Instrukcja do zajęć laboratoryjnych

Java NetBeans

Data: 08.04.2008 r.

Spis treści

1.

WPROWADZENIE ............................................................................................................................................... 2

2.

TWORZENIE PROJEKTU - PODSTAWY ................................................................................................................. 3

3.

TWORZENIE PROJEKTU – PRZYKŁAD Z WŁASNYM PAKIETEM ............................................................................. 9

3.

TWORZENIE GUI – DODAWANIE 2. LICZB ..........................................................................................................18

2

1.

Wprowadzenie

NetBeans jest projektem typu "open source" o coraz większej popularności i stale wzrastającej
społeczności użytkowników. O wielkim sukcesie NetBeans świadczy fakt, że z projektem tym
współpracuje już prawie 100 (znaczących!) firm na całym świecie. Projekt NetBeans został
uruchomiony w czerwcu 2000 roku przez firmę Sun Microsystems będącą od tej pory głównym
jego sponsorem.

Obecnie istnieją dwa główne produkty: NetBeans IDE i NetBeans Platform. Oprócz nich dostępne
są dwa inne, będące rozszerzeniami do IDE: NetBeans Mobility Pack oraz NetBeans Profiler.

NetBeans IDE jest środowiskiem programistycznym (Integrated Development Environment - IDE)
- narzędziem służącym do tworzenia, kompilowania, uruchamiania i testowania programów. Całe
IDE jest napisane w Javie, jednak umożliwia ono również tworzenie programów w innych
językach. Ponadto (oprócz NetBeans Mobility Pack i NetBeans Profiler) dostępna jest duża ilość
modułów rozszerzających jego możliwości. NetBeans IDE jest produktem dostępnym za darmo
oraz bez żadnych ograniczeń co do jego używania.

Dostępna jest również NetBeans Platform - jest to modułowa i łatwo rozszerzalna baza, służąca
jako podstawa do tworzenia dużych aplikacji typu "desktop". Oprócz tego niezależni dostawcy
oprogramowania dostarczają różnego typu wtyczki i rozszerzenia, które łatwo integrują się z
NetBeans Platform i mogą być użyte do tworzenia własnych narzędzi i rozwiązań.

Wszystkie produkty NetBeans są tworzone jako "open source" i dostępne są za darmo zarówno do
komercyjnych jak i niekomercyjnych zastosowań. Kod źródłowy obu produktów dostępny jest na
licencji Common Development and Distribution License (CDDL).

3

2.

Tworzenie projektu - podstawy

Poniżej przedstawiono etapy tworzenia prostego projektu

1.

Uruchom NetBeans IDE

2.

Wybierz File->New Project->Java->JavaApplication->Next

3.

Wpisz nazwę projektu w swoim katalogu roboczym i wciśnij przycisk Finish. Zwróć uwagę na
zaznaczone opcje „Set as Main Project” i „Create Main Class”.

4

4.

Automatycznie zostanie utworzony projekt z różnymi katalogami i plikami. Przejrzyj zawartość
wszystkich katalogów projektu.

5.

Warto również przejrzeć utworzony katalog i pliki korzystając np. z Total Commandera.

5

6.

W edytorze otwórz plik z główną metodą „main”.

7.

W miejsce komentarza „TODO code application logic here” wpisz swój kod, tj. linijkę z kodem:
System.out.println("Hello World!"); . W czasie pisania kodu korzystaj z automatycznych
podpowiedzi tak jak pokazano poniżej. Okno z dostępnymi metodami można wywołać wciskając
klawisze: Ctrl + Spacja (klawisz Ctrl i jednocześnie spacja). Warto zauważyć, że pokazuje się
również krótki opis działania metody.

6

8.

I tak powinno wyglądać ciało metody „main”. Nie zapomnij zapisać projektu.

9.

Teraz możesz przystąpić do kompilacji projektu wybierając z menu Bulid->Build Main Project
lub wciskając przycisk F11.

7

10.

W wyniku kompilacji w okienku „Output” powinny pojawić się komunikaty tak jak poniżej.

11.

Teraz możesz przystąpić do uruchomienia programu wybierając z menu Run->Run Main
Project lub wciskając klawisz F6.

12.

W oknie „Output” pojawi się rezultat działania napisanego programu.

8

13.

Pamiętaj, że automatycznie zostanie utworzony plik o nazwie projektu i rozszerzeniu „jar”. W
tym przypadku jest to plik „HelloWorldApp.jar”. Są to zarchiwizowane wszystkie niezbędne
pliki projektu. Aplikację możesz uruchomić korzystając z linii poleceń i wpisując: java –jar
„HelloWorldApp.jar” .

