Oborniki
miasto powiatowe w woj. wielkopolskim, na skraju Kotliny Gorzowskiej i Pojezierza
Gniez
nieńskiego, u ujścia Wełny do Warty. 17 500 mieszkańców. Znane od końca XIII w.
(1299 Obornik), prawa miejskie w 1339. Przemysł spożywczy (mięsny, mleczarnia),
meblarski, metalowy (elementy wyposażenia budownictwa), materiałów budowlanych.
Kościoły: gotycki z XV/XVI w. i póz
nobarokowy z drugiej połowy XVIII w.
Herb Obornik
Oborniki Śląskie
miasto w pow. trzebnickim, w woj. dolnośląskim, na obszarze Wzgórz Trzebnickich,
na północ od Wrocławia. 8100 mieszkańców. Znane od XIV w. (1312 Obornik). Do 1945
Obernigk. Prawa miejskie w 1945. Uzdrowisko klimatyczne (leczenie gruz
licy), ośrodek
wypoczynkowy. Przemysł drzewny (meblarski, tartak), spożywczy.
Herb Obornik Śląskich
Obrzycko
miasto w pow. szamotulskim, w woj. wielkopolskim, w Kotlinie Gorzowskiej, u ujścia Samy
do Warty, na skraju Puszczy Noteckiej, na północny-zachód od Poznania. 2200 mieszkańców.
Znane od XIII w. (1238 Oberiz), prawa miejskie XIV-XVI w., 1638-1934 i od 1989.
Przemysł materiałów budowlanych, tartak. Ośrodek wypoczynkowy. Póz
nobarokowy kościół
z pierwszej połowy XVIII w., ratusz z XVII w.
1
Herb Obrzycka
Odolanów
miasto w pow. ostrowskim (wielkopolskim), w woj. wielkopolskim, w Kotlinie Milickiej,
nad Baryczą, na południowy zachód od Ostrowa Wielkopolskiego. 4900 mieszkańców. Prawa
miejskie XIV-XV w. Ośrodek regionu wydobycia gazu ziemnego; zakłady oczyszczania gazu
(oddzielanie azotu i helu). Przemysł odzieżowy, włókienniczy. Kościoły z XVIII - początku
XX w., ratusz z XIX w. Muzeum.
Herb Odolanowa
Ogrodzieniec
miasto w pow. zawierciańskim, w woj. śląskim, na Wyżynie Częstochowskiej, na południowy
wschód od Zawiercia. 4500 mieszkańców. Miasto XIV w.-1869, w 1956 status osiedla,
w 1973 ponownie prawa miejskie. Przemysł materiałów budowlanych (cementownia, zakłady
produkcji eternitu, waty mineralnej). Póz
nobarokowy kościół z końca XVIII w. W sąsiednim
Podzamczu ruiny gotycko-renesansowego zamku z XIV-XVI w., na szczycie Góry Zamkowej,
najwyższego wzniesienia całej Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej (504 m n.p.m.).
Herb Ogrodzieńca
2
Okonek
miasto w pow. złotowskim, w woj. wielkopolskim, na Pojezierzu Szczecineckim, nad
Czarną, na północ od Piły. 3900 mieszkańców. Prawa miejskie w 1754. Do 1945 Ratzebuhr.
Przemysł wełniany. Ratusz z połowy XVIII w., neogotycki kościół z XIX w., domy z XVIII-
XIX w.
Herb Okonka
Olecko
miasto powiatowe (siedziba powiatu olecko-gołdapskiego) w woj. warmińsko-mazurskim,
na Pojezierzu Ełckim, nad Jeziorem Oleckim Wielkim. 16 700 mieszkańców. Prawa miejskie
w 1560 jako Marggrabowa (dawna polska nazwa Margrabowa); 1928-45 Treuburg;
podczas II wojny światowej zniszczone niemal w 60%. Przemysł spożywczy, włókienniczy,
wyrób zabawek. Wszechnica Mazurska. Ośrodek turystyczno-wypoczynkowy. Kościół
z drugiej połowy XIX w.
