Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Wykład 3
- Determinanty wzrostu -
Maciej Bukowski
Katedra Ekonomii I SGH
25 października 2010
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Lektury
1
Publikacje do których warto sięgnąć w związku z tym tematem to:
Barro (1992)
Determinants of Economic Growth: a cross country
empirical study
DeLong, Summers (1992)
Macroeconomic policy and long run
growth
Arvantidis, Pavleas, Petrakos (2007)
Determinants of Economic
Growth: an expert view
Ciccone, Jarocinski (2008)
Determinants of Economic Growth: will
the data tell?
2
Oraz ”last but not least”: Barro i Sala-i-Martin (2007)
Economic
growth
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Lektury
1
Publikacje do których warto sięgnąć w związku z tym tematem to:
Barro (1992)
Determinants of Economic Growth: a cross country
empirical study
DeLong, Summers (1992)
Macroeconomic policy and long run
growth
Arvantidis, Pavleas, Petrakos (2007)
Determinants of Economic
Growth: an expert view
Ciccone, Jarocinski (2008)
Determinants of Economic Growth: will
the data tell?
2
Oraz ”last but not least”: Barro i Sala-i-Martin (2007)
Economic
growth
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Lektury
1
Publikacje do których warto sięgnąć w związku z tym tematem to:
Barro (1992)
Determinants of Economic Growth: a cross country
empirical study
DeLong, Summers (1992)
Macroeconomic policy and long run
growth
Arvantidis, Pavleas, Petrakos (2007)
Determinants of Economic
Growth: an expert view
Ciccone, Jarocinski (2008)
Determinants of Economic Growth: will
the data tell?
2
Oraz ”last but not least”: Barro i Sala-i-Martin (2007)
Economic
growth
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Lektury
1
Publikacje do których warto sięgnąć w związku z tym tematem to:
Barro (1992)
Determinants of Economic Growth: a cross country
empirical study
DeLong, Summers (1992)
Macroeconomic policy and long run
growth
Arvantidis, Pavleas, Petrakos (2007)
Determinants of Economic
Growth: an expert view
Ciccone, Jarocinski (2008)
Determinants of Economic Growth: will
the data tell?
2
Oraz ”last but not least”: Barro i Sala-i-Martin (2007)
Economic
growth
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Lektury
1
Publikacje do których warto sięgnąć w związku z tym tematem to:
Barro (1992)
Determinants of Economic Growth: a cross country
empirical study
DeLong, Summers (1992)
Macroeconomic policy and long run
growth
Arvantidis, Pavleas, Petrakos (2007)
Determinants of Economic
Growth: an expert view
Ciccone, Jarocinski (2008)
Determinants of Economic Growth: will
the data tell?
2
Oraz ”last but not least”: Barro i Sala-i-Martin (2007)
Economic
growth
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Lektury
1
Publikacje do których warto sięgnąć w związku z tym tematem to:
Barro (1992)
Determinants of Economic Growth: a cross country
empirical study
DeLong, Summers (1992)
Macroeconomic policy and long run
growth
Arvantidis, Pavleas, Petrakos (2007)
Determinants of Economic
Growth: an expert view
Ciccone, Jarocinski (2008)
Determinants of Economic Growth: will
the data tell?
2
Oraz ”last but not least”: Barro i Sala-i-Martin (2007)
Economic
growth
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Regresje wzrostu
1
W empirycznych badaniach nad wzrostem gospodarczym szuka się
zmiennych korelujących się
z jego dynamiką w długich oknach
czasowych,
2
Innymi słowy szuka się odpowiedzi na pytanie o to, jakie
mierzalne
wielkości
korelują się dodatnio (powiększają (?)), a jakie ujemnie
(zmniejszają (?)) dynamikę wzrostu gospodarczego,
3
Estymuje się więc równanie wiążące stopę wzrostu g
t
z produktem
wyjściowym Y
0
i innymi zmiennymi (determinantami wzrostu (?))
poprzez (na ogół liniową) funkcję f () o (estymowanych)
parametrach 𝜃
i
,
g
t
=
Y
t
Y
0
= f (Y
0
, X
1
, ..X
N
, 𝜃
0
, ..𝜃
N
)
4
Takie podejście nazywa się ”
agnostycznym
” ponieważ w wektorze X
mogą potencjalnie znaleźć się dowolne zmienne, z których większość
nie ma zwykle ugruntowanej interpretacji w teorii wzrostu.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Regresje wzrostu
1
W empirycznych badaniach nad wzrostem gospodarczym szuka się
zmiennych korelujących się
z jego dynamiką w długich oknach
czasowych,
2
Innymi słowy szuka się odpowiedzi na pytanie o to, jakie
mierzalne
wielkości
korelują się dodatnio (powiększają (?)), a jakie ujemnie
(zmniejszają (?)) dynamikę wzrostu gospodarczego,
3
Estymuje się więc równanie wiążące stopę wzrostu g
t
z produktem
wyjściowym Y
0
i innymi zmiennymi (determinantami wzrostu (?))
poprzez (na ogół liniową) funkcję f () o (estymowanych)
parametrach 𝜃
i
,
g
t
=
Y
t
Y
0
= f (Y
0
, X
1
, ..X
N
, 𝜃
0
, ..𝜃
N
)
4
Takie podejście nazywa się ”
agnostycznym
” ponieważ w wektorze X
mogą potencjalnie znaleźć się dowolne zmienne, z których większość
nie ma zwykle ugruntowanej interpretacji w teorii wzrostu.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Regresje wzrostu
1
W empirycznych badaniach nad wzrostem gospodarczym szuka się
zmiennych korelujących się
z jego dynamiką w długich oknach
czasowych,
2
Innymi słowy szuka się odpowiedzi na pytanie o to, jakie
mierzalne
wielkości
korelują się dodatnio (powiększają (?)), a jakie ujemnie
(zmniejszają (?)) dynamikę wzrostu gospodarczego,
3
Estymuje się więc równanie wiążące stopę wzrostu g
t
z produktem
wyjściowym Y
0
i innymi zmiennymi (determinantami wzrostu (?))
