5. Morfologia grzybów mikroskopowych

Cel ćwiczenia

•

Obserwacje morfologii grzybów pleśniowych

•

Obserwacje komórek i kolonii drożdży

•

Preparaty przyżyciowe i utrwalone

Morfologia grzybów pleśniowych (strzępkowych)

•

Mają ścianę komórkowa zbudowaną głównie z chityny

•

Ograniczone zróżnicowanie morfologiczne -podstawowa jednostka komórkowa to strzępka

•

Strzępki tworzą grzybnię (mycelium)

•

Brak zróżnicowania funkcjonalnego

•

Grzybnia powstaje z kiełkującej formy spoczynkowej

•

Forma spoczynkowa to zarodniki wytwarzane na drodze płciowej (np. askospory u
workowców) lub zarodniki wegetatywne (konidiospory, sporangiospory, artrospory,
blastospory, chlamydospory - ciała przetrwalne)

•

Budowa i kolor zarodników oraz sposób ich powstawania jest cechą diagnostyczną

Budowa ściany komórkowej

•

Chityna i beta-glukan (+ ewentualnie białka)

Budowa trzonków konidionośnych u grzybów z rodzaju Aspergillus i

Penicillium

Trzonek zarodnionośny z zarodnią u Mucor racemosus

Komórka drożdży właściwych (klasa Saccharomycetes)

Kształty komórek drożdży

Rozmnażanie drożdży

•

Wegetatywne przez pączkowanie (np. drożdże właściwe z klasy Saccharomyces sp.) lub
drogą fragmentacji przez rozszczepienie (np. Schizosaccharomyces sp.)

•

Płciowe (drożdże właściwe zaliczane do workowców)
◦

cykl haplobiontyczny

◦

cykl haplo-diplobiontyczny

◦

cykl diplobiontyczny

Sposoby pączkowania komórek

Kształty i typy worków

Kształty askospor

Pseudomycelium

•

W odróżnieniu od mycelium grzybów strzępkowych drożdże z rodzaju Candida mogą
tworzyć pseudomycelium (gałązki i łańcuszki powstałe z nie oddzielających się od siebie
pączków)

Pseudomycelium i mycelium

Rozmnażanie grzybów z gromady Basidiomycota

•

Rozmnażanie głównie na drodze płciowej - owocniki z podstawkami

Tworzenie podstawki u Basidiomycota