DRUGI DYSK TWARDY

SPRZĘT

I

25/2006

Większość z nas ma w komputerze je-
den dysk twardy i rzadko myślimy
o kupnie drugiego, dodatkowego. Po-
jemność najnowszych modeli (do-
stępne są już dyski o pojemności na-
wet 750 GB) jest dla zwykłego użyt-
kownika bardziej niż zadowalająca.
Gdy zabraknie miejsca na filmy czy
muzykę, po prostu kupujemy więk-
szy dysk. Stary dysk można jednak
mądrze wykorzystać.

Jakie są zalety posiadania
dwóch dysków twardych?

Dwa dyski twarde to nie tylko wię-
cej miejsca na dane. To większe

bezpieczeństwo ich przechowywa-
nia – prawdopodobieństwo, że jed-
nocześnie zepsują się nam oba dys-
ki, jest znacznie mniejsze. Korzy-
stając z aplikacji Backup4all

,

może-

my stworzyć

kopie zapasowe

całego systemu operacyjnego lub
wybranych katalogów i przenieść
je na drugi dysk twardy. Dzięki te-
mu w przypadku uszkodzenia
pierwszego dysku nie stracimy
ważnych dla nas plików.
Rozdzielenie na dwa dyski plików,
z którymi pracujemy, i plików syste-
mu operacyjnego i aplikacji, powodu-
je, że te ostatnie szybciej się ładują

01

i komputer działa szybciej. Użytkow-
nicy programów

p2p

mogą umie-

ścić na drugim dysku udostępniane
i pobierane pliki, co znacznie przy-
spieszy ich odczyt i katalogowanie.
Osoby pracujące z dużymi plikami
(filmy, muzyka) powinny zapisywać je
właśnie na dodatkowym dysku.
Wszyscy użytkownicy komputerów,
niezależnie od tego, do czego wyko-
rzystują swoje pecety, powinni prze-
nieść plik

pamięci wirtualnej

na

drugi dysk twardy.

Jaki dysk twardy
powinniśmy kupić?

Nowy dysk twardy musi być wydaj-
ny. Obecnie większość nowoczes-
nych płyt głównych obsługuje szyb-
ki standard

Serial ATA

lub dwu-

krotnie szybszy Serial ATA II. Jeżeli
mamy taką płytę, to warto kupić
dysk pracujący w standardzie SATA.
Charakteryzuje się on wysoką szyb-
kością przesyłu danych i nowym ro-
dzajem złącza

. Instalacja dysku

nie jest bardzo skomplikowana.
Dzięki wskazówkom Komputer
Świata każdy sobie z nią poradzi.

04

03

02

Jeśli jesteśmy właścicielami star-
szej płyty głównej, na której znaj-
dują się tylko złącza ATA

,

pozostaje nam wyłącznie zakup
dysku zgodnego z tym standardem.
Będzie on nieznacznie wolniejszy
od modelu Serial ATA. Jego podłą-
czenie jest tylko trochę trudniejsze
niż podłączenie modelu Serial ATA.

Każdy, kto wprawnie posługuje się
śrubokrętem, z pewnością bez
kłopotu sobie z tym poradzi.
W wyborze konkretnego modelu
dysku twardego pomogą nam wy-
niki testu opublikowane w nume-
rze 24/2006 Komputer Świata.
Znajdziemy tam 20 dysków twar-
dych ATA i Serial ATA z przedziału
cenowego 200–300 złotych.

Nowy dysk na warsztacie

Instalacja i konfiguracja drugiego dysku twardego wcale nie przypomina ciężkich robót drogowych.

Komputer Świat podpowie nam, jak zainstalować nasz nowy nabytek i jak go wykorzystać w praktyce

Twarde dyski zgodne ze standardem ATA wymagały
konfiguracji za pomocą zworek i były podłączane do
kontrolera na płycie głównej po dwa za pomocą jednego,
szerokiego kabla

. Jeżeli jedno z urządzeń było szybkie,

a drugie wolne, oba pracowały tak, jak to wolniejsze. Ta-
kie rozwiązanie ograniczało wydajność komputera. Dys-
ki SATA nie dzielą łącza z innymi dyskami i napędami na-
szego peceta. Każdy z nich jest podłączany do kontrole-
ra osobnym kablem. Kable Serial ATA są wąskie, przez co
nie utrudniają przepływu powietrza w obudowie.