poprzez (na ogół liniową) funkcję f () o (estymowanych)
parametrach 𝜃
i
,
g
t
=
Y
t
Y
0
= f (Y
0
, X
1
, ..X
N
, 𝜃
0
, ..𝜃
N
)
4
Takie podejście nazywa się ”
agnostycznym
” ponieważ w wektorze X
mogą potencjalnie znaleźć się dowolne zmienne, z których większość
nie ma zwykle ugruntowanej interpretacji w teorii wzrostu.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Regresje wzrostu
1
W empirycznych badaniach nad wzrostem gospodarczym szuka się
zmiennych korelujących się
z jego dynamiką w długich oknach
czasowych,
2
Innymi słowy szuka się odpowiedzi na pytanie o to, jakie
mierzalne
wielkości
korelują się dodatnio (powiększają (?)), a jakie ujemnie
(zmniejszają (?)) dynamikę wzrostu gospodarczego,
3
Estymuje się więc równanie wiążące stopę wzrostu g
t
z produktem
wyjściowym Y
0
i innymi zmiennymi (determinantami wzrostu (?))
poprzez (na ogół liniową) funkcję f () o (estymowanych)
parametrach 𝜃
i
,
g
t
=
Y
t
Y
0
= f (Y
0
, X
1
, ..X
N
, 𝜃
0
, ..𝜃
N
)
4
Takie podejście nazywa się ”
agnostycznym
” ponieważ w wektorze X
mogą potencjalnie znaleźć się dowolne zmienne, z których większość
nie ma zwykle ugruntowanej interpretacji w teorii wzrostu.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Regresje wzrostu
1
W empirycznych badaniach nad wzrostem gospodarczym szuka się
zmiennych korelujących się
z jego dynamiką w długich oknach
czasowych,
2
Innymi słowy szuka się odpowiedzi na pytanie o to, jakie
mierzalne
wielkości
korelują się dodatnio (powiększają (?)), a jakie ujemnie
(zmniejszają (?)) dynamikę wzrostu gospodarczego,
3
Estymuje się więc równanie wiążące stopę wzrostu g
t
z produktem
wyjściowym Y
0
i innymi zmiennymi (determinantami wzrostu (?))
poprzez (na ogół liniową) funkcję f () o (estymowanych)
parametrach 𝜃
i
,
g
t
=
Y
t
Y
0
= f (Y
0
, X
1
, ..X
N
, 𝜃
0
, ..𝜃
N
)
4
Takie podejście nazywa się ”
agnostycznym
” ponieważ w wektorze X
mogą potencjalnie znaleźć się dowolne zmienne, z których większość
nie ma zwykle ugruntowanej interpretacji w teorii wzrostu.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 1/2
1
Nie oznacza to jednak, że teoria nie dostarcza hipotez, które można
by
testować
za pomocą
metod ekonometrycznych
, w tym regresji
wzrostu,
2
Przeciwnie, bazując na podstawowych modelach teorii wzrostu
(modele malthuzjańskie, prosty i rozszerzony o kapitał ludzki model
Solowa, model Ramseya, model Lucasa-Uzawy, model AK itp.)
można przypuszczać, że:
początkowy produkt
Y
0
powinien korelować się
ujemnie
ze wzrostem
(konwergencja warunkowa),
także wyjściowe
wyposażenie w kapitał ludzki
powinno być związane
dodatnio
z dynamiką wzrostu,
dodatnia
korelacja ze
stopami oszczędności i inwestycji
także nie
byłaby zaskakująca,
jeszcze silniejszy powinien być związek miedzy tempem rozwoju a
inwestycjami w kapitał produkcyjny
powinien być dodatni,
ujemnej
korelacji ze wzrostem oczekiwalibyśmy od
stopy dzietności
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 1/2
1
Nie oznacza to jednak, że teoria nie dostarcza hipotez, które można
by
testować
za pomocą
metod ekonometrycznych
, w tym regresji
wzrostu,
2
Przeciwnie, bazując na podstawowych modelach teorii wzrostu
(modele malthuzjańskie, prosty i rozszerzony o kapitał ludzki model
Solowa, model Ramseya, model Lucasa-Uzawy, model AK itp.)
można przypuszczać, że:
początkowy produkt
Y
0
powinien korelować się
ujemnie
ze wzrostem
(konwergencja warunkowa),
także wyjściowe
wyposażenie w kapitał ludzki
powinno być związane
dodatnio
z dynamiką wzrostu,
dodatnia
korelacja ze
stopami oszczędności i inwestycji
także nie
byłaby zaskakująca,
jeszcze silniejszy powinien być związek miedzy tempem rozwoju a
inwestycjami w kapitał produkcyjny
powinien być dodatni,
ujemnej
korelacji ze wzrostem oczekiwalibyśmy od
stopy dzietności
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 1/2
1
Nie oznacza to jednak, że teoria nie dostarcza hipotez, które można
by
testować
za pomocą
metod ekonometrycznych
, w tym regresji
wzrostu,
2
Przeciwnie, bazując na podstawowych modelach teorii wzrostu
(modele malthuzjańskie, prosty i rozszerzony o kapitał ludzki model
Solowa, model Ramseya, model Lucasa-Uzawy, model AK itp.)
można przypuszczać, że:
początkowy produkt
Y
0
powinien korelować się
ujemnie
ze wzrostem
(konwergencja warunkowa),
także wyjściowe
wyposażenie w kapitał ludzki
powinno być związane
dodatnio
z dynamiką wzrostu,
dodatnia
korelacja ze
stopami oszczędności i inwestycji
także nie
byłaby zaskakująca,
jeszcze silniejszy powinien być związek miedzy tempem rozwoju a
inwestycjami w kapitał produkcyjny
powinien być dodatni,
ujemnej
korelacji ze wzrostem oczekiwalibyśmy od
stopy dzietności
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 1/2
1
Nie oznacza to jednak, że teoria nie dostarcza hipotez, które można
by
testować
za pomocą
metod ekonometrycznych
, w tym regresji
wzrostu,
2
Przeciwnie, bazując na podstawowych modelach teorii wzrostu
(modele malthuzjańskie, prosty i rozszerzony o kapitał ludzki model
Solowa, model Ramseya, model Lucasa-Uzawy, model AK itp.)
