T01 - PnaRP - Rynek pieniężny

RYNEK PIENIĘŻNY –
WPROWADZENIE

PRZEDSIĘBIORSTWO NA RYNKU PIENIĘŻNYM

Dr Adam Barembruch

dr Adam Barembruch

Istota rynku pieniężnego

Rynek na którym przedmiotem
obrotu są instrumenty finansowe o
pierwotnym terminie zapadalności
powyżej jednego roku

Rynek ograniczony do transakcji
między bankiem centralnym,
bankami komercyjnymi i innymi
dużymi instytucjami finansowymi, na
którym przedmiotem obrotu są
instrumenty finansowe o
najwyższym stopniu płynności

Rynek pieniężny – szeroka definicja

Rynek pieniężny – wąska definicja

dr Adam Barembruch

Cechy rynku pieniężnego

Pozapersonalny charakter

Sieć informatyczna i telekomunikacja

Przedmiotem obrotu są instrumenty finansowe
wystandaryzowane

Zdecentralizowany charakter (over the counter)

Elastyczny

Brak regulacji prawnych

Zaufanie

dr Adam Barembruch

Dlaczego rynek pieniężny jest bezpieczny?

wiarygodne podmioty dopuszczone
do obrotu

Bank Centralny

Banki komercyjne

Duże instytucje finansowe

Wysoka płynność

Krótkoterminowość

Podmioty

Instrumenty

poniżej

dr Adam Barembruch

Dlaczego rynek pieniężny ma fundamentalne
znaczenie dla gospodarki i systemu finansowego?

Jest miejscem kształtowania bazowych stóp procentowych, które
warunkują poziom cen wszystkich instrumentów rynku finansowego!!!

Funkcje

Alokacyjna

Zarządzanie płynnością

Transformacji terminów

Dochodowa

Depozyty na krótki termin

Regulacyjna

Oddziaływanie na gospodarkę

Realizacja określonej polityki monetarnej

Zarządzania ryzykiem stopy procentowej

Informacyjna

dr Adam Barembruch

Uczestnicy rynku pieniężnego

Skarb Państwa

NBP

Banki komercyjne

Instytucje finansowe

Przedsiębiorstwa

NBP

Banki komercyjne

Przedsiębiorstwa

Instytucje finansowe

osoby fizyczne

Strona podażowa

Strona popytowa

dr Adam Barembruch

Segmenty rynku pieniężnego

Ze względu na wielkość transakcji

Rynek hurtowy

Rynek detaliczny

Klasyczny podział:

Rynek międzybankowy („rynek zamknięty”)

Rynek krótkoterminowych papierów dłużnych (otwarty)

dr Adam Barembruch

Instrumenty rynku pieniężnego

Depozyty międzybankowe

Weksle i (czeki)

Bony skarbowe

Bony pieniężne NBP

Certyfikaty depozytowe

Papiery komercyjne

Warunkowe transakcje repo i sell-buy-back

Swapy walutowe

DEPOZYTY
MIĘDZYBANKOWE

dr Adam Barembruch

Depozyty międzybankowe

Depozyt międzybankowy – transakcja, polegająca na przyjęciu lub
udzieleniu przez jeden bank drugiemu określonej kwoty środków
pieniężnych, przy czym stopa procentowa oraz termin ustalane są z góry

Podział depozytów ze względu na termin:

Krótkoterminowe (od 1 dnia do 1 m-ca)

Długoterminowe (od 1 m-ca do 1 roku)

Depozyty jednodniowe:

Overnight (O/N)

Tomorrow next (T/N)

Spot Next (S/N)

Wszystkie depozyty poza o/n i t/n zwyczajowo rozpoczynają się od daty
waluty spot, czyli w drugi dzień roboczy po dniu zawarcia transakcji.

Nie wszystkie depozyty międzybankowe mają ustalony termin
zapadalności!!!

Depozyty typu call – strona inicjująca decyduje o terminie wypowiedzenia
(najczęściej 24 lub 48 godzin)

dr Adam Barembruch

Lokaty międzybankowe

O/N — overnight

to termin jednodniowy Bank pożyczający
pieniądze otrzymuje je w dniu zawarcia
transakcji, a zwraca w następnym dniu
roboczym. Te transakcje są bardzo popularne,
a ceny lokat podlegają znacznym wahaniom.
(Dni wolne od pracy są na rynku „martwe"),
najmniej fortunnym dniem zaciągnięcia
pożyczki O/N jest piątek, ponieważ środki
otrzymuje się na 1 dzień a płaci
oprocentowanie za 3 dni

T/N — tom/next

są zawierane na jeden dzień, ale pieniądze
docierają do banku biorącego depozyt
następnego dnia po transakcji, zwracane są
natomiast w kolejnym dniu roboczym,