Czym się różni ATA od Serial ATA

F

ot:. INDIGO

Co musisz wiedzieć

PRZYDATNY PROGRAM

PROGRAMY

program

w internecie

na płycie 25/2006 Komputer Świat

Backup4all

www.backup4all.com

–

DROGOWSKAZ

Nowy dysk na warsztacie

I

Co musisz wiedzieć

I

Podłączamy nowy dysk twardy

II

Zakładamy partycje na nowym dysku

II

Konfigurujemy pamięć wirtualną

III

Tworzymy kopię bezpieczeństwa
za pomocą Backup4all

III

II

25/2006

DRUGI DYSK TWARDY

SPRZĘT

co to jest

kopia zapasowa

Duplikat zawartości poje-
dynczego pliku, programu
czy też całego dysku twar-
dego stworzony na potrze-
by archiwizacji danych lub
ze względów bezpieczeń-
stwa, na wypadek gdyby
oryginał uległ uszkodzeniu
bądź całkowitemu znisz-
czeniu. Kopia zapasowa
jest także popularnie nazy-
wana backupem.

p2p

Sposób wymiany plików
w internecie. Wymiana da-
nych jest zawsze prowa-
dzona bez pośrednictwa
centralnego serwera. Kom-
putery biorące w niej
udział łączą się bezpośred-
nio ze sobą. Najpopular-
niejsze sieci p2p to eMule
oraz torrent.

pamięć wirtualna

Gdy w pamięci RAM kom-
putera brakuje miejsca dla
uruchamianych progra-
mów, system operacyjny
może część z nich przesu-
nąć do pamięci wirtualnej
istniejącej na dysku twar-
dym. Zaletą tego rozwiąza-
nia jest możliwość pracy
komputera, nawet gdy po-
trzebuje więcej pamięci
RAM, niż ma zainstalowa-
ne; wadą – długi, w porów-
naniu z pamięcią RAM,
czas dostępu do informa-
cji. Niestety, nawet jeśli
w komputerze zainstalo-
wane jest bardzo dużo pa-
mięci RAM, nie można zu-
pełnie wyłączyć pamięci
wirtualnej, niektóre pro-
gramy potrzebują jej do
pracy. Pamięć wirtualna
ma w systemie Windows
XP postać jednego dużego
pliku .

Serial ATA

Standard połączenia dys-
ków twardych i napędów
optycznych z komputerem.
Zapewnia wydajną komu-
nikację pomiędzy dyskami
a pozostałymi komponen-
tami komputera. SATA
pozwala przesyłać dane
z szybkością do 150 MB/s.
Dane przesyłane są szere-
gowo, więc kabel jest
znacznie węższy niż jego
odpowiednik w starszym
standardzie ATA, oferują-
cym transfer do 133 Mb/s.

04

03

02

01

?

▼

Instalacja dysku twardego nie jest skomplikowana, choć
wiąże się z koniecznością otwarcia komputera. Korzystając
ze wskazówek Komputer Świata, zrobimy to szybko
i sprawnie.

Pamiętajmy, by przed rozpakowaniem i podłączeniem
nowego dysku dotknąć uziemionego elementu metalo-
wego (na przykład kaloryfera), żeby usunąć ładunek sta-
tyczny z ciała, który może uszkodzić elektronikę.

Instalujemy dysk w obudowie

1

Niezależnie od typu dysku instalacja w obudowie prze-
biega identycznie. W pierwszej kolejności należy wyłą-
czyć zasilanie i zdjąć boczne ściany obudowy.

2

Wsuwamy dysk w wolną zatokę w obudowie i przykrę-
camy dostarczonymi z produktem śrubkami .

Jeżeli w komputerze obok miejsca mocowania nowego dys-
ku zainstalowane są inne napędy, na przykład dysk twardy
lub stacja dyskietek, konieczne może być poluzowanie mo-
cujących je śrub. Mocno przykręcone napędy mogą deformo-
wać zatokę i wsunięcie dysku będzie utrudnione.

Podłączamy dysk Serial ATA

1

Umieszczamy jeden koniec kabla sygnałowego Serial
ATA w odpowiednim złączu

na dysku twardym,

a drugi w wolnym porcie na płycie głównej .

2

Podłączamy zasilanie. Jeżeli nasz zasilacz nie ma od-
powiedniej wtyczki, za 10 złotych możemy kupić odpo-
wiednią przejściówkę.

Umieszczamy kabel zasilają-
cy Serial ATA w porcie .

3

Zamykamy obudowę
komputera i uruchamia-
my go. Nowy dysk twar-

dy jest gotowy do skonfigurowania w Windows.

