Otoczenie podatkowe i postawy przedsiębiorców wobec niego

WSTĘP (POJĘCIE PODATKU ITD.)
1.Pojęcie podatku
Podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie
pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy o
ordynacji podatkowej z dnia 29 sierpnia 1997 r.

2. Elementy konstrukcyjne podatku
Podatek składa się z czterech podstawowych, niezbędnych dla utworzenia podatku elementów
konstrukcyjnych:

-podmiotu- jednostka życia społecznego, z którą prawo wiąże obowiązek podatkowy
-przedmiotu- sytuacja faktyczna lub prawna z którą prawo wiąże obowiązek podatkowy
-podstawy opodatkowania- wysokość wynagrodzenia
-stawek podatkowych

3. Cechy podatków



publicznoprawny charakter - jest nałożony przez państwo (podmiot nadrzędny) na

określonych podatników (podmiot podrzędny). Obowiązek podatkowy może powstać
jedynie na podstawie ustawy.



nieodpłatny charakter - płacący podatek nie uzyskuje w zamian żadnego
świadczenia wzajemnego. Pomaga to odróżnić podatek od opłaty.



przymusowość- państwo za pośrednictwem organów dysponujących władzą
publiczną, może wyegzekwować płacenie podatku w przypadku uchylania się przez
podatników od dobrowolnego wypełnienia ciążących na nich w tym zakresie
obowiązków.



bezzwrotny charakter- uiszczony prawidłowo podatek nie podlega zwrotowi.



pieniężny charakter- podatek jest wyznaczany, obliczany i pobierany w walucie
obecnie obowiązującej w kraju.

4. Podział podatków
Podatki dzielą się na bezpośrednie i pośrednie.
Podatki bezpośrednie: nałożone na dochód lub majątek podatnika, np. podatek dochodowy,
gruntowy, spadkowy.
Podatki pośrednie: nakładane na przedmiot spożycia, np. VAT, ostatecznie płaci konsument.

CZĘŚC ZASADNICZA

5. Otoczenie podatkowe przedsiębiorstwa
Realizacji podatków oraz prawne konsekwencje ich występowania powodują określone skutki
ekonomiczne takie jak: zmniejszenie majątku przedsiębiorcy, a ich niespełnienie wiąże się z
przymusową egzekucją. Podatki traktowane są przez przedsiębiorcę jako parametry
ekonomiczne, elementy otoczenia ekonomicznego firmy. Ich oddziaływanie zależy jednak od

indywidualnej sytuacji podatnika, wyznaczonej zakresem oddziaływania otoczenia
podatkowego.
Analiza podatku i innych obciążeń obowiązkowych oraz systemu podatkowego (otoczenia
podatkowego) stanowi podstawę dla określenia na czym polegają problemy przedsiębiorcy
związanie z wszelkim opodatkowaniem, jakie pojawiają się zagrożenia oraz jakie są
możliwości minimalizacji ciężaru podatkowego i ryzyka podatkowego, które stanowią cele
zarządzania podatkami.

6. Płaszczyzny otoczenia podatkowego
Prawidłowo wykonana przez przedsiębiorcę analiza otoczenia podatkowego uwzględnia nie
tylko poszczególne obciążenia, ale również sposób funkcjonowania całego systemu obciążeń
(daty, terminy płatności). Na potrzeby zarządzania można wyróżnić cztery płaszczyzny
otoczenia podatkowego:



normatywną,



organizacyjną,



ekonomiczną,



psychologiczną.

W płaszczyźnie normatywnej otoczenie podatkowe jest rozumiane jako system prawa
podatkowego lub szerzej daninowego. Z punktu widzenia działalności przedsiębiorstwa
podstawowe znaczenie ma autonomia, odrębność (czasami wręcz oderwanie) prawa
podatkowego od rzeczywistości gospodarczej. Autonomia ta wyraża się stosowaniem pojęć
właściwych tylko dla podatków, pojęć które odbiegają, często znacząco, od
„niepodatkowych” definicji tych samych przedmiotów lub zdarzeń (np. definicja samochodu
ciężarowego w podatku VAT). W systemie podatkowym ignoruje się często rzeczywistość
gospodarczą oraz zdrowy rozsądek, co może prowadzić do absurdalnych sytuacji (raz jeszcze
definicja samochodu ciężarowego w podatku VAT). Specyfika podatkowego ujęcia
rzeczywistości może mieć istotne znaczenie dla działalności wielu przedsiębiorstw (np.
wpływ zmian w podatku VAT na sprzedaż nowych samochodów w Polsce po 1 maja 2005r.).
Abstrahując od przyczyn stosowania i oceny „specyficznych” konstrukcji podatkowych,
należy je uwzględnić w zarządzaniu podatkami.