S/N— spot/next

dotyczy transakcji jednodniowych, ale bank
dający lokatę przekazuje pieniądze dopiero w
drugim dniu roboczym po zawarciu umowy, a
zwrotu domaga się następnego dnia
roboczego

W/F – week fixed lub 1W

Depozyt który trwa od waluty spot do waluty
przypadającej 7 dni później

1M - one month

Depozyt który trwa od waluty spot do waluty
przypadającej miesiąc dni później

3M, 6M, 9M, 12M (1Y)

dr Adam Barembruch

Stopy procentowe na rynku
międzybankowym

Ceną depozytu międzybankowego jest stopa procentowa

BID

– stopa procentowa, po której dany bank jest gotowy

przyjąć depozyt

OFFER

– stopa procentowa, po której dany bank jest gotowy

oddać depozyt, czyli udzielić pożyczki

Stawki referencyjne

LIBOR – London Interbank Offered Rate

LIBID – London Interbank Bid Rate

EURIBOR – Euro Interbank Offered Rate

dr Adam Barembruch

WIBOR – Warsaw Interbank Offered Rate

WIBID – Warsaw Interbank Bid Rate

O/N, T/N, 1W, 2W, 1M, 3M, 6M, 9M, 12M

Ustalane na fixingu organizowanym przez Polskie Stowarzyszenie Dealerów Bankowoych ACI
Polska

Udział w fixingu – wyłącznie banki pełniące funkcje dealerów rynku pieniężnego (2006r – 13
instytucji)

Techniczna obsługa – Agencja Reuters

Stawka obliczana w każdy dzień roboczy o godz. 11 jako średnia arytmetyczna stóp
zgłoszonych przez uczestników fixingu, po odrzuceniu dwóch najwyższych i dwóch
najniższych wielkości

Jeśli podano mniej niż 8 stawek, odrzucane są tylko dwie skrajne

Stawka POLONIA – (Polish Overnight Index Average) (od 2005 r.)

Obliczana dla depozytów złotowych w terminie overnight

Stopa procentowa jest ustalana każdego dnia roboczego na podstawie rzeczywistych transakcji
depozytowych O/N w danym dniu przez uczestników fixingu

Obliczana przez NBP jako średnia ważona ze stawek oraz kwot transakcji przekazanych przez uczestników
fixingu

http://wibor.money.pl/

dr Adam Barembruch

Czynniki determinujące stopę procentową
na rynku międzybankowym

wysokość stóp
procentowych
(bazowych), ustalanych
przez bank centralny

podaż i popyt na
pieniądz w gospodarce

wiarygodność
kontrahenta transakcji
na rynku
międzybankowym

http://nbp.pl/home.aspx?f=/dzienne/stopy.htm

BANK CENTRALNY - GŁÓWNY
UCZESTNIK RYNKU
PIENIĘŻNEGO

dr Adam Barembruch

NBP jako bank centralny RP

Narodowy Bank Polski jest bankiem
centralnym Rzeczpospolitej Polskiej

działa na podstawie ustawy z
29.09.1997 - Ustawa o Narodowym
Banku Polskim

posiada osobowość prawną

nie podlega wpisowi do rejestru
Przedsiębiorstw Państwowych

nie można również ogłosić jego
upadłości (art. 2 i 58 ustawy o NBP).

Bank emisyjny

Bank banków „kredytodawca
ostatniej instancji”

Centralny bank państwa

NBP

Funkcje BC

dr Adam Barembruch

Podstawowy cel NBP + zadania
dodatkowe

Art. 3. 1.

Podstawowym celem

działalności NBP jest utrzymanie
stabilnego poziomu cen, przy
jednoczesnym wspieraniu polityki
gospodarczej Rządu, o ile nie
ogranicza to podstawowego celu
NBP.

Do zadań NBP należy także:

1) organizowanie rozliczeń pieniężnych;

2) prowadzenie gospodarki rezerwami

dewizowymi;

3) prowadzenie działalności dewizowej w

granicach określonych ustawami;

4) prowadzenie bankowej obsługi

budżetu państwa;

5) regulowanie płynności banków oraz

ich refinansowanie;

6) kształtowanie warunków niezbędnych

dla rozwoju systemu bankowego;

7) opracowywanie statystyki pieniężnej i

bankowej, bilansu płatniczego oraz
międzynarodowej pozycji inwestycyjnej;

8) wykonywanie innych zadań

określonych ustawami

PODSTAWOWY CEL !!!

ZADANIA

dr Adam Barembruch

Dlaczego bank centralny powinien być
niezależny?

