Archiwista dokumentów elektronicznych
(
441401
)
Pracownicy biurowi
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Archiwista dokumentów elektronicznych (441401)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-141-9 (141)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach ................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................
4
2. Opis zawodu ...............................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie.............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
8
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Gromadzenie dokumentów elektronicznych w systemie
teleinformatycznym Kz1 .................................................. 10
3.2. Kształtowanie zasobu archiwalnego Kz2 ........................ 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 13
5. Słownik ....................................................................................... 14
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
441401 Archiwista dokumentów elektronicznych
Grupa wielka 4 – Pracownicy biurowi (w Mi
ę
dzynarodowej Klasyfika-
cji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 4).
Grupa elementarna 4414 – Technicy archiwi
ś
ci i pokrewni (w Mi
ę
-
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada
grupie 4415 Filing and copying clerks).
.
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja N. Działalno
ść
w zakresie usług administrowania i działal-
no
ść
wspieraj
ą
ca, Dział 82 - Działalno
ść
zwi
ą
zana z administracyj-
n
ą
obsług
ą
biura i pozostała działalno
ść
wspomagaj
ą
ca prowa-
dzenie działalno
ś
ci gospodarczej, Grupa 82.1. Działalno
ść
zwi
ą
za-
na administracyjn
ą
obsług
ą
biura, wł
ą
czaj
ą
c działalno
ść
wspoma-
gaj
ą
c
ą
.
Sekcja R. Działalno
ść
zwi
ą
zana z kultur
ą
, rozrywk
ą
i rekreacj
ą
,
Dział 91. Działalno
ść
bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostała
działalno
ść
zwi
ą
zana z kultur
ą
, Grupa 91.0. Działalno
ść
bibliotek,
archiwów, muzeów oraz pozostała działalno
ść
zwi
ą
zana z kultur
ą
.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe)
oraz głównie wyników bada
ń
analitycznych na 15 stanowiskach pracy
w 9 przedsi
ę
biorstwach (du
ż
e – 4,
ś
rednie – 3, małe − 2, w tym admini-
stracyjne − 6, inne − 3), przeprowadzonych w marcu i kwietniu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Sylwia Nowakowska – ekspert niezale
ż
ny, Polskie Towarzystwo
Ekonomiczne w Olsztynie,
•
Hanna Krajewska – Polska Akademia Nauk – Archiwum w War-
szawie,
•
Anna Nakielska – Urz
ą
d Marszałkowski Województwa Warmi
ń
-
sko-Mazurskiego w Olsztynie,
5
•
Maria Góralczyk – ekspert niezale
ż
ny, współpracownik Krajowe-
go O
ś
rodka Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej
w Warszawie.
Ewaluatorzy:
•
Andrzej Dolat – BRE Centrum Operacji sp. z o.o. w Aleksandro-
wie Łódzkim,
•
Elwira Betka – Wy
ż
sza Szkoła Humanistyczno-Teologiczna
w Brzegu.
Recenzenci:
•
Marta Adamska – Archiwum Pa
ń
stwowe w Olsztynie,
•
Izabela Gass – Grudzi
ą
dzka Szkoła Wy
ż
sza w Grudzi
ą
dzu.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Bo
ż
ena Wrzeszcz-Zwada (przewodnicz
ą
ca) – przedstawiciel pra-
codawców, Urz
ą
d Marszałkowski Województwa Warmi
ń
sko-
-Mazurskiego w Olsztynie,
•
Maciej Jasi
ń
ski – przedstawiciel pracodawców, Urz
ą
d m. st. War-
szawy,
•
Bogdan Grzybowski – Ogólnopolskie Porozumienie Zwi
ą
zków
Zawodowych w Warszawie,
•
Marcin Gabriel – Zwi
ą
zek Pracodawców Warszawy i Mazowsza
w Warszawie.