Analiza otoczenia podatkowego na płaszczyźnie normatywnej prowadzi również do wniosku,
że działania ustawodawcy podatkowego skutkują dodatkowym ryzykiem prowadzenia
działalności gospodarczej, gdyż często prowadzą one do wprowadzenia skomplikowanych,
niespójnych, nieprzemyślanych i sprzecznych przepisów podatkowych w sytuacji, gdy
możliwe jest ich uniknięcie przy zachowaniu odpowiedniej staranności. Należy jednak
przyznać, że ryzyko podatkowe wynika również z natury regulacji prawnej, której cechą jest
praktyczna niemożność precyzyjnego sformułowania obowiązku podatkowego. Obowiązek
podatkowy w wielu sytuacjach nigdy nie zostanie precyzyjnie określony, co w praktyce
oznacza trudności z jego realizacją oraz stanowi potencjalne źródło sporu z organami
podatkowymi (jak również furtkę dla poszukiwania i stosowania obejść przepisów na korzyść
przedsiębiorców wyposażonych w armię świetne wyszkolonych prawników). Prowadzi to do
określonych trudności przy ustalaniu celów podatkowych i sposobów ich realizacji.

Wynikająca z naturalnych ograniczeń częsta niemożność precyzyjnego określenia obowiązku
podatkowego skutkuje koniecznością rozstrzygania sporów przez odpowiednie instytucje.
Instytucje te tworzą płaszczyznę organizacyjną otoczenia podatkowego. Waga tej płaszczyzny
wynika z faktu, że sposób funkcjonowania tych instytucji stwarza określone warunki i efekty
dla działalności gospodarczej przedsiębiorstwa. Kształt i rodzaj działań w ramach zarządzania
podatkami zależą w znacznym stopniu od przewidywalności i terminowości zachowań
ustawodawcy, organów podatkowych oraz sądownictwa. Strategia podatkowa
zdeterminowana jest między innymi takimi czynnikami jak: sposób wprowadzenia nowych
przepisów przez ustawodawcę (np. problem vacatio legis), stosowane interpretacje i
odpowiedzialność organów podatkowych (np. problem jednolitych interpretacji),
terminowość i jednolitość w rozstrzyganiu sporów przez sądownictwo (np. problem
jednolitości orzeczeń w takich samych sprawach). Ostatecznie więc sposób działania
instytucji systemu podatkowego wyznacza pole dla zarządzania podatkami w
przedsiębiorstwie.

Płaszczyzna ekonomiczna otoczenia podatkowego dotyczy skali pobrania z majątku
podatnika. Wielkość ciężaru podatkowego wyznaczona jest przez wydatki podatkowe, które
obejmują nie tylko płatności poszczególnych podatków i parapodatków, ale również wydatki
związane z ponoszenie kosztów ewidencji i rozliczeń oraz ograniczania ryzyka podatkowego.
Wysokie — w postrzeganiu przez przedsiębiorcę — wydatki podatkowe stanowią dodatkową
motywację w zarządzaniu podatkami. Wysoki ciężar podatkowy skłania również podatnika do
podjęcia działań ryzykownych, a często nawet nielegalnych, byle tylko uniknąć płacenia
nadmiernych sum. W warunkach znacznych obciążeń podatkowych strategia podatkowa
przyjmuje kształt bardziej agresywny, natomiast przy niższych obciążeniach — formę raczej
zachowawczą. Na płaszczyźnie ekonomicznej należy ponadto zauważyć, że zastosowanie
instrumentów podatkowych (np. przyśpieszonej amortyzacji) dla zmniejszenie płatności
podatkowych powinno być poprzedzone rachunkiem ekonomicznym. Korzyści są bowiem
często tylko potencjalne, a ich realizacja zależy od spełnienia szeregu warunków, w tym
ekonomicznych (np. wykazywanie odpowiednio wysokiego dochodu).