Czynnik skłaniający rząd do

dyscypliny fiskalnej

, gdyż

bank centralny nie finansuje deficytu budżetowego

Korzystny wpływ na

stabilność cen i stopę inflacji

Cykl polityczny i zmiany rządu nie mają wpływu na
politykę pieniężną

Partie rządzące – w celu uzyskania reelekcji – pobudzają koniunkturę
przed wyborami, stosując ekspansywną politykę fiskalną…

Po wyborach (lub kadencji) należy niestety zastosować restrykcyjną
politykę fiskalną, by zmniejszyć deficyt budżetowy, dług publiczny oraz
inflację.

dr Adam Barembruch

Kreacja pieniądza przez system bankowy

Aktywa Pasywa

1000zł Depozyt 1000zł

1000 zł wpływa do systemu bankowego

Rezerwy 100zł

pożycza

900zł

Depozyt 1000zł

Aktywa Pasywa

900zł Depozyt 900zł

Rezerwy 90zł

pożycza

810zł

Depozyt 900zł

Aktywa Pasywa

810 zł Depozyt 810zł

Rezerwy 81zł Depozyt 810zł
pożycza

729zł

M = 1000 + 900 + 810+... =1000 [ 1+ 0.9 + 0.9

+ 0.9

+... ] = 1000 (1/ 1-0.9) = 1000

1/0.1 = 10 000

M=1000zł

Bank 1

M=1900zł

Bank 2

M=2710

Bank 3

Bank 4

M=3439

...

dr Adam Barembruch

Polityka pieniężna w Polsce

Od 1999 r. w realizacji polityki pieniężnej wykorzystuje się
strategię

bezpośredniego celu inflacyjnego.

Rada Polityki Pieniężnej określa cel inflacyjny, a następnie
dostosowuje poziom podstawowych stóp procentowych NBP
tak, by maksymalizować prawdopodobieństwo osiągnięcia
tego celu.

Od początku 2004 r. Narodowy Bank Polski realizuje ciągły
cel inflacyjny na

poziomie 2,5% z dopuszczalnym

przedziałem wahań +/- 1 punkt procentowy.

NBP utrzymuje poziom stóp procentowych spójny z
realizowanym celem inflacyjnym, wpływając na wysokość
nominalnych krótkoterminowych stóp procentowych rynku
pieniężnego.

dr Adam Barembruch

Instrumenty polityki pieniężnej – ujęcie
teoretyczne i wg NBP

Instrumenty kontroli ogólnej

Rezerwa obowiązkowa

Operacje otwartego rynku

Warunkowe (repo i reverse repo)

Bezwarunkowe

Kredyt refinansowy

Kredyt lombardowy

Kredyt redyskontowy

Instrumenty kontroli selektywnej

Oddziaływanie przez perswazję

Polityka kursu walutowego

Stopy procentowe

Depozytowa

Referencyjna

Lombardowa

Operacje otwartego rynku

Operacje podstawowe

Operacje dostrajające

Operacje strukturalne

Rezerwa obowiązkowa

Operacje depozytowo kredytowe

Depozyt na koniec dnia

Kredyt lombardowy

Interwencje walutowe

http://www.nbp.pl/h

ome.aspx?f=publika

cje/o_polityce_pieni

eznej/zalozenia.html

Teoria

Praktyka

dr Adam Barembruch

Stopy procentowe NBP

dr Adam Barembruch

Interwencja walutowa
2010-04-09 16:46

Informacja:

(…) niewykluczone, że bank centralny pojawi się w pewnym momencie
na rynku, by wyhamować nadmierną aprecjację złotego

Interwencja NBP na rynku złotego okazała się głównym wydarzeniem
mijającego tygodnia. Jej efektem był dynamiczny wzrost kursu
EUR/PLN, który w ciągu pół godziny zwyżkował o ponad 4 grosze z
poziomu 3,8450. NBP przyznał, iż dokonał zakupu na rynku „pewnej
ilości walut obcych"

dr Adam Barembruch

Podstawowe stopy procentowe NBP

dr Adam Barembruch

Operacje otwartego rynku, operacje REPO, operacje SWAP walutowy i
operacje depozytowo - kredytowe w latach 2001 — 2011 (w mln zł)

Okres

Bony

pieniężne

Operacje

REPO

Operacje

Operacje depozytowo-kredytowe

SWAP

walutowy

Depozyt na
koniec dnia

Kredyt

lombardowy

Saldo (depozyt

- kredyt)

2011

95 217

711

2010

74 968

5 097

1 036

2009

31 873

11 456

1 076

2 461

2 447

2008

11 530

2 135

162

1 421

1 407

2007

19 302

530

512

2006

19 758

150

100

2005

16 699

162

133

2004

5 275

310

288

2003

6 251

167

133

2002

10 565

170

-89

2001

14 701

715

234

481

dr Adam Barembruch

Kształtowanie się stawek rynkowych w
latach 2001 — 2011

Okres

Średnia stopa

referencyjna

(w %)