Herb Olecka
Olesno
miasto powiatowe w woj. opolskim, na skraju Progu Woz
nickiego i Równiny Opolskiej, nad
Stobrawą. 10 700 mieszkańców. Lokowane w drugiej połowie XIII w. obok wsi Olesno
(obecnie Stare Olesno), prawa miejskie w 1275. Do 1945 Rosenberg. Przemysł spożywczy,
metalowy (armatura), drzewny. Rzemiosło artystyczne (tkaniny). Gotycko-barokowy kościół
z XIV-XVII w., drewniany kościół św. Anny z XVI w. (cel pielgrzymek), pozostałości murów
miejskich z XV w., ratusz z pierwszej połowy XIX w., domy z XVIII i XIX w. Muzeum.
W Oleśnie urodził się znany śląski działacz społeczny Józef Lompa (1797-1863).
3
Herb Olesna
Oleszyce
miasto w pow. lubaczowskim, w woj. podkarpackim, na Płaskowyżu Tarnogrodzkim,
na zachód od Lubaczowa. 3500 mieszkańców. Znane od XV w. (1436 Olyessycze), prawa
miejskie 1576-1934, ponownie w 1989. Lokalny ośrodek handlowo-usługowy. Kościół
z XVI-XVIII w., ratusz z XVIII w.
Herb Oleszyc
Oleśnica
miasto powiatowe w woj. dolnośląskim, na Równinie Oleśnickiej, nad Oleśnicą. 38 900
mieszkańców. Znana od XII w. (1189 Olesniz), prawa miejskie w 1255; dawna stolica
księstwa, do 1492 w rękach Piastów, póz
niej Podiebradów, od 1647 książąt wirtemberskich;
podczas II wojny światowej zniszczona niemal w 70%. Do 1945 urzędowa nazwa Oels.
Zakłady naprawcze taboru kolejowego, przemysł skórzany, spożywczy. Węzeł kolejowy.
Gotycko-renesansowy zamek z XIV - początku XVII w., kościoły gotycki z XIV-XV w.,
barokowy kościół Świętej Trójcy z XVIII w., ratusz z XV-XIX w., mury miejskie z XIV-XVI
w., kamienice z XVIII - początku XIX w. Muzeum.
Herb Oleśnicy
4
Olkusz
miasto powiatowe w woj. małopolskim, na skraju Wyżyny Olkuskiej. 40 000 mieszkańców.
Znany od XIII w., pierwotnie prawdopodobnie Ilkusz (1257 Leuhs, 1263 Hilcus, 1314
Ylcus), prawa miejskie w 1299; do XVIII w. był ważnym ośrodkiem górnictwa srebra
i ołowiu. Kopalnia rud cynku i ołowiu. Przemysł metalowy (naczynia emaliowane),
odzieżowy, fabryka wentylatorów. Gotycki kościół z XIV-XVI w., pozostałości murów
miejskich z XIV-XVI w., kamienice z XVI-XVIII w., klasycystyczny budynek starostwa
z pierwszej połowy XIX w. Muzea. Na starym cmentarzu w Olkuszu grób Francesco Nullo
(1826-63), pułkownika wojsk włoskich, generała w powstaniu styczniowym, który zginął
w bitwie pod pobliską Krzykawką.
Herb Olkusza
Olsztyn
miasto wojewódzkie (siedziba woj. warmińsko-mazurskiego), na prawach powiatu
i powiatowe, na Pojezierzu Olsztyńskim, nad A
yną. 171 000 mieszkańców. Zał. w połowie
XIV w. jako Allenstein (nazwa urzędowa do 1945), przy zamku kapituły warmińskiej; prawa
miejskie w 1353; w 1466-1772 w Prusach Królewskich; XIX i początek XX w. ośrodek
polskiego życia kulturalnego na Warmii i Mazurach, od połowy XIX w. ośrodek regencji
w Prusach Wschodnich; zniszczony podczas II wojny światowej niemal w 40%, zwłaszcza
zabytkowe Stare Miasto. Od 1945 siedziba województwa (do 1998 olsztyńskiego). Zakłady
opon samochodowych Michelin, przemysł spożywczy (mięsny, mleczarski, chłodnia),
maszynowy (maszyny dla przemysłu spożywczego), środków transportu, materiałów
budowlanych, drzewny, włókienniczy, poligraficzny. Węzeł kolejowy. Akademia Rolniczo-
Techniczna, Wyższa Szkoła Pedagogiczna; Instytut Rybactwa Śródlądowego, Ośrodek Badań
Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego. Teatry; filharmonia, Dni Muzyki im. Feliksa
Nowowiejskiego. Studio radiowe i telewizyjne. Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne
"Pojezierze". Siedziba metropolii warmińskiej Kościoła rzymskokatolickiego. Ośrodek
turystyczny. Póz
nogotycka katedra z XV-XVI w., zamek z XIV-XVIII w., pałac biskupi
z XVIII w., pozostałości murów miejskich z XIV-XV w., ratusz z XVII w., kamienice z XVII-
XIX w. Muzeum Warmii i Mazur, Planetarium Lotów Kosmicznych. W 1516-19 i 1520-21
w Olsztynie przebywał Mikołaj Kopernik, jako administrator dóbr kapituły (1521 przygotował
olsztyński zamek do obrony przed Krzyżakami).
