³uguje rozdzia³, w†ktÛrym pokaza-
no budowÍ aplikacji wielow¹tko-
wej. Mniej wprawni programiúci
unikaj¹ pisania takich aplikacji,
a†jest to bardzo efektywna technika
programowania, czego bardzo traf-
nym przyk³adem moøe byÊ w³aúnie
zaprogramowanie transmisji szerego-
wej. Ma³o interesuj¹cy jest rozdzia³
poúwiÍcony wykorzystaniu kompo-
nentÛw graficznych. Wydaje siÍ, øe
ksi¹øka o†takim tytule nie jest od-
powiednia na prezentacjÍ metod
wizualizacji wynikÛw pomiarÛw -
na ten temat moøna znaleüÊ odrÍb-
ne, bardzo kompetentne publikacje,
ktÛre co jakiú czas rÛwnieø prezen-
tujemy na ³amach EP.
Do ksi¹øki jest do³¹czony CD-
ROM, na ktÛrym znajduj¹ siÍ kody
ürÛd³owe przyk³adowych programÛw
zaprezentowanych w†ksi¹øce. DziÍki
temu moøliwe jest przeúledzenie
dzia³ania tych programÛw bez ko-
niecznoúci ich ìrÍcznego wklepywa-
niaî. Pewn¹ wad¹ wydaje siÍ jed-
nak brak na p³ycie komponentÛw
dla Delphi i†C++ Buildera, umoøli-
wiaj¹cych korzystanie z†portÛw sze-
regowych. Co prawda komponenty
takie s¹ ³atwo osi¹galne w†Interne-
cie, ale mog³oby to stanowiÊ pe³ne
podsumowanie materia³u zawartego
w†ksi¹øce.
MiÍkka oprawa, jak zwykle
w†ksi¹økach po ktÛre siÍga siÍ
czÍsto, zas³uguje na krytykÍ. Z†te-
go powodu, mimo bardzo cennej
zawartoúci, ksi¹økÍ nagradzamy tyl-
ko czterema lutownicami.
135
Elektronika Praktyczna 1/2002
B I B L I O T E K A E P
Mieczys³aw Nowak, Roman
Barlik: ìPoradnik inøyniera
energoelektronikaî, WNT 1998
Wbrew tytu³owi sugeruj¹cemu czy-
sto ìenergetyczneî zapÍdy autorÛw
ksi¹øka przyda siÍ takøe wszystkim
elektronikom chc¹cym dog³Íbnie poznaÊ
tajniki budowy wszelkiego typu uk³a-
dÛw przekszta³tnikowych (w tym nie-
zwykle popularnych falownikÛw), uk³a-
dÛw impulsowych duøej mocy (m.in.
przetwornic napiÍcia i†pr¹du), uk³adÛw
sterowania i†regulacji przeznaczonych
do stosowania w†systemach konwersji
napiÍÊ i†pr¹dÛw duøej mocy. Wiele
miejsca autorzy przeznaczyli takøe na
szczegÛ³owe omÛwienie w³asnoúci i†pa-
r a m e t r Û w e l e m e n t Û w s t o s o w a n y c h
w†urz¹dzeniach impulsowych duøej mo-
cy. OprÛcz profesjonalnego przedstawie-
nia budowy i†znaczenia parametrÛw
e l e m e n t Û w p Û ³ p r z e w o d n i k o w y c h
w†ksi¹øce zawarto szereg informacji nie-
zbÍdnych dla inøynierÛw-projektantÛw,
w†tym sposoby zabezpieczania elemen-
tÛw pÛ³przewodnikowych przed prze-
piÍciami, przetÍøeniami i†zbytniemu
wzrostowi temperatury. Bardzo interesu-
j¹cy jest takøe fragment poúwiÍcony
materia³om magnetycznym stosowanym
w†przekszta³tnikach.
