Praktyki i sta

ż

e

Młode osoby tu

ż

po zdaniu matury cz

ę

sto zastanawiaj

ą

si

ę

co dalej? Jest to

okres podejmowania wielu decyzji, które zawa

żą

na ich przyszło

ś

ci. Powoli

wkraczaj

ą

w „

ś

wiat dorosłych”, zwi

ą

zany z pierwszym kontaktem z rynkiem pracy,

a cz

ę

sto ich wiedza na ten temat jest niewystarczaj

ą

ca by szybko zaadaptowa

ć

si

ę

do zmian powi

ą

zanych z tym etapem ich

ż

ycia. Wi

ę

kszo

ść

maturzystów wybiera

dalsz

ą

edukacj

ę

, czyli studia. S

ą

przekonani,

ż

e dyplom uko

ń

czenia uczelni wy

ż

szej

zwi

ę

kszy ich szans

ę

na znalezienie dobrej i satysfakcjonuj

ą

cej pracy. Jednak sama

edukacja nie zapewni pracy, cz

ę

sto potrzebne jest równie

ż

minimalne

do

ś

wiadczenie, które mo

ż

na naby

ć

w trakcie praktyk lub sta

ż

y.

Praca wakacyjna, wolontariat, praktyki wszystko to pozwala młodemu

człowiekowi pozna

ć

wymagania stawiane pracownikom przez pracodawc

ę

. Daje to

mo

ż

liwo

ść

skonfrontowania wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci z obowi

ą

zkami zwi

ą

zanymi

z danym zawodem. Takie do

ś

wiadczenie nie tylko umo

ż

liwia sprawdzenie, czy ja

nadaje si

ę

do danej pracy, ale równie

ż

czy dany zawód spełnia moje oczekiwania.

Praktyki

W trakcie roku akademickiego oprócz wykładów i innych zaj

ęć

zwi

ą

zanych

ze studiami młody człowiek powinien podejmowa

ć

te

ż

inne zadania, daj

ą

ce mu

mo

ż

liwo

ść

nabycia do

ś

wiadczenia w jego przyszłym zawodzie. Wi

ę

kszo

ść

uczelni

przewiduje w programach nauczania praktyki pedagogiczne lub zawodowe.

Organizacj

ą

praktyk zajmuj

ą

si

ę

przedstawiciele dziekanatów poszczególnych

wydziałów, a ich program jest

ś

ci

ś

le zwi

ą

zany z charakterystyk

ą

kierunku studiów

i zapisany w regulaminie studiów oraz standardach kształcenia na danym kierunku.

Praktyki pedagogiczne s

ą

obowi

ą

zkowe na specjalizacjach, które umo

ż

liwiaj

ą

dalsz

ą

prac

ę

w systemie o

ś

wiaty. Organizowane s

ą

w ró

ż

nych typach szkół i placówek

o

ś

wiatowych, a obowi

ą

zkowo w tych, do pracy w których absolwent studiów uzyskuje

kwalifikacje. Praktyki zawodowe dla studentów kierunków, na których nie wyst

ę

puje

specjalizacja nauczycielska wygl

ą

daj

ą

troch

ę

inaczej. Praktykant zapoznaj

ą

c si

ę

ze

ś

rodowiskiem pracy jednocze

ś

nie ma mo

ż

liwo

ść

wykorzystania swojej wiedzy

w praktyce. Zadania powierzone praktykantom, cz

ę

sto dotycz

ą

realizacji ró

ż

nych

projektów. Zwłaszcza dla studentów kierunków zwi

ą

zanych z ekonomi

ą

, informatyk

ą

,

czy zarz

ą

dzaniem. Decyzj

ę

dotycz

ą

c

ą

wyboru miejsca praktyk podejmuje student.

Oprócz instytucji i firm, które podpisały umowy z uczelni

ą

mo

ż

liwe jest odbywanie

praktyk w innych firmach, jednak w tym przypadku student jest zobowi

ą

zany do

samodzielnego załatwienia wszelkich formalno

ś

ci. Nale

ż

y pami

ę

ta

ć

,

ż

e praktyki s

ą

zawsze bezpłatne.