5
Herb Olsztyna
Olsztynek
miasto w pow. olsztyńskim, w woj. warmińsko-mazurskim, na Pojezierzu Olsztyńskim.
7800 mieszkańców. Prawa miejskie w 1359. Do 1945 Hohenstein. Przemysł spożywczy,
wytwórnia pasz. Węzeł drogowy. Gotycki kościół z XIV w., pozostałości murów miejskich
z basztami z XIV w. Muzeum-skansen budownictwa ludowego Warmii i Mazur. W Olsztynku
urodził się Krzysztof Mrongowiusz (1764-1855), mazurski pisarz, publicysta, popularyzator
języka polskiego. Z Olsztynkiem związany był Emil Adolf von Behring (1854-1917), laureat
pierwszej (1901) Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny.
Herb Olsztynka
Oława
miasto powiatowe w woj. dolnośląskim, w Pradolinie Wrocławskiej, nad Oławą i Odrą. 31
900 mieszkańców. Znana od XII w. (1149 Olava), prawa miejskie w początku XIII w.
Do 1945 Ohlau. Warsztaty kolejowe, przetwórstwo metali nieżelaznych, przemysł
chemiczny, odzieżowy, papierniczy, spożywczy. Gotycko-renesansowy zamek z XIV-XVI w.,
kościół z XIII-XVII w., klasycystyczny ratusz z pierwszej połowy XIX w., barokowe
kamienice z XVII-XVIII w.
Herb Oławy
6
Opalenica
miasto w pow. nowotomyskim, w woj. wielkopolskim, na Pojezierzu Poznańskim, nad
Mogilnicą, na zachód od Poznania. 9000 mieszkańców. Prawa miejskie w ok. 1400. Przemysł
cukrowniczy, maszynowy (kosiarki), chemiczny. Węzeł kolejowy. Póz
nogotycki kościół
z XV/XVI w. W pobliżu eksploatacja gazu ziemnego.
Herb Opalenicy
Opatów
miasto powiatowe w woj. świętokrzyskim, na Wyżynie Sandomierskiej, nad Opatówką. 7100
mieszkańców. Znany od 1189, prawa miejskie w 1282, największy rozwój XIV-XVI w.;
w 1864 pod Opatowem klęska polskich powstańców w bitwie z wojskami rosyjskimi.
Przemysł odzieżowy, dziewiarski, spożywczy. Romańska kolegiata z XII w. (rozbudowana
w XV-XVIII w.), zespół klasztorny Bernardynów z XVI-XVII w., pozostałości murów
obronnych z renesansową Bramą Warszawską z pierwszej połowy XVI w., domy z XVI-XIX
w.
Herb Opatowa
Opoczno
miasto powiatowe w woj. łódzkim, na obszarze Wzgórz Opoczyńskich, nad Drzewiczką. 22
300 mieszkańców. Znane od 1284, prawa miejskie w połowie XIV w. Przemysł ceramiczny
i materiałów budowlanych (płytki ceramiczne, terakota, materiały ogniotrwałe), wełniany,
metalowy (odlewnia). Kościół z 1934-39 (z wykorzystaniem pozostałości dawnego kościoła
z XIV w.), zamek z XIV w. (przebudowany), dawna synagoga z XVIII w., dwór z XVII/XVIII
w., domy z XVI-XIX w. Muzeum. Okolice Opoczna znane z zachowanego bogatego folkloru
7
(Opoczyńskie).