Płaszczyzna psychologiczna otoczenia podatkowego oznacza konieczność uwzględnienia
specyficznego oddziaływania podatków na podatników (co często słychać na korytarzach
urzędów instytucji podatkowych oraz na chodniku pod budynkami tych instytucji).
Oddziaływanie psychologiczne ma dwa wymiary:



po pierwsze, podatnicy, w tym przedsiębiorcy, zachowują się często wobec systemu
podatkowego w sposób nieracjonalny, dążąc za wszelką cenę do zmniejszenia
płatności podatkowych, co może prowadzić do nieuzasadnionego wzrostu ryzyka
działalności oraz odbywa się kosztem innych celów przedsiębiorstwa; w efekcie takie
działanie staje się nieopłacalne,



po drugie, konstrukcje podatkowe zawierają bardzo często pozorne ulgi i
udogodnienia, które stosowane mniej lub bardziej świadomie przez ustawodawcę mają
stworzyć „wrażenie” wspierania przez system podatkowy rozwoju gospodarczego, a
przez to tworzenie właściwego klimatu dla prowadzenia działalności gospodarczej.

Psychologiczne oddziaływanie dotyczy głównie małych przedsiębiorców, którzy nie są w
stanie dokonać ekonomicznej oceny ulg i udogodnień (np. kredyt podatkowy lub podatkowa
grupa kapitałowa). Strategia podatkowa powinna zatem opierać się wyłącznie na rachunku

ekonomicznym, pomimo występowania charakterystycznej presji psychologicznej.

7. Podatki obciążające przedsiębiorcę (katalog podatków)

Formy ryczałtowe:
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
- karta podatkowa

8. Podatki obciążające przychody
Jest to zakres obciążeń podatkowych przedsiębiorstwa w momencie dokonywania transakcji,
która w świetle przepisów prawnych nazwana jest obrotem. Ustawodawca nie jest
zainteresowany tym, czym firma na tym obrocie zarabia czy traci. Ten typ podatku jest
najbardziej wydajny fiskalnie, co oznacza, że jest największym obciążeniem przedsiębiorców
z tytułu ponoszenia ciężaru podatkowego.

a) Podatek od towarów i usług - ma charakter podatku powszechnego, dotyczy
wszelkich podmiotów, które realizują kategorię obrotu. Władza publiczna w przypadku
podatków obrotowych jest zobligowana do przestrzegania pewnych rozwiązań
międzynarodowych. Polska, ze względu na przynależność do UE musi zapewnić równość
podatnikom, przedsiębiorcom Unii funkcjonującym na jednolitym rynku, w związku z czym
rozwiązania w zakresie obciążeń obrotu są determinowane przyjętym przez Wspólnotę
Europejską rozwiązaniem systemowym zapisanym w odpowiednich dyrektywach unijnych.
Dla podatku od towarów i usług główną dyrektywą jest Dyrektywa 112. Polski ustawodawca
tworząc daninę musi uwzględnić rozwiązania, które wprowadza dyrektywa.

b) Podatek akcyzowy dotyczy wybranych podmiotów, które realizują określony typ obrotu.
Ta kategoria podatku też musi być podporządkowana rozwiązaniom unijnym. Przedsiębiorca

ma dualną otoczkę prawną: krajowe rozwiązanie i rozwiązanie systemowe właściwe dla
państw członkowskich. Prawo krajowe nie może wydawać przepisów gorszych niż dyrektywy
unijne. Prawo krajowe nie może doprowadzać do zachwiania konkurencji wewnątrz systemu
unijnego.