Podłączamy dysk ATA

1

Urządzenia ATA (dyski twarde i napędy optyczne) pod-
łączane są do kontrolera na płycie głównej po dwa
za pomocą jednego kabla. Dlatego niezbędne jest skon-

figurowanie każdego dysku czy napędu tak, aby kompu-
ter mógł poprawnie się do nich odwoływać. Jedno urzą-
dzenie musi być skonfigurowane jako nadrzędne (MA-
STER), a drugie jako podrzędne (SLAVE). Konfiguracji do-
konujemy za pomocą tak zwanych zworek, czyli małych
plastikowych spinek umieszczonych obok złącza dysku .
Informacje, jak ustawić zworki, znajdziemy nadrukowa-
ne na dysku .
Jeżeli to możliwe, dysk
twardy powinien być
podłączony do kontrole-
ra innym kablem niż na-
pęd optyczny. Jeśli jed-
nak mamy w kompute-
rze dwa dyski ATA i na-
pęd optyczny, nie zawsze jest to możliwe. Jeżeli oba dyski
nie są starsze niż dwa lata, możemy połączyć je jednym ka-
blem, a napęd optyczny drugim. Gdy jednak jeden z dys-
ków jest starszy, podłączamy go tym samym kablem co na-
pęd optyczny, a nowszy dysk osobnym kablem. W ten spo-
sób zapewnimy optymalną pracę urządzeń.

2

Podłączamy 80-żyłowy kabel ATA do złącza na płycie
głównej

. Drugi koniec kabla umieszczamy w gnieź-

dzie dysku twardego

.

3

Podłączamy zasilanie, wkła-
dając odpowiednią wtyczkę
w gniazdo

.

4

Zamykamy obudowę kompu-
tera i uruchamiamy go. Nowy
dysk twardy trzeba teraz

skonfigurować w Windows.

Zasilanie

Producenci dysków twar-
dych umieszczają w nie-
których swoich produk-
tach zarówno standardo-
we gniazdo zasilające , jak i gniaz-
do Serial ATA

. W takim przypadku podłączamy odpowied-

ni kabel tylko do jednego z nich! Podłączenie zasilacza do obu
złączy jednocześnie może spowodować nieodwracalne uszko-
dzenia urządzenia.

Podłączamy nowy dysk twardy

Podłączenie dysku twardego do płyty głównej to nie
wszystko, by mógł działać poprawnie. Konieczna jest jego
instalacja w systemie Windows.

Po uruchomieniu komputera podłączony dysk będzie niewi-
doczny dla użytkownika, jeżeli nie ma na nim żadnej party-
cji (nowe dyski są niesformatowane). Aby stał się w pełni
funkcjonalnym napędem, trzeba go sformatować, podzielić
na partycje oraz przydzielić im odpowiednie litery.

1

Aby skonfigurować dysk twardy, nie trzeba korzystać
z żadnych specjalistycznych aplikacji. Do wykonania
podstawowych operacji wystarczą standardowe narzę-

dzia systemu Windows XP. Klikamy lewym
przyciskiem myszy na

, a następ-

nie na

. W nowym oknie

klikamy dwukrotnie lewym przyciskiem
myszy na ikonę .

Zakładamy partycje na nowym dysku twardym

Uwaga

Nie próbujmy podłączać kabli na siłę. Każdy z przewodów ma
odpowiedni kształt lub wypustkę, która sprawia, że pasuje do
złącza tylko w jednej pozycji.

III

25/2006

DRUGI DYSK TWARDY

SPRZĘT

6

Program wyświetla pierwszą wolną literę,
którą może przypisać do nowego dysku .
Jeżeli nam ona nie odpowiada, wybieramy

z listy inną. Klikamy na

.

7

Nową partycję musimy sformatować. Za-
znaczamy oraz

wpisujemy

nazwę dysku,

na przykład . Klikamy na

, a na-

stępnie na

.

Zakładamy kolejne partycje

Powtarzając kroki od

4

do

7

poprzedniej wska-

zówki, możemy stworzyć dodatkowe partycje.
Jeżeli chcemy podzielić dysk na więcej niż czte-
ry partycje, w takim wypadku czwartą musimy
stworzyć w inny sposób.

1

Wykonujemy krok

4

poprzedniej wskazówki.

Zaznaczamy opcję

. Klika-

my na

. Wpisujemy maksymalny roz-

miar partycji. Klikamy na

i na

.

2

Klikamy prawym przyciskiem myszy na no-
wo utworzoną partycję rozszerzoną

.

Z menu wybieramy

. Wyko-

nujemy kroki od

5

(zamiast

zaznaczamy

) do

7

poprzedniej

wskazówki. Powtarzamy ten punkt tyle razy, ile
partycji chcemy założyć.

Jeżeli w komputerze mamy dwa dyski twarde,
możemy zmienić konfigurację pamięci wirtual-
nej, aby przyspieszyć działanie peceta.

Procesor korzysta z pamięci wirtualnej prak-
tycznie cały czas, niezależnie od tego, ile pamię-
ci RAM jest zainstalowanej w komputerze. Prze-
nosząc plik pamięci wirtualnej na inny dysk niż
ten, na którym znajduje się system operacyjny,
umożliwimy równoczesne odwoływanie się
do systemu i do danych zawartych w pamięci
wirtualnej.

