Mediatyzacja polityki w Polsce w
badaniach empirycznych
Polski system medialny
16.04.2013
• Pojęcie mediatyzacji polityki
• Wymiary mediatyzacji polityki
• Kolonizacja polityki przez media
• Modele nagłaśniania polityki przez polskie
media
• Model wyścigu i model nagłośnienia
zaangażowanego politycznie
Mediatyzacji polityki
Najważniejsze źródła informacji :
doświadczenie i komunikacja
interpersonalna
Zawartość mediów kierowana
przez
logikę polityczną
Media są zależne od
instytucji politycznych
Polityczni aktorzy kierują się
logiką polityczną
Najważniejsze źródła informacji :
media
Zawartość mediów kierowana
przez
logikę mediów
Media są niezależne od
instytucji politycznych
Polityczni aktorzy kierują się
logiką mediów
Wymiary mediatyzacji polityki
• Kurczący się czas ink/soud-bites
• Widoczność dziennikarska (journalisic visibility)
• Stopień zaadoptowania przez instytucje
polityczne logiki mediów,
• Zwiększanie się stand-up
• Podsumowanie newsa przez dzinnikarza (wrap-
up)
• Komentarz dziennikarski
Kolonizacja polityki przez media
• Polityka, tak jak rozrywka zostaje
zaanektowana przez media, w celu zdobycia
większej popularności wśród odbiorców
• Dominacja komercyjnej logiki mediów
• Infotainment
• Politicotainment
• Politycy = celebryci
Pojęcie nagłośnienia
• Newsy/informacje wyborcze są wynikiem
„
negocjacji”
pomiędzy:
1. mediami – dziennikarzami, wydawcami,
właścicielami
2. Uczestniczącymi w wyborach – kandydaci,
członkowie sztabów wyborczych, aktywiści
partyjni
Modele nagłośnienia medialnego
(Patterson, 1980; Lopez- Escobar, Sabada, Zugasti,2008
1. NAGŁOŚNIENIE TYPU HORSE RACE
który kandydat wygrywa
2. NAGŁOŚNIENIE KWESTII
programy partyjne
3. NAGŁOŚNIENIE SPERSONALIZOWANE
wizerunek kandydata
4. NAGŁOŚNIENIE WYPOWIEDZI KANDYDATÓW
oświadczenia, zaprzeczenia, etc
5. DZIENNIKARSTWO OBYWATELSKIE
partycypacja wyborców
6. NAGŁOŚNIE STRATEGII WYBORCZYCH
triki, techniki i narzędzia
7. NAGŁOŚNIENIE STRONNICZE
media opowiadają się po jakieś stronie, lub przeciwko komuś
Nagłośnienie typu
horse –race
• w opozycji do nagłośnienia kwestii
• Wysoki poziom rywalizacji wyborczej
• Kładzie nacisk na to, kto wygrywa
• Jakie są możliwości wygrania wyborów
• Śledzą sondaże przedwyborcze , komentują je i
analizują
• Na negatywny wpływ na wyborców mało
orientujące się w polityce
Nagłośnienie kwestii
• Wyjaśnia programy, propozycje kandydatów,
porównuje je
• Dwa sposoby:
1. Informacja programach wyborczych partii i
kandydatów
2. Media same tworzą agendę najważniejszych
tematów i je nagłaśniają
(McCombs, 2004)
Spersonalizowane
nagłośnienie
• Kładzie nacisk na rolę kandydatów
• Omawia ich charakter, zdolności, kompetencje
Nagłośnienie
wypowiedzi
kandydatów
• Zbiera i nagłaśnia wypowiedzi , oświadczenia
kandydatów i reakcje na nie kontrkandydatów:
A mówi coś
B odpowiada A
A odpowiada B, etc.
• Dziennikarze docierają do oryginalnych źródeł,
poszukują kontrowersji między kandydatami
• Model przybliża wyborcom różnice i kontrowersje
między kandydatami
Nagłośnienie
wypowiedzi
kandydatów
• Zbiera i nagłaśnia wypowiedzi , oświadczenia
kandydatów i reakcje na nie kontrkandydatów:
A mówi coś
B odpowiada A
A odpowiada B, etc.