Data zatwierdzenia:
•
08.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Archiwista dokumentów elektronicznych gromadzi, ewidencjonuje,
zabezpiecza, brakuje i udost
ę
pnia dokumenty cyfrowe.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Archiwista dokumentów elektronicznych jest zawodem o charakte-
rze usługowym. Celem pracy archiwisty dokumentów elektronicznych
jest przejmowanie, przechowywanie i zabezpieczanie dokumentów
elektronicznych oraz kontrola i zarz
ą
dzanie zestawionymi logicznie
informacjami, powi
ą
zanymi z dokumentami elektronicznymi. Praca
polega na przejmowaniu dokumentów z dowolnego no
ś
nika i wprowa-
dzaniu do systemu teleinformatycznego, a tak
ż
e na przejmowaniu do-
kumentów w systemie dokumentacji elektronicznej na stan archiwum
zakładowego. Archiwista dokumentów elektronicznych odpowiednio
kwalifikuje i klasyfikuje dokumenty, a nast
ę
pnie zapisuje w strukturze
umo
ż
liwiaj
ą
cej wyodr
ę
bnienie tre
ś
ci dokumentu w dowolnym czasie.
Do jego obowi
ą
zków nale
ż
y brakowanie, sortowanie i wyszukiwanie
dokumentów elektronicznych w systemie funkcjonuj
ą
cym w danej insty-
tucji, udost
ę
pnianie dokumentacji w tym: robienie kwerend, wykonywa-
nie kopii oraz po
ś
wiadczanie ich. Archiwista dokumentów elektronicz-
nych odpowiedzialny jest za wła
ś
ciwe zabezpieczenie trwało
ś
ci doku-
mentacji elektronicznej.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy archiwisty dokumentów elektronicznych s
ą
archiwa
pa
ń
stwowe, wydzielone, zakładowe, instytucji naukowych, ko
ś
cielne
lub prywatne. Mo
ż
liwe jest równie
ż
zatrudnienie w przedsi
ę
biorstwach
porz
ą
dkuj
ą
cych akta na zlecenie instytucji lub osób prywatnych. Archi-
wum składa si
ę
z pomieszcze
ń
biurowych oraz pomieszcze
ń
, w których
gromadzone s
ą
dokumenty. Ze wzgl
ę
du na rodzaj gromadzonej doku-
mentacji w pomieszczeniach powinna panowa
ć
stała okre
ś
lona tempe-
ratura i wilgotno
ść
oraz nieskazitelna czysto
ść
. W pomieszczeniach
biurowych mog
ą
wyst
ę
powa
ć
uci
ąż
liwe warunki pracy, np. kilkugodzin-
na praca w pozycji siedz
ą
cej na stanowisku z komputerem co powodu-
je zagro
ż
enia dla zdrowia wynikaj
ą
ce m.in. z przeci
ąż
enia układu mi
ę
-
ś
niowo-szkieletowego i wzroku. Z tego wzgl
ę
du wa
ż
ne jest organizo-
7
wanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami i przepisami BHP, ergo-
nomii, ochrony ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska. Praca przebiega w syste-
mie jednozmianowym, ale zdarzaj
ą
si
ę
przypadki pracy w systemie
trzyzmianowym. Praca ma charakter rutynowy i monotonny. Archiwista
obsługuje komputer oraz inne urz
ą
dzenia biurowe, np. skaner, drukar-
k
ę
, kserokopiark
ę
, bindownic
ę
.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Wykonywanie zawodu archiwisty dokumentów elektronicznych wy-
maga umiej
ę
tno
ś
ci organizacji pracy, komunikatywno
ś
ci i cierpliwo
ś
ci.
