2. Opakowania z tworzyw sztucznych

Transportowe

Jednostkowe

Butelki

Słoiki

Fiolki

Tuby

Tacki

Pojemniki

Worki

Torebki

Kaptury

Opakowania

sztywne

B bny

Beczki

Kanistry

Skrzynki

Wiadra

Tuby

Łubianki

Opakowania

sztywne

Opakowania

gi tkie

Opakowania

półsztywne

Zalety:
- dobre własno ci mechaniczne, szeroki zakres mo liwo ci ich kształtowania
- mo liwo

formowania w prawie dowolne kształty i pakowania

na maszynach pakuj cych,

- dobre wła ciwo ci barierowe na przenikalno

zapachów, gazów i tłuszczów,

- mała g sto ,
- łatwo

przetwórstwa,

- łatwo

laminowania,

- niska cena.
Wady:
- mała podatno

na recykling ,

- wra liwo

na działanie temperatury i czasu,

- łatwopalno

tylko PC i PVC s niepalne.

Tworzywa sztuczne stosowane na opakowania (powszechnie stosowane):

1. Polietylen (PE)
2. Polipropylen (PP)
3. Polistyren (PS)
4. Polichlorek winylu (PVC)
5. Poliester – politereftalan etylenu (PET)
6. Poliw glan (PC)
7. Poliamid (PA)

Posta wytworzenia: granulaty, folie, włókna,

Klasyfikacja i struktura polimerów

C

H

C

H

Wi zania van der Waalsa

Zbudowane s z faz cz steczkowych - ła cuchowych makrocz steczek.

Wi zania kowalencyjne (atomowe)

C

H

C

H

b)

c)

a)

d)

Sposoby przedstawienia ła cucha polimeru na przykładzie polietylenu

mer

Polimery przestrzennie usieciowane

Polimery liniowe

Liniowe, poprzecznie poł czone ła cuchy

Elastomery

Sztywna sie przestrzenna

Duroplasty

Spr yste, liniowe ła cuchy

Termoplasty

Struktura polimerów

Zachowanie pod działaniem

obci e

Klasyfikacja

ywica epoksydowa

( EP)

(Duroplast)

H−−−−H

||||…||||

−−−−C−−−−C−−−−

||||…||||

H−−−−C

6

H

5

Polistyren

(PS)

Poliamid (PA)

H−−−−H

||||…||||

−−−−C−−−−C−−−−

||||…||||

H−−−−CH

3

Polipropylen

(PP)

Poliw glan (PC)

H−−−−H

||||…||||

−−−−C−−−−C−−−−

||||…||||

H−−−−Cl

Poli(chlorek

winylu)

( PVC)

Politereftalan
etylenu (PET)

H−−−−H

||||…||||

−−−−C−−−−C−−−−

||||…||||

H−−−−H

Polietylen,

(PE)

CH

3

OH

||||

||||

−−−−

O

−−−−

C

6

H

4

−−−−

C

−−−−

C

6

H

4

−−−−

O

−−−−

CH

2

−−−−

CH

−−−−

CH

2

−−−−

||||

CH

3

a)

b)

obszary amorficzne

Krystaliczno

polimerów

Mechanizm plastycznego odkształcenia polimerów termoplastycznych

N

ap

r

en

ie

, M

P

a

odkształcenie

plastyczne

80

20

40

300

0

100

200

60

liniowe odkształcenie spr yste

Odkształcenie, %

nieliniowe odkształcenie spr yste

granica

plastyczno ci

granica wytrzymało ci

odkształcenie plastyczne

Odkształcenie plastyczne

stan płynny – łatwy po lizg

ła cuchów

temperatura topnienia

T

t

struktura amorficzna

– po lizg ła cuchów

pod wpływem

napr e

temperatura

zeszklenia, T

g

struktura krystaliczna

– trudny po lizg

ła cuchów

struktura amorficzna (stan

szklisty) – mo liwy jest tylko

lokalny po lizg segmentów

ła cuchów

Te

m

pe

ra

tu

ra

temperatura

płyni cia T

p

Wpływ temperatury na struktur i zachowanie si termoplastów pod obci eniem

265

–

265

–

225

–

50

145

80

Poliamid (nylon 6,6), PA

Poliw glan, PC

Poli(tereftalan etylenu), PET

110

–

168

–

–

212

–

165

-120

87

-16

100

Polietylen małej g sto ci, PE

Poli(chlorek winylu), PVC

Polipropylen, PP

Polistyren, PS

T

t

[°°°°C]

T

p

[°°°°C]

T

g

[°°°°C]

