Nadmierne i zbędne owłosienie

METODY USUWANIA

Rodzaje włosów



Włosy długie – włosy: głowy, dołów pachowych, narządów płciowych, zarostu męskiego



Włosy szczątkowe – brwi i rzęsy



Meszek włosowy

Nadmierne owłosienie



Pod pojęciem nadmiernego owłosienia (hypertrichosis) rozumiemy porost włosów
grubszych, dłuższych i występujących obficiej, niż normalnie u ludzi danej płci, rasy i
wieku



Ze względów czysto estetycznych problem znacznie częściej postrzegany jest u kobiet



Nadmierne owłosienie prawie zawsze występuje u kobiet białych, znacznie rzadziej u
kobiet czarnych, u kobiet rasy żółtej jest rzadkością

Nadmierne owłosienie - podział kliniczny



Nadmierne owłosienie (hypertrichosis) może występować jako:



Uogólnione (hypetrichosis generazizata)



Ograniczone (hypertrichosis localizata)

Nadmierne owłosienie uogólnione może być:



Wrodzone (congenita)



Nabyte (acquisita)

Nadmierne owłosienie ograniczone może być:



Wrodzone (congenita)



Nabyte (acquisita)

Nadmierne owłosienie ograniczone wrodzone



Może występować jako wada samoistna



Może być związane z innymi wadami rozwojowymi (na przykład z wadami kręgosłupa)



Najczęstsza lokalizacja:



Na plecach między łopatkami



W okolicy krzyżowo – lędźwiowej



U mężczyzn często występuje dziedzicznie w lokalizacjach:



Nasada nosa lub koniec nosa



Małżowiny uszne



Grzbiet palców

Nadmierne owłosienie ograniczone nabyte



Zwykle towarzyszy:



Zaburzeniom hormonalnym



Cukrzycy typu II



Zespołowi niedoboru pożywienia



Przewlekłym stanom zapalnym i urazom



Chorobom mózgu i przysadki mózgowej



Długotrwałemu przekrwieniu (także stanom zastoinowym)



Miejscom repigmentacji i zmianom skórnym



Działaniom niektórych leków

Nadmierne owłosienie ograniczone nabyte:



Najczęstsza lokalizacja u kobiet:



Warga górna i broda



Policzki w części bocznej



Ramiona i przedramiona



Okolica mostkowa



Okolica krzyżowo – lędźwiowa



Sutki



Okolica odbytu



Uda i podudzia



Grzbietowa powierzchnia palców

Nadmierne owłosienie - hirsutyzm

Hirsutyzmem nazywa się występowanie u kobiet i dzieci nadmiernego owłosienia typu

męskiego



postać ogólna nabyta nadmiernego owłosienia



czasami z towarzyszącymi cechami maskulinizacji



zbyt duża ilość androgenów lub nadmierna wrażliwość receptorów androgenowych na
ich normalne stężenie



czasami pseudohermafrodytyzm



Leczenie farmakologiczne



Metody fizykalne – depilacja laserowa, IPL, epilacja ultradźwiękowa, elektroepilacja

Przyczyny



często podłoże genetyczne



leki androgenowe i sterydowe



zaburzenia endokrynologiczne np.: zespół policystycznych jajników, guzy jajnika,
choroby nadnerczy, przysadki, podwzgórza



Leczenie farmakologiczne



Metody fizykalne – depilacja laserowa, IPL, epilacja ultradźwiękowa, elektroepilacja

Zbędne owłosienie



Owłosienie miejscowe



Pod pojęciem tym rozumiemy nadmiar włosów w miejscach, które kobieta wolałaby
mieć nieowłosione



Zwyczaj są to: twarz, przedramiona, nogi, brzuch, pachwiny i piersi



Najczęstsze przyczyny zbędnego owłosienia, to: wpływy hormonalne, ciąża, menopauza,
zaburzenia czynności jajników, czynniki genetyczne, starzenie się, czasami też niektóre
leki

Metody usuwania nadmiernego i zbędnego owłosienia

Podstawowe pojęcia



Depilacja –> usuwanie zbędnego owłosienia z twarzy i ciała = usuwa się łodygę włosa,
korzeń zostaje nienaruszany



Epilacja -> proces usuwanie zbędnego owłosienia podczas którego zniszczeniu ulega
mieszek włosowy np. za pomocą prądu stałego lub włos zostaje wyrwany wraz z
korzeniem; zaletą jest dłuższy okres odrastania owłosienia