Sta

ż

Praktyki s

ą

jedn

ą

z podstawowych form nabywania do

ś

wiadczenia zawodowego,

która jest dost

ę

pna dla wszystkich. Kolejn

ą

mo

ż

liwo

ś

ci

ą

zdobycia do

ś

wiadczenia

zawodowego jest sta

ż

. Jest mo

ż

liwo

ść

z korzystania dwóch form sta

ż

y. Pierwsza -

jest oferowane przez firmy prywatne, które s

ą

nastawione na rozwój i utrwalenie

swojej pozycji na rynku. Drug

ą

form

ą

s

ą

sta

ż

e absolwenckie oferowane przez

powiatowe urz

ę

dy pracy. Obie formy maj

ą

wiele wspólnego, ró

ż

ni

ą

je jednak cho

ć

by

ź

ródła finansowania, czy zakres osób, do których s

ą

adresowane. Sta

ż

e

w prywatnych firmach odbywaj

ą

si

ę

bez skierowania z pa

ń

stwowej instytucji ( urz

ą

d

pracy)

oraz stanowi

ą

interesuj

ą

c

ą

propozycj

ę

dla osób ucz

ą

cych si

ę

, zwłaszcza

studentów. Cz

ę

sto okre

ś

lane s

ą

konkretne granice wiekowe, najcz

ęś

ciej do 26 roku

ż

ycia, ale czasem nawet i do 30 lat. Mo

ż

na je porówna

ć

z praktykami jakie odbywaj

ą

adepci niektórych zawodów, jak lekarze czy pedagodzy. Z punktu widzenia studenta

chodzi bowiem o to, by prócz teoretycznej szkolnej wiedzy, nauczył si

ę

tak

ż

e swojej

przyszłej profesji w praktyce, poznał zasady funkcjonowania firm, wdro

ż

ył si

ę

do

pracy w organizacji. Bardzo wa

ż

nym czynnikiem jest tak

ż

e mo

ż

liwo

ść

zdobycia

do

ś

wiadczenia zawodowego tak przydatnego w konstruowaniu CV w przyszło

ś

ci.

Zazwyczaj studenci przyjmowani s

ą

na okres od jednego do trzech miesi

ę

cy, cz

ę

sto

w dogodnym dla nich okresie wakacji, tak by nie musieli godzi

ć

pracy z nauk

ą

. Dzi

ę

ki

temu pracodawca ma mo

ż

liwo

ść

wypełnienia braków kadrowych zwi

ą

zanych

z okresem letnim. Niew

ą

tpliwie jest to wyj

ą

tkowa szansa stworzona dla młodego

człowieka. Zaanga

ż

owanie i dobra wola z jego strony pozwol

ą

mu sprawdzi

ć

si

ę

,

naby

ć

praktyczne umiej

ę

tno

ś

ci, stopniowo wdra

ż

a

ć

si

ę

do zawodu, zdoby

ć

do

ś

wiadczenie, a czasem nawet zarobi

ć

. Rola sta

ż

ysty w firmie zale

ż

y oczywi

ś

cie

wył

ą

cznie od woli stron zawieraj

ą

cych umow

ę

o sta

ż

oraz bran

ż

y w jakiej działa

firma. Zazwyczaj jednak s

ą

to wszelkiego rodzaju prace pomocnicze. W

ś

ród

głównych zada

ń

znajduje si

ę

zbieranie danych, przygotowywanie projektów,

załatwianie spraw bie

żą

cych, wykonywanie telefonów, archiwizacja. Pracodawca ma

mo

ż

liwo

ść

obserwowania potencjalnego pracownika przez miesi

ą

c lub dłu

ż

ej,

poznaj

ą

c tym samym jego umiej

ę

tno

ś

ci, zaanga

ż

owanie, osobowo

ść

. Decyduj

ą

c si

ę

zatem na zatrudnienie nowej osoby w przyszło

ś

ci nie przyjmuje do pracy autora

najlepszego

listu

motywacyjnego

czy

CV,

lecz

człowieka

bezpo

ś

rednio

sprawdzonego w warunkach bardziej wiarygodnych, ni

ż

poszczególne, nawet

najbardziej profesjonalne etapy rekrutacyjne. Warto te

ż

zauwa

ż

y

ć

,

ż

e zatrudniaj

ą

c

sta

ż

yst

ę

pracodawca zyskuje pracownika, który po tygodniu pracy nie b

ę

dzie

rozczarowany zakresem powierzonych mu obowi

ą

zków czy atmosfer

ą

panuj

ą

c

ą

w

firmie. Decyduj

ą

c si

ę

bowiem na pozostanie, sta

ż

ysta doskonale zna realia, w jakich

przyjdzie mu funkcjonowa

ć

, jest wdro

ż

ony w swoje obowi

ą

zki, wie jakie obowi

ą

zuj

ą

procedury. Pracodawca zdaje sobie spraw

ę

,

ż

e osoba bez

ż

adnego do

ś

wiadczenia

zawodowego b

ę

dzie wymagała wsparcia, dlatego zazwyczaj ustanawia

opiekuna

odpowiedzialnego za wszelkie działania sta

ż

ysty, kieruj

ą

cego jego działaniami

i gotowego do ewentualnej pomocy. W zakresie wynagrodzenia przedsi

ę

biorca ma

w zasadzie pełn

ą

swobod

ę

. Sta

ż

bowiem mo

ż

e odbywa

ć

si

ę

zarówno nieodpłatnie,

jak i odpłatnie w wysoko

ś

ci umówionej przez strony. Kwestia ta tak

ż

e musi by

ć

uregulowana w umowie.

