PODSTAWOWE TECHNIKI STOSOWANE W SOCJOTERAPII
[opracowanie: Bożena Wołoszyn]
W pracy socjoterapeutycznej stosowane są różne metody pracy z grupą. Metody te dają możliwość
uruchomienia wielu różnych czynników powodujących zmianę trudnych zachowań i nieprawidłowych
sądów poznawczych dzieci. Do metod tych należy m.in.:
Psychodrama
– po pierwsze, metoda ta opierając się na kontakcie słownym, daje możliwość
modelowania właściwego sposobu porozumiewania się, a po drugie – umożliwia (i to jest istotą
psychodramy) przeżycie danej sytuacji (odegranie roli) w warunkach symulacyjnych; pozwala na
poznawanie i trenowanie nowych ról, nabywanie umiejętności porozumiewania się i współdziałania z
innymi. Udział w psychodramie umożliwia przede wszystkim zmianę relacji JA – INNI. Ponadto
członkowie grupy o podobnych problemach mogą doświadczyć katharsis (odreagowania
emocjonalnego).
Terapia przez zabawę – zabawy wykorzystywane są do uczenia dzieci nowych umiejętności np.
nowych sposobów zaspokajania swoich potrzeb. W trakcie zabawy dochodzi do odreagowania wielu
emocji w bezpiecznej sytuacji. Zabawa pełni zatem (prócz innych) funkcje terapeutyczne –
oczyszczające.
Arteterapia – sztukę w terapii dzieci wykorzystuje się na różne sposoby.
Istotne jest to, że w trakcie prowadzenia terapii opartej na literaturze, muzyce, plastyce czy tańcu
wyzwalają się nieuświadomione konflikty, których świadomie dzieci nie potrafią nazwać. Dużą rolę
odgrywa tu rysunek, który jest nie tylko środkiem ekspresji (dzieci tworząc swoje prace ujawniają
tłumione emocje i wewnętrzne konflikty), ale też materiałem do analizy dla terapeuty. Rysunek ma
szczególne znaczenie w przypadku dzieci, które nie chcą lub nie mogą wyrazić werbalnie swoich
doznań i odczuć (dzieci zahamowane, stawiające opór lub mające problem z kontrolowaniem własnych
emocji). Rysowanie sprzyja również budowaniu relacji w grupie (wspomaga komunikację) oraz
budowaniu poczucia wspólnoty.
Dialog terapeutyczny – to najczęściej stosowana technika socjoterapeutyczna. Warunkiem
stosowania dialogu jest więź emocjonalna łącząca socjoterapeutę z dzieckiem, poczucie
bezpieczeństwa i zaufanie, a to jest możliwe dzięki stosowaniu przez osobę prowadzącą grupę zasad
takich jak: zasada afirmacji, zasada bliskiego kontaktu i zasada otwartości.
Wymienione techniki pozwalają na wystąpienie wielu czynników inicjujących zmiany
nieprzystosowawczych schematów zachowania, opartych na treściach urazowych, a przede wszystkim
zmiany w ustosunkowaniu do samego siebie.
Źródła:
Tryjarska, B. (2000). Psychoterapia grupowa. W: L. Grzesiuk (red.)
, Psychoterapia. Szkoły, zjawiska, techniki i specyficzne
problemy (s. 211 – 245). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Strzemieczny, J. (1988). Zajęcia socjoterapeutyczne dla dzieci w wieku szkolnym. W: J. Strzemieczny (red.),
Zajęcia
socjoterapeutyczne (s. 5 - 51). Warszawa: Polskie Towarzystwo Psychologiczne. Ośrodek Rozwoju Umiejętności
Wychowawczych.
© Fabryka Projektów Społecznych
www.fundacjafps.pl