Test

a

Modernistyczna sztuka

Test podsumowujący rozdział IV

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Imię i nazwisko

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

Data

Klasa

1. Czytaj uważnie tekst i zadania.
2. W zadaniach 1., 3., 6., 7. oraz 13. znajdują się cztery odpowiedzi A, B, C, D.
Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie
odpowiedzi.
3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem.
4. Rozwiązania zadań 2., 4., 5., od 8. do 12. oraz od 14. do 19. zapisz czytelnie i
starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj.
5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskać za właściwą
odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 38 punktów.


Tekst do zadań od 1. do 8.

Jan Majda
Literatura a plastyka
Fragment książki „Okresy literackie”

Teoretycy i twórcy programów Młodej Polski rzadziej operowali w swych

dyskusjach pojęciami oznaczającymi poszczególne dziedziny artystyczne, jak
malarstwo, literatura, rzeźba, muzyka itp., najczęściej dominował termin sztuka. Nie
był to fakt przypadkowy, sztuka w tym okresie wzmogła swoją ekspansję

1

na wiele

zjawisk życia, a także na różne dziedziny działalności umysłowej i artystycznej
człowieka. [...]

W sztukach plastycznych, analogicznie jak w literaturze, dominował nurt

narodowy w całym bogactwie różnorakich objawów. [...]

Oprócz stylów historycznych za podstawę nowej architektury narodowej

przyjęto również motywy budownictwa ludowego. Niezwykłą karierę zrobił wtedy
styl zakopiański. Jego twórca i żarliwy propagator, Stanisław Witkiewicz, w serii
publikacji dowodził, iż drewniane budownictwo na Podhalu zachowało cechy stylu,
który dawniej istniał na obszarze całego kraju. Jego relikty

2

rozwinął potem w

zaprojektowanych przez siebie budowlach, wznoszonych w Zakopanem i w różnych
regionach kraju. Miały one być wzorami dla narodowej architektury; w tym stylu
chciano wystawić domy w całym podzielonym kraju, aby dzięki temu wyodrębnić
się kulturowo także w dziedzinie budownictwa. Problem upowszechnienia sztuki
góralskiej jako sztuki ogólnopolskiej stał się niebawem politycznym hasłem,
mającym na celu skonsolidowanie

3

narodu i odrodzenie jego kultury. Objąć ono

miało wielorakie dziedziny, bo oprócz budownictwa – różne rodzaje sztuki
stosowanej. [...]

Witkiewicz zainicjował w Zakopanem duży ruch wśród inteligencji i

artystów, którego celem było dążenie do stworzenia solidnych podstaw dla rodzimej
sztuki stosowanej. Sam zaprojektował, wykorzystując motywy góralskie,
kilkadziesiąt wzorów różnych przedmiotów, począwszy od łyżek, serwisu
porcelanowego, mebli, a na fortepianach i ołtarzach skończywszy. Ten wielki
podhalański kierunek w dziedzinie architektury i sztuki jest zjawiskiem kulturowym

paralelnym

4

do tatrzańskiej szkoły w literaturze. Ale nie tylko, bo w okresie

impresjonizmu i symbolizmu razem z architektami i pisarzami rozpoczęli inwazję na
Tatry także malarze. Malowali w tym czasie pod Giewontem pejzaże i górali tacy
artyści, jak Wojciech Kossak, Leon Wyczółkowski, Teodor Axentowicz, Jacek
Malczewski, Włodzimierz Tetmajer, Jan Rembowski, Władysław Ślewiński,
Władysław Skoczylas, Jan Stanisławski.

Witkiewiczowskie hasło stworzenia rodzimej sztuki użytkowej podjął potem

Wyspiański, projektując – za przykładem propagatora góralszczyzny – zespoły mebli
i różnych artystycznych przedmiotów, lecz już opierając się na motywach
krakowskich, a nawet wawelskich. Obaj artyści realizowali romantyczną koncepcję
Norwida wyrażoną w Promethidionie, że rozwój sztuki należy łączyć z codziennym
życiem ludzi, z ich pracą, w trakcie której staje się ona czynnikiem normującym ich
czyny. Chcieli ponadto rzemiosło i przemysł uczynić sojusznikiem sztuki w tym
celu, by piękno, dzięki masowemu wytwarzaniu przedmiotów artystycznych, stało
się dostępne każdemu człowiekowi.

