Prof. Wojciech Pacho, Szkoła Główna Handlowa

1

ZESTAW PYTAŃ Z MAKROEKONOMII I

Pytania do 6, 7. Zastosowanie modelu AD-AS. Krzywa Philipsa.

Skrócone

odpowiedzi, nie zawierają uzasadnień i dowodów.

1. Wyjaśnij, jaki wpływ na naturalną stopę bezrobocia mają poniższe fakty:

a) wzrost liczby pracowników zrzeszony w związkach zawodowych

Wzrost

b) spadek minimalnej płacy

Spadek

c) wzrost świadczeń socjalnych w okresie bezrobocia

Wzrost

d) wprowadzenie przez przedsiębiorstwa zasady płacy efektywnościowej

Z jednej strony wzrost, z drugiej może się zmniejszyć bezrobocie frykcyjne.

2. Załóżmy, iż zasób siły roboczej jest stały i wynosi 100 pracowników. W danym okresie

średnio 20 pracowników poszukuje pracy. Ile wyniesie bezrobocie i stopa bezrobocia na
koniec okresu, jeśli średni okres poszukiwania pracy wynosi:

a) ½ okresu?

Liczba bezrobotnych U = 10, stopa bezrobocia u = 0,1

b) ¼ okresu?

Liczba bezrobotnych U = 5, stopa bezrobocia u = 0,05

3. Wyjaśnij, jaki wpływ na naturalną stopę bezrobocia ma opodatkowanie wynagrodzeń za

usługę pracy oraz zasiłki socjalne dla bezrobotnych. Posłuż się ilustracją graficzną.

Zasiłki powiększą bezrobocie (przesunięcie krzywej podaży pracy). Opodatkowanie również
powiększy bezrobocie (przesunięcie krzywej popytu).

Prof. Wojciech Pacho, Szkoła Główna Handlowa

2

AB – naturalne bezrobocie przed zmianą zasiłków i podatków
CD – naturalne bezrobocie po zmianie zasiłków
GH – naturalne bezrobocie po wprowadzeniu podatków
EF – naturalne bezrobocie po wprowadzeniu podatków i zasiłków

4. Przedstaw za pomocą modelu AS-AD jak wpłynie zwiększenie wydatków rządowych na

dobra i usługi na wielkość produkcji w krótkim i długim okresie. Załóż, że w punkcie
wyjścia produkcja jest a) równa potencjalnej, b) niższa od potencjalnej. Co stanie się na
rynku pracy?

a)

b)

L

w/P

B

A

D

C

F

E

H

G

P

SAS

AD

P

0

0

P

2

AD’

Y*

Y

P

1

Y

1

P

SAS

AD

P

0

0

AD’

Y*

Y

P

1

Y

0

Prof. Wojciech Pacho, Szkoła Główna Handlowa

3

Efekt krótkookresowy i długookresowy zależy od rozmiarów powiększenia wydatków
rządowych.

5. Na rynku dóbr panuje równowaga. W gospodarce wzrosły ceny. Za pomocą prezentacji

graficznej, pozwalającej na wyprowadzenie krzywej zagregowanego popytu (AD), pokaż,
jak zmieni się poziom cen i poziom produkcji na krzywej AD.

Wyprowadzenie krzywej AD oparte o efekt Pigou i Keynesa.

6. Wyjaśnij, jak poniższe zdarzenia wpłyną na położenie wykresów krótkookresowej i

długookresowej zagregowanej podaży, zagregowanego popytu:

a) gospodarstwa domowe zwiększają skłonność do konsumpcji z rozporządzalnych

dochodów,

AD w prawo

b) długotrwałe zanieczyszczenie gleby i wody gruntowej spowodowało trwałe zmniejszenie

ziemi uprawnej w danym kraju,

LAS i SAS w lewo

c) wzrosły ceny lodów z powodu przesunięcia w popycie gospodarstw domowych w

następstwie zmiany preferencji,

bez wpływu na AD

d) część dotychczas bezrobotnych pracowników wyjechała zagranicę,

bez wpływu na LAS i SAS

e) wzrost stawek płac w sąsiednim kraju skłonił wielu pracowników do wyjazdu zagranicę.