9. Podatki obciążające dochody
Mają charakter podatków powszechnych, ale są adresowane do tych, którzy osiągają dochód.
Ci, którzy ponoszą stratę, tego podatku nie opłacają, ale są mu podporządkowani. Strata daje
podmiotowi pewne przywileje co do jej rozliczenia w następnych okresach podatkowych
czyli strata może zmniejszyć podstawę opodatkowania w następnych okresach podatkowych.
Jest to także kategoria podatku dochodowego. Konstrukcje podatkowe w zakresie obciążeń
dochodu w Polsce adresowane są co do statusu prawnego podatnika, a więc jeżeli
podatnikiem jest osoba prawna, to dotyczą się jej rozwiązania podatku dochodowego od osób
prawnych. Każde państwo członkowskie może opodatkować dochód w sposób, jaki uznaje za
stosowny, jaki jest właściwy dla danego państwa. Nie ma żadnych dyrektyw, które
określałyby rozwiązania w tym zakresie. Może to jednak spowodować pewne
zagrożenie dla tych przedsiębiorców, którzy dochody osiągają na różnych terytoriach
państw. Może to spowodować konieczność płacenia podatków w każdym z tych
państw i aby do tego nie dochodziło, prawo unijne zaleca, aby państwa zawierały
umowy o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu. W umowach tych ustalane są
zasady uznawalności zapłaconych podatków dochodowych na terenie innego państwa.
Rozwiązania są bardzo różne. Może być tak, że całość podatku dochodowego na
terytorium państwa jest zaliczona na poczet naszego podatku. Może być tak, że ustala
się odpowiednie współczynniki. Umowy te mają charakter umów dwustronnych.
Istnieją unijne wytyczne co do modelu umowy, ale każde państwo samo dopracowuje
szczegóły umowy.

9. Podmioty opodatkowania

Podmiot opodatkowania – każda osoba, na której ciąży obowiązek podatkowy.
Podmiotem czynnym jest przede wszystkim państwo, które wykorzystuje swoje atrybuty i
posługuje się przymusem administracyjnym przy ściąganiu podatków.

Podmioty opodatkowania możemy podzielić na dwa rodzaje:

•

czynne

•

bierne

Podmiotem czynnym może być także samorząd terytorialny.

Podmiotem biernym są osoby prawne i fizyczne zobowiązane do zapłacenia podatku.
Szczególnym podmiotem stosunku podatkowego jest płatnik. W jego roli może występować
np. pracodawca, który na mocy przepisów jest zobowiązany do odprowadzania zaliczek z
tytułu podatku dochodowego (płac) oraz ZUS z tytułu wypłacania emerytur i rent. Płatnik ma
obowiązek przedstawienia podatnikowi bieżących i rocznych informacji o dokonanych na
rzecz władz publicznych zaliczek, tak aby umożliwić podatnikowi obliczenie ostatecznego
zobowiązania podatkowego.

Wyjaśnienie pojęć

Płatnik podatku –

podmiot

zobowiązany

do obliczenia, pobrania i uiszczenia w

wyznaczonym terminie należnego

podatku

na rachunek bankowy właściwego

organu

podatkowego

.

Podatnik - zgodnie z polskim prawem jest nim

osoba fizyczna

,

osoba prawna

lub jednostka

organizacyjna niemająca

osobowości prawnej

, podlegająca na mocy

ustaw

podatkowych

obowiązkowi podatkowemu

.

Inkasent – w szerokim znaczeniu jest to osoba pobierająca

należności

od

płatników

(np.

inkasent elektrowni lub gazowni), a w szczególności to

osoba prawna

,

fizyczna

lub jednostka

organizacyjna nie mająca

osobowości prawnej

obowiązana do pobrania od

podatnika

podatku

i wpłacenia go we właściwym

terminie

organowi podatkowemu

10. Relacje pomiędzy podmiotem podatkowym biernym, a czynnym

Podstawową relacją wynikającą ze stosunków pomiędzy podmiotem podatkowym biernym, a
czynnym jest zobowiązanie podatkowe. Istnieje wówczas, gdy można określić podmiot
podatkowy,przedmiot i podstawę opodatkowania, skale i stawki podatkowe oraz warunki
techniczne związane z jego poborem, a więc wówczas gdy można wskazać wszystkie
elementy techniczne podatku.