- elektroepilacja (elektroliza, elektrokoagulacja, metoda blend, mikroliza), metoda

ultradźwiękowa, fotoepilacja (lasery, IPL)

Golenie



za pomocą maszynki do golenia -> elektryczna lub manualna



preparat zmiękczający włosy w przypadku maszynki manualnej -> pianka, żel



szybsze odrastanie włosa w porównaniu z epilacją, możliwość przerwania ciągłości
naskórka -> infekcje



metoda domowa

Depilatory chemiczne



Depilatory chemiczne -> kremy, pianki, żele



zawierają związki chemiczne siarczki nieorganiczne i organiczne (merkaptany), które
rozrywają wiązania dwusiarczkowe keratyny włosa, co powoduje oddzielenie się łodygi
od korzenia i zniszczenie martwej części włosa



rozprowadza się cienką warstwę na powierzchni depilowanej skóry i chwili usuwa się ją
wraz z oddzielonymi włoskami za pomocą szpatułki -> pod kątem 60-90 stopni



podrażnienie skóry, które dość często występuje po zabiegu, ryzyko wystąpienia reakcji
alergicznej



metoda domowa

Wymagania biotechnologiczne



brak toksyczności, działania drażniącego, alergizującego -> np. substancje zapachowe



efekty -> 4-6 min.



stabilność chemiczna



estetyka

Woskowanie



polega na usunięciu włosów przy pomocy podgrzanego wosku lub zimnego, efekt
widoczny jest przez 2-4 tygodni



woski w rolkach (aligatory) do podgrzewaczy, w puszkach do nakładania szpatułką ->
rozgrzewany w podgrzewaczu



Skład wosków

- naturalne żywice -> nawet do 70%, wyciągi roślinne ->

azulen, lawenda; oliwa z oliwek, masło karite, wosk pszczeli



rozgrzany wosk nakłada zgodnie z kierunkiem wzrostu włosa



na wosk nakłada się paski flizelinowe lub bawełniane, które zrywa się w przeciwnym
kierunku



standard co 6 tygodni lub indywidualnie



Przed zabiegiem dezynfekcja, żel oczyszczający diagnoza włosów i skóry => grubość,
długość, kierunki wzrostu włosów, uszkodzenia, znamiona włókniaki, brodawki,
zakażenia, dermatozy; wywiad z klientką



Po zabiegu olejek śmietanka oczyszczająca i łagodząca podrażnienie, ampułka
spowalniająca odrost włosów (np. z enzymami)

Zalecenia do domu



bezpośrednio po zabiegu nie drażnić skóry, nie stosować agresywnych kosmetyków, nie
opalać się na słońcu i w solarium, unikać gorących kąpieli i korzystania z sauny, basenu,

wykonać chłodny natrysk (działanie łagodzące), używać balsamów łagodzących po
depilacji



przez 3 – 7 dni stosować preparaty opóźniające odrost włosów



nie stosować preparatów na bazie alkoholu



piling np. raz lub 2 x w tygodniu, mycie szorstka gąbka



Przed następnym zabiegi można zrobić peeling dzień wcześniej

PRZECIWWSKAZANIA:



Znamiona, brodawki



Żylaki i zapalenie żył



Cienka, lub starcza skóra



Teleangiektazje



Choroby skóry



Okres przed lub po korzystaniu z solarium, ekspozycji na promienie słoneczne



Cukrzyca



Epilepsja



Złuszczanie naskórka



Siniaki



Blizny



Stany zapalne skóry



Przyjmowanie retinoidów i 6 miesięcy po zakończeniu kuracji



Stany gorączkowe



Ciąża



Obrzęki



Zmiany skórne



Bezpośrednio po kąpieli



Słaba krzepliwość krwi lub przyjmowanie leków antykoagulacyjnych,



Zbyt krótkie włosy



Stwierdzona nadwrażliwość na substancje czynne wosku



Pachy -> nie używać antyprespirantów przed zabiegiem

Metoda cukrowa



Skład -> cukier, zioła, woda, sok z cytryny



mniej bolesna metoda -> pasta przylega tylko do włosów



nakłada się ją pod włos, a usuwa się zgadnie z kierunkiem wzrostu włosa



usuwa włoski 1-2mm



włosy się nie łamią i urywają



pastę można nakładać kilka razy w jednym miejscu



nie trzeba pasty rozgrzewać, utrzymuje temperaturę ciała



nie zawiera barwników, konserwantów



można ja usuną wodą

Elektroepilacja



Elektroepilacja to zabiegi usuwania zbędnego owłosienia wykorzystujące prąd
elektryczny



