MAJ 2004 ÂWIAT NAUKI

19

pano

rama

Na targach CeBIT w Hanowerze Philips za-
prezentowa∏ obiektyw o zmiennej ogniskowej
bez mechanicznych ruchomych cz´Êci. Flu-
idFocus naÊladuje dzia∏anie ludzkiego oka,
zmieniajàc d∏ugoÊç ogniskowej przez zmia-
n´ kszta∏tu. G∏ównym elementem obiekty-
wu jest niski walec o przezroczystych den-
kach wype∏niony niemieszajàcymi si´ ze sobà
cieczami o ró˝nych wspó∏czynnikach za∏a-
mania – przewodzàcym pràd elektryczny
roztworem wodnym i b´dàcym izolatorem
olejem. Wewn´trzna powierzchnia walca i
jedno z denek sà pokryte substancjà hydro-
fobowà, dzi´ki czemu roztwór wodny tworzy
dzia∏ajàcy jak soczewka wypuk∏y menisk.
Kszta∏t soczewki reguluje si´ przez elektro-
zwil˝anie (electrowetting) – zmniejszenie hy-
drofobowoÊci „wyÊció∏ki” walca za pomocà
przy∏o˝onego do Êcianek walca napi´cia elek-
trycznego. (Elektrozwil˝anie Philips wyko-
rzystuje równie˝ w technologii elektronicz-
nego papieru. Wi´cej na ten temat mo˝na
przeczytaç w Nature z 25 wrzeÊnia 2003 ro-
ku). W rezultacie roztwór wodny zaczyna
zmaczaç Êcianki walca i zmienia si´ promieƒ
menisku, a tym samym ogniskowa soczew-
ki. Zwi´kszajàc napi´cie, mo˝na uzyskaç p∏as-
kà, a nawet wkl´s∏à powierzchni´ granicy
p∏ynów. Obiektyw prezentowany na targach
mia∏ tylko 3 mm Êrednicy i 2.2 mm d∏ugo-
Êci. Zmiana jego ogniskowej w pe∏nym za-

kresie, od 5 cm do nieskoƒczonoÊci, zajmu-
je zaledwie 10 ms. Dodatkowe zalety ciek∏e-
go obiektywu to minimalny pobór energii,
bardzo du˝a trwa∏oÊç (testy wykaza∏y, ˝e za-
chowuje w∏asnoÊci optyczne po milionie ope-
racji zmiany ogniskowej), praca w szerokim
zakresie temperatur i, co wa˝ne w przypad-
ku urzàdzeƒ przenoÊnych, odpornoÊç na
wstrzàsy. FluidFocus ma wkrótce trafiç do
masowej produkcji i najprawdopodobniej
znajdzie zastosowanie w aparatach cyfro-
wych, endoskopach oraz systemach moni-
toringu i dyskach optycznych.

E.W.

TECHNOLOGIE

Ciek∏y zoom

ZASADA DZIA¸ANIA

ciek∏ego

obiektywu. Obiektyw bez
przy∏o˝onego napi´cia (A)
i po przy∏o˝eniu napi´cia (B)
– pole elektryczne zmienia napi´cie
powierzchniowe na granicy
ciecz–cia∏o sta∏e, a tym samym
ogniskowà soczewki.
Na zdj´ciach soczewka o Êrednicy
6 mm przy ró˝nych wartoÊciach
przy∏o˝onego napi´cia.

Rozpoczyna si´ sprzeda˝ od dawna zapowiadanego Simputera – ta-

niego i prostego w obs∏udze komputera, który ma si´ przyczyniç do

wzrostu wykorzystania w Indiach nowoczesnych technologii [patrz: „Kom-

putery dla Trzeciego Âwiata”

TECHNIKA I MY

; Âwiat Nauki, gru-

dzieƒ 2002]. Choç na tysiàc mieszkaƒców przypada w tym kraju za-

ledwie dziewi´ç komputerów, opracowane w Indyjskim Instytucie Nauki w
Bangalurze w roku 2001 urzàdzenie spotka∏o si´ z niewielkim zainteresowa-
niem inwestorów i czeka∏o na rynkowy debiut a˝ trzy lata. Produkcji kompute-
rów podj´∏a si´ w koƒcu paƒstwowa firma Bharat Electronics. Amida Simpu-
ter (tak brzmi oficjalna nazwa komputera) jest oferowany w trzech wersjach.
Najtaƒszy, z monochromatycznym ekranem i procesorem 206 MHz, ma kosz-
towaç 9950 rupii (oko∏o 900 z∏) i umo˝liwia surfowanie, wysy∏anie e-maili oraz
zarzàdzanie finansami za pomocà prostej aplikacji. Dane wprowadza si´ rysi-
kiem, a oprogramowanie rozpoznaje alfabet hindi i kannada. Aby dodatkowo ob-
ni˝yç koszty, jako system operacyjny zastosowano Linux. W ciàgu roku produ-
cent planuje sprzedaç 50 tys. Simputerów. Paradoksalnie, choç Indie s∏ynà ze
znakomitych informatyków, a zachodnie firmy technologiczne otwierajà tam
swoje fabryki, Simputer jest pierwszym komputerem w ca∏oÊci zaprojektowanym
i wyprodukowanym w tym kraju.

E.W.

KOMPUTERY

Lepiej póêno ni˝ póêniej

Izolator

Elektrody

Szk∏o

Olej

P∏yn
przewodzàcy

Âwiat∏o padajàce

Pokrycie

hydrofobowe

A

B

AMIDA (

na dole

), PHILIPS (

na gór

ze

)