Odchylenie stóp od stopy referencyjnej

w punktach bazowych (średniorocznie)

Ś re dnie o d

chylenie rach.

bież. banków

od rez.

wymag. (w

mln zł)

O/N

POLONIA

2011

4,22

2010

3,5

2009

3,77

2008

5,72

2007

4,4

2006

4,06

2005

5,34

2004

5,79

2003

5,67

2002

8,82

2001

16,13

142

151

WEKSLE I CZEKI

dr Adam Barembruch

Historia i definicja weksla

Prawo wekslowe w miastach polskich
w XII i XIII wieku rozwijało się
początkowo jako prawo zwyczajowe

1775 – częściowa kodyfikacja w
Konstytucji

Trzy odrębne systemy ustawodastw
wekslowych francuskie, niemieckie i
angielskie

1912 – konwencja Haska

1930 – konwencja Genewska

Ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 roku
PRAWO WEKSLOWE (Dz. U. Nr 37,
poz 282)

Weksel jest papierem
wartościowym, posiadającym cechy
ściśle przez prawo określone w
którym wystawca

albo sam przyrzeka zapłatę
określonej sumy pieniężnej

albo poleca zapłatę osobie trzeciej

Wystawca przyjmuje bezwarunkową
odpowiedzialność za zapłatę weksla
i poddaje się wszelkim rygorom
prawa wekslowego

Historia

Definicja

dr Adam Barembruch

Cechy zobowiązania wekslowego

jest samoistne,

czyli niezależne od przyczyny powstania

tego zobowiązania;

prawa zawarte w wekslu można przenosić na inne
osoby, tzn. otrzymując weksel od jednego kontrahenta,
posiadacz weksla może regulować nim zobowiązanie
wobec innych partnerów handlowych;

indosowanie

przy zobowiązaniu wekslowych występuje tzw.

odpowiedzialność solidarna

osób podpisanych na

wekslu;

tryb egzekwowania należności wekslowych jest szybki i
uproszczony, wykorzystuje tzw.

rygor wekslowy

dr Adam Barembruch

Obligatoryjne elementy weksla
trasowanego

Słowo weksel

Bezwarunkowe

polecenie zapłaty

Miejsce
płatności

Nazwisko/nazwa

trasata

oznaczenie daty i

miejsca wystawienia
weksla

Podpis
wystawcy

Suma wekslowa

Oznaczenie

rodzaju weksla

Oznaczenie

remitenta

Suma

wekslowa

słownie

Domicyliat

Oznaczenie

terminu
płatności

dr Adam Barembruch

Kiedy weksel może być płatny?

Art. 33. Weksel może być płatny:

za okazaniem

Płatny za okazaniem, tzw. płatny na żądanie – na ogół w ciągu roku od
dnia wystawienia, ale może to wydłużyć wystawca);

w pewien czas po okazaniu

Płatny w pewien czas po okazaniu - weksel podlega wizowaniu, o czym
wzmiankę umieszcza się na wekslu, np. „widziałem” i data – od tego
momentu biegnie termin zapłaty;

w pewien czas po dacie

Płatny w pewien czas po dacie, np.. 10 dni po dacie wystawienia;

w oznaczonym dniu

Inne określenie terminu płatności lub kilku terminów
powoduje nieważność weksla.

dr Adam Barembruch

Terminologia

Trasant (wystawca)

osoba wystawiająca weksel, zobowiązująca się do zapłacenia sumy wekslowej (weksel
własny) lub polecająca zapłacenie sumy wekslowej trasatowi (weksel ciągniony);

Trasat

osoba, której wystawca weksla trasowanego poleca zapłacenie sumy wekslowej
(płatnik)

Remitent

osoba, na rzecz której lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana;

Akceptant

osoba potwierdzająca zgodę na wykonanie polecenia trasanta, może być nią trasat;

Indosant

osoba przenosząca prawa z weksla za pomocą indosu na inną osobę;

Indosatariusz

osoba nabywająca weksel na podstawie indosu;

Poręczyciel

osoba poręczająca za całość lub za część sumy wekslowej

dr Adam Barembruch

Poręczenie wekslowe ( awal)

Zapłatę weksla można zabezpieczyć poręczeniem wekslowym
(aval) co do całości sumy wekslowej lub co do jej części.

Poręczenie może dać osoba trzecia lub nawet osoba, podpisana
na wekslu.

Poręczenie umieszcza się na wekslu albo na przedłużku.

Poręczenie oznacza się wyrazem "poręczam" lub innym zwrotem
równoznacznym; podpisuje je poręczyciel.

Sam podpis na przedniej stronie wekslu uważa się za udzielenie
poręczenia, wyjąwszy gdy jest to podpis wystawcy lub trasata.

