Rolnictwo

jako sektor

gospodarki

Dr Barbara Trzcińska - Katedra Geografii Ekonomicznej SGH

Gospodarka rolna pełni funkcje:

ekonomiczna (polegają na produkcji
żywności i pasz, wytwarzaniu surowców dla
przemysłu przetwórczego, udział w tworzeniu
Produktu Krajowego Brutto)
społeczna (polegają na zapewnianiu
społeczeństwu miejsc pracy)
przestrzenna (polegają na przekształcaniu
krajobrazu naturalnego w rolniczy)

Pytanie

1.

Jaka rolę odgrywa rolnictwo w gospodarce w krajach
znajdujących się na różnych poziomach rozwoju społeczno-
gospodarczego?

2.

Wyjaśnij pojęcie dezagraryzacja. Jakie są przyczyny
dezagraryzacji?

Por. s. 227-229.

Cechy rolnictwa

Uzależnienie

od warunków

przyrodniczych

Podatność

na uzyskiwanie

korzyści

komparatywnych

Rosnące

koszty krańcowe

Duża

zależność

od poziomu rozwoju

gospodarki narodowej

Duża zależność

od regulacji instytucjonalnych

Zależność

od ustroju rolnego

(struktury wielkości

i własności gospodarstw rolnych)

Potrzeba znacznych

zasobów przestrzeni

Źródło: opracowanie na podstawie: Geografia ekonomiczna, red. K. Kuciński, Oficyna a Wolters Kluwer Bussines, Kraków 2009, s. 230.

Czynniki rozwoju i rozmieszczenia rolnictwa

Opłacalność

produkcji

Zapotrzebowanie

zewnętrzne

i wewnętrzne

Czynniki

demograficzne

i społeczno

-kulturowe

Czynniki

organizacyjne

-struktura

agrarna

Czynniki

polityczno

-organizacyjne

Postęp

naukowo

-techniczny

Uwarunkowania

kapitałowe

Środowisko

przyrodnicze

Źródło: opracowanie na podstawie: Geografia ekonomiczna, red. K. Kuciński, Oficyna a Wolters Kluwer Bussines, Kraków 2009, s. 230.

Czynniki przyrodnicze warunkujące rozwój

rolnictwa

Gleby

-

od rodzaju gleby zależy w dużej mierze

rodzaj uprawianych roślin i wielkość plonów

Klimat

-

istotne są: wielkość i rozkład opadów oraz

długość okresu wegetacyjnego

Ukształtowanie powierzchni

-

najbardziej sprzyjające

rolnictwu są tereny równinne lub pagórkowate o
łagodnych stokach

Pytanie

1.

Na wybranych
przykładach przedstaw
zależność rolnictwa od
przyrody.

Por. s. 231.

Źródło: fot. Marshall Burke / AAAS, Gazeta.pl,

Struktura użytkowania gruntów na świecie

(w % powierzchni ogólnej kontynentów)

Wyszczególnienie

Użytki rolne

Lasy

Grunty

nieupr

awne

Grunty

orne

Sady

Łąki i

pastwiska

Świat

10,5

0,2

27,5

27,5

34,3

Europa

12,8

0,7

16,5

32,5

37,5

Azja

15,7

0,2

28,0

20,0

36,1

Ameryka

Północna

12,1

0,4

16,3

32,0

39,2

Ameryka

Południowa

5,5

1,0

25,7

40,5

27,3

Afryka

6,1

0,7

29,1

22,5

41,6

Oceania

6,2

0,5

50,0

18,0

25,3

Rolnicza przestrzeń produkcyjna

grunty orne

– największe powierzchnie znajdują się na obszarach

żyznych gleb pozwalających na prowadzenie produkcji roślinnej

Źródło: http://www.news.wisc.edu/11907

Rolnicza przestrzeń produkcyjna - pastwiska – duże powierzchnie

pastwisk znajdują się na obszarach stepowych i sawannowych

Źródło: http://www.news.wisc.edu/11907