można przypuszczać, że:
początkowy produkt
Y
0
powinien korelować się
ujemnie
ze wzrostem
(konwergencja warunkowa),
także wyjściowe
wyposażenie w kapitał ludzki
powinno być związane
dodatnio
z dynamiką wzrostu,
dodatnia
korelacja ze
stopami oszczędności i inwestycji
także nie
byłaby zaskakująca,
jeszcze silniejszy powinien być związek miedzy tempem rozwoju a
inwestycjami w kapitał produkcyjny
powinien być dodatni,
ujemnej
korelacji ze wzrostem oczekiwalibyśmy od
stopy dzietności
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 1/2
1
Nie oznacza to jednak, że teoria nie dostarcza hipotez, które można
by
testować
za pomocą
metod ekonometrycznych
, w tym regresji
wzrostu,
2
Przeciwnie, bazując na podstawowych modelach teorii wzrostu
(modele malthuzjańskie, prosty i rozszerzony o kapitał ludzki model
Solowa, model Ramseya, model Lucasa-Uzawy, model AK itp.)
można przypuszczać, że:
początkowy produkt
Y
0
powinien korelować się
ujemnie
ze wzrostem
(konwergencja warunkowa),
także wyjściowe
wyposażenie w kapitał ludzki
powinno być związane
dodatnio
z dynamiką wzrostu,
dodatnia
korelacja ze
stopami oszczędności i inwestycji
także nie
byłaby zaskakująca,
jeszcze silniejszy powinien być związek miedzy tempem rozwoju a
inwestycjami w kapitał produkcyjny
powinien być dodatni,
ujemnej
korelacji ze wzrostem oczekiwalibyśmy od
stopy dzietności
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 1/2
1
Nie oznacza to jednak, że teoria nie dostarcza hipotez, które można
by
testować
za pomocą
metod ekonometrycznych
, w tym regresji
wzrostu,
2
Przeciwnie, bazując na podstawowych modelach teorii wzrostu
(modele malthuzjańskie, prosty i rozszerzony o kapitał ludzki model
Solowa, model Ramseya, model Lucasa-Uzawy, model AK itp.)
można przypuszczać, że:
początkowy produkt
Y
0
powinien korelować się
ujemnie
ze wzrostem
(konwergencja warunkowa),
także wyjściowe
wyposażenie w kapitał ludzki
powinno być związane
dodatnio
z dynamiką wzrostu,
dodatnia
korelacja ze
stopami oszczędności i inwestycji
także nie
byłaby zaskakująca,
jeszcze silniejszy powinien być związek miedzy tempem rozwoju a
inwestycjami w kapitał produkcyjny
powinien być dodatni,
ujemnej
korelacji ze wzrostem oczekiwalibyśmy od
stopy dzietności
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 1/2
1
Nie oznacza to jednak, że teoria nie dostarcza hipotez, które można
by
testować
za pomocą
metod ekonometrycznych
, w tym regresji
wzrostu,
2
Przeciwnie, bazując na podstawowych modelach teorii wzrostu
(modele malthuzjańskie, prosty i rozszerzony o kapitał ludzki model
Solowa, model Ramseya, model Lucasa-Uzawy, model AK itp.)
można przypuszczać, że:
początkowy produkt
Y
0
powinien korelować się
ujemnie
ze wzrostem
(konwergencja warunkowa),
także wyjściowe
wyposażenie w kapitał ludzki
powinno być związane
dodatnio
z dynamiką wzrostu,
dodatnia
korelacja ze
stopami oszczędności i inwestycji
także nie
byłaby zaskakująca,
jeszcze silniejszy powinien być związek miedzy tempem rozwoju a
inwestycjami w kapitał produkcyjny
powinien być dodatni,
ujemnej
korelacji ze wzrostem oczekiwalibyśmy od
stopy dzietności
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 2/2
1
Poza zmiennymi bezpośrednio wskazywanymi przez teorię jako
sprzyjające lub niesprzyjające wyższej dynamice wzrostu, modele
ekonometryczne sprawdzają szereg innych
potencjalnych korelatów
odzwierciedlających m.in.
zasoby naturalne
- czy kraje bogate w surowce rozwijają się szybciej?,
kulturę
- czy dziedzictwo kulturowe ma znaczenie (np. hipoteza
Webera o kulturze protestanckiej),
ustrój polityczny
- czy demokracja, dyktatura się liczy?,
politykę gospodarczą
- czy niezależność banku centralnego, polityka
fiskalna, celna itp. wpływają na wzrost?
położenie geograficzne
- jaką rolę gra dostęp do morza?
klimat
- czy tropiki są w gorszym położeniu niż północ?
instytucje
- czy korupcja i rządy prawa sprzyjają szybszemu
wzrostowi?
2
W praktyce spektrum testowanych zmiennych jest bardzo duże,
przez co w wypadku wieli z nich, wobec
braku fundamentu
teoretycznego
, nawet jeśli korelacja zostanie stwierdzona trudno jest
ocenić ew.
związek przyczynowo skutkowy
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 2/2
1
Poza zmiennymi bezpośrednio wskazywanymi przez teorię jako
sprzyjające lub niesprzyjające wyższej dynamice wzrostu, modele
ekonometryczne sprawdzają szereg innych
potencjalnych korelatów
odzwierciedlających m.in.
zasoby naturalne
- czy kraje bogate w surowce rozwijają się szybciej?,
kulturę
- czy dziedzictwo kulturowe ma znaczenie (np. hipoteza
Webera o kulturze protestanckiej),
ustrój polityczny
- czy demokracja, dyktatura się liczy?,
politykę gospodarczą
- czy niezależność banku centralnego, polityka
fiskalna, celna itp. wpływają na wzrost?
położenie geograficzne
- jaką rolę gra dostęp do morza?
klimat
- czy tropiki są w gorszym położeniu niż północ?
instytucje
- czy korupcja i rządy prawa sprzyjają szybszemu
wzrostowi?