Poręczenie powinno wskazywać, za kogo je dano. W braku takiej
wskazówki uważa się, że poręczenia udzielono za wystawcę.

dr Adam Barembruch

Weksel kaucyjny

Definicja:

Dokument zawierający co najmniej podpis wystawcy weksla z
zamiarem zaciągnięcia zobowiązania wekslowego.

Z punktu widzenia banku celowe jest umieszczanie na wekslu
daty jego wystawienia i miejsca płatności

zabezpiecza obroty gospodarcze, pożyczkę lub kredyt.

Składamy jako kaucję

nie służy on do obrotu, w przeciwieństwie do weksla płatniczego.

jest to najbardziej popularny rodzaj weksla.

przeważnie wystawiany jest jako weksel niezupełny, nazywany inaczej
"wekslem kaucyjnym in blanco".

w skrajnych przypadkach jest to "goły" blankiet z podpisem.

CZEK

dr Adam Barembruch

Definicja czeku

to pisemna dyspozycja wystawcy czeku ( trasanta),
udzielona bankowi prowadzącemu jego rachunek (
trasatowi), aby ten obciążył jego rachunek kwotą, na
którą czek został wystawiony, oraz wypłacił tę kwotę
osobie wskazanej na czeku ( czek imienny) lub
okazicielowi ( czek na okaziciela)

dr Adam Barembruch

Ustawowe elementy czeku

Art. 1. Czek zawiera:

nazwę “czek” w samym tekście dokumentu, w języku, w
jakim go wystawiono

polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy
pieniężnej

oznaczenie miejsca płatności

oznaczenie daty i miejsca wystawienia czeku

podpis wystawcy czeku

Art. 28. Czek jest płatny za okazaniem. Wszelką
wzmiankę przeciwną uważa się za nienapisaną.

dr Adam Barembruch

Terminy ważności czeku

10 dni,

w przypadku czeków krajowych,

20 dni

, jeżeli czek wystawiono w innym kraju, niż kraj, w

którym jest płatny, ale miejsca wystawienia i płatności
położone są w tej samej części świata,

70 dni

, jeżeli miejsca płatności i wystawienia czeku

znajdują się w różnych krajach, położonych w różnych
częściach świata.

BONY SKARBOWE

dr Adam Barembruch

Bony skarbowe (weksle skarbowe)

Pojęcie

krótkoterminowe papiery wartościowe (najczęściej o terminie zapadalności 13, 26 oraz 52 tygodnie)
emitowane przez Skarb Państwa; zwane również wekslami skarbowymi; emitowane w celu
zarządzania płynnością budżetu.

Po raz pierwszy bony skarbowe zostały wyemitowane w maju 1991 r.

Od 1995 r. mają postać zdematerializowaną.

Wszelkie informacje dotyczące stanu i zmian stanu posiadania bonów skarbowych rejestrowane są
w Rejestrze Papierów Wartościowych (RPW), prowadzonym przez Narodowy Bank Polski.

Cechy:

Wartość nominalna 10.000

Instrument dyskontowy

Rentowność liczona na bazie 360 dni

Emitowane na okres od 1 do 52 tygodni

Emitowane na okaziciela

Emisja na przetargach organizowanych w pierwszy dzień roboczy tygodnia (poniedziałek) przez
NBP, który jest agentem emisji

W przetargach mogą brać udział wyłącznie banki wybierane przez MF na tzw. DSPW – dealerów
skarbowych papierów wartościowych

dr Adam Barembruch

Emisja bonów skarbowych

dokonywana na przetargach w pierwszy roboczy dzień tygodnia

organizatorem i agentem emisji jest NBP

udział w przetargach mogą brać wyłącznie banki, rokrocznie wybierane przez ministra finansów na tzw.
dealerów skarbowych papierów wartościowych (DSPW)

przed każdym pierwszym w danym miesiącu przetargiem minister finansów ogłasza list emisyjny

list emisyjny dotyczy emisji bonów skarbowych, oferowanych na przetargach w danym miesiącu i jest
podawany do wiadomości publicznej w prasie o zasięgu ogólnokrajowym lub za pomocą innych
środków przekazu

minister finansów jest zobowiązany do podania daty przetargu, przewidywalnej wartości nominalnej
bonów skarbowych o danym terminie wykupu oferowanych do sprzedaży na przetargu i okresów, na
jakie bony są emitowane

ofertę zakupu bonów składają banki w imieniu własnym i na własny rachunek, podając liczbę bonów,
jaką chcą nabyć, oraz cenę (z dokładnością do 1 grosza), którą gotowe są zapłacić za dany walor (cenę
przetargową).