Efektywne sposoby wygaśnięcia zobowiązania podatkowego

Efektywny sposób wygasania zobowiązań podatkowych polega na tym iż w różny sposób,
różną drogą wierzytelnośćpodatkowa zostaje zaspokojona. To zaspokojenie wierzytelności
podatkowej może nastąpić w sposób w sposób określony prawem

● Zapłata podatku

● Pobór podatku przez płatnika lub inkasenta

● Potrącenie, czyli kompensata

● Zaliczenie nadpłaty lub zwrotu od podatku

● Przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze umowy

● Przeniesienie własności nieruchomości lub prawa majątkowego w postępowaniu
egzekucyjnym

Nieefektywne sposoby wygaśnięcia zobowiązania podatkowego

1.

zaniechanie poboru podatku

,

2. umorzenie zaległości podatkowej,
3. przedawnienie.

Zaniechanie poboru podatku - jedna z form wygaśnięcia

zobowiązania podatkowego

.

Zaniechanie poboru podatku oznacza, iż

podatnicy

nie są zobowiązani do wpłaty danego

zobowiązania podatkowego, a

organy podatkowe

nie są uprawnione do egzekwowania

takiego podatku. Zaniechanie poboru podatku dokonywane jest przez Ministra Finansów w
drodze rozporządzenia, w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym
interesem podatników. W przedmiotowym akcie prawnym Minister Finansów może zaniechać
w całości lub w części poboru

podatków

, określając rodzaj podatku, okres, w którym

następuje zaniechanie, i grupy podatników, których dotyczy zaniechanie lub zwolnić niektóre
grupy płatników z obowiązku pobierania podatków lub zaliczek na podatki oraz określić
termin wpłacenia podatku i wynikające z tego zwolnienia obowiązki informacyjne
podatników, chyba że podatnik jest zobowiązany do dokonania rocznego lub innego
okresowego rozliczenia tego podatku. Rozporządzenie dotyczące zaniechania poboru podatku
od podatników prowadzących działalność gospodarczą, którzy w wyniku zaniechania poboru
podatku staną się beneficjentami pomocy w rozumieniu przepisów o postępowaniu w
sprawach dotyczących pomocy publicznej, stanowiące pomoc publiczną, zawiera program
pomocowy, określający przeznaczenie i warunki dopuszczalności pomocy publicznej.

Umorzenie zaległości podatkowej jest to zwolnienie podatnika z jego długu podatkowego.
W przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym organ
podatkowy, na wniosek podatnika, może umorzyć w całości lub w części zaległości
podatkowe lub odsetki za zwłokę. Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również
umorzenie odsetek za zwłokę w całości lub w takiej części, w jakiej została umorzona
zaległość podatkowa. Minister Finansów, w przypadkach uzasadnionych interesem
publicznym lub ważnym interesem podatników, może, w drodze rozporządzenia, umarzać
zaległości podatkowe z tytułu podatków stanowiących dochody budżetu państwa lub odsetki
za zwłokę przypadające od tych zaległości. Umorzenie zaległości podatkowych skutkuje
wygaśnięciem zobowiązania podatkowego w całości lub części.

Przedawnienie zobowiązań podatkowych

Przepisy ordynacji podatkowej jednoznacznie definiują pojęcie przedawnienia zobowiązania
podatkowego. Zasadniczo można wyodrębnić dwa rodzaje powyższej sytuacji. Podatnik może
się bowiem spotkać z przedawnieniem zobowiązań podatkowych powstających na mocy
decyzji administracyjnej oraz przedawnieniem obejmującym zobowiązania powstające z
mocy prawa. Co do zasady, zobowiązanie podatkowe wygasa wraz z upływem określonego
czasu. Organ podatkowy nie może wtedy skutecznie domagać się od podatnika jego zapłaty.
Należy pamiętać, że w zależności od rodzaju zobowiązania podatkowego podlagającego
przedawnieniu przyjmuje się różny czas konieczny do uznania zobowiązania wobec organu
podatkowego za nieaktualne. Co do zasady, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z
upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności
podatku

11. Istota strategii podatkowej

Przedmiotem strategii podatkowej przedsiębiorstwa są wydatki wynikające z konieczności
zapłaty obciążeń podatkowych oraz prowadzenia ewidencji i rozliczeń. Ponadto konieczne
jest uwzględnienie wydatków związanych z rozwiązywaniem problemów podatkowych i
ograniczeniem ryzyka podatkowego.

