UKŁAD POKARMOWY

Część nadprzeponowa

I. Jama ustna (cavum oris)

szpara ustna

podniebienie twarde i miękkie

dno jamy ustnej

język (lingua)

ś

linianki

zęby (dentes)

II. Gardło (pharynx)

III. Przełyk (esophagus)

Część podprzeponowa

IV. śołądek (ventriculus, gaster): wpust, dno żołądka, trzon żołądka, odźwiernik

V. Jelito (intestinum) cienkie: dwunastnica (duodenum), jelito czcze i jelito kręte

VI. Jelito grube: jelito ślepe (cecum) z wyrostkiem robaczkowym (appendix vermiformis), okrężnica

(colon) i odbytnica (rectum)

VII. Gruczoły trawienne: wątroba (hepar) i trzustka (pancreas)

Trawienie:
w jamie ustnej - wstępne trawienie głównie węglowodanów (amylaza ślinowa) i w niewielkim stopniu
tłuszczu mleka (lipaza ślinowa)
w żołądku – wstępne trawienie głównie białek (pepsyna) i w niewielkim stopniu tłuszczów
w jelicie cienkim – dalsze trawienie wszystkiego, tj. węglowodanów, białek, tłuszczów.

Wchłanianie:
jelito cienkie – główne miejsce wchłaniania produktów trawienia

2

Zęby mleczne

Zęby stałe

kostniwo

Miazga

kostniwo

Miazga

Kostniwo

/

Cement

Miazga

Mięśnie języka:
własne (wewnętrzne):

podłużny górny (unosi koniuszek języka) i dolny (opuszcza), poprzeczny (wydłuża) i pionowy
(spłaszcza język)

oraz dochodzące (zewnętrzne).

Brodawki językowe:
nitkowate, grzybowate, okolone i liściaste; 3 ostatnie zawierają kubki smakowe (50-150
chemoreceptorów różnego rodzaju w każdym kubku); brodawki nitkowate i grzybowate – funkcje
mechaniczne


3 pary gruczołów ślinowych (ślinianek):

przyuszne

podżuchwowe

podjęzykowe

Przewody ślinianek uchodzą do jamy ustnej.


Przełyk pośredniczy w przekazywaniu pokarmów z gardła do żołądka, nie zachodzą w nim procesy
wchłaniania ani trawienia.

3

/Od

ź

wiernik

Gruczoły żołądkowe wydzielają:

kwas solny, pepsynogen, śluz żołądkowy

Jednokomórkowe gruczoły wydzielnicze żołądka

wydzielają:

m.in. gastrynę (stymuluje wydzielanie k. solnego

i perystaltykę żołądka)

Trzustka

Wi

ę

zadła

Wrota wątroby:

wchodzą - tętnica wątrobowa, żyła wrotna;

wychodzi – przewód żółciowy