1

Ekspansja – rozprzestrzenianie się czegoś.

2

Relikt – coś, co pochodzi z minionej epoki i przetrwało do dziś w niezmienionej

formie.

3

Skonsolidowanie – zjednoczenie.

4

Paralelny – trwający jednocześnie z czymś innym, równoległy.

1. W Młodej Polsce termin sztuka 1 p.
A. nie był związany z architekturą.
B. rozciągnął się na różne dziedziny działalności umysłowej i artystycznej
człowieka.
C. został zawężony tylko do sztuk plastycznych.
D. był synonimem wyłącznie literatury.

2. Dokończ zdanie. 1 p.

Nurt narodowy w sztuce nawiązywał do kultury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Twórcą stylu zakopiańskiego był 1 p.
A. Wojciech Kossak.
B. Kazimierz Przerwa-Tetmajer.
C. Stanisław Witkiewicz.
D. Jan Kasprowicz.

4. Na podstawie tekstu wyjaśnij wyrażenie sztuka użytkowa.

1 p.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Wymień dwa cele, które przyświecały upowszechnianiu sztuki góralskiej jako
sztuki użytkowej.

2 p.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Określenie tatrzańska szkoła w literaturze oznacza, że 1 p.
A. wielu pisarzy wywodziło się z Podhala.
B. w Zakopanem utworzono szkołę dla przyszłych literatów.
C. górale pouczali twórców literatury, jak mają pisać.
D. literatura często podejmowała tematykę tatrzańską.

7. Udostępniając społeczeństwu piękne przedmioty sztuki użytkowej, artyści
nawiązywali do koncepcji

1 p.

A. barokowej.
B. oświeceniowej.
C. romantycznej.
D. pozytywistycznej.

8. Nazwij rodzaj pierwszego zdania tekstu „Literatura a plastyka”. 1 p.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Podaj przykład młodopolskiego utworu związanego z Tatrami. Zapisz jego tytuł
oraz imię i nazwisko autora. 1 p.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10. Podkreśl wypowiedzenie zgodne z prawdą.

1 p.

Pejzaż to obraz przedstawiający krajobraz.
Jacek Malczewski był poetą.

11. Ułóż z podanych liter nazwę stylu popularnego w sztuce modernistycznej i
wyjaśnij, czym się charakteryzował. 2 p.

J, E, S, A, C, E, S

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

12. Wymień dwa słowniki, w których można znaleźć definicję słowa synestezja. 1 p.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13. Symbolem nazywamy

1 p.

A. motyw lub zespół motywów w dziele literackim mający oprócz sensu dosłownego
znaczenie ukryte.
B. ślad pozostawiony przez coś.
C. postać lub fabułę mającą poza znaczeniem dosłownym ściśle określony sens
przenośny.
D. ruch ręki towarzyszący mowie, podkreślający treść wypowiedzi lub ją
zastępujący.

14. Połącz imiona i nazwiska artystów z kierunkami w sztuce, których byli
przedstawicielami.

2 p.

Claude Monet -

Alfons Mucha -

Józef Mehoffer -

Stanisław Wyspiański -

Edgar Degas -

Auguste Renoir -

Paul Gauguin -

- impresjonizm

- symbolizm

- secesja

15. Do podanych wyrażeń dopisz po trzy skojarzenia odnoszące się do sztuki lub
komercji.

2 p.

- galeria sztuki – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

- galeria handlowa – . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

16. Wymień trzy zagrożenia związane z korzystaniem z internetu. 3 p.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

17. Wyjaśnij, czym jest netykieta. 1 p.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

18. Ułóż trzy zasady właściwego zachowania się w sieci komputerowej. 2 p.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

19. Napisz wypracowanie na temat: Dlaczego warto promować sztukę narodową?
Twoja praca nie powinna być krótsza niż piętnaście linijek.

13 p.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Karta odpowiedzi

Numer

zadania

1.

3.

6.

7.

13.

Odpowiedzi

A

A

A

A

A

B

B

B

B

B

C

C

C

C

C

D

D

D

D

D