1

Architektura sieciowa systemu Windows

Windows NT wygl

ą

da podobnie jak Windows9x, co znacznie upraszcza prace przeci

ę

tnemu

u

ż

ytkownikowi systemów. System ten ró

ż

ni si

ę

całkowicie od swoich 16-bitowych kuzynów.

Wewn

ę

trzn

ą

budow

ą

bardziej przypomina systemy z rodziny UNIX ni

ż

poprzednie produkty

Microsoftu.

Architektura Windows NT

W Windows NT istnieje wyra

ź

ny podział systemu na cz

ęś

ci pracuj

ą

ce w trybie:

•

j

ą

dra systemu

•

trybie u

ż

ytkownika

W trybie j

ą

dra pracuje:

•

mikroj

ą

dro

•

moduły zarz

ą

dzaj

ą

ce zasobami maszyny

•

moduły zarz

ą

dzaj

ą

ce zasobami systemu, czyli tzw. usługi systemowe

Najwa

ż

niejszym elementem systemu Windows NT jest mikroj

ą

dro. Mikroj

ą

dro jest odpowiedzialne za:

•

przeł

ą

czanie zada

ń

•

przekazywanie komunikatów

•

synchronizacj

ę

zada

ń

•

za synchronizacj

ę

procesorów (je

ś

li maszyna jest wieloprocesorowa).

J

ą

dro komunikuje si

ę

ze sprz

ę

tem za pomoc

ą

specjalnej warstwy, zwanej warstw

ą

abstrakcji

sprz

ę

towej (HAL, Hardware Abstraction Layer). Warstwa ta uniezale

ż

nia kod mikroj

ą

dra oraz

sterowników od sprz

ę

tu, na którym system pracuje (np. sterownik karty sieciowej, komunikuj

ą

cy si

ę

ze

sprz

ę

tem za pomoc

ą

HAL b

ę

dzie tak samo działa

ć

na PC, jak na maszynie wyposa

ż

onej np. w

procesor Alpha, MIPS czy Power PC).

Z usług mikroj

ą

dra korzystaj

ą

pozostałe moduły j

ą

dra, takie jak:

•

I/O Manager (wej

ś

cie/wyj

ś

cie, obsługa urz

ą

dze

ń

)

•

Object Manager (zarz

ą

dzanie obiektami takimi jak: pliki, katalogi, porty, procesy itd.)

•

Process Manager – zarz

ą

dzanie procesami i w

ą

tkami)

•

Local Procedure Call Facility (komunikacja mi

ę

dzy modułami)

•

Virtual Memory Manager (zarz

ą

dzenie pami

ę

ci

ą

).

W Windows NT zastosowano obiektowe podej

ś

cie do obsługi zasobów systemowych. Wszystkie

elementy systemu (procesy, pliki, urz

ą

dzenia, porty itd.) s

ą

zarz

ą

dzane przez Object Manager, który

udost

ę

pnia hierarchiczn

ą

struktur

ę

podobn

ą

do drzewa katalogów. Ka

ż

dy obiekt w systemie ma swoj

ą

nazw

ę

i znajduje si

ę

w tej strukturze, co ułatwia aplikacjom korzystanie z obiektów. Widziane przez

u

ż

ytkownika dyski s

ą

równie

ż

cz

ęś

ci

ą

tej struktury.

Windows NT, podobnie jak 95, jest w stanie obsługiwa

ć

ró

ż

ne systemy plików. Moduły obsługuj

ą

ce

nowe systemy plików mo

ż

na instalowa

ć

w trakcie eksploatacji systemu. Wraz z systemem

opracowano specjalny system plików zwany NTFS. W pierwszych implementacjach systemu
przewidziano równie

ż

obsług

ę

naprawd

ę

profesjonalnego systemu plików – HPFS stosowanego w

uniksowych serwerach HP. Niestety, w pó

ź

niejszych wersjach NT zrezygnowano z HPFS,

pozostawiaj

ą

c jedynie NTFS jako alternatyw

ę

– wywodz

ą

cego si

ę

jeszcze z czasów 9-bitowego CPM

– systemu FAT. W porównaniu z FAT system NTFS wprowadza wiele udogodnie

ń

– długie nazwy,

małe (512-bajtowe) klastry, co pozwala zaoszcz

ę

dzi

ć

miejsce na twardym dysku, nowoczesny system

praw dost

ę

pu oparty na listach kontroli dost

ę

pu oraz mo

ż

liwo

ść

kompresowania plików „w locie”, co

tak

ż

e umo

ż

liwia zaoszcz

ę

dzenie przestrzeni dyskowej.

2

NT to typowo sieciowy system operacyjny. Pracuje niezale

ż

nie od topologii sieci w sieciach peer-to

peer i klient-serwer. Ma udogodnienia do zarz

ą

dzania sieci

ą

. Sieciowe cz

ęś

ci systemu NT obejmuj

ą

transport danych, komunikacje mi

ę

dzyprocesow

ą

, wspólne u

ż

ytkowanie plików przez sie

ć

oraz

mo

ż

liwo

ść

wysyłania zada

ń

drukowania do odległych drukarek. System ten zawiera wiele protokołów

sieciowych. System NT implementuje protokoły transportowe w postaci modułów steruj

ą

cych. Mo

ż

na

je tez dynamicznie usuwa

ć

.

S

ą

to:

•

SMB (server message block) p. bloku komunikatów serwera

•

NetBIOS – podstawowy sieciowy system we-wy, b

ę

d

ą

cy interfejsem abstrakcji sprz

ę

tu

•

NetBEUI – rozszerzony interfejs u

ż

ytkownika

3

•

Komplet protokołów stosu TCT/IP w tym SNMP i DHCP

•

PPTP tunelowy protokół point -to- point

•

Protokoły systemu Novell NetWare (IPX, SPX)

•

DLC – protokół sterowania ł

ą

czem danych

•

AppleTalk protokol.

•

Domain (podział na domeny) grupa maszyn usługowych o wspólnej gospodarce adresowej,
stosuj

ą

cych wspólne zasady bezpiecze

ń

stwa itp.