14.

A teraz samodzielnie utwórz i uruchom nowy, inny prosty projekt..

9

3.

Tworzenie projektu – przykład z własnym pakietem

Opracowano na podstawie materiałów z http://www.netbeans.org/kb/50/index.html.

Tworzenie Projektu

Na początku utworzymy nową bibliotekę klas Java dla klas pomocniczych, których użyjemy później. Następnie

należy utworzyć nową aplikację Java, która będzie stanowić projekt główny. Kiedy projekt MyApp będzie już

gotowy dodamy do jego classpath klasy z MyLib.

Tworzenie Nowej Biblioteki Klas Java

1.

Wybierz File > New Project (Ctrl-Shift-N). W Categories wybierz Java. W Projects wybierz Java Class

Library i naciśnij Next.

2.

W polu Project Name wpisz

MyLib

. Ustaw położenie projektu na dowolny katalog na twoim

komputerze. Od tego momentu będziemy odwoływać się do tego katalogu jako

NetBeans_projects

.

Uwaga: Podana ścieżka powinna wyglądać tak:

/

NetBeans_projects

/MyLib/

3.

Naciśnij Finish. Projekt MyLib zostanie otwarty w oknach zarówno Projects jak i Files.

10

Tworzenie Nowej Aplikacji Java

1.

Wybierz File > New Project. Pod Categories, wybierz Java. Pod Projects, wybierz Java Application i

naciśnij Next.

2.

W polu Project Name wpisz

MyApp

. Upewnij się, że lokalizacja projektu to

NetBeans_projects

.

3.

Wprowadź

acrostic.Main

jako klasę główną.

4.

Upewnij się, że pola Set as Main Project oraz Create Main Class są zaznaczone.

5.

Naciśnij Finish. Projekt MyApp pojawi się w oknie Project a

Main.java

otworzy się w oknie Edytora

Kodu Źródłowego(Source Editor).

11

Konfiguracja Classpath Kompilacji

1.

W oknie Projects, kliknij prawym klawiszem myszy na Libraries dla projektu My App i wybierz Add

Project.

2.

Przejdź do

NetBeans_projects/

i wybierz folder projektu

MyLib

. Project JAR Files pokazuje pliki

JAR, które mogą być dodane do projektu. Zauważ, że plik JAR dla MyLib jest obecny pomimo, że nie

utworzyliśmy jeszcze żadnego pliku JAR. Ten plik JAR zostanie utworzony za pierwszym i każdym

kolejnym razem gdy będziemy budować i uruchamiać projekt MyApp.

12

3.

Kliknij na Add Project JAR Files.

4.

Rozwiń odgałęzienie Libraries. Zauważ, że plik JAR z MyLib jest dodany do classpath projektu MyApp.

Pisanie i Edytowanie Kodu Źródłowego Java

Teraz potrzebujemy utworzyć pakiet Java i dodać metody, których użyjemy przy konstruowaniu naszego

akrostychu, po czym zaimplementujemy metodę

acrostic

w klasie

Main

.

13

Tworzenie Plików oraz Pakietów Klas Java

1.

Kliknij prawym przyciskiem myszy na projekcie MyLib i wybierz New > Java Class. Wpisz

LibClass

jako nazwę nowej klasy, wpisz

org.me.mylib

w polu Package i kliknij Finish.

LibClass.java

zostanie otwarta w oknie Edytora Kodu Źródłowego.

2.

W

LibClass.java

, przejdź do linii pomiędzy deklaracją klasy (

public LibClass() {

) a

konstruktorem (

public class LibClass {

) wpisz albo skopiuj i wklej poniższy kod metody:

3.

public static String acrostic(String[] args) {

4.

StringBuffer b = new StringBuffer();

5.

for (int i = 0; i < args.length; i++) {

6.

if (args[i].length() > i) {

7.

b.append(args[i].charAt(i));

8.

} else {

9.

b.append('?');

10.

}

11.

}

12.

return b.toString();

}

13.

Jeśli wklejony kod jest niepoprawnie sformatowany, naciśnij Ctrl-Shift-F aby przeformatować cały plik.

14.

Naciśnij Ctrl-S, żeby zapisać utworzony plik.

14

Edytowanie Pliku Java

1.

Wybierz zakładkę

Main.java

w Edytorze Kodu Źródłowego. Jeśli nie jest już otwarta, rozwiń MyApp >

acrostics w oknie Projects i kliknij dwa razy

Main.java

.

