Zanim to zrobisz, uważnie przeczytaj. 

Szanowny kolego !!! 

(dotyczy pracy powyżej 150 godzin nadliczbowych) 

 

  Zgodnie  z  Kodeksem  pracy,   pracodawca  ma  prawo  zlecić  pracownikowi 

wykonywanie  pracy  w  godzinach  nadliczbowych,    wynika  to    z  przepisu              

(art.  100  §  1 k.  p.),  zgodnie  z którym,    pracownik  zobowiązany  jest 

stosować  się  do poleceń  przełożonych,  które  dotyczą  pracy,  jeżeli  nie  są 

one  sprzeczne  z przepisami  prawa  lub  umową  o pracę,  oraz  przepisu               

(art. 100 § 2 k.p.), zobowiązującego pracownika o dbanie o dobro zakładu 

pracy.  

  Obowiązek pracy w nadgodzinach,  uregulowany jest w ( art. 151) K.p., 

gdzie w  razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony 

życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia 

awarii  bądź  w  razie  zaistnienia  szczególnych  potrzeb  pracodawcy, 

pracownik    ma  obowiązek  wykonania  takiej  pracy.  O  ile  okoliczności  

wynikające  z    (art.  151  pkt.  1)  nie  budzą  wątpliwości, to  już    szczególne 

potrzeby 

pracodawcy 

uznać 

należy 

za 

zwrot 

niedookreślony.                      

Dlatego  ustawodawca  wprowadził  maksymalny  limit  150  godzin 

nadliczbowych  w  roku  kalendarzowym,  podczas  których  pracownik 

zmuszony  jest  świadczyć  pracę  ze  względu  na  szczególne  potrzeby 

pracodawcy.  Znawcy  prawa  podkreślają,    że  praca  ponadwymiarowa              

nie  powinna  być  zlecana  w  celu  wykonania  normalnych,  codziennych 

zadań  mieszczących  się  w  zakresie  zadań  obowiązków  pracownika,                

z  powodu  np.  zbyt  małej  ilości  pracowników  do  wykonania  określonych 

zadań  pracodawcy.  Praca  w godzinach  nadliczbowych  może  być 

bowiem zarządzona jedynie w sytuacjach wyjątkowych, wcześniej 

nie  przewidywanych,  a zatem  nie  może  być  stałym  elementem 

rozkładu  czasu  pracy  stosownym  na skutek  wadliwej  organizacji 

pracy.  

  Stąd  za sprzeczne  z przepisami  prawa  pracy  należałoby  uznać 

uwzględnianie  godzin  nadliczbowych  w planowanym  harmonogramie 

pracy. Kodeks pracy również w swojej treści zawiera bezwzględny 

zakaz pracy w nadgodzinach dotyczący np. kobiet w ciąży (art. 178 § 

1 k.p.),  pracownicy  młodociani  (art.  203  §  1 k.p.)  oraz  pracowników 

zatrudnionych  na stanowiskach  pracy,  na których  występują 

przekroczenia  najwyższych  dopuszczalnych  stężeń  i natężeń 

czynników  szkodliwych  dla  zdrowia  (art.  151  §  2 k.p.)  –  a  takim 

jest stanowisko maszynisty i pomocnika maszynisty !!! 

  Jest  faktem,  brak  szczegółowego  wyznaczenia  rocznego  limitu  godzin 

nadliczbowych w Ponadzakładowym czy Zakładowym Układzie  Zbiorowym 

Pracy.    A  zatem,  świadczy  to  o  czytelnym  zapisie    i  bezwzględnym 

uregulowaniu  zagadnienia    w  Kodeksie  pracy.  Należy  więc  przyjąć,               

że  postanowienia  (art.  151  §  4),    Kodeksu  pracy  o  możliwości  ustalenia 

innej  liczby  godzin  nadliczbowych  w  roku  kalendarzowym,  wiąże  się                   

z  (art.9  §  2)  Kodeksu  pracy  i  powinien  w  takim  wypadku  być 

korzystniejszy,  czyli  zawierać  mniej  niż  150  godzin  nadliczbowych 

dla poszczególnego pracownika.  

  Występujące  zagrożenie  wynikające  z  wyczerpania  pracownika 

spowodowane  np.  ilością  nadgodzin  skutkować  może  łamaniem 

prawa zawartego w  Kodeksie karnym,  a w szczególności w rozdziale  

XXI,    „Przestępstwa  przeciwko  bezpieczeństwu  w  komunikacji”,  

gdzie  w  Art.  174.§  1.wskazuje  się  że,  -kto  sprowadza  bezpośrednie 

niebezpieczeństwo 

katastrofy 

w 

ruchu 

lądowym, 

wodnym 

lub 

powietrznym, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 

lat 8.- 

§  2.  Jeżeli  sprawca  działa  nieumyślnie,  podlega  karze  pozbawienia 

wolności  do  lat  3  a    w  art. 177. § 1.,   kto,  naruszając,  chociażby 

nieumyślnie,  zasady  bezpieczeństwa  w  ruchu  lądowym,  wodnym  lub 

powietrznym,  powoduje  nieumyślnie  wypadek,  w  którym  inna  osoba 

odniosła obrażenia ciała podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.  

§ 2. Jeżeli  następstwem  wypadku  jest  śmierć  innej  osoby  albo  ciężki 

uszczerbek  na  jej  zdrowiu,  sprawca  podlega  karze  pozbawienia 

wolności od 6 miesięcy do lat 8.   

 

 

 

 

  Rolą  każdego  związku  zawodowego,  jest  stanie  na  straży 

przestrzegania  postanowień  prawa  pracy.  Rozumiemy  trudną 

sytuację  kadrową  w  zakładzie.  Nie  można  jednak  przejść  do 

porządku 

dziennego 

nad 

próbą 

ominięcia 

obowiązujących 

przepisów prawa pracy i umożliwienie, (choćby tylko ochotnikom), 

pracy 

powyżej 

obowiązującej 

rocznej 

normy 

godzin 

nadliczbowych. 

 

Każdy z Nas, musi sobie odpowiedzieć na pytanie.  

Czy warto ryzykować tak dużo?  

 

Skutki  mogą  być  opłakane,  i  jestem  w  obowiązku  poinformować, 

że w przypadku wystąpienia sytuacji o której mowa w cytowanych 

artykułach z Kodeksu karnego, nikt i nic, nie jest w stanie pomóc. 

 

  Dlatego,  jakże  ważka  decyzja  leży  po  stronie  pracownika  oraz 

pracodawcy  podejmującego    lub  nakładającego  obowiązek  pracy    na 

stanowisku,    na  którym  wymagana    jest  szczególna  sprawność 

psychofizyczna.  

 

  Pominięcie  przedstawionych  kwestii,  niesie  zagrożenie  nie  tylko 

zdrowia  i  życia,    ale  również  wielomilionowych  strat,  które  mogą 

być  konsekwencją  nieodpowiedzialnego  działania  po  stronie 

pracownika jak i pracodawcy. 

  

Pozdrawiam. 

Rybikowski Piotr.