1

WSTĘP

Opracował: dr inż. Stefan Sawiak

Niniejsze opracowanie przeznaczone jest dla studentów Wydziałów: Mechanicznego,

Ekonomii i Zarządzania oraz Inżynierii Materiałowej Politechniki Gdańskiej zobowiązanych
do programowego odrabiania ćwiczeń laboratoryjnych z wytrzymałości materiałów.

Opracowanie zamieszczone jest w Internecie na stronie Katedry Mechaniki i Wytrzyma-

łości Materiałów Wydziału Mechanicznego Politechniki Gdańskiej. Ma ono na celu podanie
studentom podstawowych wiadomości teoretycznych i praktycznych z zakresu tematyki Prze-
rabianej na ćwiczeniach laboratoryjnych z wytrzymałości materiałów.

W skład opracowania wchodzi 11 ćwiczeń o następujących tematach:

1. Statyczna próba rozciągania metali
2. Statyczna próba ściskania metali
3. Badanie twardości metali
4. Wyznaczanie modułu sprężystości podłużnej i umownych granic sprężystości i plastycz-

ności na podstawie próby rozciągania

5. Statyczna próba skręcania i wyznaczanie modułu sprężystości postaciowej
6. Badanie udarności metali
7. Dynamiczna próba rozciągania próbek z karbem i bez karbu
8. Badanie odkształceń belki zginanej metodą tensometrii oporowej
9. Badania wytrzymałości zmęczeniowej metali
10. Badanie propagacji pęknięcia zmęczeniowego
11. Badanie tensometryczne płyty kołowej

Uwagi dotyczące opracowania można kierować do dr inż. Stefana Sawiaka (e-mail:

[e-mail]

lub tel. [phone], fax. [phone]) lub do auto-

rów poszczególnych instrukcji.

Opracowanie powstało pod redakcją dr inż. Stefana Sawiaka. Autorami opracowania są

pracownicy Katedry Mechaniki i Wytrzymałości Materiałów Wydziału Mechanicznego Poli-
techniki Gdańskiej: dr inż. Marek Gontarczyk (ćw. 1 i 4), dr inż. Maciej Kashin (ćw. 9),
dr inż. Henryk Olszewski (ćw. 3 i 8), dr inż. Henryk Potulski (ćw. 10 i 11), dr inż. Stefan Sa-
wiak (ćw. 2 i 5), dr inż. Jerzy Stuczyński (ćw. 6 i 7).

2

Maszyna wytrzymałościowa 8503 firmy Instron

3

REGULAMIN

Odrabiania ćwiczeń z Laboratorium Wytrzymałości Materiałów

1. Ćwiczenia laboratoryjne rozpoczynają się punktualnie według godzin wyznaczonych

planem zajęć.

2. Z chwilą rozpoczęcia ćwiczeń wejście do hali laboratorium jest zamknięte.
3. Warunkiem przystąpienia do ćwiczenia jest wykazanie się wiadomościami zawartymi w

instrukcji.

4. Ćwiczenia odbywają się grupowo. Samowolne przechodzenie studentów do innych grup

jest niedozwolone.

5. Ćwiczenia wykonywane są pod nadzorem prowadzącego ćwiczenie.
6. Z każdego ćwiczenia student wykonuje sprawozdanie, które musi być przedłożone przed

rozpoczęciem następnego ćwiczenia.

7. Opuszczenie ćwiczenia, względnie nie oddanie sprawozdania w przepisowym terminie

bez uzasadnionej przyczyny, powoduje konieczność odrobienia ćwiczenia w innym ter-
minie przed końcowym zaliczeniem.

8. Warunkami zaliczenia ćwiczenia są:

a) obowiązkowa obecność na wszystkich ćwiczeniach,
b) zaliczenie sprawozdań w przepisowym terminie,
c) zaliczenie końcowego kolokwium.