przetargi odbywają się w systemie aukcji amerykańskiej – nabywca płaci cenę, po której składał ofertę,
o ile została ona zaakceptowana; wszystkie oferty zakupu z ceną wyższą od najniższej przyjętej zostają
zrealizowane w całości, natomiast z ceną równą najniższej przyjętej cenie przetargowej mogą być
przyjęte w całości lub częściowo

płatność za bony skarbowe dealerzy zobowiązani są uiścić na drugi dzień roboczy od przetargu

rezultat przetargu musi być również podany do wiadomości publicznej

dr Adam Barembruch

Emisja bonów skarbowych

dokonywana na przetargach w pierwszy roboczy dzień tygodnia

organizatorem i agentem emisji jest NBP

udział w przetargach mogą brać wyłącznie banki, rokrocznie wybierane przez ministra finansów na tzw.
dealerów skarbowych papierów wartościowych (DSPW)

przed każdym pierwszym w danym miesiącu przetargiem minister finansów ogłasza list emisyjny

płatność za bony skarbowe dealerzy zobowiązani są uiścić na drugi dzień roboczy od przetargu

rezultat przetargu musi być również podany do wiadomości publicznej

http://bip.mf.gov.pl/dokument.php?const=5&dzial=65&id=198872#n

dr Adam Barembruch

List emisyjny nr 04/2012 Ministra Finansów z dnia 20
04 2012 r. w sprawie emisji bonów skarbowych

dr Adam Barembruch

Lista Dealerów Skarbowych Papierów
Wartościowych na rok 2011

dr Adam Barembruch

Wtórny rynek bonów skarbowych

Tworzony jest przez oferty kupna i sprzedaży bonów
składane przez podmioty (banki, inwestorzy
instytucjonalni oraz indywidualni) chcące nabyć lub
sprzedać bony skarbowe między przetargami

ERSPW – Elektroniczny Rynek Skarbowych Papierów
wartościowych od 2002 r. był prowadzony przez MTS-
CeTo S.A. na którym organizowany jest hurtowy obrót
papierami wartościowymi

Rynek Treasury BondSpot Poland

dr Adam Barembruch

http://www.mf.gov.pl/dokument.php?const=
5&dzial=724&id=232227&typ=news

BONY PIENIĘŻNE

dr Adam Barembruch

Bony pieniężne NBP

Emitowane przez NBP

(od lipca 1990 r.) ze względu na nadpłynność

1992 – przerwa dwuletnia – bony pieniężne stanowiły konkurencję dla bonów skarbowych

1996 – postać zdematerializowana (RBP – Rejestr Bonów Pieniężnych NBP)

Cechy:

Wartość nominalna 10.000

Instrument dyskontowy

Rentowność liczona na bazie 360 dni

Emitowane na okresy: 1-7 dni, 14, 28, 91, 182, 273, 364

Emitowane na okaziciela

Na rynku pierwotnym sprzedawane w przetargach, które organizowane są w każdy piątek

w przetargach mogą brać udział wyłącznie banki mające status dealera rynku pieniężnego a także BFG

Płatność w dniu przetargu!!!!

Na rynku wtórnym bony pieniężne mogą nabywać pozostałe banki w tym oddziały banków
zagranicznych w Polsce

Od początku 2005 r. w ofercie są głównie bony emitowane na okres 7 dni!!!!

http://www.bankier.pl/wiadomosc/NBP-sprzedal-3-dniowe-bony-pieniezne-o-wartosci-15-3-
mld-zl-2268282.html

dr Adam Barembruch

Rynek pierwotny

Na rynku pierwotnym bony sprzedawane są na
przetargach, w których udział mogą brać wyłącznie banki
posiadające status dealera rynku pieniężnego, a także

Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Nabywcy zobowiązani są dokonać płatności w dzień
przetargu.

Na rynku wtórnym bony mogą nabywać nie tylko
dealerzy rynku pieniężnego, ale również pozostałe banki
krajowe, a także oddziały banków zagranicznych
działające w Polsce.

dr Adam Barembruch

Ponad 100 mld zł nadpłynności. NBP oferował papiery za 108 mld zł.
To najwyższa kwota w historii. 28 Maj 2011

Bony pieniężne służą bankowi centralnemu do ograniczania
krótkoterminowych nadwyżek gotówki sektora bankowego. Brak takich
operacji skutkowałby spadkiem stawek na rynku międzybankowym.

Dilerzy wiążą wzrost skali operacji otwartego rynku z systematycznym
napływem funduszy unijnych. Ich wymiana w banku centralnym skutkuje
natychmiastowym zwiększeniem kwoty pieniądza krążącego
w gospodarce. Ich zdaniem w ostatnich tygodniach zwiększenie
cotygodniowych operacji NBP jest następstwem tzw. konsolidacji finansów
publicznych. Od maja obowiązują przepisy, zgodnie z którymi publiczne
podmioty mają obowiązek lokowania swoich nadwyżek finansowych
w Banku Gospodarstwa Krajowego.