Bardzo wa
ż
na jest odpowiedzialno
ść
i zaanga
ż
owanie w wypełnianie
powierzonych obowi
ą
zków, by nie dopu
ś
ci
ć
do trwałego uszkodzenia
lub całkowitego zniszczenia dokumentów. Archiwista dokumentów elek-
tronicznych powinien cechowa
ć
si
ę
dokładno
ś
ci
ą
, systematyczno
ś
ci
ą
,
wytrwało
ś
ci
ą
oraz dbało
ś
ci
ą
o czysto
ść
i porz
ą
dek. Specyfika zawodu
wymaga umiej
ę
tno
ś
ci pracy w zespole oraz organizacji pracy własnej
i samokształcenia. Ze wzgl
ę
du na wielogodzinne prace przy kompute-
rze przeciwwskazaniem mog
ą
by
ć
schorzenia kr
ę
gosłupa oraz słaby
wzrok. Istnieje mo
ż
liwo
ść
zatrudnienia osób niepełnosprawnych z wył
ą
-
czeniem osób z niepełnosprawno
ś
ci
ą
intelektualn
ą
oraz z dysfunkcjami
narz
ą
du ruchu uniemo
ż
liwiaj
ą
cymi wykonywanie zada
ń
archiwisty.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Do podj
ę
cia pracy w zawodzie archiwisty dokumentów elektronicz-
nych najcz
ęś
ciej wymagane jest wykształcenie
ś
rednie ogólne. Praco-
dawcy zatrudniaj
ą
na stanowisku archiwisty dokumentów elektronicz-
nych absolwentów kursów kancelaryjno-archiwalnych I i II stopnia.
Mo
ż
liwe jest równie
ż
przyuczenie na stanowisku pracy i zdobywanie
do
ś
wiadczenia w trakcie pracy. Pracodawcy powierzaj
ą
te
ż
obowi
ą
zki
archiwisty dokumentów elektronicznych osobom posiadaj
ą
cym do-
ś
wiadczenie na stanowiskach administracyjno-kancelaryjnych, które
przeszły szkolenie praktyczne (przyuczenie) z obsługi systemu telein-
formatycznego stanowi
ą
cego archiwum zakładowe. W przypadku za-
bezpieczania dokumentacji tajnej, niejawnej lub poufnej pracownik musi
posiada
ć
odpowiednie upowa
ż
nienia. Archiwista dokumentów elektro-
nicznych powinien bra
ć
udział w szkoleniach organizowanych w przed-
si
ę
biorstwie, przez stowarzyszenia i inne organizacje bran
ż
owe oraz
producentów systemów teleinformatycznych.
8
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Pracodawcy ch
ę
tnie zatrudniaj
ą
do pracy w zawodzie archiwisty do-
kumentów elektronicznych osoby posiadaj
ą
ce zawód 441403 Technik
archiwista. Niezb
ę
dne kompetencje zawodowe uzyskuje si
ę
na kursach
kancelaryjno-archiwalnych. Mo
ż
liwe jest kontynuowanie nauki na stu-
diach wy
ż
szych I i II stopnia o kierunku archiwistyka lub historia ze
specjalizacj
ą
archiwistyka. Wiedz
ę
i umiej
ę
tno
ś
ci w zakresie archiwi-
zowania dokumentacji elektronicznej oraz jej udost
ę
pniania daj
ą
tak
ż
e
studia podyplomowe ze specjalizacj
ą
archiwizacji dokumentacji elek-
tronicznej. Posiadaj
ą
c umiej
ę
tno
ś
ci zwi
ą
zane z zawodem archiwisty
dokumentów elektronicznych mo
ż
na tak
ż
e pracowa
ć
w archiwach zaj-
muj
ą
cych si
ę
dokumentacj
ą
papierow
ą
, m.in. na stanowiskach: asy-
stent archiwalny, asystent informacji naukowej, archiwista, archiwista
zakładowy. Kompetencje w zakresie opracowywania fotografii, nagra
ń
czy filmów umo
ż
liwiaj
ą
prac
ę
w telewizji, radiu czy redakcjach praso-
wych.
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Przejmowanie w formie elektronicznej, z poszczególnych komó-
rek organizacyjnych, dokumentacji spraw zako
ń
czonych (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z2.
Przenoszenie dokumentacji papierowej na no
ś
nik elektroniczny
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z3.
Kwalifikowanie i klasyfikowanie dokumentacji elektronicznej (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z4.
Obsługiwanie systemu teleinformatycznego pełni
ą
cego funkcj
ę
archiwum zakładowego oraz urz
ą
dze
ń
biurowych (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz1, KzS).
Z5.
Brakowanie dokumentacji niearchiwalnej z systemu teleinforma-
tycznego oraz prowadzenie ewidencji usuni
ę
tych dokumentów
elektronicznych (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z6.
Przekazywanie dokumentów elektronicznych do Archiwum Pa
ń
-
stwowego (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z7.