Herb Opoczna
Opole
miasto wojewódzkie (siedziba woj. opolskiego), na prawach powiatu i powiatowe,
w Pradolinie Wrocławskiej, nad Odrą. 130 000 mieszkańców. W IX w. gród, ośrodek
plemienny Opolan, w XII w. gród kasztelański, prawa miejskie ok. 1250; 1283-1532 stolica
księstwa piastowskiego, od 1327 lenno Korony Czeskiej; od 1742 Opole należało do Prus;
w XIX i początku XX w. silny ośrodek polskiego życia narodowego; od 1919 stolica
prowincji Górny Śląsk; podczas II wojny światowej zniszczone niemal w 50%. Do 1945
urzędowa nazwa Oppeln. Od 1950 siedziba województwa. Przemysł cementowy
(cementownie "Odra" i "Groszowice"), środków transportu (zakłady naprawcze taboru
kolejowego, wytwórnia części samochodowych), maszynowy (maszyny dla przemysłu
materiałów budowlanych, aparatura chemiczna), spożywczy, meblarski, poligraficzny;
zakłady rzemiosła artystycznego. Węzeł kolejowy, port rzeczny. Uniwersytet (od 1994),
Politechnika; instytuty naukowo-badawcze. 2 teatry, filharmonia; corocznie Festiwal Piosenki
Polskiej. Siedziba diecezji Kościoła rzymskokatolickiego. Katedra z XIII-XVI w., zespoły
klasztorne Franciszkanów i Dominikanów z XIII-XVIII w., gotycka wieża z XIV w.
(pozostałość dawnego zamku piastowskiego), póz
nogotycko-renesansowe kamienice, ratusz
z 1936 (wzniesiony na wzór Palazzo Vecchio we Florencji); amfiteatr, nowoczesna hala
sportowa. Muzeum Śląska Opolskiego, skansen - Muzeum Wsi Opolskiej.
Herb Opola
Opole Lubelskie
miasto powiatowe w woj. lubelskim, w Kotlinie Chodelskiej, na zachód od Lublina. 9400
mieszkańców. Prawa miejskie 1450-1870, ponownie w 1957. Przemysł spożywczy
(cukrownia, mleczarnia), maszynowy, odzieżowy. Zespół klasztorny Pijarów z XVII-XVIII
8
w., pałac z XVIII w.
Herb Opola Lubelskiego
Orneta
miasto w pow. lidzbarskim, w woj. warmińsko-mazurskim, na Równinie Orneckiej, nad
Drwęcą Warmińską, na zachód od Lidzbarka Warmińskiego. 9700 mieszkańców. Znana
od 1308, prawa miejskie w 1313, w drugiej połowie XIV w. przejściowo siedziba biskupstwa
warmińskiego. Do 1945 w Prusach Wschodnich, urzędowa nazwa Wormditt. Fabryka śrub,
przemysł maszynowy, odzieżowy. Gotycki kościół z XIV-XV w. i ratusz z XIV w.,
pozostałości zamku z XIV-XVIII w. i murów miejskich z XIV-XV w., barokowy klasztor
Sakramentek z XVI w.
Herb Ornety
Orzesze
miasto w pow. mikołowskim, w woj. śląskim, na Płaskowyżu Rybnickim, na skraju
Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP), na południowy zachód od Katowic. 18 900
mieszkańców. W 1956 status osiedla, prawa miejskie w 1962. Przemysł maszynowy,
szklarski. Węzeł kolejowy. Póz
nogotycko-renesansowy kościół z końca XVI w.
9
Herb Orzesza
Orzysz
miasto w pow. piskim, w woj. warmińsko-mazurskim, w Krainie Wielkich Jezior
Mazurskich, nad Orzyszą, w pobliżu jeziora Orzysz, na północ od Pisza. 6100 mieszkańców.
