Microsoft PowerPoint - fizjologia starzenia się

files without this message by purchasing novaPDF printer (

IV. Narząd słuchu i równowagi

głuchota starcza (presbyacusis):

przyczyny: zmiany w narządzie Cortiego,

neuronach n. VIII, zaburzenia przewodzenia

dotyczy dźwięków o wysokiej częstotliwości
trudności w rozumieniu spółgłosek, osób o

wysokiej tonacji głosu, rozmowy prowadzonej
w hałasie, upośledzenie rozumienia mowy

 czas reakcji na dźwięk
Zmniejszenie pobudliwości obwodowej części

narządu przedsionkowego (=> zaburzenia
równowagi)

V. Zmysł smaku, węchu

 zdolność odczuwania smaku słonego

i gorzkiego, smak kwaśny i słodki
odczuwane są bez zmian

 zdolność rozróżniania zapachów

VI. Ośrodkowy układ nerwowy

degeneracja (gromadzenie się lipofuscyny,

amyloidu, powstawanie  blaszek  starczych,  
ilości cytoplazmatycznego  RNA,  aktywności
enzymów  cytoplazmatycznych)

zanik komórek kory, rogów przednich rdzenia,

komórek układu autonomicznego, włókien
nerwowych

kompensacyjne wydłużanie się i zwiększanie

liczby dendrytów w pozostałych komórkach

łagodne niedobory neuroprzekaźników (DA,

ACh, NA, serotonina)

VI. Ośrodkowy układ nerwowy – cd.

 osłabienie zdolności uczenia się (gorsza

percepcja, wyniki w testach oceniających
zdolności logicznego myślenia)

 upośledzenie zapamiętywania przy zachowanej

pamięci zdarzeń odległych i zdolności
korzystania z dawno nabytych umiejętności

 upośledzenie pamięci wzrokowej
  podzielność uwagi (stop talking while

walking!)

 wydłużenie czasu reakcji na bodźce
  zmniejszenie czujności (gotowości do reakcji

na niespodziewane i rzadkie bodźce)

VI. Ośrodkowy układ nerwowy – cd.

 drobnofaliste drżenie zamiarowe (starczy tremor)

przyczyna: zmiany inwolucyjne w jądrach podkorowych

- dotyczy rąk, głowy, głosu

- może utrudniać pisanie, jedzenie itp.
- nasila się po spożyciu kawy, paleniu papierosów

 często zmiany osobowości (egocentryzm, obojętność

lub przesadna uczuciowość)

 zanika zamiłowanie do zajęć o charakterze

wyczynowym

Na inwolucję nakłada się niekorzystny wpływ środowiska i

chorób: choroby naczyniowe, niedobór witamin z grupy B,
powikłania cukrzycy, zaburzenia gospodarki wodno-
elektrolitowej

VI. Zmiany w układzie nerwowym –

wpływ na układ kontroli postawy

 Zwiększenie fizjologicznych ruchów

korekcyjnych (wychyleń postawnych)

 Zwolnienie czasu przewodnictwa nerwowego i

wydłużenie czasu reakcji

 Osłabienie czucia powierzchownego i głębokiego
 Upośledzenie kontroli ruchu na poziomie

odruchu rdzeniowego

 Upośledzenie integracji bodźców, dyspozycji i

koordynacji ruchu w ośrodkowym układzie
nerwowym

files without this message by purchasing novaPDF printer (

Chód starczy

 Większa zależność wzrokowa z powodu częstych

zaburzeń propriocepcji i mniejsze zdolności
wykorzystania informacji sensorycznych

 Mniejsza podzielność uwagi
 Kompensacyjne zmiany wzorca chodu:



Zmniejszenie szybkości chodu (z 1,5 m/s do ok. 1 m/s w 80
rż)



Skrócenie kroku (z 60 cm do 20 cm w 80 rż)



Zmniejszenie częstotliwości kroków



Wydłużenie czasu obunożnego podporu (z 18% do 32 %
w 80 rż)



Chód na szerszej postawie

Chód starczy

 Inne cechu chodu starczego:



Większe zróżnicowanie długości, szerokości i czasu
trwania kroku



Częste gubienie kroku



Brak unoszenia stóp nad podłogą



Pochylenie sylwetki



Zaburzenia koordynacji między kończynami górnymi i
dolnymi

VII. Układ krążenia

I. Serce

 odkładanie się lipofuscyny, amyloidu, zmiany

zwłóknieniowe, zwapnienia

 wymiary serca jako narządu nieco zwiększają się
 często nieprawidłowości aparatu zastawkowego

(fenestracje, zwłóknienie, zwapnienie)

 zmiany w układzie bodźcoprzewodzącym

(zwłóknienia) =>

wydłużenie odstępu PQ, skłonność do

bloków p-k,  wewnętrznej częstotliwości rytmu zatokowego

VII. Układ krążenia – cd.

II. Naczynia krwionośne

 zmiany ilościowe i strukturalne kolagenu i

elastyny, zwapnienia w błonie środkowej =>
pogrubienie ściany naczyniowej, poszerzenie i
wydłużenie aorty,  podatności

 stwardnienie i poszerzenie żył => objętości

łożyska naczyń żylnych, zaleganie krwi

 naczynia włosowate – zmiany niewielkie
 zaburzenia struktury i czynności śródbłonka

naczyniowego

VII. Układ krążenia – cd.

III. Fizjologia

  obciążenia wstępnego i następczego
 skurcz mięśnia sercowego:  siły,  czasu trwania,

 okresu refrakcji

 kompensacja: przerost LK, powiększenie LP, 

objętości końcoworozkurczowej, wydłużenie czasu
skurczu

 Spoczynkowe: frakcja wyrzutowa, objętość

wyrzutowa i rzut serca utrzymane

 upośledzenie funkcji rozkurczowej
 spoczynkowa HR nie zmienia się ( zmienność HR)