Mocn¹ - z†punktu widzenia elektro-
nikÛw-praktykÛw - stron¹ ksi¹øki s¹ za-
warte w†niej przyk³adowe aplikacje
uk³adÛw steruj¹cych elementy wyko-
nawcze. Pomimo up³ywu czasu ich ak-
tualnoúÊ nie zosta³a nadwerÍøona,
a†dziÍki przejrzystemu opisowi stanowi¹
one doskona³e wsparcie dla czytelnikÛw
zamierzaj¹cych samodzielnie projekto-
waÊ modu³y przekszta³tnikowe. Nieco
miejsca autorzy przeznaczyli takøe na
opis nowoczesnych narzÍdzi programo-
wych do symulacji uk³adÛw przekszta³-
tnikowych. Szkoda tylko, øe wydawnic-
two nie do³¹czy³o do ksi¹øki p³yty
z†ewaluacyjnymi wersjami programÛw
prezentowanych w†ksi¹øce, co znacznie
u³atwi³oby wykonanie przez czytelni-
kÛw samodzielnych prÛb z†tymi progra-
mami.
Uk³ad ksi¹øki jest przejrzysty i†lo-
giczny, a†wyk³ady (choÊ poparte spor¹
dawk¹ matematyki) s¹ interesuj¹ce i†za-
wieraj¹ esencjÍ poruszanych tematÛw.
Janusz Szafran, Andrzej
Wiszniewski: ìAlgorytmy
pomiarowe i†decyzyjne cyfrowej
automatyki elektroenergetycznejî,
WNT 2001
Coraz wiÍcej, do niedawna oddziel-
nych, dziedzin techniki ³¹czy siÍ pod
wspÛlnym ìparasolemî elektroniki. Tak
siÍ sta³o m.in. z†automatyk¹, ktÛra do
niedawna by³a úciúle zwi¹zana z†hydro-
automatyk¹, pneumatyk¹, mechanik¹
i†elektrotechnik¹, a†w†ktÛrej teraz ìroz-
panoszy³aî siÍ elektronika. Tak teø
dzieje siÍ z†energetyk¹, ktÛra jest prze-
cieø bytem bardzo odleg³ym od mikro-
pr¹dÛw i†mikronapiÍÊ. Autorzy, zdaj¹c
sobie sprawÍ z tego, jak zatar³y siÍ
obecnie granice tych dziedzin, zawarli
w†swojej ksi¹øce zaawansowany wyk³ad
na temat metod analizy i†obrÛbki syg-
na³Ûw dyskretnych oraz charakterystyki
cyfrowych algorytmÛw pomiarowych,
w†tym stosowanych do pomiaru ampli-
tudy sygna³Ûw, przesuniÍcia fazowego
i†czÍstotliwoúci. Wszystko to jest moø-
liwe dziÍki pomocy komputerÛw z†od-
powiednim oprogramowaniem lub spe-
cjalizowanych sterownikÛw, takøe wy-
magaj¹cych programowania. Jak wspo-
mniano, wyk³ad jest prowadzony na
wysokim poziomie, co jest zwi¹zane
z†bogatym ìpod³oøemî matematycznym,
ktÛre jakkolwiek nie wygl¹da zachÍca-
j¹co, jest jednak niezbÍdne do dog³Íb-
nego zrozumienia zagadnieÒ porusza-
nych w†ksi¹øce.
Konrad Widelski: ìSpotkanie
z†elektronik¹î, WK£ 2001
Jest to ksi¹øka dla bardzo pocz¹t-
kuj¹cych elektronikÛw, a†nawet dla nie
elektronikÛw. Na kilkudziesiÍciu stro-
nach (ksi¹øka nie jest zbyt gruba) au-
tor drobnymi kroczkami wprowadza
czytelnika w†tajemniczy úwiat elektroni-
ki. Jego zrozumienie u³atwiaj¹ zdjÍcia
omawianych podzespo³Ûw oraz ich
symbole graficzne wykorzystywane
w†schematach elektrycznych, a†takøe
o m Û w i e n i e i c h p o d s t a w o w y c h
parametrÛw oraz opis w³asnoúci oraz
funkcji tych elementÛw w†uk³adach
elektronicznych. CzytelnikÛw zamierza-
j¹cych samodzielnie wykonaÊ proste u-
k³ady zainteresuje rozdzia³ nosz¹cy ty-
tu³ ìO schematach i†budowie urz¹dzeÒ
elektronicznychî, w†ktÛrym autor przed-
stawi³ porÛwnanie schematÛw elektrycz-
nych ze schematem po³¹czeÒ pomiÍdzy
elementami w†montaøu przestrzennym,
na p³ytce drukowanej z†wytrawionymi
úcieøkami oraz na samodzielnie wyko-
nanej p³ytce z†po³¹czeniami ze sreb-
rzanki.