Prawa miejskie w 1725. Do 1945 Arys. Przemysł metalowy, odzieżowy, spożywczy. Ośrodek
turystyczno-wypoczynkowy. Kościół z XVI w.
Herb Orzysza
Osieczna
miasto w pow. leszczyńskim, w woj. wielkopolskim, na Pojezierzu Krzywińskim, nad
Jeziorem A
oniewskim (Osieczna), na północny wschód od Leszna. 2000 mieszkańców. Prawa
miejskie w XIV w., pierwotnie Osieczno (1393 Oseczno). Ośrodek turystyczno-
wypoczynkowy, uzdrowisko klimatyczne. Zamek z XV-XIX w., póz
nogotycko-barokowy
kościół z XVI-XVIII w., barokowy zespół klasztorny Reformatów (obecnie Franciszkanów)
z XVII-XVIII w. (sanktuarium maryjne); 3 wiatraki z XVIII-XIX w.
Herb Osiecznej
Osiek
miasto w pow. staszowskim, w woj. świętokrzyskim, na Nizinie Nadwiślańskiej, na zachód
od Tarnobrzega. 2000 mieszkańców. Znany od XIII w. (1253 Ossek), prawa miejskie w 1444-
1869, ponownie w 1994. Otworowa kopalnia siarki. Lokalny ośrodek handlowo-usługowy.
10
Herb Osieka
Ostrołęka
miasto na prawach powiatu i powiatowe, w woj. mazowieckim, na skraju Międzyrzecza
A
omżyńskiego i Doliny Dolnej Narwi, nad Narwią. 55 300 mieszkańców. Prawa miejskie
w 1374; w 1831 pod Ostrołęką bitwa powstańców z wojskami carskimi, w której wsławił się
gen. Józef Bem. Do 1975 miasto powiatowe w woj. warszawskim, 1975-98 miasto
wojewódzkie. Przemysł papierniczy, spożywczy (mięsny, mleczarski), materiałów
budowlanych, drzewny; elektrownia cieplna. Węzeł kolejowy. Szkoły wyższe. Kościół z XV-
XVII w., barokowy zespół dawnego klasztoru Bernardynów z XVII-XVIII w., klasycystyczny
ratusz z pierwszej połowy XIX w. Muzeum. W Ostrołęce urodził się pisarz Wiktor Gomulicki
(1848-1919).
Herb Ostrołęki
Ostroróg
miasto w pow. szamotulskim, w woj. wielkopolskim, na Pojezierzu Poznańskim, nad
Jeziorem Wielkim, na zachód od Szamotuł. 2100 mieszkańców. Prawa miejskie w początku
XV w. Ośrodek handlowo-usługowy regionu rolniczego. Gotycko-barokowy kościół z XV-
XVIII w., na półwyspie wysuniętym w jezioro grodzisko na miejscu dawnego zamku z XIV
w. W Ostrorogu urodził się pisarz polityczny Jan Ostroróg (1436-1501).
11
Herb Ostroroga
Ostrowiec Świętokrzyski
miasto powiatowe w woj. świętokrzyskim, na Przedgórzu Iłżeckim, nad Kamienną. 79 200
mieszkańców. Dawniej Ostrów, znany od XV w. (1411 Hostrow); prawa miejskie w 1613
jako Ostrowiec. Jeden z głównych ośrodków przemysłowych Zagłębia Staropolskiego. Huta
żelaza, przemysł odzieżowy, materiałów budowlanych (materiały ogniotrwałe), spożywczy
(cukrowniczy, mleczarski). Muzeum. Na północny-wschód od Ostrowca Świętokrzyskiego
rezerwat archeologiczny Krzemionki Opatowskie (neolityczna kopalnia krzemienia).
Herb Ostrowca Świętokrzyskiego
Ostróda
miasto powiatowe w woj. warmińsko-mazurskim, na skraju Pojezierza Iławskiego i Garbu
Lubawskiego, nad Jeziorem Drwęckim. 35 200 mieszkańców. Prawa miejskie przed 1330;
podczas II wojny światowej zniszczona niemal w 70%. Do 1945 Osterode. Przemysł środków
transportu (zakłady naprawcze taboru kolejowego, szkutnicze), spożywczy, drzewny,
elektrotechniczny; w sąsiednich Morlinach duże zakłady mięsne. Przystań żeglugi
śródlądowej (połączenie Kanałem Elbląskim z Elblągiem). Ośrodek turystyczny. Pozostałości
zamku z XIV w., gotycki kościół z XIV-XVII w., fragmenty murów miejskich z XIV w.
