Fizjologiczne i patologiczne
uwarunkowania
hematopoezy
Barbara Ruszkowska
TYPY KOMÓREK MACIERZYSTYCH
•Komórka macierzysta wielopotencjalna
•CFU
-
Colony Forming Unit (jednostki tworzące kolonie):
•CFU-GEMM
(Granulocyt, Erytrocyt, Makrofag, Megakariocyt) -
komórka macierzysta linii mieloidalnej (szpikowej)
•CFU-L Komórki macierzyste linii limfoidalnej - prekursory
limfocytów
•Komórki Krwiotwórcze Ukierunkowane
:
•CFU-E -
komórki rodzicielskie układu erytroblastycznego
•CFU-GM -
komórki rodzicielskie układu granulocytowego i
monocytowo-makrofagowego
•CFU-M -
komórki rodzicielskie układu megakariocytowego
(płytkotwórczego)
•CFU-Eo -
komórki rodzicielskie układu eozynofilowego
•CFU-B -
komórki rodzicielskie układu bazofilowego
HEMATOPOEZA U CZŁOWIEKA
ETAPY ERYTROPOEZY U CZŁOWIEKA
KOMÓRKA PNIA (KKM)
KOMÓRKA MACIERZYSTA MIELOIDALNA
PROERYTROBLAST
ERYTROBLAST ZASADOCHŁONNY
ERYTROBLAST POLICHROMATYCZNY
ERYTROBLAST KWASOCHŁONNY
RETIKULOCYT III-IV
ERYTROCYT
SZP
IK KOSTNY
KR
EW
OBWO
DOW
A
RETIKULOCYT I-II
CFU-E
PROERYTROBLAST
ERYTROBLAST ZASADOCHŁONNY
ERYTROBLAST POLICHROMATYCZNY
ERYTROBLAST KWASOCHŁONNY
RETIKULOCYT
RETIKULOCYTY
ERYTROCYT
ERYTROCYT
WSZYSTKIE STADIA
Proerytroblast
Erytroblast zasadochłonny
Erytroblast polichromatyczny
Erytroblast kwasochłonny
Retikulocyt
(polichromatocyt)
Erytrocyt
SFEROCYTY
Erytrocyty kształtu kulistego o mniejszej średnicy niż prawidłowe erytrocyty,
pozbawione przejaśnienia centralnego i ciemniejsze od normocytów
.
ERYTROCYTY TARCZOWATE
Erytrocyty zawierające ciemno barwiący się środek komórki,
otoczony jasnym pierścieniem cytoplazmy pozbawionej hemoglobiny.
DREPANOCYTY
Erytrocyty silnie wydłużone, w osi długiej często łukowato
wygięte z ostro zakończonym jednym lub dwoma biegunami.
SCHISTOCYTY
Erytrocyty o nieregularnym kształcie (fragmentocyty).
Mieloblast
W
krwi
obwodowej
osób zdrowych nie występuje.
Charakteryzuje
się bardzo dużym, okrągłym lub lekko owalnym
jądrem, wypełniające nieomal całą komórkę, zawierające jedno
lub
więcej jąderek. Chromatyna jest luźno ułożona.
Promielocyt
•
Promielocyt jest większy od mieloblastu, jądro nie różni się od
mieloblastu. Cytoplazma ma zabarwienie jasnoniebieskie lub
lekko różowe z wyraźnymi ziarnistościami zasadochłonnymi.
•
W stanach prawidłowych nie występuje we krwi obwodowej.
Mielocyt
Jest
komórką dużą, jądro również jest duże przybiera
kształt owalny lub fasolowaty. Chromatyna zbita, jądro
jest
położone bardziej obwodowo. Jąderka raczej nie
występują,
nieliczne
ziarnistości
azurochłonne.
Cytoplazma barwi
się lekko kwasochłonnie.
Metamielocyt
•
Metamielocyt nie ulega podziałom, dalszy jej rozwój to
dojrzewanie, pomniejszanie i segmentacja jądra. Jądro ma
wyraźny nerkowaty kształt. Cytoplazma wybarwia się
równomiernie na kolor lekko różowy
Neutrofil z jądrem pałeczkowatym
Fizjologicznie występuje we krwi obwodowej. Jest najmłodszą formą
granulopoezy. Chromatyna jądrowa i cytoplazma przypomina dojrzały
granulocyt. Chromatyna jest zbita. W cytoplazmie barwiącej się lekko na
różowo stwierdza się obecność rozsianych, delikatnych, niebieskawych
ziarnistości.
Granulocyt obojętnochłonny z jądrem
wielosegmentowym (neutrofil)
•
Jest dojrzałą w pełni wykształconą i enzymatycznie wyposażoną
formą komórkową układu granulocytowego. Liczba segmentów
jądra jest różna od 2-5. W cytoplazmie obserwujemy liczne
ziarnistości.
Granulocyt kwasochłonny
(eozynofil)
•
Dojrzała komórka zawiera 20-25 dużych, ziarnistości
kwasochłonnych, nieregularnie rozrzuconych w cytoplazmie.
Granulocyt zasadochłonny
(bazofil)
Charakterystyczną cechą jest obecność w cytoplazmie grubych
ziarnistości metachromatycznych zawierających w większości
heparyną i histaminę. Jest najmniejszą komórką spośród
granulocytów. Chromatyna jest homogenna
MEGAKARIOPOEZA
CFU
– MEG
MEGAKARIOBLAST
PROMEGAKARIOCYT
KRWINKI PŁYTKOWE