Strona główna

>

Wady wymowy

>

Rozpoznanie i korekcja

Samogłoski rzadko bywają zniekształcane. Zdarzają się jednak problemy z głoską „a”, gdy
„a” bywa mylone z „i” (i odwrotnie). Może też wystąpić nieprawidłowa artykulacja głosek
ustnych, gdy pojawiają się one z zabarwieniem nosowym. Są to najbardziej wizualne głoski,
dlatego do ich wytworzenia najczęściej stosuje się metodę wzrokowo-słuchową,
tzn. demonstruje się pacjentowi prawidłowy układ artykulacyjny, informuje o sposobie jego
utworzenia (co dotyczy głównie: układu warg oraz dolnej szczęki) i zwraca się uwagę na
różnicę w brzmieniu. dźwięków. W programie terapii koniecznie trzeba uwzględnić
ć

wiczenia słuchowe, których celem jest różnicowanie samogłosek.

Do uzyskania samogłosek „o”, „u” czasami trzeba pomóc dziecku w wysunięciu
i zaokrągleniu warg (np. palcem wskazującym i kciukiem przyciskamy z obu stron policzki
do dziąseł) lub szpatułką przycisnąć przednią część języka, by podniosła się jego tylna część
(Rodak, 1994).

By uzyskać samogłoskę „i” poleca się dziecku rozciągnąć wargi w szerokim uśmiechu (jak
przy „s”), lekko otworzyć usta i nacisnąć palcem dno jamy ustnej od zewnątrz, co pozwoli na
podniesienie przedniej części języka.

Samogłoskę „e” można wytworzyć poprzez śpiewanie je, je, je... (Rodak, 1994). Drugim
sposobem jest polecenie, dziecku, by lekko otworzyło usta, jak najmocniej wysunęło język na
brodę i wymawiało głoskę „a”. Następnie dziecko wymawia „e”, stopniowo i powoli
chowając język w jamie ustnej.

Samogłoskę

„y”

uzyskuje

się

wykorzystując

zabawy

dźwiękonaśladowcze

-

np. naśladowanie zawodzącego płaczu dziecka (Rodak, 1994).

W celu uzyskania samogłosek „ą” i „ę” najpierw trzeba uświadomić dziecku zjawisko
nosowości, tzn. pozwolić, by wyczuwało palcem wibrację skrzydełek nosa. Następnie „o”
i „e” łączy się z przedłużoną głoską „o” tak, aby jej nosowość „udzieliła się” następującej po
niej samogłosce (mmmo, mmme).

Po wywołaniu samogłosek przechodzi się do następnych głosek wizualnych, tj. spółgłosek
z grupy wargowo-zębowych: w, f, p, b.

Opracowanie - Marzena Mieszkowicz - neurologopeda

Strona główna

>

Wady wymowy

>

Rozpoznanie i korekcja