2
W praktyce spektrum testowanych zmiennych jest bardzo duże,
przez co w wypadku wieli z nich, wobec
braku fundamentu
teoretycznego
, nawet jeśli korelacja zostanie stwierdzona trudno jest
ocenić ew.
związek przyczynowo skutkowy
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 2/2
1
Poza zmiennymi bezpośrednio wskazywanymi przez teorię jako
sprzyjające lub niesprzyjające wyższej dynamice wzrostu, modele
ekonometryczne sprawdzają szereg innych
potencjalnych korelatów
odzwierciedlających m.in.
zasoby naturalne
- czy kraje bogate w surowce rozwijają się szybciej?,
kulturę
- czy dziedzictwo kulturowe ma znaczenie (np. hipoteza
Webera o kulturze protestanckiej),
ustrój polityczny
- czy demokracja, dyktatura się liczy?,
politykę gospodarczą
- czy niezależność banku centralnego, polityka
fiskalna, celna itp. wpływają na wzrost?
położenie geograficzne
- jaką rolę gra dostęp do morza?
klimat
- czy tropiki są w gorszym położeniu niż północ?
instytucje
- czy korupcja i rządy prawa sprzyjają szybszemu
wzrostowi?
2
W praktyce spektrum testowanych zmiennych jest bardzo duże,
przez co w wypadku wieli z nich, wobec
braku fundamentu
teoretycznego
, nawet jeśli korelacja zostanie stwierdzona trudno jest
ocenić ew.
związek przyczynowo skutkowy
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 2/2
1
Poza zmiennymi bezpośrednio wskazywanymi przez teorię jako
sprzyjające lub niesprzyjające wyższej dynamice wzrostu, modele
ekonometryczne sprawdzają szereg innych
potencjalnych korelatów
odzwierciedlających m.in.
zasoby naturalne
- czy kraje bogate w surowce rozwijają się szybciej?,
kulturę
- czy dziedzictwo kulturowe ma znaczenie (np. hipoteza
Webera o kulturze protestanckiej),
ustrój polityczny
- czy demokracja, dyktatura się liczy?,
politykę gospodarczą
- czy niezależność banku centralnego, polityka
fiskalna, celna itp. wpływają na wzrost?
położenie geograficzne
- jaką rolę gra dostęp do morza?
klimat
- czy tropiki są w gorszym położeniu niż północ?
instytucje
- czy korupcja i rządy prawa sprzyjają szybszemu
wzrostowi?
2
W praktyce spektrum testowanych zmiennych jest bardzo duże,
przez co w wypadku wieli z nich, wobec
braku fundamentu
teoretycznego
, nawet jeśli korelacja zostanie stwierdzona trudno jest
ocenić ew.
związek przyczynowo skutkowy
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 2/2
1
Poza zmiennymi bezpośrednio wskazywanymi przez teorię jako
sprzyjające lub niesprzyjające wyższej dynamice wzrostu, modele
ekonometryczne sprawdzają szereg innych
potencjalnych korelatów
odzwierciedlających m.in.
zasoby naturalne
- czy kraje bogate w surowce rozwijają się szybciej?,
kulturę
- czy dziedzictwo kulturowe ma znaczenie (np. hipoteza
Webera o kulturze protestanckiej),
ustrój polityczny
- czy demokracja, dyktatura się liczy?,
politykę gospodarczą
- czy niezależność banku centralnego, polityka
fiskalna, celna itp. wpływają na wzrost?
położenie geograficzne
- jaką rolę gra dostęp do morza?
klimat
- czy tropiki są w gorszym położeniu niż północ?
instytucje
- czy korupcja i rządy prawa sprzyjają szybszemu
wzrostowi?
2
W praktyce spektrum testowanych zmiennych jest bardzo duże,
przez co w wypadku wieli z nich, wobec
braku fundamentu
teoretycznego
, nawet jeśli korelacja zostanie stwierdzona trudno jest
ocenić ew.
związek przyczynowo skutkowy
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 2/2
1
Poza zmiennymi bezpośrednio wskazywanymi przez teorię jako
sprzyjające lub niesprzyjające wyższej dynamice wzrostu, modele
ekonometryczne sprawdzają szereg innych
potencjalnych korelatów
odzwierciedlających m.in.
zasoby naturalne
- czy kraje bogate w surowce rozwijają się szybciej?,
kulturę
- czy dziedzictwo kulturowe ma znaczenie (np. hipoteza
Webera o kulturze protestanckiej),
ustrój polityczny
- czy demokracja, dyktatura się liczy?,
politykę gospodarczą
- czy niezależność banku centralnego, polityka
fiskalna, celna itp. wpływają na wzrost?
położenie geograficzne
- jaką rolę gra dostęp do morza?
klimat
- czy tropiki są w gorszym położeniu niż północ?
instytucje
- czy korupcja i rządy prawa sprzyjają szybszemu
wzrostowi?
2
W praktyce spektrum testowanych zmiennych jest bardzo duże,
przez co w wypadku wieli z nich, wobec
braku fundamentu
teoretycznego
, nawet jeśli korelacja zostanie stwierdzona trudno jest
ocenić ew.
związek przyczynowo skutkowy
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 2/2
1
Poza zmiennymi bezpośrednio wskazywanymi przez teorię jako
sprzyjające lub niesprzyjające wyższej dynamice wzrostu, modele
ekonometryczne sprawdzają szereg innych
potencjalnych korelatów
odzwierciedlających m.in.
zasoby naturalne
- czy kraje bogate w surowce rozwijają się szybciej?,
kulturę
- czy dziedzictwo kulturowe ma znaczenie (np. hipoteza
Webera o kulturze protestanckiej),
ustrój polityczny
- czy demokracja, dyktatura się liczy?,
politykę gospodarczą
- czy niezależność banku centralnego, polityka
fiskalna, celna itp. wpływają na wzrost?
położenie geograficzne
- jaką rolę gra dostęp do morza?
klimat
- czy tropiki są w gorszym położeniu niż północ?
instytucje
- czy korupcja i rządy prawa sprzyjają szybszemu
wzrostowi?
