112.Widzenie fotopowe i skotopowe
Widzenie fotopowe, widzenie dzienne —
termin oznaczaj
ą
cy prac
ę
ludzkiego narz
ą
du
wzroku w warunkach normalnych, czyli przy
ilo
ś
ci
ś
wiatła wystarczaj
ą
cej do pełnego
wykorzystania mozliwo
ś
ci zmysłu wzroku. W
praktyce widzenie fotopowe dotyczy
przewa
ż
aj
ą
cej wi
ę
kszo
ś
ci sytuacji, w których
pracuje ludzkie oko. W rozpoznawaniu
bod
ź
ców
ś
wietlnych bior
ą
wówczas udział
wył
ą
cznie czopki (receptory umo
ż
liwiaj
ą
ce
widzenie barwne), nie bior
ą
natomiast udziału
pr
ę
ciki (receptory rozpoznaj
ą
ce róznice
nat
ę
zenia
ś
wiatła tylko w niemal zupełnej
ciemno
ś
ci, robi
ą
ce to monochromatycznie). W
miar
ę
spadku nat
ę
zenia o
ś
wietlenia otoczenia,
widzenie fotopowe przechodzi w faz
ę
przej
ś
ciow
ą
zwan
ą
widzeniem mezopowym
(cz
ęś
ciowa utrata postrzegania barw), by
wreszcie osi
ą
gn
ąć
minimalny stan pracy
ludzkiego oka zwany widzeniem skotopowym
(
ś
wiat w skali szaro
ś
ci).
Widzenie skotopowe, widzenie nocne –
termin oznaczaj
ą
cy prac
ę
ludzkiego narz
ą
du
wzroku w warunkach skrajnie niekorzystnych,
czyli przy znikomej ilo
ś
ci
ś
wiatła. W odbieraniu
bod
ź
ców
ś
wietlnych bior
ą
wtedy udział
wył
ą
cznie pr
ę
ciki, natomiast czopki s
ą
zupełnie nieaktywne. Podczas widzenia
skotopowego człowiek widzi
ś
wiat pozbawiony
barw, czyli np. taki jak na czarno-białym filmie.
Mo
ż
liwe jest wtedy wył
ą
cznie rozró
ż
nianie
stopnia jasno
ś
ci elementów otoczenia, a i to
przy niewielkiej gradacji tych stopni, a przy
okazji znacznie spada rozdzielczo
ść
oka na
rozpoznawanie szczegółów obrazu i nie
wyst
ę
puje przy tym zjawisko szczególnie
wysokiej rozdzielczo
ś
ci obrazu w
ś
rodku pola
widzenia, za które odpowiada plamka
ż
ółta
(składaj
ą
ca si
ę
wył
ą
cznie z czopków).