1

ZESTAW PYTAŃ Z MAKROEKONOMII I.

Skrócone odpowiedzi

do 3 i 4. Model popytowy z państwem i handlem

zagranicznym.

Odpowiedzi nie zawierają uzasadnień i dowodów.

1. Mamy gospodarkę zamkniętą opisaną równaniami:

C=50+0,625*(Y-T), T=16+0,2Y, I=110, G=100

a) Określ, jaki jest stan budżetu państwa (równowaga, deficyt czy nadwyżka)
b) Rząd zamierza zwiększyć swoje wydatki o 10 lub obniżyć ryczałtowe podatki (niezależne

od dochodów) o 10. Oblicz, jak zmieni się budżet państwa dla każdej z tych sytuacji.
Wyjaśnij skąd biorą się różnice we wpływie wydatków i podatków na zagregowaną
produkcję, mimo iż prowadzą one początkowo do identycznej zmiany w budżecie
państwa.

a)

500



Y

G

T



nadwyżka budżetowa

b)

Nadal nadwyżka budżetowa w obydwu przypadkach

2. Załóżmy, że pewna zamknięta gospodarka jest charakteryzowana przez następujące

równania:

Konsumpcja C= 100 +0,6Y

D

(Y

D

dochód rozporządzalny), Inwestycje I=50 , Wydatki rządowe

G=250 , Podatki netto T=100

Rząd zamierza powiększyć produkcję o 100

.

a) Jaka jest wymagana zmiana w wydatkach rządowych.
b) Jeśli rząd nie zmieni wydatków rządowych to, jaka jest wymagana zmiana podatków.

a)

Dodatkowe wydatki rządowe 40

b)

66,7







T

3. W pewnej zamkniętej gospodarce krańcowa skłonność do oszczędzania jest równa s=0,2. O

ile wzrośnie krajowa produkcja, jeśli rząd zwiększy wydatki na dobra i usługi o 250 i
sfinansuje je w całości podatkami.

Przyrost produkcji jest równy 250.

4. W gospodarce zamkniętej nowo utworzony rząd planuje powiększyć swoje wydatki bez

zmiany stóp podatkowych i podatków autonomicznych. Premier tego rządu jest
przekonany, że nie są potrzebne żadne zmiany w podatkach, gdyż dodatkowe wydatki
uruchomią mechanizm wzrostu dochodu, a z większego dochodu będą większe wpływy
podatkowe, które zapobiegną powstaniu deficytu budżetowego. Czy premier ma rację?

Zdecydowanie NIE.

5. Rząd zamierza powiększyć deficyt budżetowy, aby ożywić gospodarkę. Kiedy powstają

silniejsze efekty mnożnikowe, czy wtedy, gdy zwiększymy wydatki (bez zmiany
podatków), czy zmniejszymy podatki o taką samą kwotę (bez zmiany wydatków)?

Zwiększenie wydatków powoduje większe efekty mnożnikowe.

6. Założenia: konsumpcja autonomiczna wynosi 100, krańcowa skłonność do oszczędzania

0,2, I=420, import autonomiczny 30, G=475, E

X

=200, krańcowa skłonność do importu 0,1,

podatki autonomiczne 100, stopa podatkowa 0,125, transfery publiczne B=50.

2

a) Oblicz Y w stanie równowagi, mnożnik względem wydatków rządowych, wielkość

nadwyżki budżetowej oraz wielkość nadwyżki eksportowej. Przy jakim poziomie
dochodu deficyt budżetowy nie przekroczy wartości 1% PKB?

b) Wiedząc, że Y przy maksymalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych wynosi 3500,

o ile musiałyby się zmienić wydatki rządu na dobra i usługi, aby uzyskać produkcję 3500,
a o ile transfery autonomiczne?

c) Przy jakim poziomie Y eksport netto jest równy zero.

a)

2812,5



Y

mnożnik wydatków=2,5, deficyt budżetowy 73,44; Import

311,25

eksport netto -111,25

Aby deficyt budżetowy nie przekroczył 1% Y musi być spełniony warunek:

Y>3148,15

b) ΔG=275, ΔB=343,75
c) Y=1700

7. Oblicz, jaki byłby łączny efekt produkcyjny redukcji podatków ryczałtowych (niezależnych

od dochodów) i wydatków rządowych na zakupy towarów i usług o 20 mld zł (w każdej z
tych pozycji budżetowych) wiedząc, że

a) mamy do czynienia z gospodarką zamkniętą i c = 0,8, T = T

o

+ 0,2Y

b) mamy do czynienia z gospodarką otwartą i c = 0,8, m = 0,04, T = T

o

+ 0,2Y

a)

Łączny efekt: -11,12

b)

Łączny efekt: -10

8. Załóżmy, że pewna otwarta gospodarka jest charakteryzowana przez następujące równania:

konsumpcja C= 200 +0,6Y

D

(Y

D

dochód rozporządzalny), inwestycje I=60, wydatki

rządowe G=200, podatki netto T=100, eksport E

x

=20, import I

m

=0,2Y.

a) Ile wynosi eksport netto, gdy produkcja jest w równowadze.
b) Wyjaśnij, jak w tej gospodarce finansowane są inwestycje (źródła oszczędności w

gospodarce)

a)

Eksport netto -120

B

) Ustalamy źródła finansowania inwestycji wychodząc z bilansowej równości

dochodu rozporządzalnego

T

Y

Y

D





Z tego ostatecznie uzyskujemy, że

krajowe

prywatne oszczędności są niewystarczające do sfinansowania inwestycji i deficytu

budżetowego; uzupełnienie poprzez oszczędności zagraniczne

9. Mamy dwie identyczne gospodarki. Różnią się między sobą tylko krańcową

importochłonnością produkcji. Gospodarka A ma wyższą importochłonność niż B. W
obydwu gospodarkach rząd powiększył wydatki rządowe o taką samą kwotę. W której
gospodarce będzie większy przyrost krajowej produkcji (uzasadnij).

W gospodarce o niższym m przyrost produkcji krajowej jest większy.

3

10. Przy jakiej krańcowej skłonności do importu mnożnik względem wydatków rządowych na

zakupy towarów i usług będzie mniejszy od jedności, jeżeli wiadomo, że krańcowa
skłonność do konsumpcji wynosi 0,8, zaś funkcja podatkowa ma postać T = 10 + 0,5Y?

m>0,4

11. (Bardzo trudne) Wyjaśnij następujący problem. W modelu klasycznym oszczędzanie

zależy dodatnio od stopy procentowej, natomiast inwestycje są ze stopa procentowa
powiązane ujemnie, a oszczędności są równe inwestycjom. Wiemy jednak, że bank
centralny poprzez wzrost podaży pieniądza może doprowadzić w krótkim okresie do
zmniejszenia stóp procentowych i tym samym powiększą się wydatki inwestycyjne. Aby
sfinansować nowe inwestycje, potrzeba jednak dodatkowych oszczędności. Jak zostaną
wygenerowane nowe oszczędności, jeśli stopy procentowe spadły? Jak ten problem
rozwiązany jest w modelu keynesowskim?

Wskazówka: w modelu keynesowskim zakładamy, że gospodarka nie w pełni wykorzystuje zdolności

produkcyjne. Natomiast w modelu klasycznym zakładamy pełne wykorzystanie zdolności

produkcyjnych (produkcja w równowadze zawsze równa potencjalnej).