2
W praktyce spektrum testowanych zmiennych jest bardzo duże,
przez co w wypadku wieli z nich, wobec
braku fundamentu
teoretycznego
, nawet jeśli korelacja zostanie stwierdzona trudno jest
ocenić ew.
związek przyczynowo skutkowy
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 2/2
1
Poza zmiennymi bezpośrednio wskazywanymi przez teorię jako
sprzyjające lub niesprzyjające wyższej dynamice wzrostu, modele
ekonometryczne sprawdzają szereg innych
potencjalnych korelatów
odzwierciedlających m.in.
zasoby naturalne
- czy kraje bogate w surowce rozwijają się szybciej?,
kulturę
- czy dziedzictwo kulturowe ma znaczenie (np. hipoteza
Webera o kulturze protestanckiej),
ustrój polityczny
- czy demokracja, dyktatura się liczy?,
politykę gospodarczą
- czy niezależność banku centralnego, polityka
fiskalna, celna itp. wpływają na wzrost?
położenie geograficzne
- jaką rolę gra dostęp do morza?
klimat
- czy tropiki są w gorszym położeniu niż północ?
instytucje
- czy korupcja i rządy prawa sprzyjają szybszemu
wzrostowi?
2
W praktyce spektrum testowanych zmiennych jest bardzo duże,
przez co w wypadku wieli z nich, wobec
braku fundamentu
teoretycznego
, nawet jeśli korelacja zostanie stwierdzona trudno jest
ocenić ew.
związek przyczynowo skutkowy
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Hipotezy teoretyczne 2/2
1
Poza zmiennymi bezpośrednio wskazywanymi przez teorię jako
sprzyjające lub niesprzyjające wyższej dynamice wzrostu, modele
ekonometryczne sprawdzają szereg innych
potencjalnych korelatów
odzwierciedlających m.in.
zasoby naturalne
- czy kraje bogate w surowce rozwijają się szybciej?,
kulturę
- czy dziedzictwo kulturowe ma znaczenie (np. hipoteza
Webera o kulturze protestanckiej),
ustrój polityczny
- czy demokracja, dyktatura się liczy?,
politykę gospodarczą
- czy niezależność banku centralnego, polityka
fiskalna, celna itp. wpływają na wzrost?
położenie geograficzne
- jaką rolę gra dostęp do morza?
klimat
- czy tropiki są w gorszym położeniu niż północ?
instytucje
- czy korupcja i rządy prawa sprzyjają szybszemu
wzrostowi?
2
W praktyce spektrum testowanych zmiennych jest bardzo duże,
przez co w wypadku wieli z nich, wobec
braku fundamentu
teoretycznego
, nawet jeśli korelacja zostanie stwierdzona trudno jest
ocenić ew.
związek przyczynowo skutkowy
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Problemy z empirią wzrostu
1
Analizując wyniki badań empirycznych trzeba zdawać sobie sprawę,
że na jakość uzyskiwanych wyników mogą wpływać m.in.:
problemy z
błędami pomiarowymi
i rozdzielczością / zróżnicowaniem
danych (np. miary kapitału ludzkiego, instytucji itp.),
istnieje wiele specyficznych problemów natury ekonometrycznej,
które nie zawsze da się wyeliminować takich jak:
1
przypisanie danej zmiennej wpływu, który w rzeczywistości pochodzi
od innej, nieuwzględnionej w modelu (tzw.
omitted variable bias
)
2
wiele z regresorów może być
endogenicznych
względem dynamiki
wzrostu, a więc ich oszacowania będą obciążone.
zbyt duże zróżnicowanie między krajami może zabużać wyniki gdyż w
praktyce stają się one
nieporównywalne
, gdyż inne czynniki grają
główną rolę na różnych etapach rozwoju,
2
W konsekwencji uzyskiwane wyniki mogą się
znacznie różnić
w
zależności od stosowanej
bazy danych i metodologii
, a przez to
jedynie niewielka grupa zmiennych okazuje się stabilnymi korelatami
wzrostu,
odpornymi na zbiory danych i specyfikacje modeli
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Problemy z empirią wzrostu
1
Analizując wyniki badań empirycznych trzeba zdawać sobie sprawę,
że na jakość uzyskiwanych wyników mogą wpływać m.in.:
problemy z
błędami pomiarowymi
i rozdzielczością / zróżnicowaniem
danych (np. miary kapitału ludzkiego, instytucji itp.),
istnieje wiele specyficznych problemów natury ekonometrycznej,
które nie zawsze da się wyeliminować takich jak:
1
przypisanie danej zmiennej wpływu, który w rzeczywistości pochodzi
od innej, nieuwzględnionej w modelu (tzw.
omitted variable bias
)
2
wiele z regresorów może być
endogenicznych
względem dynamiki
wzrostu, a więc ich oszacowania będą obciążone.
zbyt duże zróżnicowanie między krajami może zabużać wyniki gdyż w
praktyce stają się one
nieporównywalne
, gdyż inne czynniki grają
główną rolę na różnych etapach rozwoju,
2
W konsekwencji uzyskiwane wyniki mogą się
znacznie różnić
w
zależności od stosowanej
bazy danych i metodologii
, a przez to
jedynie niewielka grupa zmiennych okazuje się stabilnymi korelatami
wzrostu,
odpornymi na zbiory danych i specyfikacje modeli
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Problemy z empirią wzrostu
1
Analizując wyniki badań empirycznych trzeba zdawać sobie sprawę,
że na jakość uzyskiwanych wyników mogą wpływać m.in.:
problemy z
błędami pomiarowymi
i rozdzielczością / zróżnicowaniem
danych (np. miary kapitału ludzkiego, instytucji itp.),
istnieje wiele specyficznych problemów natury ekonometrycznej,
które nie zawsze da się wyeliminować takich jak:
1
przypisanie danej zmiennej wpływu, który w rzeczywistości pochodzi
od innej, nieuwzględnionej w modelu (tzw.
omitted variable bias
)
2
wiele z regresorów może być
endogenicznych
względem dynamiki
wzrostu, a więc ich oszacowania będą obciążone.