Na zakoÒczenie autor przygotowa³
k i l k a b a r d z o p r o s t y c h p r o j e k t Û w
uk³adÛw, ktÛre wstÍpnie zaznajomiony
z†elektronik¹ czytelnik bez wiÍkszego
trudu i†praktycznie bez øadnych nak³a-
dÛw moøe samodzielnie powtÛrzyÊ. S¹
to projekty doúÊ efektowne (timer do
B I B L I O T E K A E P
Elektronika Praktyczna 1/2002
136
ciemni, wzmacniacz audio, radiowy od-
biornik detektorowy zasilany z†ogniwa
s³onecznego i†kilka innych), ktÛre
z†pewnoúci¹ zachÍc¹ do podejmowania
samodzielnych prÛb.
Niestety, autor nie wszystkie przed-
stawione w†ksi¹øce uk³ady przemyúla³
ìdo koÒcaî, co powoduje, øe naúladow-
cy mog¹ siÍ szybko do elektroniki roz-
czarowaÊ, trac¹c przy okazji trochÍ pie-
niÍdzy. W†tak podstawowej ksi¹øce nie
powinny wystÍpowaÊ b³Ídy korektors-
kie. Na przyk³ad zamiast znaku mno-
øenia jest symbol... jena, co wprowa-
dzi³o pewn¹ konsternacjÍ takøe w†na-
szej redakcji (czy coú przegapiliúmy?).
Anachronicznie wygl¹daj¹ prÛby namÛ-
wienia czytelnikÛw na samodzielne wy-
konanie z†drutu podstawki do lutowni-
cy oraz stwierdzenie, øe ìszczytowym
osi¹gniÍciem amatora jest uniwersalny
przyrz¹d wielozakresowy, choÊ jest to
sprzÍt doúÊ kosztownyî. Przypomina to
nieco czasy ú.p. Sk³adnicy Harcerskiej,
w†ktÛrej w†1985 roku multimetr Metexa
kosztowa³ úredni¹ miesiÍczn¹ pensjÍ.
Czasy siÍ zmieni³y!
W³adys³aw Paszek: ìDynamika
maszyn elektrycznych pr¹du
przemiennegoî, Helion 1998
Ksi¹øka niezbyt ìm³odaî, ale zawar-
te w†niej informacje mog¹ byÊ niezwyk-
le przydatne konstruktorom zajmuj¹cym
siÍ projektowaniem falownikÛw i†innych
sterownikÛw stosowanych w†nowoczes-
nych napÍdach silnikÛw elektrycznych.
Autor skupi³ siÍ ma przybliøeniu me-
tody analizy stanÛw nieustalonych
(elektromagnetycznych i†elektrodyna-
micznych), w†ktÛrej stosuje siÍ rozwi¹-
zywanie rÛwnaÒ stanu nieustalonego na
podstawie uproszczonych modeli mate-
matycznych. W†istotnym dla elektroni-
kÛw fragmencie ksi¹øki zaprezentowano
w³aúciwoúci regulacyjne maszyn syn-
chronicznych i†asynchronicznych, czyli
zagadnienia czÍsto rozwaøane przez
projektantÛw oprogramowania dla fa-
lownikÛw.