Rentowność bonów pieniężnych wynosi obecnie 4,25 proc. Wzrost stóp
procentowych w połączeniu ze zwiększeniem nadpłynności sektora
bankowego spowodował, że ubiegłoroczne koszty NBP związane z emisją
bonów były ponad dwukrotnie wyższe niż w 2009 r. Wyniosły ok. 2,5 mld zł

dr Adam Barembruch

03.01. Warszawa (PAP) -

NBP na piątkowym przetargu sprzedał bony pieniężne
łącznie za 93.430,71 mln zł.

W ramach podstawowej operacji otwartego rynku NBP
sprzedał 6-dniowe bony pieniężne za 73.965,96 mln zł, a
w ramach operacji dostrajającej sprzedał 3-dniowe bony
za 19.464,75 mln zł - podał NBP w komunikacie.

CERTYFIKATY
DEPOZYTOWE

dr Adam Barembruch

Certyfikaty depozytowe

KBDP – krótkoterminowe bankowe papiery dłużne (obligacje krótkoterminowe oraz
bankowe papiery wartościowe instrumenty emitowane na podstawie ustawy Prawo
bankowe, certyfikaty depozytowe)

Papier wartościowy emitowany przez banki komercyjne w celu finansowania jego
działalności

Papier ten stwierdza zdeponowanie sumy pieniężnej wg określonej stopy procentowej na
ustalony okres

Stopa procentowa zazwyczaj wyższa od bonów skarbowych ponieważ ryzyko
niewypłacalności jest wyższe…

Emitowane na okaziciela w okrągłych najczęściej wysokich kwotach

Termin wykupu - najczęściej do 1 roku, ale zdarza się że do 5 lat

Oprocentowanie

o stałym oprocentowaniu – inwestor ma gwarancję, że stopa procentowa (określana mianem kuponu,
ustalana w dniu emisji certyfikatu) nie zmieni się

o zmiennym oprocentowaniu – stopa procentowa zmienia się co pewien z góry ustalony czas, istotne jest
ustalenie formuły, według której dokonywane są zmiany, formuła taka składa się ze stopy referencyjnej
(WIBID/LIBID/rentowność bonów skarbowych) oraz ewentualnej marży (wielkość niezmienna)

dyskontowe – są instrumentem emitowanym poniżej ceny nominalnej, czyli z tzw. dyskontem; w terminie ich
zapadalności bank wykupuje je według wartości nominalnej

https://www.online.citibank.pl/PLGCB/page.do?content=certyfikaty_depozytowe_cg

dr Adam Barembruch

Różnice między bankowymi papierami
wartościowymi a lokatami

Mogą być wcześniej zerwane

Nie mogą być przedmiotem zastawu
lub obrotu (sprzedaży)

Są gwarantowane przez Bankowy
Fundusz Gwarancyjny

Mogą być wcześniej odkupione tylko
jeżeli dopuszczają to warunki emisji

Mogą być przedmiotem zastawu i
obrotu

Niektóre ich rodzaje nie są
gwarantowane przez Bankowy
Fundusz Gwarancyjny*

Lokaty

Bankowe papiery wartościowe

brak gwarancji dotyczy niezdematerializowanych papierów na
okaziciela.

dr Adam Barembruch

Raport bieżący

Data sporządzenia

2012-04-19

Raport bieżący nr

7/2012

Skrócona nazwa emitenta NORDEABP (NORDEA BP SA)

Podstawa prawna

Art. 56 ust. 1 pkt 2 Ustawy o ofercie - informacje bieżące i

okresowe

Treść raportu

Zarząd Nordea Bank Polska SA informuje, że w dniu 19.04.2012 r. w ramach

programu emisji certyfikatów depozytowych, na podstawie umowy zawartej w dniu
20.05.2008 r. została przeprowadzona emisja

50 sztuk certyfikatów depozytowych

zerokuponowych Nordea Bank Polska SA o łącznej wartości nominalnej 25 mln
PLN.

Celem emisji jest finansowanie bieżącej akcji kredytowej.

Wartość nominalna jednego certyfikatu wynosi 500 tys. zł.

Cena emisyjna została ustalona na podstawie stopy 6 M WIBOR powiększonej o
marżę.

Termin zapadalności certyfikatów wynosi sześć miesięcy. Podstawa prawna: § 5
ust. 1 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie
informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów
wartościowych

KRÓTKOTERMINOWE
PAPIERY DŁUŻNE (KPD)

dr Adam Barembruch

Krótkoterminowe papiery dłużne

Papiery komercyjne – (commercial papers), nazywane też
krótkoterminowymi papierami dłużnymi (KPD), to instrumenty finansowe o
terminach zapadalności nie dłuższych niż jeden rok, emitowane przez
podmioty spoza sektora finansowego, głównie przedsiębiorstwa.