zbyt duże zróżnicowanie między krajami może zabużać wyniki gdyż w
praktyce stają się one
nieporównywalne
, gdyż inne czynniki grają
główną rolę na różnych etapach rozwoju,
2
W konsekwencji uzyskiwane wyniki mogą się
znacznie różnić
w
zależności od stosowanej
bazy danych i metodologii
, a przez to
jedynie niewielka grupa zmiennych okazuje się stabilnymi korelatami
wzrostu,
odpornymi na zbiory danych i specyfikacje modeli
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Problemy z empirią wzrostu
1
Analizując wyniki badań empirycznych trzeba zdawać sobie sprawę,
że na jakość uzyskiwanych wyników mogą wpływać m.in.:
problemy z
błędami pomiarowymi
i rozdzielczością / zróżnicowaniem
danych (np. miary kapitału ludzkiego, instytucji itp.),
istnieje wiele specyficznych problemów natury ekonometrycznej,
które nie zawsze da się wyeliminować takich jak:
1
przypisanie danej zmiennej wpływu, który w rzeczywistości pochodzi
od innej, nieuwzględnionej w modelu (tzw.
omitted variable bias
)
2
wiele z regresorów może być
endogenicznych
względem dynamiki
wzrostu, a więc ich oszacowania będą obciążone.
zbyt duże zróżnicowanie między krajami może zabużać wyniki gdyż w
praktyce stają się one
nieporównywalne
, gdyż inne czynniki grają
główną rolę na różnych etapach rozwoju,
2
W konsekwencji uzyskiwane wyniki mogą się
znacznie różnić
w
zależności od stosowanej
bazy danych i metodologii
, a przez to
jedynie niewielka grupa zmiennych okazuje się stabilnymi korelatami
wzrostu,
odpornymi na zbiory danych i specyfikacje modeli
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Problemy z empirią wzrostu
1
Analizując wyniki badań empirycznych trzeba zdawać sobie sprawę,
że na jakość uzyskiwanych wyników mogą wpływać m.in.:
problemy z
błędami pomiarowymi
i rozdzielczością / zróżnicowaniem
danych (np. miary kapitału ludzkiego, instytucji itp.),
istnieje wiele specyficznych problemów natury ekonometrycznej,
które nie zawsze da się wyeliminować takich jak:
1
przypisanie danej zmiennej wpływu, który w rzeczywistości pochodzi
od innej, nieuwzględnionej w modelu (tzw.
omitted variable bias
)
2
wiele z regresorów może być
endogenicznych
względem dynamiki
wzrostu, a więc ich oszacowania będą obciążone.
zbyt duże zróżnicowanie między krajami może zabużać wyniki gdyż w
praktyce stają się one
nieporównywalne
, gdyż inne czynniki grają
główną rolę na różnych etapach rozwoju,
2
W konsekwencji uzyskiwane wyniki mogą się
znacznie różnić
w
zależności od stosowanej
bazy danych i metodologii
, a przez to
jedynie niewielka grupa zmiennych okazuje się stabilnymi korelatami
wzrostu,
odpornymi na zbiory danych i specyfikacje modeli
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Problemy z empirią wzrostu
1
Analizując wyniki badań empirycznych trzeba zdawać sobie sprawę,
że na jakość uzyskiwanych wyników mogą wpływać m.in.:
problemy z
błędami pomiarowymi
i rozdzielczością / zróżnicowaniem
danych (np. miary kapitału ludzkiego, instytucji itp.),
istnieje wiele specyficznych problemów natury ekonometrycznej,
które nie zawsze da się wyeliminować takich jak:
1
przypisanie danej zmiennej wpływu, który w rzeczywistości pochodzi
od innej, nieuwzględnionej w modelu (tzw.
omitted variable bias
)
2
wiele z regresorów może być
endogenicznych
względem dynamiki
wzrostu, a więc ich oszacowania będą obciążone.
zbyt duże zróżnicowanie między krajami może zabużać wyniki gdyż w
praktyce stają się one
nieporównywalne
, gdyż inne czynniki grają
główną rolę na różnych etapach rozwoju,
2
W konsekwencji uzyskiwane wyniki mogą się
znacznie różnić
w
zależności od stosowanej
bazy danych i metodologii
, a przez to
jedynie niewielka grupa zmiennych okazuje się stabilnymi korelatami
wzrostu,
odpornymi na zbiory danych i specyfikacje modeli
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Problemy z empirią wzrostu
1
Analizując wyniki badań empirycznych trzeba zdawać sobie sprawę,
że na jakość uzyskiwanych wyników mogą wpływać m.in.:
problemy z
błędami pomiarowymi
i rozdzielczością / zróżnicowaniem
danych (np. miary kapitału ludzkiego, instytucji itp.),
istnieje wiele specyficznych problemów natury ekonometrycznej,
które nie zawsze da się wyeliminować takich jak:
1
przypisanie danej zmiennej wpływu, który w rzeczywistości pochodzi
od innej, nieuwzględnionej w modelu (tzw.
omitted variable bias
)
2
wiele z regresorów może być
endogenicznych
względem dynamiki
wzrostu, a więc ich oszacowania będą obciążone.
zbyt duże zróżnicowanie między krajami może zabużać wyniki gdyż w
praktyce stają się one
nieporównywalne
, gdyż inne czynniki grają
główną rolę na różnych etapach rozwoju,
2
W konsekwencji uzyskiwane wyniki mogą się
znacznie różnić
w
zależności od stosowanej
bazy danych i metodologii
, a przez to
jedynie niewielka grupa zmiennych okazuje się stabilnymi korelatami
wzrostu,
odpornymi na zbiory danych i specyfikacje modeli
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Wzrost i oszczędności 1/3
Źródło: Obliczenia własne na podst. World Savings Database
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Wzrost i oszczędności 2/3
Źródło: Obliczenia własne World Savings Database
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Wzrost i oszczędności 3/3
Pełna lista krajów
Po wyłączeniach
Region
𝛼
𝛽
R
2
𝛼
𝛽
R
2
Kraje uprzemysł.
0.10
0.59
0.47
0.04
0.83
0.89
(0.03)
(0.14)
(0.02)
(0.07)
Azja Wsch-Płd.
0.11
0.61
0.77
(0.02)
(0.09)
Kraje arabskie
0.22
0.08
0.06
0.18
0.38
0.62
(0.03)
(0.09)
(0.02)
(0.10)
Afryka
0.12
0.48
0.52
(0.01)
(0.09)
Ameryka Płd.
0.11
0.54
0.69
(0.02)
(0.08)
Świat razem
0.15
0.35
0.39
0.13
0.49
0.55
(0.01)
(0.04)
(0.01)
(0.05)
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych World Saving Database
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Wzrost i inwestycje 1/4
Chart
Map
Gapminder World
© Google 2008
Terms of use
Trails
Afghanistan
Albania
Algeria
Antigua and Barb...