Na korzeń włosa oddziałujemy prądem doprowadzając go do zniszczenia

Metody elektroepilacji

Elektroliza



polega na chemicznej destrukcji mieszka włosowego



wykonuje się ją za pomocą prądu stałego -> galwanicznego -> metalową igłą (katoda –
elektroda czynna); anoda -> elektroda bierna -> podłączona jest w okolicy barku



igłę wprowadza się równolegle do trzonu włosa -> 3mm -> wyczuwalny opór i włącza
prąd = 0,5 - 1,5 mA /3-10 sek.



po wyłączeniu prądu włos usuwa się pesetą



kontakt igły z mieszkiem powoduje reakcję chemiczną w tkance -> powstaje
wodorotlenek sodu (ług) -> tworzy środowisko zasadowe niszczące chemicznie komórki
mieszka



starsza metoda i dosyć bolesna (małe obszary)

Termoliza -> elektrokoagulacja



za pomocą prądu zmiennego o wysokiej częstotliwości (diatermiczny)



uszkodzenie mieszka włosowego następuje wskutek reakcji termicznej -> koagulacja
białek

Metoda blend



łączy termolizę z elektrolizą galwaniczną -> koagulacja



skuteczniejsze działanie wskutek połączenia ciepła i wytwarzania wodorotlenku sodu
(ługu)



nie należy stosować do usuwania nowo wrośniętych włosów lub meszku



Tak dla mocnych, grubych włosów

Metoda sekwencyjna



prąd podawany jest do brodawki włosa w seriach, pojedynczych zróżnicowanych
dawkach, jego dopływ następuje skokami, z przerwami -> dzięki temu metoda ta jest
prawie bezbolesna



można ja stosować w termolizie (termoliza sekwencyjna) i metodzie blend (
sekwencyjna metoda blend)

Prawidłowo przeprowadzona epilacja: a) igłę wprowadza się wzdłuż włosa prosto przez ujście
mieszka włosowego aż do brodawki włosa; b) następnie doprowadza się prąd elektryczny, igłę
powoli wyjmuje z ujścia mieszka włosowego; c) włos można delikatnie i bez oporu usunąć
pęsetą.

Mikroliza



wykorzystuje prąd stały o niskim napięciu i małym natężeniu



na elektrodę nakłada się specjalny żel



elektrodę przykłada się do powierzchni skóry i przesuwa po jej powierzchni przez ok. 10
minut.



prąd powoduje wniknięcie do mieszka włosowego żelu z olejkami i ekstraktami
roślinnymi (enzymów - chymotropsyny i papaina) -> początkuje to proces uszkadzania
mieszka

Metoda wykorzystująca ultradźwięki



za pomocą ultradźwięków wprowadza się do mieszka włosowego enzymy -> zaburzają
funkcje komórek odpowiedzialnych za odrost włosów i rozpuszczają keratyne



wcześniej depilujemy skórę woskiem



Fotoepilacja

Fototermoliza - uszkodzenie termiczne pod wpływem działania światła

Lasery



wykorzystuje się różnego rodzaju lasery o różnej długości fal:

- rubinowy (694 nm)
- diodowy (800 nm)
- aleksandrytowy (755 nm)
- neodymonowy-YAG (1064 nm)



działanie laserów opiera się na zjawisku selektywnej fototermolizie



ściśle określona długość fali jest absorbowana przez tzw. chromofory ( np. melaninę
włosa, hemoglobina) -> energia świetlna jest zamieniana wtedy w energie cieplną, a

chromofor (melanina) jest niszczona -> otaczające tkanki nie absorbują światła
laserowego (czyli działa selektywnie) -> foto - światło, termo - ciepło, liza - rozpad



zniszczenie melaniny w łodydze, zewnętrznej pochewce korzenia -> powoduje
zniszczenie mieszka



najskuteczniej usuwa się włosy czarne na skórze o fototypie I i II



włosy jasne zawierają mniej melaniny -> co powoduje mniejszą skuteczność zabiegu,
natomiast zbyt śniada cera zawierająca więcej melaniny może absorbować część energii
co też zmniejsza jego skuteczność, a skóra może ulec poparzeniu



niezależnie od wykorzystanego lasera zabieg trzeba powtórzyć -> ilość zależy od koloru
włosów, skóry, okolicy ciała -> zabieg powtarzamy po pojawieniu się odrost



trwałemu usunięciu ulega 20 - 30% włosów to reszta ulega osłabieniu



przed zabiegiem włosy należy ogolić, nie woskować, nie wyrywać



po opalaniu odczekać 2-6 tygodni, po zabiegu nie wolno się opalać 3-4 tyg



nie należy zażywać żadnych leków i preparatów światłouczulających



po zabiegu mogą wystąpić -> bolesność, rumień, obrzęk, przebarwienia, odbarwienia,
stupy

