PRZEGŁOS
1. Język polski jest językiem fleksyjnym i różne koocówki fleksyjne powodują, że temat
rzeczowników może się kooczyd na spółgłoskę twardą lub miękką tym samym w
jednych formach są warunki do przegłosu a w innych niema i powstaje alternacja
Lato – leto
Lato – lete
Mara – mere
2. Przyczyną tych alternacji jest proces przegłosu
Ziolo – ziele, – kiedy sa warunki do przegłosu e przechodzi w o, jeśli niema tych warunkow
zachodzi alternacja
3. Wyraz poziomka jest przykładem nieregularnego przegłosu ziemia
4. Piotr i Pietrze – z łacioskiego petre. Zapożyczenie forma odziedziczona (kontynuacja
formy starszej)
5. Wiatr-wietrze brak wyrównania analogicznego, bo było nieregularne
Wiadro-wiadrze wyrównanie analogiczne ma na celu wyrównanie tematów
fleksyjnych w obrębie całego paradygmatu
6. Nie ma „o” ruchomego w polszczyźnie, tylko w wyrazach osioł- osła, kozioł-kozła jest
to tzw fałszywy przegłos (e pochodzenia jerowego nie ulegało przegłosowi – dzionek,
pionek, wioska, piosnka)
7. Przed –ny, -nik był jer miękki, który blokował zajście przegłosu, miękczył
poprzedzającą spółgłoskę
8. Wyraz ten został bezpośrednio zapozyczony od staroczeskiego kostel
9. Ponieważ w tych wyrazach e było pochodzenia jerowego więc nie ulegało
przegłosowi
10. Ponieważ bogurodzica notuje formy sprzed przegłosu
11. Legenda o św. Aleksym utrwala formy regularne bez przegłosu
Żenie – nie ma warunków do przegłosu
Żonie – efekt wyrównania analogicznego
12. Wiośnie, sianie – nie ma alternacji, wynik wyrównania analogicznego
13. Piana-pianie, sioło-siole to wyrównania analogiczne, ponieważ były nieregularne, w
wiatr-wietrze brak takiego wyrównania
14. Formant –nik, jer miękki blokował zajście przegłosu
15. Formant –ny i jer miekki blokował zajście przegłosu
16. Kozieł-kozioł, nie ma o ruchomego w polszczyźnie – pyt. 6
17. Wyrównanie analogiczne do formy jezioro jednak w rzeczowniku brak wyrównania
18. Perd rozwinął się dwojako, bo w rzecz. Przód zaszedł regularny przegłos, zaśw
przyimku przed był uzależniony od tego, co stało po przyimku, w rezultacie w
przyimkach utrwaliły się formy bez przegłosu
19. Na czele – nie ma warunków do przegłosu, forma regularna odziedziczona, na czole –
zachodzi przegłos, efekt wyrównania analogicznego
20. Lato – Lacie, Obiad- Obiadzie, Miara-Miarze