Wybór postępowania przy wypełnianiu, nałożonych przez przepisy prawa, obowiązków
fiskalnych jest punktem wyjścia przy formułowaniu i realizacji strategii
podatkowej. Podatnik działający legalnie ma w zasadzie wybór między dwoma skrajnymi
stanowiskami:

•

strategia konserwatywna-, czyli działania podatnika ograniczające się do wypełniania

obowiązków wynikających z zakresu opodatkowania oraz unikania sporów z administracją
podatkową. Istotą tej strategii jest koncentracja na zapewnieniu bezpieczeństwa podatkowego
przedsiębiorstwa przez prawidłową identyfikacji obowiązku podatkowego oraz bezbłędne
ustalenie zobowiązaniapodatkowego. Podatnik nie podejmuje działań wyprzedzających,
zmierzających do ustalenia skutków fiskalnych podejmowanych decyzji oraz nie poszukuje
sposobów minimalizacji ciężaru podatkowego.

12. Budowa strategii podatkowej

Budowa odpowiedniej strategii podatkowej powinna składać się z planowania podatkowego.

Planowanie podatkowe- jest procesem podejmowania decyzji w odniesieniu do
minimalizacji bądź odroczenia w czasie obciążeń podatkowych nakładanych na
podmioty prowadzące działalność gospodarczą. Decyzje mogą dotyczyć prostych
rozwiązań dotyczących tylko jednego np. akcyzowego lub całego szeregu podatków.
Przy wyborze odpowiednich działań pomagają ulgi występujące zarówno na terenie
kraju, jak również ulgi na rynku międzynarodowym.

Można również zauważyć działania wybiegające poza obszary prawne, lecz takie „kroki”

podejmują tylko duże przedsiębiorstwa, w których kadra kierownicza składa się z
wyspecjalizowanych jednostek.Przygotowanie odpowiedniego planu podatkowego jest
czynnością trudną i wymaga przeprowadzenia skomplikowanej analizy zarówno
przedsiębiorstwa jak również występujących możliwości.

13. Legalne zachowania przedsiębiorców
W polityce podatkowej jako legalne
zachowania przedsiębiorców wobec otoczenia

podatkowego odnajdujemy takie zjawiska jak:

● przerzucanie podatku

● unikanie podatku.

Przerzucenie podatku
Przerzucanie podatku: przeniesienie obciążenia podatkowego przez podatnika na
osobę trzecią/inny podmiot. Podatnik przesuwa zobowiązanie ekonomiczne na inny podmiot
pozostający w relacji ekonomicznej bądź prawnej z przedsiębiorstwem. Wyróżniamy dwa

rodzaje przerzucenia podatku:

● przerzucenie w przód

● przerzucenie w tył.

Przerzucenie w przód odnosi się do przeniesienie nakładu podatkowego na konsumenta
poprzez podniesienie cen towarów i usług, może dotyczyć całości lub tylko części podatku.

Przerzucenie w tył polega na obniżeniu kosztów działalności przedsiębiorstwa (zmniejszenie
płac, obniżenie cen surowców) oraz dążeniu do obniżenia cen nabycia towarów i usług.

Strategia przerzucania podatku wiąże się z brakiem występowania barier ekonomicznych i
prawnych. Barierami prawnymi nazywamy wszelkie obostrzenia dotyczące ustawowej
wysokości cen towarów oraz płac, natomiast barierami ekonomicznymi są popyt i podaż na
towary, usługi, pracę.

14. Unikanie podatku

Unikanie podatku – redukcja odpowiedzialności podatkowej do możliwie najniższego
poziomu. Do najczęściej stosowanych metod zaliczamy:
- wykorzystanie obowiązującego prawa (zwolnienie od podatku określonych dochodów),
- przepisy umożliwiające uzyskanie ulgi podatkowej.
W realizacji powyższych metodach wykorzystywane są: dywidendy (przekształcenie dochodu
w kapitał), przekazanie dochodu osobom zwolnionym od podatku, kapitał gromadzony w
formie pożyczek. Jednak najlepszym sposobem uniknięcia podatku jest przeniesienie
działalność lub kapitału do „raju podatkowego”.