LAS i SAS w lewo

7. Za pomocą krzywych AS i AD pokaż, co stanie się na rynku, jeżeli nastąpiły drastyczne

podwyżki nominalnych płac pracowników.

P

SAS

AD

P

0

0

Y*

Y

P

1

Y

1

Prof. Wojciech Pacho, Szkoła Główna Handlowa

4

8. Rynek pracy znajduje się w równowadze. W gospodarce spadły ceny. Za pomocą

prezentacji graficznej pozwalającej na wyprowadzenie krzywej globalnej podaży (AS),
pokaż, jak zmieni się poziom cen i produkcja na krzywej AS (zakładamy, że płace
nominalne są stałe).

Wyprowadzenie krzywej AS oparte o stałe płace nominalne i giętkie ceny.

9. Za pomocą krzywych AS i AD pokaż, co stanie się na rynku, jeżeli nastąpi radykalna

poprawa nastrojów przedsiębiorców, wynikająca z optymistycznego postrzegania
przyszłych zysków.

10. Wykorzystując model AS/AD wyjaśnij skutki szoków popytowych i podażowych.

Szok popytowy

Szok podażowy

Zakładamy brak oczekiwań inflacyjnych.

P

SAS

AD

P

0

0

AD’

Y*

Y

P

1

Y

1

P

SAS

AD

P

0

0

P

2

AD’

Y*

Y

P

1

Y

1

P

SAS

AD

P

0

0

Y*

Y

P

1

Y

1

Prof. Wojciech Pacho, Szkoła Główna Handlowa

5

11. Opisz, jakie skutki dla polskiej gospodarki wywołałoby nagłe załamanie na rynku

eksportowym. Pokaż mechanizmy i skutki tego załamania dla produkcji, zatrudnienia,
budżetu, inflacji. Czy rekomendował/a/byś podjęcie jakichś działań ze strony władzy
publicznej? Jakich i dlaczego?

↓Ex => AD w lewo => ↓Y i spadają ceny =>↓zatrudnienie => ↑ bezrobocie => ↑transfery =>
pogorszenie stanu budżetu
(w długim okresie AS w prawo i Y wróci do wyjściowego poziomu przy niższym poziomie
cen)

Rząd mógłby np. zwiększyć G lub zwiększyć MS.

12. Przedstaw koszty inflacji.

a) spadek siły nabywczej – złudzenie inflacyjne
b) koszt zdzieranych zelówek
c) koszt zmienianych jadłospisów
d) nieefektywana alokacja zasobów wskutek zmieniających się cen względnych
e) zmiany wielkości zobowiązań podatkowych
f) „zamieszanie i niewygoda”
g) zmiany w redystrybucji dochodów

13. Tabela przedstawia poziom stopy inflacji i bezrobocia w pewnym państwie w latach

1996-2002.

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

Π

10

10

15

16

17

17

17

U

5

5

3

4

5

5

5

a) Wyjaśnij, w jakich latach i z jakimi rodzajami szoku mamy do czynienia.

98-2000 szok popytowy

b) Przedstaw przebieg tego szoku za pomocą krzywych AS-AD i krzywych Phillipsa.

Y

P



u

Prof. Wojciech Pacho, Szkoła Główna Handlowa

6

14. Załóżmy, że przedsiębiorcy oraz pracownicy sadzą, że w nadchodzącym okresie nastąpi

znaczny wzrost cen. Gospodarka znajduje się w długookresowej równowadze oraz krzywa
zagregowanego popytu nie przesuwa się. W nadchodzącym okresie AD również pozostała
w niezmienionym położeniu. Jak w takiej sytuacji oczekiwania cenowe wpłyną na:

a) płace nominalne i realne,
b) co stanie się z cenami i produkcją w krótkim i długim okresie.
Wyjaśnij, czy oczekiwania cenowe były trafne? Jeśli nie, to jaka byłaby odpowiedź na a) i b)
gdyby oczekiwania cenowe były trafne, tzn. doszłoby do spodziewanego wzrostu cen.