Przy wyborze firmy nie powinno si

ę

kierowa

ć

tym czy jest to wielka korporacja, czy

te

ż

mniejsza firma. Nale

ż

y pami

ę

ta

ć

,

ż

e to wła

ś

nie małe i

ś

rednie przedsi

ę

biorstwa

tworz

ą

najwi

ę

cej miejsc pracy, zatem wi

ę

kszo

ść

osób, które nie zamierzaj

ą

prowadzi

ć

własnej działalno

ś

ci gospodarczej, wła

ś

nie w nich wcze

ś

niej czy pó

ź

niej

znajdzie zatrudnienie. Pracodawcy poszukuj

ą

c sta

ż

ystów, cz

ę

sto nawi

ą

zuj

ą

współprac

ę

z uczelni

ą

. Te ostatnie zazwyczaj bardzo ch

ę

tnie przyjmuj

ą

wszelkie

inicjatywy tego typu, przejmuj

ą

c jednocze

ś

nie na siebie obowi

ą

zki zwi

ą

zane

z naborem ch

ę

tnych i ich wst

ę

pn

ą

selekcj

ą

. Ogłoszenia o naborze pojawiaj

ą

si

ę

cz

ę

sto na tablicach informacyjnych Akademickich Biur Karier lub na stronach

internetowych poszczególnych wydziałów, których studentami pracodawca jest

szczególnie zainteresowany. Oprócz uczelni pracodawcy cz

ę

sto umieszczaj

ą

ogłoszenia w prasie, czy na portalach oferuj

ą

cych ogłoszenia z ofertami pracy.

Szukaj

ą

c informacji o mo

ż

liwo

ś

ciach odbycia sta

ż

u powinno si

ę

te

ż

zwróci

ć

uwag

ę

na ogłaszane przez firmy konkursy, w których nagrod

ą

cz

ę

sto s

ą

wła

ś

nie sta

ż

e,

w trakcie których student ma równie

ż

mo

ż

liwo

ść

porównania swoich mo

ż

liwo

ś

ci

z innymi młodymi lud

ź

mi oraz sprawdzenia si

ę

w rywalizacji, co cz

ę

sto b

ę

dzie miało

miejsce w przyszło

ś

ci, gdy b

ę

dzie szuka

ć

pracy. Istotne jest wykorzystywanie przez

niektóre organizacje dokumentów aplikacyjnych zdobytych dzi

ę

ki tym konkursom

w przyszłych procesach rekrutacyjnych. Cz

ęść

firm korzysta ze zdobytych w ten

sposób CV i listów motywacyjnych, gdy poszukuje nowych pracowników. Udział

w konkursie o sta

ż

, b

ą

d

ź

praktyki jest wi

ę

c szans

ą

na znalezienie pracy.