1

Po zainstalowaniu i skonfi-
gurowaniu nowego dysku
klikamy prawym przycis-

kiem myszy na ikonę .

2

Z menu podręcznego wybieramy

.

Klikamy na zakładkę

, a na-

stępnie na .

3

Przechodzimy do okna wydajności syste-
mu operacyjnego. Klikamy na zakładkę

, a następnie na .

4

Klikamy na dysk
i zaznaczamy op-
cję .

W ten

sposób

Windows zlikwiduje plik
wymiany zakładany domyślnie przy instalacji
na dysku systemowym.

5

Zaznaczamy drugi dysk twardy

. Zazna-

czamy .

Aby

zatwierdzić zmiany, klikamy na

i restar-

tujemy komputer. Pamięć wirtualna zostaje
przeniesiona na zaznaczony dysk.

Wykonywanie kopii bezpieczeństwa na oddziel-
nym dysku twardym jest jedną z najbezpieczniej-
szych metod ochrony ważnych danych. W wypad-
ku awarii jednego z dysków odzyskanie tych infor-
macji nie będzie stanowić dla nas żadnego proble-
mu. Komputer Świat pokaże, jak zrobić kopię bez-
pieczeństwa za pomocą aplikacji Backup4all.

Tworzymy kopię folderu Moje dokumenty

Wielu z nas przechowuje swoje pliki i dokumenty
w różnych katalogach. Przyjrzyjmy się na przykła-
dzie folderu Moje dokumenty, w jaki sposób stwo-
rzyć kopię bezpieczeństwa dowolnego katalogu.

1

Po instalacji programu Back-
up4all uruchamiamy go, po-
dwójnie klikając na ikonę

znajdującą się na pulpicie.

2

W nowym oknie klikamy na .
Wpisujemy nazwę kopii bezpie-
czeństwa

. Klikamy na

.

3

Klikamy na

, a następnie na

i na

. Program potwier-

dza dodanie katalogu Moje dokumenty do

tworzonej kopii zapasowej . Klikamy na

.

4

Jako miejsce przechowywania kopii bez-
pieczeństwa wskazujemy dysk inny niż sys-
temowy . Klikamy na

. Aby rozpo-

cząć proces archiwizacji, kli-
kamy na . Po kilku minutach
kopia będzie gotowa.

Odzyskujemy dane z kopii bezpieczeństwa

Żeby odzyskać dane z kopii bez-
pieczeństwa, wystarczy w oknie
Backup4all kliknąć na , na-
stępnie na

i

.

Program przywraca pliki zawar-
te w kopii, zapisując je w folderach, z których
pochodziły. Uwaga! Program nadpisuje przy
tym pliki o takich samych nazwach, jak
te zawarte w kopii bezpieczeństwa.

mkam

Konfigurujemy pamięć wirtualną

Tworzymy kopię bezpieczeństwa za pomocą Backup4all

■

Jeżeli chcemy zmienić rozmiar partycji, musimy po-
służyć się specjalnym oprogramowaniem, na przykład
Paragon Partition Manager, zamieszczonym na płycie
dołączonej Komputer Świata 8/2006. Umożliwia on
zmianę rozmiaru partycji bez usuwania z niej danych.

Operacje na partycjach

2

Klikamy na

. Dysk no-

wy lub pozbawiony partycji oznaczony jest
jako .

3

Jeżeli dysk był już używany i ma założone
partycje, które chcemy usunąć, klikamy
na nie po kolei prawym przyciskiem myszy,

a następnie z menu podręcznego wybieramy

i zatwierdzamy, klikając na

.

4

Aby założyć partycję, klikamy prawym przy-
ciskiem myszy na . Z podręcznego menu
wybieramy .

5

Zaznaczamy opcję

. Kli-

kamy na

. Określamy wielkość tworzo-

nej partycji. Wpisujemy maksymalną (para-

metr domyślny) wartość , jeśli chcemy założyć
jedną partycję, a mniejszą, jeżeli później będzie-
my chcieli utworzyć dodatkowe partycje na tym
dysku. Klikamy na

.

Jedna partycja jest dobrym rozwiązaniem dla osób,
które lubią trzymać wszystkie dane w jednym miej-
scu. To także wygodna forma przechowywania
dużych plików. Duża partycja zagwarantuje wy-
starczającą ilość wolnego miejsca.
Kilka partycji na jednym dysku to większe bezpie-
czeństwo danych. Gdy jedna z nich ulegnie awarii,
tracimy tylko dane na niej zapisane, a nie zawartość
całego dysku.

Na ile partycji podzielić