9. Wszelkich wyjaśnień dotyczących ćwiczeń udziela się w godzinach konsultacji.
10. Uruchamianie przyrządów, aparatów, urządzeń i maszyn bez zezwolenia prowadzącego

ć

wiczenie jest wzbronione. Winny rozmyślnego uszkodzenia będzie pociągnięty do od-

powiedzialności.

11. W celu zachowania porządku, korzystający z przyrządów pomocniczych winni po zakoń-

czeniu pracy złożyć pobrane przedmioty na właściwe miejsce.

12. Za wszelkie uszkodzenia, względnie braki zauważone po ukończeniu ćwiczenia, o ile nie

znajdzie się winna osoba, odpowiada cała grupa.

13. Nie stosowanie się do niniejszego regulaminu pozbawia możliwości korzystania z labora-

torium.

Kierownik Katedry
Mechaniki i Wytrzymałości Materiałów

4

PROGRAM

Laboratorium Wytrzymałości Materiałów

dla studentów Wydziału Inżynierii Materiałowej

1. Omówienie spraw organizacyjnych i wykonywanych ćwiczeń
2. Statyczna próba rozciągania metali
3. Statyczna próba ściskania metali
4. Badanie twardości metali
5. Wyznaczanie technicznej granicy sprężystości i plastyczności na podstawie próby rozcią-

gania. Pomiar histerezy sprężystej oraz modułu Younga

6. Badanie udarności metali
7. Statyczna próba rozciągania próbek z karbem i bez karbu
8. Dynamiczna próba rozciągania próbek z karbem i bez karbu
9. Statyczna próba skręcania. Wyznaczanie modułu sprężystości postaciowej przy skręcaniu
10. Badanie tensometryczne belki zginanej
11. Badania zmęczeniowe metali
12. Badanie propagacji pęknięcia zmęczeniowego
13. Badanie wytrzymałości zmęczeniowo-korozyjnej
14. Weryfikacja sprawozdań
15. Zaliczenie

5

PROGRAM

Laboratorium Wytrzymałości Materiałów

dla studentów Wydziału Ekonomii i Zarządzania

1. Omówienie spraw organizacyjnych i wykonywanych ćwiczeń
2. Statyczna próba rozciągania metali
3. Statyczna próba ściskania metali
4. Badanie twardości metali
5. Wyznaczanie technicznej granicy sprężystości i plastyczności na podstawie próby rozcią-

gania

6. Pomiar histerezy sprężystej oraz modułu Younga
7. Badanie udarności metali
8. Statyczna i dynamiczna próba rozciągania próbek z karbem i bez karbu
9. Statyczna próba skręcania i wyznaczanie modułu sprężystości postaciowej przy skręcaniu
10. Badanie tensometryczne belki zginanej
11. Badania zmęczeniowe metali
12. Badanie propagacji pęknięcia zmęczeniowego
13. Weryfikacja sprawozdań
14. Zaliczenie

6

PROGRAM

Laboratorium Wytrzymałości Materiałów

dla studentów Wydziału Mechanicznego

Semestr zimowy (3)

1. Omówienie spraw organizacyjnych i wykonywanych ćwiczeń
2. Statyczna próba rozciągania metali
3. Statyczna próba ściskania metali
4. Badanie twardości metali
5. Wyznaczanie technicznej granicy sprężystości i plastyczności na podstawie próby

rozciągania

6. Pomiar histerezy sprężystej oraz modułu Younga
7. Zaliczenie

Semestr letni (4)

1. Omówienie spraw organizacyjnych i wykonywanych ćwiczeń
2. Badanie udarności metali
3. Statyczna i dynamiczna próba rozciągania próbek z karbem i bez karbu
4. Statyczna próba skręcania i wyznaczanie modułu sprężystości postaciowej przy skrę-

caniu

5. Badania zmęczeniowe metali
6. Badanie propagacji pęknięcia zmęczeniowego
7. Zaliczenie