VII. Układ krążenia – cd.

 RR – zazwyczaj zwiększa się z wiekiem

files without this message by purchasing novaPDF printer (

VII. Układ krążenia – cd.

 u większości zdrowych osób układ sercowo-

naczyniowy  jest w pełni wydolny do
utrzymania  odpowiedniego  ciśnienia i
przepływu  w stosunku do potrzeb  organizmu
w spoczynku

 zmiany fizjologiczne w układzie krążenia są

najczęściej przesłonięte przez miażdżycę tętnic

 częste choroby: miażdżyca tętnic, nadciśnienie

tętnicze, niewydolność serca, zaburzenia
rytmu (FA!)

VII. Układ krążenia – cd.

IV. Odpowiedź na wysiłek fizyczny:

 wrażliwość na katecholaminy (głównie  efekt

stymulacji -adrenergicznej, przy niezmienionej α-
adrenergicznej)

  maksymalnej HR
  przyrostu RRs

VII. Układ krążenia – cd.

  zwiększenia przepływu krwi przez mięśnie

=> nawet podczas wysiłków o niewielkim koszcie
energetycznym możliwość powstania deficytu
tlenowego

=>  mleczanów podczas wysiłku powodującego
jednakowe przyspieszenie czynności serca

 wolniejszy powysiłkowy powrót HR, RR,

zużycia tlenu i eliminacji CO

(> 5 min.)

VIII. Układ oddechowy

 ruchomości klatki  piersiowej
zmiana toru oddychania z brzusznego  na piersiowy
 objętości  oddechowej  i pojemności  życiowej  płuc

(VC; 25 ml/rok);  objętości zalegającej (RV) i
RV/TLC (z 20% do 40%)

poszerzenie obwodowych odcinków oskrzelików i

pęcherzyków płucnych – rozedma starcza

 sprężystości tkanki płucnej =>  oporów

oddechowych i pracy związanej z oddychaniem

VIII. Układ oddechowy-cd.

zmniejszenie wentylacji i wymiany gazowej w

płucach przy niezmienionej perfuzji =>  PaO

słabsza reakcja na hipoksję i hiperkapnię
zmiany w krążeniu płucnym: stwardnienie

tętnic, pogrubienie ścian włośniczek,  ich liczby
=>  oporu w krążeniu płucnym => przerost
PK, skłonność do niewydolności
prawokomorowej

VIII. Układ oddechowy – cd.

zanik błony śluzowej dróg oddechowych,

upośledzenie  transportu rzęskowego,
zaburzenia  odruchu kaszlowego  =>
upośledzenie  usuwania zanieczyszczeń,
skłonność  do zakażeń

 częste choroby: zakażenia, POChP, nowotwory,

zatorowość

files without this message by purchasing novaPDF printer (

VIII. Układ oddechowy – cd.

Odpowiedź na wysiłek fizyczny:

zwiększa się przede wszystkim częstotliwość

oddechów (a nie objętość oddechowa)

  maksymalnej dowolnej wentylacji płuc

(MVV) i  maksymalnej wysiłkowej wentylacji
płuc (V

Emax

) =>  rezerwy wentylacyjnej =>

częste odczuwanie duszności w czasie wysiłku

Sprawność układu oddechowego nie ogranicza

wydolności wysiłkowej

IX. Układ ruchu

I. Mięśnie szkieletowe
 masy mięśniowej - głównie  liczby włókien
 siły mięśniowej

=> upośledzenie zdolności generowania adekwatnego
napięcia mięśni
=>  LBM
=>  podstawowej przemiany materii

=>  mechanicznego obciążenia układu kostnego

 wytrzymałości statycznej i dynamicznej mięśni,

wydłużenie czasu pobudzenia utajonego, skracania
się i rozluźniania mięśni

 średniej objętości mitochondriów

IX. Układ ruchu - cd.

II. Kości
 gęstości mineralnej (o 3-5% w ciągu 10 lat; 10-

30% w dekadzie po menopauzie) => kruchość,
wytrzymałości mechanicznej i sprężystości

M: utrata kości beleczkowatej do 30%, korowej do 20%

K: utrata kości beleczkowatej do 50%, korowej do 30%

III. Zmiany więzadeł, torebek stawowych, chrząstek

IX. Układ ruchu - cd.

 częste dolegliwości: kurcze mięśni ud i podudzi

(zaburzenia  krążenia  obwodowego,  nadmierny
wysiłek  fizyczny,  zaburzenia  gospodarki  wodno-
elektrolitowej   Na, Ca, K, Mg), drętwienie
kończyn  górnych (niewłaściwa  pozycja  w czasie
snu)

 częste choroby: choroba zwyrodnieniowa,

osteoporoza, osteomalacja, entezopatie

files without this message by purchasing novaPDF printer (