Metoda IPL - intensywne światło pulsacyjne



rozproszona szerokopasmowa wiązka o dł. 515 - 1200 nm, światło wytwarzane przez
lampę błyskową i ogniskowane przez system luster



to nie jest światło laserowe



możliwość dobrania długości fali, czasu trwania impulsu i odstępów między nimi
sprawia, że można dobrać parametry dla różnych typów włosów i skór

Metoda fotodynamiczna



polega na podaniu miejscowo lub ogólnie substancji światłouczulajacej a następnie
zastosowaniu światła o dobranej długości fali -> cząsteczki substancji wybiórczo
absorbują światło -> dochodzi do zapoczątkowania reakcji chemicznej w trakcie której
powstaje tlen atomowy (singletowy), który uszkadza lipidy (utlenia), niszczy białka



metoda ta nie wymaga bezwzględnego stosowania światła laserowego -> ograniczenie
kosztów

Przeciwwskazania



Ciążą i okres karmienia piersią



Infekcje bakteryjne, grzybicze i wirusowe (np. opryszczka)



Choroby skóry takie jak: bielactwo, łuszczyca, rybia łuska



Skóra opalona naturalnie, w solarium bądź w wyniku stosowania preparatów
brązujących lub samoopalających



Stosowanie leków, ziół światłouczulających i uwrażliwiających skórę na działanie
światła -> antybiotyki, hormony, retinoidy, dziurawiec, nagietek



Eksfoliacja, kremy z wit. C, retinol – 2 tyg przed zabiegiem odstawić



wyrywanie włosów za pomocą pęsety, wosku czy depilatora (zaprzestać 4-8 tygodni
przed zabiegiem)



w przypadku zabiegu depilacji laserowej pach, nie wolno stosować preparatów typu
Etiaxil, Antidral



Depilacja laserowa jest skuteczna w przypadku włosów ciemnych



Włosów jasnych, siwych, rudych nie da się usunąć ?



Powikłania



u osób podatnych -> odbarwienia, przebarwienia (ustępujące do około roku po zabiegu),
blizny



zapalenie mieszków włosowych, powierzchowne oparzenia naskórka, zaczerwienienia –
rumień (utrzymujące się do 14 dni po zabiegu), obrzęki, pęcherze, zsinienie skóry ->
ustępujące do około 14 dni po zabiegu, strupki -> ustępujące do około miesiąca po
zabiegu



ryzyko wystąpienia efektów ubocznych zależy w największym stopniu od -> naturalnej
karnacji (im ciemniejsza tym większe ryzyko), ekspozycji epilowanych miejsc na słońce
w okresie przed i po zabiegu, zażywania leków

Należy pamiętać



trwałej epilacji ulegają włosy w fazie anagenu (wzrostu) i że długość faz jest odmienna w
różnych częściach ciała



wykonuje się zabiegi przypominające



Trójfazowość cyklu włosowego jest stała dla wszystkich mieszków włosowych i
powtarza się wielokrotnie w ciągu życia



W zależności jednak od okolicy ciała czas trwania poszczególnych faz jest różny



W obrębie owłosionej skóry głowy ok. 85% włosów znajduje się w fazie anagenu, a trwa
on w tej okolicy ok. 2 - 4 lata



Np. na skórze ud i podudzi jedynie 20-40% włosów to włosy anagenowe



Czas trwania telogenu i ilość włosów anagenowych w różnych okolicach ciała.

Okolica ciała Czas trwania telogenu % aktywnych
mieszków włosowych - anagenowych

Głowa 6 tygodni 80-90%

Broda 10 tygodni 70%

Warga górna 6 tygodni 65%

Pachy
i okolica łonowa

3 miesiące 50-30%

Ramiona

4 miesiące 20%

Uda i podudzia

6 miesięcy 20%