2.

Usuń z kodu komentarz

// TODO code application logic here

w metodzie

main

i wpisz:

String result = Li

3.

Naciśnij Ctrl-Spacja żeby otworzyć okno automatycznego uzupełniania kodu. IDE oferuje uzupełnianie

kodu dla wszystkich klas znajdujących się w classpath kompilacji projektu. Wybierz

LibClass

(org.me.mylib)

i naciśnij Enter. IDE uzupełnia resztę nazwy klasy ale również automatycznie tworzy

deklarację import dla klasy.

Uwaga: IDE wyświetla również drugie okno nad oknem uzupełniania kodu zwierające Javadoc dla

wybranej klasy lub pakietu. Z uwagi na to, że dla większości pakietów Javadoc nie ma, dopóki nie

podświetli się jakiejś klasy, w oknie będzie widoczna informacja o tym, że "Nie można znaleźć

Javadoc".

4.

W głównej klasie wstaw kropkę po

LibClass

. Okno uzupełniania kodu pojawi się ponownie. Wybierz

metodę

acrostic(String[]args)

i naciśnij Enter. IDE wstawia metodę

acrostic

i polazuje jej

parametry w dymku podpowiedzi.

5.

Naciśnij jeszcze raz Ctrl-Spacja żeby wyświetlić okno uzupełniania kodu, wybierz

args

i naciśnij Enter.

6.

Wstaw średnik. Zauważ, że jest on wstawiany po prawym nawiasie pomimo, iż punkt w którym został

wstawiony jest jeszcze wewnątrz nawiasów. Ostatecznie linijka kodu będzie wyglądać tak:

String result = LibClass.acrostic(args);

7.

Naciśnij Enter, żeby przejść do nowej linii. Wpisz

sout

i naciśnij spację. Skrót

sout

zostaje

automatycznie zamieniony na

System.out.println("");

z kursorem między cudzysłowami. Wpisz

Result =

między cudzysłowami i

+ result

za drugim cudzysłowem. W rezultacie powinniśmy

otrzymać:

System.out.println("Result = " + result);

15

8.

Naciśnij Ctrl-S żeby zapisać zmiany.

Kompilacja i Uruchamianie Projektu

W tym momencie należy ustawić argumenty uruchomieniowe aplikacji i klasy main, żeby można było projekt

uruchomić. Zwrócimy również uwagę na narzędzia czyszczące kod oraz budowania i generowania dokumentacji

Javadoc.

Ustawianie Argumentów Uruchomieniowych

1.

Kliknij prawym klawiszem na MyApp w oknie projektu, wybierz Properties i kliknij na Run po lewej

stronie okna dialogowego. Zauważ, że klasa główna jest już ustawiona jako

acrostic.Main

.

2.

Wpisz

However we all feel zealous

w polu Arguments i kliknij OK.

Uruchamianie Głównego Projektu

1.

Wybierz Run > Run Main Project (F6) z menu Run. Kliknij dwukrotnie na oknie Output, żeby je

zmaksymalizować by móc widzieć całość wyjścia. Zauważ, że Ant najpierw tworzy

MyLib.jar

, a

dopiero później przy jego użyciu kompiluje MyApp. Na końcu wypisuje wyjście programu,

Result =

Hello

(jest to akrostych wyrażenia podanego programowi jako argument uruchomieniowy).

16

2.

Wybierz okno Files i rozwiń folder projektu MyApp. Zbudowane pliki znajdują się w folderze

build

.

3.

Naciśnij F6, żeby uruchomić program. Nie ma potrzeby kompilować niczego od nowa, a program

zostaje uruchomiony.

Czyszczenie i Budowanie Projektu

1.

Wybierz Build > Clean and Build Main Project (Shift-F11). Podczas tego procesu oba projekty, MyLib i

MyApp, są czyszczone i ponownie budowane.

2.

Kliknij prawym przyciskiem myszy na projekt MyLib w oknie Projects i wybierz Clean Project. Tym

razem wyczyszczony zostanie jedynie projekt MyLib.

Budowanie Pojedynczego Projektu

1.

Kliknij prawym przyciskiem na MyLib w oknie Projects.

2.

Wybierz z menu kontekstowego Build Project.

Generowanie Javadoc

1.

Wybierz projekt MyLib.

2.

W głównym menu IDE kliknij Build > Generate Javadoc for Project "MyLib".

IDE wyświetli wyjście Javadoc w oknie Output, a przeglądarka internetowa zostanie otwarta

wyświetlając Javadoc.