• Dziennikarze docierają do oryginalnych źródeł,
poszukują kontrowersji między kandydatami
• Model przybliża wyborcom różnice i kontrowersje
między kandydatami
Nagłośnienie
wypowiedzi
kandydatów
• Zbiera i nagłaśnia wypowiedzi , oświadczenia
kandydatów i reakcje na nie kontrkandydatów:
A mówi coś
B odpowiada A
A odpowiada B, etc.
• Dziennikarze docierają do oryginalnych źródeł,
poszukują kontrowersji między kandydatami
• Model przybliża wyborcom różnice i kontrowersje
między kandydatami
Nagłośnienie
zaangażowane
politycznie
• Media promują w większym lub mniejszym
stopniu określoną partię polityczną lub
kandydata
• Każdy kandydat pokazywany jest w innym
świetle
1. Indeks nagłośnienia medialnego –liczba newsów o
poszczególnych kandydatach , fotografii, innych odniesień ,
2. Liczba ink/sound -bitesów
3. Atrybuty kandydatów – pozytywne, negatywne
Logika, która kierują się media
• Logina mediów (komercyjnych)
• Logika partyjna (polityczna)
• Logika ideologiczna
Stronniczość mediów
• Polityczna
• Propagandowa
• Ideologiczna
• Mimowolna / STRUKTURALNA
Stronniczość strukturalna
Informacje są wybierane i omawiane ze względu na
charakter samego medium (komercyjnego
) , którego
celem jest utrzymanie szerokiej publiczności
(Hofstetter,
1976)
Polityczna stronniczość odzwierciedla ideologiczne opinie
i sądy , natomiast stronniczość strukturalna jest
wynikiem okoliczności procesu produkcji materiałów
dziennikarskich
(newsów/artykułów)
(Graber, 2005)
Nagłaśnianie złych wiadomości, koncentracja na
strategiach i taktykach aktorów politycznych (model
horse –race
)
raczej niż na polityce i problemach (model
nagłośnienia kwestii
)
(Schudson,2003)
Dziennikarstwo głęboko zaangażowane
(López-Escobar, Sabada, Zugasti,2008)
Dziennikarze/ media stoją po jednej ze stron, są
politycznymi stronnikami, są blisko związani z
politykami, rządem, rządzącą/opozycyjną partią
Media są bardzo skuteczne w rozpowszechnianiu wiedzy
o politykach i partiach
Media promują dobry wizerunek kandydata/partii
/polityków, których popierają lub negatywny ich
oponentów
Mechanizmy uramowienia polityki
• Headline (tytuły)newsów (duże i małe)
• Podtytuły (subheads)
• Zdjęcia
• Ujęcie postaci, sytuacji na zdjęciu
• Leady (początek artykułu, newsa)
• Selekcja źródeł dziennikarskich i ich przynależność
polityczna
• Selekcja cytatów (ink-bites, sound-bites)
• Wyróżnienie cytatów / emfaza
• Logo inne symbole identyfikacji
• Statystyki, wykresy, rysunki
• Podsumowanie akapitu lub całości artykułu /newsa
Cykl życia kwestii w agendzie medialnej
Kampania parlamentarna 2011 r.
„Wiadomości” TVP
Kampania parlamentarna 2011 r.
„Wiadomości” TVP
Politycy jako źródło dziennikarskie
kampania parlamentarna 2011 r.
„Fakty” TVN
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Jarosław Kaczyński
Donald Tusk
Grzegorz Napieralski
Janusz Palikot
Waldemar Pawlak
Inni liderzy
Nagłośnienie skandalu z pijanym
Kwaśniewskim w 2007 r.
(Pilarska, 2010)
0
2
4
6
8
10
12
14
2007-09-24
2007-09-25
2007-10-05
2007-10-10
2007-10-11
200-10-12
2007-10-13
2007-10-15
Gazeta Wyborcza
Rzeczpospolita