Udost
ę
pnianie archiwaliów w celach naukowych, popularyzacji oraz
jako dowodów prawnych (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z8.
Usuwanie dokumentacji z systemu teleinformatycznego w przy-
padku wznowienia sprawy w komórce organizacyjnej (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
9
Z9.
Doradzanie komórkom organizacyjnym w zakresie wła
ś
ciwego
post
ę
powania z dokumentacj
ą
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz2,
KzS).
Z10. Prowadzenie dokumentacji archiwum (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz1, Kz2, KzS).
Z11. Organizowanie stanowiska pracy, w tym przestrzeganie zasad
BHP, ergonomii oraz ochrony ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Gromadzenie dokumentów elektronicznych w systemie telein-
formatycznym (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z3,
Z4, Z8, Z10, Z11).
Kz2 – Kształtowanie zasobu archiwalnego (potrzebne do wykonywania
zada
ń
: Z5, Z6, Z7, Z8, Z9, Z10, Z11).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1÷
Z11).
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 4
wła
ś
ciwym dla wykształcenia
ś
redniego w Europejskiej i Polskiej Ramie
Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania zawo-
du w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 4 i jej odpo-
wiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód archiwisty dokumentów elektronicznych:
1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie: poszerzony zbiór podstawowych
faktów umiarkowanie zło
ż
onych poj
ęć
i teorii w zawodzie archiwisty
dokumentów elektronicznych oraz fakty i umiarkowanie zło
ż
one po-
j
ę
cia, teorie i zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy nimi w zakresie prowadzonej dzia-
łalno
ś
ci administracyjno-biurowej;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: potrafi wykonywa
ć
niezbyt zło
ż
one zada-
nia, w cz
ęś
ci bez instrukcji, cz
ę
sto w zmiennych warunkach oraz
rozwi
ą
zywa
ć
niezbyt proste, w pewnej cz
ęś
ci nietypowe problemy,
dotycz
ą
ce planowania i koordynacji procesów administracyjnych
w zmiennych warunkach, uczy
ć
si
ę
samodzielnie w zorganizowanej
grupie, odbiera
ć
zło
ż
one wypowiedzi, tworzy
ć
niezbyt zło
ż
one wy-
powiedzi i oraz formułowa
ć
i odbiera
ć
proste wypowiedzi w j
ę
zyku
obcym.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z8, Z10, Z11 wyma-
ga posiadania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Gromadzenie dokumentów elektronicznych
w systemie teleinformatycznym Kz1
Wiedza – zna i rozumie poszerzony
zbiór faktów, umiarkowanie zło
ż
o-
nych poj
ęć
i teorii zwi
ą
zanych
z gromadzeniem dokumentów elek-
tronicznych w systemie teleinforma-
tycznym, w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska
i ergonomii w zakresie groma-
dzenia dokumentów elektro-
nicznych w systemie teleinfor-
matycznym;
−
instrukcj
ę
kancelaryjn
ą
i jedno-
lity rzeczowy wykaz akt;
−
kryteria kwalifikacji archiwalnej;
−
kategorie archiwalne i okresy
przechowywania dokumentów;
−
zasady obiegu dokumentów
w archiwum;
−
obsług
ę
systemu teleinforma-
tycznego spełniaj
ą
cego funkcje
archiwum;
−
standardy metadanych doku-
mentów elektronicznych;
−
zasady digitalizacji materiałów
archiwalnych;
−
wymagania techniczne forma-
tów zapisu i informatycznych
no
ś
ników danych, na których
utrwalono materiały archiwalne
przekazywane do Archiwum
Pa
ń
stwowego.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
zło
ż
one zadania zwi
ą
zane z gro-
madzeniem dokumentów elektro-
nicznych w systemie teleinforma-