Polimer

M

od

uł

Y

ou

ng

a

E

(s

ka

la

lo

ga

ry

tm

ic

zn

a)

stan wysokoelastyczny

stan sztywny (szklisty)

stan lepkospr ysty

T

g

T

p

Temperatura

stan lepkopłynny

Wpływ temperatury na moduł Younga amorficznego polimeru termoplastycznego

stan sztywny kruchy

(T

0

<< T

g

)

stan o małej plastyczno ci

(T

0

≈≈≈≈

0,8T

g

)

stan o bardzo du ej plastyczno ci

(T

0

≈≈≈≈

T

g

)

stan lepkopłynny

T

0

>> T

g

)

1 %

R

e

L

F

F

S

0

= ∆∆∆∆

L/L

= F/S

0

Krzywe rozci gania polimerów o ró nej temperaturze zeszklenia

T

0

< T

g

oraz T

0

> Tg

Pojemniki, kształtki, pudełka, opakowania

termoformowane, opakowania przeciwwstrz sowe

(styropian), artykuły elektrotechniczne, cz ci maszyn.

amorficzna

Polistyren,

PS

Torebki z folii, butelki, worki tkane, folie kurczliwe,

artykuły medyczne, sprz t domowy

cz ciowo

krystaliczna

Polipropylen,

PP

PVC mi kki: płyty, rury, pr ty.

PVC twardy: ramy okienne, folie opakowaniowe,

butelki, owini cia z folii termokurczliwej.

cz ciowo

krystaliczna

Poli(chlorek

winylu),

PVC

Torby i worki z folii, owini cia z folii kurczliwej,

butelki, pojemniki, beczki, b bny, kanistry na paliwa

płynne, rury, artykuły gospodarstwa domowego,

odporne na cieranie cz ci maszyn

cz ciowo

krystaliczna

Polietylen,

PE

– niskiej g sto ci,

PE-LD,

– wysokiej g sto ci,

PE-HD

Typowe zastosowanie

Posta

Nazwa,

oznaczenie

Folie, laminaty, okna antywłamaniowe, kaski ochronne,

osłony kabiny pilota, artykuły gospodarstwa domowego

amorficzna

Poliw glan,

PC

Folie, laminaty, włókna

cz ciowo krystaliczna

Poliamidy,

PA 6

(nylony)

Butelki, folie kurczliwe, włókna (Elana), sprz t

sportowy, błony fotograficzne, izolacje kablowe

cz ciowo krystaliczna

Poli(tereftalan etylenu),

PET

1,25 – 1,55

0,5 – 1,0

0 – 6

1,3 – 8

35 – 85

Duroplasty

0,90 – 2,17

1,25 – 1,75

1,0 – 5,0

3,0 – 5,0

5 – 800

10 – 300

0,28 – 4,1

1,7 – 4,1

21 – 83

55 – 117

Termoplasty addycyjne, liniowe

Termoplasty kondensacyjne,

liniowe

G sto

ρρρρ

[Mg/m

3

]

Odporno

na p kanie

K

ic

[MPa m

1/2

]

Wydłu enie

całkowite

εεεε

[%]

Moduł

Younga

E [GPa]

R

m

[MPa]

Polimery

Orientacyjne warto ci granicy plastyczno ci przykładowych polimerów

Dodatki

Dodatki przetwórcze

Dodatki funkcjonalne

Stabilizatory

przetwarzania

Stabilizatory

w

ł

a ciwo ci

Modyfikatory

przetwarzania

Modyfikatory

w

ł

a ciwo ci

- napełniacze
- rodki barwi ce
- modyfikatory palno ci

- rodki antyadhezyjne
- rodki smaruj ce

- antyutleniacze
- fotostabilizatory

- termiczne
- antyutleniacze

Klasyfikacja sk

ł

adników dodatkowych polimerów

formowany

wyrób

granulat

tworzywa

nagrzewnica

hydrauliczny tłok

do zamykania i

otwierania formy

ruchoma cz

formy

nieruchoma cz

formy

Wtłaczanie

i zasysanie

Wtryskiwanie

ko cowy produkt

wytłaczarka

nagrzewnica

spr ony gaz

rura doprowadzaj ca

powietrze

polimer jest

wytłaczany wokół

pier cienia na

ko cu rury

Wytłaczanie z rozdmuchiwaniem

Formowanie butelek PET

lampy grzewcze

gotowy wyrób

formowany

polimer w postaci

arkusza

forma

otwory

pró nia

tworzywo

transporter

folia

Termoformowanie

Kalandrowanie

ERROR: syntaxerror

OFFENDING COMMAND: --nostringval--

STACK:

( 6_Materia‡y opakowaniowe - tworzywa sztuczne)

/Title

()

/Subject

(D:20090505132549)

/ModDate

()

/Keywords

(PDFCreator Version 0.8.0)

/Creator

(D:20090505132549)

/CreationDate

(kuznicka)

/Author

-mark-