Strona główna

  >  

Wady wymowy

  >  

Rozpoznanie i korekcja

  

Samogłoski rzadko bywają zniekształcane. Zdarzają się jednak problemy z głoską „a”, gdy 
„a”  bywa  mylone  z „i”  (i  odwrotnie).  Może  też  wystąpić  nieprawidłowa  artykulacja  głosek 
ustnych, gdy pojawiają się one z zabarwieniem nosowym. Są to najbardziej wizualne głoski, 
dlatego  do  ich  wytworzenia  najczęściej  stosuje  się  metodę  wzrokowo-słuchową, 
tzn. demonstruje  się  pacjentowi  prawidłowy  układ  artykulacyjny,  informuje  o sposobie  jego 
utworzenia  (co  dotyczy  głównie:  układu  warg  oraz dolnej  szczęki)  i zwraca  się  uwagę  na 
różnicę  w brzmieniu.  dźwięków.  W programie  terapii  koniecznie  trzeba  uwzględnić 
ć

wiczenia słuchowe, których celem jest różnicowanie samogłosek. 

Do  uzyskania  samogłosek  „o”,  „u”  czasami  trzeba  pomóc  dziecku  w wysunięciu 
i zaokrągleniu  warg  (np.  palcem  wskazującym  i kciukiem  przyciskamy  z obu  stron  policzki 
do dziąseł) lub szpatułką przycisnąć przednią część języka, by podniosła się jego tylna część 
(Rodak, 1994). 

By  uzyskać samogłoskę  „i”  poleca się  dziecku rozciągnąć wargi  w szerokim  uśmiechu  (jak 
przy „s”), lekko otworzyć usta i nacisnąć palcem dno jamy ustnej od zewnątrz, co pozwoli na 
podniesienie przedniej części języka. 

Samogłoskę  „e”  można  wytworzyć  poprzez  śpiewanie  je,  je,  je...  (Rodak,  1994).  Drugim 
sposobem jest polecenie, dziecku, by lekko otworzyło usta, jak najmocniej wysunęło język na 
brodę  i wymawiało  głoskę  „a”.  Następnie  dziecko  wymawia  „e”,  stopniowo  i powoli 
chowając język w jamie ustnej. 

Samogłoskę 

„y” 

uzyskuje 

się 

wykorzystując 

zabawy 

dźwiękonaśladowcze 

- 

np. naśladowanie zawodzącego płaczu dziecka (Rodak, 1994). 

W celu  uzyskania  samogłosek  „ą”  i „ę”  najpierw  trzeba  uświadomić  dziecku  zjawisko 
nosowości,  tzn. pozwolić,  by  wyczuwało  palcem  wibrację  skrzydełek  nosa.  Następnie  „o” 
i „e” łączy się z przedłużoną głoską „o” tak, aby jej nosowość „udzieliła się” następującej po 
niej samogłosce (mmmo, mmme). 

Po  wywołaniu  samogłosek  przechodzi  się  do  następnych  głosek  wizualnych,  tj. spółgłosek 
z grupy wargowo-zębowych: w, f, p, b. 

Opracowanie - Marzena Mieszkowicz - neurologopeda 

 

Strona główna

  >  

Wady wymowy

  >  

Rozpoznanie i korekcja