15. (Trudne) W nadchodzącym roku pracownicy przewidują wzrost cen o 5%. Nie są jednak

pewni swoich przewidywań. Co się stanie z produkcją i faktycznym wzrostem cen, gdy
władze monetarne zrealizują w nadchodzącym roku wzrost podaży pieniądza: a) o 5%, b) o
więcej niż 5%, c) o mniej niż 5%. Posłuż się ilustracją graficzną modelu AS-AD lub/i
krzywą Phillipsa. Przyjmij, iż w punkcie wyjścia produkcja równa się potencjalnej.

a)

Ceny wzrosną o 5%, a produkcja nie zmieni się.

b)

Produkcja wzrośnie ponad Y* i ceny wzrosną o więcej niż 5%.

c)

Y

Y*

P

SAS

AD

P

0

1,05P

0

SAS’

AD
’

Y

Y*

P

SA
S

AD

P

0

SAS’

AD
’

Y

Y*

P

SA
S

AD

P

0

>1,05P

0

SAS’

AD
’

<1,05P

0

Prof. Wojciech Pacho, Szkoła Główna Handlowa

7

Ceny wzrosną o mniej niż 5%, a produkcja spadnie poniżej Y*.

16. Załóżmy, że bank centralny powiększa dynamikę podaż pieniądza. Podmioty spodziewają

się takiego działania banku centralnego. Co się stanie z produkcją i inflacją, jeśli a)
wszystkie podmioty mogą natychmiast dostosować się do oczekiwanej nowej podaży
pieniądza, b) tylko część podmiotów dostosowuje się natychmiast, reszta z opóźnieniem o
jeden okres. W analizie wykorzystaj krzywą Phillipsa.

a)

Jeśli wszystkie podmioty mogą dostosować się natychmiast, to podniosą postulowane
płace i ceny o wskaźnik oczekiwanej inflacji. Wielkości realne pozostaną bez zmiany

.

b) Jeśli tylko część podmiotów zdołała zmienić postulowane płace i ceny, to ich

natychmiastowy przeciętny wzrost jest poniżej dynamiki podaży pieniądza. Pojawią
się zatem efekty Pigou (wzrost realnych zasobów pieniądza) i Keynesa (spadek stopy
procentowej). Gospodarka przesunie się do punktu A. W następnym okresie pozostałe
podmioty podniosą płace i ceny co doprowadzi do zrównania się dynamiki podaży
pieniądza z dynamiką plac i cen (przejście do punktu B).

17. (Trudne) Krótkookresowa krzywa Phillipsa ma postać

, gdzie -

inflacja,

- oczekiwania inflacyjne, u - stopa bezrobocia, u

*

- naturalna stopa bezrobocia.



u

u

*

Y

P



u

u

*

Y

P

A

A

B

B

Prof. Wojciech Pacho, Szkoła Główna Handlowa

8

a) Narysuj krzywą jeśli wiesz, że początkowo

, a stopa

.

b) Jak zmieni się inflacja, jeśli w wyniku ekspansywnej polityki fiskalnej bezrobocie udało

się zredukować z 10% do 7.5%?

c) Co by się działo, gdyby rząd chciał utrzymać stopę bezrobocia w ciągu kilku następnych

okresów na poziomie 7,5%, czyli poniżej naturalnego poziomu?

d) Załóżmy, że rząd tylko jednorazowo zastosował ekspansję w polityce fiskalnej. Naszkicuj

dojście do równowagi w długim okresie.