W Ostródzie działał (od 1835) i tu zmarł pastor Gustaw Gizewiusz (1810-48), polski działacz
oświatowy na Mazurach.
12
Herb Ostródy
Ostrów Lubelski
miasto w pow. lubartowskim, w woj. lubelskim, na Równinie A
ęczyńsko-Włodawskiej, nad
Tyśmienicą, na wschód od Lubartowa. 2200 mieszkańców. Znany od XV w. (1447 Ostrow),
prawa miejskie w 1548. Ośrodek handlowo-usługowy regionu rolniczego. Póz
nobarokowy
kościół z XVIII w.
Herb Ostrowa Lubelskiego
Ostrów Mazowiecka
miasto powiatowe w woj. mazowieckim, na obszarze Międzyrzecza A
omżyńskiego. 22 600
mieszkańców. Prawa miejskie w 1434; dawniej Ostrowia, od XVI w. Ostrów. Przemysł
meblarski, elektroniczny, maszynowy, mleczarnia, wytwórnia koncentratów spożywczych,
nasycalnia podkładów kolejowych. Neogotycki kościół z końca XIX w. Na zachód od Ostrowi
Mazowieckiej rozległe lasy (Puszcza Biała).
Herb Ostrowi Mazowieckiej
13
Ostrów Wielkopolski
miasto powiatowe w woj. wielkopolskim, na Wysoczyz
nie Kaliskiej. 74 700 mieszkańców.
Znany od końca XIII w., prawa miejskie na początku XV w. Przemysł środków transportu
(wagony kolejowe, części do ciągników), precyzyjny (urządzenia automatyki przemysłowej),
maszynowy, spożywczy, materiałów budowlanych, drzewny, odzieżowy. Ważny węzeł
kolejowy. Klasycystyczny ratusz z pierwszej połowy XIX w. (obecnie muzeum), szachulcowy
kościół poewangelicki z XVIII w.
Herb Ostrowa Wielkopolskiego
Ostrzeszów
miasto powiatowe w woj. wielkopolskim, na obszarze Wzgórz Ostrzeszowskich,
na południowy zachód od Kalisza. 14 600 mieszkańców. Prawa miejskie w XIII w. Przemysł
maszynowy (sprzęgła), materiałów budowlanych, drzewny, elektrotechniczny, spożywczy,
chemiczny. W okolicy wydobycie gazu ziemnego. Wieża zamkowa z XIV w., barokowy
zespół klasztorny Bernardynów z XVII-XVIII w., gotycki kościół z XIV-XV w., drewniany
kościół z XVII w. Muzeum.
Herb Ostrzeszowa
Ośno Lubuskie
miasto w pow. słubickim, w woj. lubuskim, na Pojezierzu A
agowskim, na północ
od Rzepina. 3700 mieszkańców. Prawa miejskie przed 1252. Do 1945 Drossen. Fabryka
mebli, przemysł spożywczy. Kościół z XIII-XIV w., mury miejskie z XIV-XV w.
14
Herb Ośna Lubuskiego
Oświęcim
miasto powiatowe w woj. małopolskim, w Dolinie Górnej Wisły, u ujścia Soły do Wisły. 43
900 mieszkańców. W XII w. gród kasztelański, prawa miejskie XIII w.; XIV-XIX w. stolica
księstwa oświęcimskiego, związanego z Rzeczpospolitą (od 1457 unia personalna, w 1564
włączone do Korony), od 1772 w granicach Austrii (w 1850 włączone do Galicji). W 1940-45
hitlerowski obóz koncentracyjny (Auschwitz), wraz z obozem zagłady w Brzezince
(Auschwitz-Birkenau), największy hitlerowski ośrodek masowej zagłady, w którym
zamordowano ok. 1,5 mln osób (dokładna liczba nie jest znana) 40 narodowości, głównie
Żydów i Polaków. Przemysł chemiczny (tworzywa sztuczne, kauczuk syntetyczny),
maszynowy, tytoniowy, walcownia metali nieżelaznych, zakłady naprawy samochodów.