15. Strategia podatkowa

Strategia podatkowa - reakcja przedsiębiorstwa na podatki obciążające organizacje. Za

główny cel podatkowy możemy uznać optymalizację podatkową(na rynku znajduje się wiele
wyspecjalizowanych firm, zajmujących się tzw. optymalizacją w zakresie planowania
podatkowego). Strategia ta utożsamiana jest z długookresowymi celami i założeniami
organizacyjnymi, a tworzona dla osiągnięcia przewagi konkurencyjnej. Organizacje coraz
częściej decydują się na tworzenie strategii podatkowej, w celu uniknięcia ewentualnych kar
podatkowych, jak również aby wyszukać wszelkie sposoby ograniczania kosztów.

Reakcja podmiotu gospodarczego odnosi się do wielu obszarów działalności, lecz

tylko niektóre z nich, są interpretowane jako kluczowe. Możemy do nich zaliczyć:
a) forma organizacyjno-prawna ad 1
b) miejsce prowadzenia działalności
c) prowadzona działalność ad 2
d) koszty i dochody
e) finansowanie
f) rozdysponowanie dochodem

a) Mamy do czynienia z kilkoma formami organizacyjno-prawnymi. W zależności od

charakteru prowadzonej działalności, każda z nich umożliwia różne formy
rozliczeń podatkowych (inne występują przy jednoosobowej działalności
podatkowej, a inne w spółkach Z.O.O)

b) Wybór dotyczy zarówno kraju jak i regionu prowadzonej działalności. W

poszczególnych krajach można zauważyć różnice w wysokości i zakresie stawek
podatku PIT, CIT itd. Natomiast na terenie kraju występują tzw. Specjalne Stresy
Ekonomiczne, umożliwiające korzystanie z preferencji podatkowej na terenie
danej strefy. Jednostki gminne mają również możliwość regulowania wysokości
podatków w odniesieniu do „podatków lokalnych” np. od nieruchomości,

c) Odnoszą się do specjalnie określonych form działalności( działalność artystyczna,

usługowa),

d) Kreatywna księgowość, przenoszenie kosztów i wydatków na okres sprzyjający

przedsiębiorcy, co prowadzi do zmniejszenia kwoty opodatkowania,

e) Kapitał obcy jest kapitałem powodującym niższy poziom podatkowy, ze względu

na przeniesienie kosztu kapitału na koszt finansowy. Przykładami takiej strategii są
Leasing, odsetki od kredytów, itp.,

f) Odliczenia na cele charytatywne, darowizny.

Optymalne zestawienie powyższych elementów, jest jednym z warunków

długoterminowego bezpieczeństwa finansowego spółki oraz buduje pozycję rynkową.
Punktem wyjścia budowania i implementacji strategii podatkowej jest sposób postępowania
( wybór odpowiedniej strategii). Podatnik działający legalnie ma wybór pomiędzy dwoma
skrajnymi stanowiskami:
a) strategia konserwatywna
b) strategia agresywna

Strategia konserwatywna - działanie podatnika wiążące się z realizacją zobowiązań

podatkowych, nie wchodząc w spór z administracją podatkową. Głównym celem tej strategii
jest dążenie do poprawnej identyfikacji obowiązków podatkowych i zapewnienie
bezpieczeństwa podatkowego spółki. Podatnik nie wybiega w przyszłość, nie próbuje
minimalizować obciążeń fiskalnych, jego najważniejszym zadaniem jest spłata powstałego
„zadłużenia”,

Strategia agresywna – spełnienie obowiązków podatkowych za pomocą wszelkich

metod minimalizujących obciążenia podatkowe. Agresywne działanie musi znajdować
odzwierciedlenie w celach strategicznych przedsiębiorstwo, najważniejsze jest osiągnięcie
celów strategicznych, a osiągnięcia korzyści fiskalnych jest jednym z celów pobocznych
działalności.