Instrument dyskontowy,

Wysoki nominał jednostkowy (min. 50 tys.)

Krótki okres zapadalności (od tygodnia do roku)

W ramach programu emisji są uruchamiane w transzach, przy czym istnieje
możliwość rolowania, czyli wykupu poprzedniej transzy za pomocą środków
z kolejnej transzy

Wady:

Sztywne terminy spłaty poszczególnych transz

Ujawnianie poufnych informacji w memorandum informacyjnym

Ograniczona dostępność

dr Adam Barembruch

Emisja krótkoterminowych papierów
dłużnych

Aspekty pozytywne:

niższy koszt w porównaniu z innymi formami finansowania

szybkość dostępu do środków finansowych

Niedogodności:

sztywne terminy spłaty poszczególnych transz (dokładnie w dniu
wymagalności),

ujawnienie poufnych informacji w memorandum informacyjnym

dostępność emisji krótkoterminowych papierów dłużnych ograniczona
tylko dla dużych wiarygodnych przedsiębiorstw o dobrej kondycji
finansowej

Dla inwestora:

wyższy poziom ryzyka niż w przypadku inwestycji w bony skarbowe

trudności w zbyciu instrumentu przed terminem wykupu na mało
płynnym rynku wtórnym

dr Adam Barembruch

KPD - zestawienie

Nazwa

Bon dłużny
Bon inwestycyjny
(KWIT) Komercyjny weksel inwestycyjno-terminowy
Bon handlowy
Weksel komercyjny

(WOI) weksel obrotowo-inwestycyjny
(WIK) weksel inwestycyjno-komercyjny
commercial paper
KPDP – krótkoterminowy papier dłużny

przedsiębiorstw

Cel emisji

instrument finansowy o charakterze dyskontowym umożliwiający pozyskanie kapitału przez emiteneta

Emitent

przedsiębiorstwo lub instytucja finansowa, a jego emisja jest często gwarantowana i przeprowadzana

przez banki

Cechy

krótkim terminem zapadalności ( nie więcej niż rok )
bardzo wysokimi nominałami ( adresatami emisji są inwestorzy instytucjonalni)
zbywalnością z dyskontem
płynnością gwarantowaną przez organizatorów programu
najczęściej na okaziciela, czasami imienne
relatywnie wysokie ryzyko w porównaniu z innymi instrumentami rynku pieniężnego

Zalety dla emitenta

tańsze źródło pozyskania środków finansowych od kredytu bankowego
pełna swoboda kształtowania programu emisji
przeznaczenie środków na dowolny cel
możliwość pozyskania kapitału długoterminowego dzięki rolowaniu
aspekt marketingowy

Zalety dla organizatora
emisji

przerzucenie ryzyka kredytowego na inwestorów nabywających ten papier
dodatkowy dochód w postaci prowizji za organizowanie emisji

Zalety dla inwestora

rentowność uzależniona od: wiarygodności kredytowej emitenta, rentowności alternatywnych form

inwestycji, sytuacji na rynku finansowym

płynność

dr Adam Barembruch

Formy prawne papierów komercyjnych

Formy prawne papierów komercyjnych (różnorodność formy prawnej KPD
sprawia, że podlegają one różnym ustawom – ustawie o obligacjach,
ustawie Prawo wekslowe oraz ustawie kodeks cywilny):

weksel własny

– bezwarunkowe przyrzeczenie zapłaty sumy wekslowej w

określonym terminie przez wystawcę weksla;

jest on wyłączony spod rygorów publicznego obrotu; stosowanie go wymaga

korzystania z szczegółowych postanowień umów z inwestorami oraz z emitentem;

obligacje krótkoterminowe

– emisja może nastąpić w formie publicznej

subskrypcji bądź prywatnej oferty skierowanej do indywidualnie określonych
adresatów; w praktyce wykorzystywana jest jedynie oferta prywatna;

barierą przy zastosowaniu obligacji jako formy emisji krótkoterminowych papierów
dłużnych jest konieczność uiszczenia 2% opłaty skarbowej od dokonywanego obrotu
obligacjami na rynku wtórnym pomiędzy instytucjami niefinansowymi

emisja według przepisów kodeksu cywilnego

– zobowiązanie emitenta do

spełnienia, w stosunku do aktualnego posiadacza papieru, świadczenia, jakim
jest zwrot określonej nominałem kwoty;

wadą tej formy KPD jest fakt, iż nie zabezpieczają one w pełni interesów inwestorów,
procedura dochodzenia roszczeń jest długotrwała i skomplikowana