Testowanie i Debugowanie Projektu

Teraz używając JUnit utworzymy i uruchomimy dla naszego projektu test, a następnie uruchomimy go w

debugerze IDE, żeby sprawdzić czy program nie zawiera błędów.

Tworzenie Testów JUnit

1.

Kliknij prawym przyciskiem na

LibClass.java

w oknie Projects i wybierz Tools >Create JUnit Tests

(Ctrl-Shift-U). Kliknij OK aby uruchomić test z ustawieniami domyślnymi. IDE tworzy pakiet

org.me.mylib

oraz plik

LibClassTest.java

w pakiecie Test Packages.

17

2.

W

LibClassTest.java

, usuń ciało metody

testAcrostic

i wpisz albo wklej w to miejsce poniższy

kod:

3.

System.err.println("Running testAcrostic...");

4.

String result = LibClass.acrostic(new String[]

5.

{"fnord", "polly", "tropism"});

assertEquals("Correct value", "foo", result);

6.

Zapisz plik naciskając Ctrl-S.

Uruchamianie Testów JUnit

1.

Zaznacz projektu MyLib i wybierz z menu IDE: Run > Test "MyLib" (Alt-F6). W oknie Output pojawia się

zakładka

MyLib (test)

. Testy JUnit są kompilowane i uruchamiane. Dane na wyjściu testu JUnit

wskazują, że program przeszedł go pomyślnie.

2.

Zamiast testować od razu cały projekt, można również przeprowadzić test oddzielnie dla pojedynczego

pliku. Wybierz zakładkę

LibClass.java

w Edytorze Kodu Źródłowego i z menu IDE wybierz: Run >

Run File > Test "LibClass.java".

Debugowanie Projektu

1.

W pliku

LibClass.java

, przejdź do metody

acrostic

i ustaw kursor gdziekolwiek w kodzie

b.append(args[i].charAt(i));

. Naciśnij teraz Ctrl-F8 aby ustawić w tym miejscu breakpoint.

2.

Wybierz Run > Debug Main Project (F5). IDE otwiera okna debugowania i uruchamia program do chwili

dojścia do ustawionego wcześniej breakpointa.

3.

Wybierz okno Local Variables i rozwiń

args

. Tablica łańcuchów literowych zawiera tekst wprowadzony

wcześniej jako argument uruchomieniowy programu.

4.

Kliknij Step Into (F7) w pasku narzędziowym żeby program został wykonany do końca i zobacz jak

tworzony jest akrostych.

W momencie kiedy program kończy działanie, okna debugera zamykają się.

18

3.

Tworzenie GUI – dodawanie 2. liczb

Exercise 1: Creating a Project

The first step is to create an IDE project for the application that we are going to develop. We will name our

project NumberAddition.

1.

Choose File > New Project. Alternatively, you can click the New Project icon in the IDE toolbar.

2.

In the Categories pane, select the Java node. In the Projects pane, choose Java Application. Click Next.

3.

Type

NumberAddition

in the Project Name field and specify a path e.g. in your home directory as the

project location.

4.

Ensure that the Set as Main Project checkbox is selected. Deselect the Create Main Class checkbox if it

is selected.

5.

Click Finish.

Exercise 2: Building the Front End

To proceed with building our interface, we need to create a Java container within which we will place the other

required GUI components. In this step we'll create a container using the

JFrame

component. We will place the

container in a new package, which will appear within the Source Packages node.

Create a JFrame container

1.

In the Projects window, right-click the NumberAddition node and choose New > JFrame Form.

2.

Enter NumberAdditionUI as the class name.

3.

Enter

my.numberaddition

as the package.

4.

Click Finish.

19

The IDE creates the

NumberAdditionUI

form and the

NumberAdditionUI

class within the

NumberAddition

application, and opens the

NumberAdditionUI

form in the GUI Builder. The

my.NumberAddition

package replaces the default package.

Adding Components: Making the Front End

Next we will use the Palette to populate our application's front end with a JPanel (Panel). Then we will add

three JLabels, three JTextFields, and three JButtons.

If you do not see the Palette window in the upper right corner of the IDE, choose Windows >

Palette.

1.

Start by selecting a JPanel from the Palette and drop it onto the JFrame.

2.

While the JPanel is highlighted, go to the Properties window and click the ellipsis (...) button next to

Border to choose a border style.

3.

In the Border dialog, select TitledBorder from the list, and type in

Number Addition

in the Title field.

Click OK to save the changes and exit the dialog.

20

4.

You should now see an empty titled JFrame that says Number Addition like in the screenshot. Look at

the screenshot and add three JLabels, three JTextFields and three JButtons as you see above.