Autor zawar³ w†ksi¹øce takøe anali-
zÍ wystÍpuj¹cych w†praktyce szczegÛl-
nych przypadkÛw pracy maszyn, tzn.
stany nieustalone przy sta³ej prÍdkoúci
wirowania silnika indukcyjnego, po-
wtÛrne za³¹czenie maszyny indukcyjnej,
zasilanie silnika indukcyjnego z†regulo-
wanego ürÛd³a napiÍciowego itd. Wiele
miejsca poúwiÍcono takøe zagadnieniom
zwi¹zanym z†prac¹ i†zasilaniem maszyn
synchronicznych.
Zalet¹ ksi¹øki jest duøa liczba ilu-
stracji, z†ktÛrych znaczna czÍúÊ przed-
stawia wyniki symulacji opartych na
algorytmach przedstawionych w†ksi¹øce.
A†przecieø jeden rysunek niesie zwykle
wiÍcej treúci niø kilka stron tekstu.
Jim Aspinwall: ìIRQ, DMA
i†I/Oî, Wydawnictwo RM 2000
Do ksi¹øki do³¹czono CD-ROM
Problemy z†przerwaniami, ustawia-
niem kana³Ûw DMA i†adresÛw w†prze-
strzeni wejúcia/wyjúcia wystÍpuj¹ we
wspÛ³czesnych komputerach tylko nieco
rzadziej, niø mia³o to miejsce kilka lat
temu, przed wprowadzeniem do PC-tÛw
bezobs³ugowych mechanizmÛw Plug &
Play. Autor w†oúmiu rozdzia³ach prowa-
dzi czytelnikÛw przez tajniki konfigura-
cji komputerÛw PC (takøe starszych ge-
neracji), sposoby modyfikacji i†kontroli
zasobÛw komputera przez systemy ope-
racyjne Windows 95/98/NT, wprowadza
takøe w†úwiat ci¹gle nowej specyfikacji
dostÍpu i†obs³ugi zasobÛw - PC99.
Wyjaúnienia zawarte w†ksi¹øce bÍd¹
nieocenion¹ pomoc¹ dla projektantÛw
kart pracuj¹cych w†standardzie P&P
oraz innych interfejsÛw dynamicznie
modyfikuj¹cych swoj¹ konfiguracjÍ
(m.in. USB2.0).
WeryfikacjÍ informacji zamieszczo-
nych w†ksi¹øce u³atwi¹ programy narzÍ-
dziowe zamieszczone na do³¹czonej do
ksi¹øki p³ycie CD-ROM.
Richard Read:
ìTelekomunikacjaî, WK£ 2000
Ksi¹øka - czego tytu³ nie sugeruje
- jest bardzo bliska tematycznie po-
przednio opisanej. Autor przedstawia
telekomunikacjÍ (zgodnie z†definicj¹
podan¹ we wstÍpie ksi¹øki) jako pro-
ces przesy³ania informacji na od-
leg³oúÊ w†rzeczywistym otoczeniu. Wy-
stÍpuj¹ w†nim rÛønego rodzaju zak³Û-
cenia, ktÛre zniekszta³caj¹ przesy³any
sygna³ na rÛøne, najczÍúciej niepoø¹-
dane przez uøytkownikÛw, sposoby.
W†piÍciu rozdzia³ach autor komplekso-
wo przedstawia wszystkie zagadnienia
maj¹ce zwi¹zek z†przesy³aniem sygna-
³u, tzn. jego przetwarzanie (m.in. fil-
trowanie) i†modulacjÍ, wp³yw szumÛw
i†innych zak³ÛceÒ losowych na jakoúÊ
transmisji. Wiele miejsca autor po-
úwiÍci³ omÛwieniu zagadnieÒ zwi¹za-
nych z†cyfrow¹ transmisj¹ sygna³Ûw,
w†tym cyfrowych systemÛw zwielo-
krotniania.
Wyk³ady poparte s¹ niebagateln¹
dawk¹ matematyki, ktÛra doskonale ilu-
struje omawiane zagadnienia. Moøna j¹
jednak prze³kn¹Ê i dlatego ksi¹økÍ po-
lecamy elektronikom ìuczulonymî na
wielopiÍtrowe wzory.