tycznym, w cz
ęś
ci bez instrukcji,
w cz
ęś
ciowo zmiennych warun-
kach, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska w zakresie
gromadzenia dokumentów elek-
tronicznych w systemie telein-
formatycznym;
−
posługiwa
ć
si
ę
instrukcj
ą
kan-
celaryjn
ą
;
−
opracowywa
ć
instrukcj
ę
kance-
laryjn
ą
;
−
klasyfikowa
ć
dokumenty na
podstawie wykazów akt;
−
dzieli
ć
dokumentacj
ę
archiwal-
n
ą
według ró
ż
nych kryteriów;
−
rozró
ż
nia
ć
kategorie archiwalne;
−
ewidencjonowa
ć
przyjmowania
dokumentacji elektronicznej;
−
obsługiwa
ć
komputerowe bazy
danych;
−
okre
ś
la
ć
niezb
ę
dne elementy
struktury dokumentów elektro-
nicznych (metadane);
−
wykonywa
ć
digitalizacj
ę
mate-
riałów archiwalnych ró
ż
nymi
technikami;
11
−
zapisywa
ć
dokumenty przeka-
zywane do Archiwum Pa
ń
-
stwowego w sposób uporz
ą
d-
kowany, w okre
ś
lonej struktu-
rze i na odpowiednim no
ś
niku;
−
przygotowa
ć
spisy zdawczo-
-odbiorcze;
−
porz
ą
dkowa
ć
dokumenty niear-
chiwalne ze wzgl
ę
du na okres
ich przechowywania.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z5, Z6, Z7, Z8, Z9, Z10, Z11 wyma-
ga posiadania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Kształtowanie zasobu archiwalnego Kz2
Wiedza – zna i rozumie posze-
rzony zbiór faktów, umiarkowanie
zło
ż
onych poj
ęć
i teorii zwi
ą
za-
nych z kształtowaniem zasobu
archiwalnego, w szczególno
ś
ci
zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska
i ergonomii w zakresie kształ-
towania zasobu archiwalnego;
−
zasady i przepisy brakowania
dokumentacji niearchiwalnej;
−
zasady i przepisy przekazywa-
nia dokumentów elektronicz-
nych do Archiwum Pa
ń
stwo-
wego;
−
metody przeprowadzania kwe-
rend archiwalnych;
−
zasady organizacji i post
ę
po-
wania z dokumentacj
ą
elektro-
niczn
ą
.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
zło
ż
one zadania zwi
ą
zane z kształ-
towaniem zasobu archiwalnego,
w cz
ęś
ci bez instrukcji, w cz
ęś
ciowo
zmiennych warunkach, w szczegól-
no
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów BHP, ochrony ppo
ż
., er-
gonomii, ochrony
ś
rodowiska
w zakresie kształtowania za-
sobu archiwalnego;
−
ocenia
ć
przydatno
ść
dokumen-
tacji elektronicznej do celów
praktycznych i oddziela
ć
do-
kumentacj
ę
nieprzydatn
ą
;
−
przestrzega
ć
zasad niszczenia
dokumentacji
niearchiwalnej
w sposób wła
ś
ciwy dla danej
technologii zapisu;
−
wypełnia
ć
protokoły
oceny
dokumentacji
niearchiwalnej
oraz spisy dokumentacji niear-
chiwalnej przeznaczonej do
zniszczenia;
−
wyszukiwa
ć
informacje archi-
walne, udost
ę
pnia
ć
oraz udzie-
la
ć
informacji;
12
−
sporz
ą
dza
ć
odpisy i wypisy
z dokumentów
ź
ródłowych;
−
udziela
ć
konsultacji dotycz
ą
-
cych przygotowania i przeka-
zywania dokumentacji do ar-
chiwum;
−
tworzy
ć
warunki do przecho-
wywania wszystkich rodzajów
materiałów archiwalnych.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za gromadzenie dokumentów elektronicz-
nych w systemie teleinformatycznym oraz kształtowanie zasobu ar-
chiwalnego,
−
dostosowuje zachowanie do okoliczno
ś
ci,
−
pracuje autonomicznie i współdziała w zorganizowanych warunkach
pracy,
−
ocenia swoje działania oraz działania wykonywane w ramach
współpracy zespołowej w zakresie pracy archiwum i przyjmuje od-
powiedzialno
ść
za ich skutki.
13
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu archiwisty do-
kumentów elektronicznych przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 441401 Archiwista
dokumentów elektronicznych
14
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.