„Lecą żurawie” – II wojna inaczej, gatunek, styl, poetyka, ideologia.

- Michaił Kałatozow, 1957

- „Chcieliśmy pokazać ludzi” – Tatiana Samojłowa w imieniu twórców. Twarz aktorki = ludzkie
oblicze odwilży.

- Świetnie odebrany przez ludzi, władzy się nie podobał.

•

Fabuła: Weronika i Borys, są parą kochających się ludzi. Kiedy wybucha wojna Borys wyrusza

na front. Długo nie daje znaku życia. Tymczasem Weronika pod wpływem strachu wywołanego
nalotami oddaje się jego bratu(kuzynowi?) Markowi. Oboje biorą ślub. Nie jest to szczęśliwe
małżeństwo. Weronika czuje się winna w stosunku do Borysa, którego nadal kocha. No a Borys
umarł, postrzelony. Smutek, smutek, smutek.

•

Tytułowe żurawie  obraz lecącego klucza ptaków jako refren, pojawia się na początku i

końcu, jest to taki obraz, który uparcie powraca w myślach i wyobraźni bohaterów, szczególnie
Weroniki  przypomina czasy mi

o

ci spe

nionej.

•

Geometryczna konstrukcja kadru, kamera fizycznie eliminuje z niego ludzkie sylwetki,

szczególnie wtedy, gdy skupia się na emocjach bohaterów  one staj si ich 

wiatem, wykluczając

ich z otoczenia. Ogólnie wysmakowana plastycznie forma, ładne przejścia, powtórzenia motywów
(np. Borys ginie w błocie, potem w błocie brodzi Włodia, który przynosi wieść o jego śmierci)

•

Borys  pójście na wojnę jako jedyna słuszna decyzja (zdjęcie Lenina na biurku)

•

Weronika  skupiona na sobie, na swoim nieszczęściu, zanurzona w rozpaczy kochająca

kobieta, jej zdrada zostaje jej wybaczona i odkupiona, ponieważ po jej stronie jest siła uczucia i
nieszczęścia. Ostatnia scena  w białej sukni, niczym ślubnej, znajduje ona drogę do wspólnoty. Ta
scena jest STRASZNA chociaż cały film cudowny, mówią tam że ważne kto wrócił z wojny, blablabla,
wolna Rosja. Ocaleniem dla Weroniki staje się też uratowanie małego chłopca –też Borysa 

•

film pokazujący wojnę w nietypowy dla kinematografii radzieckiej sposób. Nie ma tu

monumentalnych scen batalistycznych, rozwianych sztandarów i dowódców podejmujących decyzje
ze stoickim spokojem. Kałatozow pokazuje wojnę z całą jej odpychającą ohydą, jako siłę niszczącą
człowieka fizycznie i degradującą moralnie. Większość akcji rozgrywa się na zapleczu frontu na tle
codziennego, morderczego wysiłku ludzi rzuconych w wir wojennej machiny.

•

Historia ludzkiej psychiki

•

Praktycznie uniknięcie treści politycznych (chociaż jest ten Lenin)

Film jest jedynym pełnometrażowym filmem radzieckim, który otrzymał główną nagrodę festiwalu
w Cannes.