Węzeł kolejowy. Zamek z XIII-XVI w., gotyckie kościoły z XIV-XVII w. Teren dawnego
obozu koncentracyjnego, wpisany przez UNESCO na Listę Światowego Dziedzictwa
Kulturalnego i Przyrodniczego, stanowi Państwowe Muzeum. W Oświęcimiu urodzili się:
A
ukasz Górnicki (1527-1603), autor Dworzanina polskiego, i malarz Tadeusz Makowski
(1882-1932).
Herb Oświęcimia
Otmuchów
miasto w pow. nyskim, w woj. opolskim, na obszarze Obniżenia Otmuchowskiego, nad Nysą
Kłodzką. 5500 mieszkańców. Prawa miejskie w 1347. Do 1945 Ottmachau. Przemysł
spożywczy (cukrownia, zakłady cukiernicze), metalowy. Renesansowy zamek z XVI w., park
krajobrazowy, renesansowy ratusz z XVI w., barokowy kościół z końca XVII w. i pałac
biskupi z początku XVIII w., kamienice. Na zachód od Otmuchowa sztuczne Jezioro
Otmuchowskie.
15
Herb Otmuchowa
Otwock
miasto powiatowe w woj. mazowieckim, w aglomeracji warszawskiej, w Dolinie Środkowej
Wisły, nad Świdrem. 44 400 mieszkańców. Od końca XIX w. ośrodek wypoczynkowy
i letniskowy, prawa miejskie w 1916. Do 1975 miasto powiatowe w woj. warszawskim.
Uzdrowisko klimatyczne (leczenie gruz
licy płuc i chorób górnych dróg oddechowych).
Instytuty: problemów jądrowych i energii atomowej (Świerk), obserwatorium geofizyczne
(Świder).
Herb Otwocka
Ozimek
miasto w pow. i woj. opolskim, na Równinie Opolskiej, nad Małą Panwią, na wschód
od Opola. 11 000 mieszkańców. W 1753 powstała tu pierwsza na Śląsku huta żelaza. Do 1945
Malapane; w 1954 status osiedla, prawa miejskie w 1962. Przemysł metalowy (odlewnia
staliwa "Huta Małapanew"). Klasycystyczny kościół z pierwszej połowy XIX w.
Herb Ozimka
16
Ozorków
miasto w pow. zgierskim, w woj. łódzkim, w aglomeracji łódzkiej, na Wysoczyz
nie A
askiej,
nad Bzurą, na północny zachód od A
odzi. 21 800 mieszkańców. Znany od połowy XIV w.,
dawniej Ozorkowo; na początku XIX w. powstała tu osada tkaczy; prawa miejskie w 1820.
Przemysł włókienniczy (bawełniany, dziewiarski), odzieżowy, obuwniczy, spożywczy.
Połączenie z A
odzią podmiejską linią tramwajową. Budowle klasycystyczne z pierwszej
połowy XIX w. (kościół, pałac, dawne domy tkaczy).
Herb Ozorkowa
Ożarów
miasto w pow. opatowskim, w woj. świętokrzyskim, na Wyżynie Sandomierskiej, na północ
od Sandomierza. 5300 mieszkańców. Lokowany w 1569 na gruntach wsi Wyszmontów,
nazwa od nazwiska właściciela Józefa Ożarowskiego; prawa miejskie do 1869, ponownie
w 1988. W pobliżu wielka cementownia "Ożarów".
Herb Ożarowa
Ożarów Mazowiecki
miasto w pow. warszawskim zachodnim, w woj. mazowieckim, w aglomeracji warszawskiej,
na Równinie A
owicko-Błońskiej, na zachód od Warszawy. 7300 mieszkańców. Znany od XV
w, dawniej Ożarowo. W 1957 status osiedla jako Ożarów-Franciszków, prawa miejskie
w 1967. Przemysł elektrotechniczny (kable), szklarski (wyroby szklane dla przemysłu
elektrotechnicznego).
17
Herb Ożarowa Mazowieckiego
18