Argentina
Australia
Austria
Bahamas
Bahrain
Bangladesh
Barbados
Belgium
Belize
Time
lin
Deselect all
Color
Select
Play
One Size
Size
Gross capital formati...
Japan 1960
China 1962
Źródło: www.gapminder.org
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Wzrost i inwestycje 2/4
Źródło: De Long, Summers 1992
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Wzrost i inwestycje 3/4
Źródło: De Long, Summers 1992
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Wzrost i inwestycje 4/4
Źródło: De Long, Summers 1992
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Wzrost, oszczędności, inwestycje - przyczynowość 1/4
Chart
Map
Gapminder World
© Google 2008
Terms of use
Trails
Afghanistan
Albania
Algeria
Antigua and Barb...
Argentina
Australia
Austria
Bahamas
Bahrain
Bangladesh
Barbados
Belgium
Belize
Gross capital formation (% of GDP)
lin
Deselect all
Color
Select
Play
One Size
Size
Geographic regions
Źródło: www.gapminder.org
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Wzrost, oszczędności, inwestycje - przyczynowość 2/4
Chart
Map
Gapminder World
© Google 2008
Terms of use
Trails
Afghanistan
Albania
Algeria
Antigua and Barb...
Argentina
Australia
Austria
Bahamas
Bahrain
Bangladesh
Barbados
Belgium
Belize
Gross capital formation (% of GDP)
lin
Deselect all
Color
Select
Play
One Size
Size
Geographic regions
Źródło: www.gapminder.org
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Wzrost, oszczędności, inwestycje - przyczynowość 3/4
Chart
Map
Gapminder World
© Google 2008
Terms of use
Trails
Afghanistan
Albania
Algeria
Antigua and Barb...
Argentina
Australia
Austria
Bahamas
Bahrain
Bangladesh
Barbados
Belgium
Belize
Gross capital formation (% of GDP)
lin
Deselect all
Color
Select
Stop
Play
One Size
Size
Geographic regions
Źródło: www.gapminder.org
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Wzrost, oszczędności, inwestycje - przyczynowość 4/4
Zakres
g na s
s na g
i na s
s na i
i na g
g na i
CW
OECD
0.19
-0.08
-
-
-
-
CW
Świat
0.27
-0.12
-
-
-
-
A. et al.
123 kr.
0.50
0.06
0.08
0.33
-1.07
0.33
A. et al.
50 kr.
0.32
0.13
0.09
0.35
-0.16
0.37
A. et al.
38 kr.
0.19
0.08
0.24
0.42
-0.15
0.75
Źródło: CW: Carroll, Weil (1994); A. et.al.: Attanasio et al. (2000)
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Determinanty wg Barro i Sala-i-Martina (2004) 1/3
Źródło: Barro i Sala-i-Martin (1999)
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Determinanty wg Barro i Sala-i-Martina (2004) 2/3
1
Zachodzi
konwergencja warunkowa
wg stopy 2.5% rocznie tzn. kraje
relatywnie biedniejsze niwelują (ceteris paribus) 2.5% luki do kraju
bogatszego rocznie,
2
uczestnictwo w
edukacji formalnej
w chwili początkowej
wpływa
dodatnio
, choć nie bardzo silnie na wzrost (brak dobrych
przekrojowych miar jakości kapitału ludzkiego utrudnia ”wejście w
głąb” tego zagadnienia),
3
wyższe wskaźniki
dzietności/płodności obniżają
dynamikę wzrostu
(efekt
pułapki maltuzjańskiej
- więcej zasobów przeznaczanych na
dzieci, mniej kapitału na pracującego przy danej stopie
oszczędności),
4
lepszy stan zdrowia (
oczekiwana długość życia
) nieznacznie zwiększa
dynamikę wzrostu.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Determinanty wg Barro i Sala-i-Martina (2004) 2/3
1
Zachodzi
konwergencja warunkowa
wg stopy 2.5% rocznie tzn. kraje
relatywnie biedniejsze niwelują (ceteris paribus) 2.5% luki do kraju
bogatszego rocznie,
2
uczestnictwo w
edukacji formalnej
w chwili początkowej
wpływa
dodatnio
, choć nie bardzo silnie na wzrost (brak dobrych
przekrojowych miar jakości kapitału ludzkiego utrudnia ”wejście w
głąb” tego zagadnienia),
3
wyższe wskaźniki
dzietności/płodności obniżają
dynamikę wzrostu
(efekt
pułapki maltuzjańskiej
- więcej zasobów przeznaczanych na
dzieci, mniej kapitału na pracującego przy danej stopie
oszczędności),
4
lepszy stan zdrowia (
oczekiwana długość życia
) nieznacznie zwiększa
dynamikę wzrostu.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Determinanty wg Barro i Sala-i-Martina (2004) 2/3
1
Zachodzi
konwergencja warunkowa
wg stopy 2.5% rocznie tzn. kraje
relatywnie biedniejsze niwelują (ceteris paribus) 2.5% luki do kraju
bogatszego rocznie,
2
uczestnictwo w
edukacji formalnej
w chwili początkowej
wpływa
dodatnio
, choć nie bardzo silnie na wzrost (brak dobrych
przekrojowych miar jakości kapitału ludzkiego utrudnia ”wejście w
głąb” tego zagadnienia),
3
wyższe wskaźniki
dzietności/płodności obniżają
dynamikę wzrostu
(efekt
pułapki maltuzjańskiej
- więcej zasobów przeznaczanych na
dzieci, mniej kapitału na pracującego przy danej stopie
oszczędności),
4
lepszy stan zdrowia (
oczekiwana długość życia
) nieznacznie zwiększa
dynamikę wzrostu.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Determinanty wg Barro i Sala-i-Martina (2004) 2/3
1
Zachodzi
konwergencja warunkowa
wg stopy 2.5% rocznie tzn. kraje
relatywnie biedniejsze niwelują (ceteris paribus) 2.5% luki do kraju
bogatszego rocznie,
2
uczestnictwo w
edukacji formalnej
w chwili początkowej
wpływa
dodatnio
, choć nie bardzo silnie na wzrost (brak dobrych
przekrojowych miar jakości kapitału ludzkiego utrudnia ”wejście w
głąb” tego zagadnienia),
3
wyższe wskaźniki
dzietności/płodności obniżają
dynamikę wzrostu
(efekt
pułapki maltuzjańskiej
- więcej zasobów przeznaczanych na
dzieci, mniej kapitału na pracującego przy danej stopie
oszczędności),
4
lepszy stan zdrowia (
oczekiwana długość życia
) nieznacznie zwiększa
dynamikę wzrostu.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Determinanty wg Barro i Sala-i-Martina (2004) 3/3
1
większe rządy
(wyższe wydatki publiczne) raczej
obniżają wzrost
,
choć efekt ten nie jest silny,
2
otwartość gospodarki
ma
niewielkie znaczenie
dla wzrostu,
3
rządy prawa
(niższa korupcja, mniejsza i lepsza biurokracja)
podnoszą dynamikę wzrostu
ale efekt ten jest niewielki,
4
inwestycje krajowe
silnie
zwiększają dynamikę wzrostu
choć związek
przyczynowo skutkowy jest w dwie strony.