Renaming the Components

In this step we are going to rename the display text of the components that were just added to the JFrame.

1.

Double-click

jLabel1

and change the text property to

First Number

2.

Double-click

jLabel2

and change the text to

Second Number

3.

Double-click

jLabel3

and change the text to

Result

4.

Double-click

jTextField1

and remove the sample text in the text field. You may have to resize the

jTextField1

to its original size. Repeat this step for

jTextField2

and

jTextField3

.

5.

Double-click

jButton1

and rename it

Clear

.

6.

Double-click

jButton2

and rename it

Add

.

21

7.

Double-click

jButton3

and rename it

Exit

.

Your Finished GUI should now look like the following screenshot:

Exercise 3: Adding Functionality

In this exercise we are going to give functionality to the Add, Clear, and Exit buttons. The

jTextField1

and

jTextField2

boxes will be used for user input and

jTextField3

for program output - what we are creating

is a very simple calculator. Let's begin.

Making the Exit Button Work

In order to give function to the buttons, we have to assign an event handler to each to respond to events. In

our case we want to know when the button is pressed, either by mouse click or via keyboard. So we will use

ActionListener responding to ActionEvent.

1.

Right click the Exit button. From the pop-up menu choose Events > Action > ActionPerformed. Note

that the menu contains many more events you can respond to! When you select the actionPerformed

event, the IDE will automatically add an ActionListener to the Exit button and generate a handler

method for handling the listener's actionPerformed method.

2.

The IDE will open up the Source Code window and scroll to where you implement the action you want

the button to do when the button is pressed (either by mouse click or via keyboard). Your Source Code

window should contain the following lines:

3.

private void jButton3ActionPerformed(java.awt.event.ActionEvent evt) {

4.

//TODO: Add your handling code here:

}

22

5.

We are now going to add code for what we want the Exit Button to do. You will have to type

System.exit(0); to the above code, replacing the TODO line. Your finished Exit button code should look

like this:

Making the Clear Button Work

1.

Click the Design tab at the top of your work area to go back to the Form Design

2.

Right click the Clear button (

jButton1

). From the pop-up menu select Events > Action >

actionPerformed.

3.

We are going to have the Clear button erase all text from the jTextFields. To do this, you will add some

code like above. Your finished source code should look like this:

4.

private void jButton1ActionPerformed(java.awt.event.ActionEvent evt){

5.

jTextField1.setText("");

6.

jTextField2.setText("");

7.

jTextField3.setText("");

}

The above code changes the text in all three of our JTextFields to nothing, in essence it is overwriting the

existing Text with a blank.

Making the Add Button Work

The Add button will perform three actions.

1.

It is going to accept user input from

jTextField1

and

jTextField2

and convert the input from a

type String to a float.

2.

It will then perform addition of the two numbers and finally,

3.

it will convert the sum to a type String and place it in

jTextField3

.

Lets get started!

1.

Click the Design tab at the top of your work area to go back to the Form Design.

2.

Right-click the Add button (

jButton3

). From the pop-up menu, select Events > Action >

actionPerformed

3.

We are going to add some code to have our Add button work. The finished source code shall look like

this:

4.

private void jButton2ActionPerformed(java.awt.event.ActionEvent evt){

5.

// First we define float variables.

6.

float num1, num2, result;

7.

// We have to parse the text to a type float.

23

8.

num1 = Float.parseFloat(jTextField1.getText());

9.

num2 = Float.parseFloat(jTextField2.getText());

10.

// Now we can perform the addition.

11.

result = num1+num2;

12.

// We will now pass the value of result to jTextField3.

13.

// At the same time, we are going to

14.

// change the value of result from a float to a string.

15.

jTextField3.setText(String.valueOf(result));

}

Our program is now complete we can now build and run it to see it in action.

Exercise 4: Running the Program

The final step is to build and run the program.

1.

Choose Build > Build Main Project.

2.

When the Build output is finished, choose Run > Run Main Project

3.

If you get a window informing you that Project NumberAddition does not have a main class set, then

you should select my.NumberAddition.NumberAdditionUI as the main class in the same window and

click the OK button.

4.

Your created program is now running.

In this tutorial you learned how you hook up functionality to GUI components with the NetBeans GUI Builder.

Zadania

1.

Rozszerz możliwości powyższego projektu o funkcje odejmowania,

mnożenia i dzielenia.

2.

Zaprojektuj prosty kalkulator (przyciski: 0-9, +, -, *,/, =, okno z

wynikiem).