Sta

ż

absolwencki

Oprócz sta

ż

y organizowanych przez prywatne firmy, mo

ż

liwe jest równie

ż

skorzystanie ze sta

ż

y oferowanych przez powiatowe urz

ę

dy pracy. S

ą

one

skierowane wył

ą

cznie dla absolwentów oraz studentów studiów niestacjonarnych,

zarejestrowanych jako bezrobotni we wła

ś

ciwym dla miejsca zameldowania urz

ę

dzie

pracy. Sta

ż

absolwencki jest to nabywanie umiej

ę

tno

ś

ci praktycznych do

wykonywania pracy przez realizacj

ę

powierzonych zada

ń

w miejscu pracy bez

nawi

ą

zania stosunku pracy z pracodawc

ą

. Mo

ż

e trwa

ć

przez okres nie

przekraczaj

ą

cy 12 miesi

ę

cy, jednak nie krócej ni

ż

3 miesi

ą

ce. Przez ten okres

bezrobotnemu przysługuje stypendium w wysoko

ś

ci 140 % zasiłku dla bezrobotnych

( 791 zł. – stan na 15.07.2009 r.), które wypłaca urz

ą

d pracy ze

ś

rodków Funduszu

Pracy. Sta

ż

absolwencki przeznaczony jest dla bezrobotnych w wieku do 25 roku

ż

ycia oraz bezrobotnych do 27 roku

ż

ycia, którzy posiadaj

ą

status bezrobotnego

absolwenta. Status bezrobotnego absolwenta wygasa z upływem 12 miesi

ę

cy od

dnia uko

ń

czenia szkoły lub nauki. Je

ż

eli wi

ę

c osoba, która uko

ń

czyła szkoł

ę

zarejestruje si

ę

w urz

ę

dzie pracy dopiero po 5 miesi

ą

cach od dnia uko

ń

czenia tej

szkoły, b

ę

dzie posiada

ć

status absolwenta jeszcze tylko przez okres 7 miesi

ę

cy. Sta

ż

odbywa si

ę

na podstawie umowy zawartej przez starost

ę

z pracodawc

ą

, według

programu okre

ś

lonego w umowie. Przy ustalaniu programu sta

ż

u uwzgl

ę

dnia si

ę

predyspozycje

psychofizyczne

i

zdrowotne,

poziom

wykształcenia

oraz

dotychczasowe kwalifikacje zawodowe bezrobotnego. Młody sta

ż

ysta zobowi

ą

zany

jest do przestrzegania ustalonego przez pracodawc

ę

czasu pracy, sumiennego

i starannego wykonywania zada

ń

obj

ę

tych programem sta

ż

u, przestrzegania

przepisów i zasad obowi

ą

zuj

ą

cych w przedsi

ę

biorstwie. Jednym z obowi

ą

zków jest

równie

ż

sporz

ą

dzenie sprawozdania z przebiegu sta

ż

u, w którym nale

ż

y poda

ć

informacje o wykonywanych zadaniach oraz uzyskanych kwalifikacjach lub

umiej

ę

tno

ś

ciach. Nadzór nad odbywaniem sta

ż

u bezrobotnego sprawuje urz

ą

d

pracy.

Pracodawca po zako

ń

czeniu realizacji programu, wydaje opini

ę

zawieraj

ą

c

ą

informacje o zadaniach realizowanych przez bezrobotnego oraz kwalifikacjach lub

umiej

ę

tno

ś

ciach zawodowych pozyskanych w trakcie sta

ż

u. Po zako

ń

czeniu sta

ż

u

bezrobotny otrzymuje za

ś

wiadczenie. Za ka

ż

de 30 dni sta

ż

u przysługuj

ą

dwa dni

urlopu. Za dni wolne sta

ż

ysta równie

ż

otrzymuje stypendium. Osoba bezrobotna,

która z własnej winy nie uko

ń

czy sta

ż

u jest zobowi

ą

zana do zwrotu kosztów

poniesionych przez urz

ą

d pracy oraz zostaje pozbawiony statusu osoby bezrobotnej

na okres 120 dni, w przypadku pierwszego przerwania sta

ż

u, 180 dni je

ś

li jest to

drugi raz i 270 dni w przypadku kolejnego.

Współcze

ś

nie pracodawcy cz

ę

sto oferuj

ą

praktyki i sta

ż

e, w trakcie których

młodzi ludzie s

ą

traktowani jak pozostali pracownicy, a czasy parzenia herbaty

i kserowania ju

ż

min

ę

ły. Odpowiedzialne zadania stawiane studentom i absolwentom

pozwalaj

ą

im si

ę

wykaza

ć

i naby

ć

niezb

ę

dne do

ś

wiadczenie. Wła

ś

nie dlatego nale

ż

y

jak najlepiej wykorzysta

ć

czas studiów i nie ogranicza

ć

si

ę

wył

ą

cznie do nauki,

a najlepsza form

ą

aktywno

ś

ci b

ę

d

ą

wła

ś

nie praktyki lub bardziej odpowiedzialne

sta

ż

e.

Opracowanie:

Paulina Pluchci

ń

ska

Ź

ródła:

1. Zarz

ą

dzenia Rektora nr 2 z dnia 2007-10-08 w sprawie: zawodowych praktyk

studenckich studentów Uniwersytetu Łódzkiego.

http://www.unistudent.pl/index.php/strefa/uchwala,szczegoly,11

– dost

ę

pna 6.04.2009 r.

2. Ustawa Prawo o szkolnictwie wy

ż

szym (Dz. U. z 2005 r. Nr 164, poz.1365)

3. Ustawa

o

promocji

zatrudnienia

i

instytucjach

rynku

pracy

(Dz. U Nr 69 z 2008 r., poz. 415)

4.

http://www.praca.egospodarka.pl

– dost

ę

pna 6.04.2009 r.