1
10.10.2012, Warszawa
Historia lotnictwa. Ponad frontami I wojny światowej.
Lotnictwo rozpoznawcze:
Rozwój wojskowej techniki lotniczej jest ściśle związany z wykorzystaniem samolotów do celów
rozpoznawczych. Przykładem takie samolotu był Morane – Saulnier L, który charakteryzował się
budową przystosowaną do obserwacji: dwumiejscowy górnopłat.
Z czasem samoloty obserwacyjne zostały wyposażone w podstawowe uzbrojenie i zaczęto stosować
kamuflaż, który utrudniał dostrzeżenie samolotu zarówno z ziemi jak i powietrza.
Zapamiętaj:
Lotnictwo rozpoznawcze przeznaczone było do prowadzenia wywiadu z powietrza.
Cechy:
- duży zasięg
- dobry ogląd terenu pod samolotem
- łatwość ukrycia w powietrzu ( kamuflaż)
Lotnictwo myśliwskie:
Samoloty myśliwskie, podobnie jak rozpoznawcze, charakteryzowały się specyficzną budową.
Stosowano na nich mocniejsze silniki. Skróceniu uległa też rozpiętość skrzydeł, co poprawiło
manewrowość. Dla zrekompensowania utraty siły nośnej stosowano często trzeci płat.
Francuski pilot, Rolland Garros był inicjatorem montowania na samolotach stałych karabinów. Dzięki
temu pilot jakby „celował do przeciwnika całym samolotem”. Używane silniki tłokowe w układzie „V”
sprzyjały montowaniu karabinów maszynowych w przedniej części samolotu, za śmigłem. Jednak
prowadzenie ognia często skutkowało odstrzeliwaniem końcówki śmigła. Wprowadzono wówczas
opancerzone śmigło Garrosa – Saulinera. Jednak uderzające w śmigło z duża siłą pociski prowadziły
do szybszego zużywania wału i skrócenia resursu silnika z około 30 do raptem kilku godzin.
Niemcy z pewnym opóźnieniem wprowadzili synchronizatory – urządzenia mechaniczne, które
uniemożliwiały odstrzelenie końcówki śmigła. Kiedy śmigło przecinało linię strzału karabin
maszynowy był blokowany.
Pierwotnie rolę bombowców pełniły sterowce. W związku z małym zasięgiem strzału karabinów
maszynowych i dużą prędkością lotu samolotów zestrzelenie sterowca było trudnym zadaniem. W
2
związku z tym poszukiwano nowych rodzajów broni i zdecydowano się na stosowanie prymitywnych,
niekierowanych rakiet, których zasięg był zdecydowanie większy.
Sposoby niszczenia wrogich samolotów:
1. Dyżurowanie na lotnisku – po otrzymaniu meldunku o wrogich maszynach, samoloty i załogi
były gotowe do natychmiastowego startu.
2. Zagrabianie – jednoczesny start kilku grup samolotów z kilku lotnisk dyżurnych.
3. Przeciwdziałanie nalotom przeciwnika metodą zasłony.
4. Niszczenie samolotów przeciwnika z „patrolowania zaczepnego”. Sposób przechwycenia z
dyżurowania w powietrzu był mniej ekonomiczny od dyżurowania na ziemi, jednak czas od
zauważenie przeciwnika do chwili ataku był zdecydowanie krótszy.
5. Osłona innego rodzaju lotnictwa metodą „towarzyszenia”
6. „Siódemkowe ugrupowanie bojowe” – formacja składająca się z dwóch grup: przynęty oraz
grupy uderzeniowej
7. Zwrot Immelmanna – manewr zastosowany po raz pierwszy przez niemieckiego pilota 1
sierpnia 1915 roku. Zrewolucjonizował on walkę myśliwską, czyniąc ją bardziej dynamiczną z
wykorzystaniem manewrów pionowych.
Immelmann – pół pętli + pół beczki.
8. Oczyszczenie przestrzeni powietrznej metodą „wymiatania” towarzyszące ruchom wojsk
lądowych, wykonywane nad terytorium wroga za linią frontu.
9. „Patrolowanie ubezpieczające” rozwinięcie „wymiatania” polegające na osłonie jednostek
lądowych.
Zapamiętaj:
Lotnictwo myśliwskie, przeznaczone do niszczenia w powietrzu samolotów przeciwnika.
Podstawowe cechy:
-manewrowy
-wyposażony w broń strzelecką
Sposoby działań: przechwytywanie celów z dyżurowania na ziemi, w powietrzu, poprzez
samodzielne poszukiwanie i niszczenie przeciwnika.
Lotnictwo bombowe.
Pierwotnie rolę lotnictwa bombowego pełniły sterowce. Samoloty do tego celu zaczęto
wykorzystywać na przełomie lat 1914/1915. We wczesnej fazie rozwoju lotnictwa bombowego,
bombardier ręcznie uzbrajał i rzucał bomby. Z czasem, dla zmniejszenie oporów aerodynamicznych
3
zaczęto montować je pod skrzydłami lub w specjalnych lukach umieszczonych w kadłubie. Samoloty
bombowe charakteryzowały się więcej niż jednym silnikiem, większymi rozmiarami, a co za tym idzie
także większą masą startową.
Sposoby działania lotnictwa bombowego:
1. „Uderzenie jednoczesne” – w ataku w tym samym czasie uczestniczyło kilka samolotów.
Manewr wykorzystywany do ataku obiektów o dużej powierzchni lub do niszczenia kolumn
wojskowych.
2. „Uderzenia kolejne” – samoloty lecące jeden za drugim w odstępach czasu atakują ten sam
obiekt.
3. „Samodzielne poszukiwanie i niszczenie wykrytych celów”
Zapamiętaj:
Lotnictwo bombowe przeznaczone do niszczenia celów naziemnych przeciwnika
Cechy:
- duży udźwig ładunku bojowego
- duży zasięg i długotrwałość lotu
Sposoby działania: uderzenie jednoczesne, uderzenia kolejne, samodzielne poszukiwanie i
niszczenie celów.