5
inflacja
ma
niewielkie ujemne znaczenie
dla wzrostu ale może być
ono nieistotne statystycznie.
6
demokracja
sprzyja wzrostowi tylko na początku (odejście od
dyktatury), potem ma mniejsze znaczenie lub w ogóle ono znika.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Determinanty wg Barro i Sala-i-Martina (2004) 3/3
1
większe rządy
(wyższe wydatki publiczne) raczej
obniżają wzrost
,
choć efekt ten nie jest silny,
2
otwartość gospodarki
ma
niewielkie znaczenie
dla wzrostu,
3
rządy prawa
(niższa korupcja, mniejsza i lepsza biurokracja)
podnoszą dynamikę wzrostu
ale efekt ten jest niewielki,
4
inwestycje krajowe
silnie
zwiększają dynamikę wzrostu
choć związek
przyczynowo skutkowy jest w dwie strony.
5
inflacja
ma
niewielkie ujemne znaczenie
dla wzrostu ale może być
ono nieistotne statystycznie.
6
demokracja
sprzyja wzrostowi tylko na początku (odejście od
dyktatury), potem ma mniejsze znaczenie lub w ogóle ono znika.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Determinanty wg Barro i Sala-i-Martina (2004) 3/3
1
większe rządy
(wyższe wydatki publiczne) raczej
obniżają wzrost
,
choć efekt ten nie jest silny,
2
otwartość gospodarki
ma
niewielkie znaczenie
dla wzrostu,
3
rządy prawa
(niższa korupcja, mniejsza i lepsza biurokracja)
podnoszą dynamikę wzrostu
ale efekt ten jest niewielki,
4
inwestycje krajowe
silnie
zwiększają dynamikę wzrostu
choć związek
przyczynowo skutkowy jest w dwie strony.
5
inflacja
ma
niewielkie ujemne znaczenie
dla wzrostu ale może być
ono nieistotne statystycznie.
6
demokracja
sprzyja wzrostowi tylko na początku (odejście od
dyktatury), potem ma mniejsze znaczenie lub w ogóle ono znika.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Determinanty wg Barro i Sala-i-Martina (2004) 3/3
1
większe rządy
(wyższe wydatki publiczne) raczej
obniżają wzrost
,
choć efekt ten nie jest silny,
2
otwartość gospodarki
ma
niewielkie znaczenie
dla wzrostu,
3
rządy prawa
(niższa korupcja, mniejsza i lepsza biurokracja)
podnoszą dynamikę wzrostu
ale efekt ten jest niewielki,
4
inwestycje krajowe
silnie
zwiększają dynamikę wzrostu
choć związek
przyczynowo skutkowy jest w dwie strony
.
5
inflacja
ma
niewielkie ujemne znaczenie
dla wzrostu ale może być
ono nieistotne statystycznie.
6
demokracja
sprzyja wzrostowi tylko na początku (odejście od
dyktatury), potem ma mniejsze znaczenie lub w ogóle ono znika.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Determinanty wg Barro i Sala-i-Martina (2004) 3/3
1
większe rządy
(wyższe wydatki publiczne) raczej
obniżają wzrost
,
choć efekt ten nie jest silny,
2
otwartość gospodarki
ma
niewielkie znaczenie
dla wzrostu,
3
rządy prawa
(niższa korupcja, mniejsza i lepsza biurokracja)
podnoszą dynamikę wzrostu
ale efekt ten jest niewielki,
4
inwestycje krajowe
silnie
zwiększają dynamikę wzrostu
choć związek
przyczynowo skutkowy jest w dwie strony.
5
inflacja
ma
niewielkie ujemne znaczenie
dla wzrostu ale może być
ono nieistotne statystycznie
.
6
demokracja
sprzyja wzrostowi tylko na początku (odejście od
dyktatury), potem ma mniejsze znaczenie lub w ogóle ono znika.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Determinanty wg Barro i Sala-i-Martina (2004) 3/3
1
większe rządy
(wyższe wydatki publiczne) raczej
obniżają wzrost
,
choć efekt ten nie jest silny,
2
otwartość gospodarki
ma
niewielkie znaczenie
dla wzrostu,
3
rządy prawa
(niższa korupcja, mniejsza i lepsza biurokracja)
podnoszą dynamikę wzrostu
ale efekt ten jest niewielki,
4
inwestycje krajowe
silnie
zwiększają dynamikę wzrostu
choć związek
przyczynowo skutkowy jest w dwie strony.
5
inflacja
ma
niewielkie ujemne znaczenie
dla wzrostu ale może być
ono nieistotne statystycznie.
6
demokracja
sprzyja wzrostowi tylko na początku (odejście od
dyktatury), potem ma mniejsze znaczenie lub w ogóle ono znika.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Odporność wyników 1/2
1
Wyniki (statystycznie istotne determinanty) zależą od bazy danych:
Źródło: Ciccone, Jarocinski (2008)
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Odporność wyników 1/2
1
Wyniki (statystycznie istotne determinanty) zależą od bazy danych:
Źródło: Ciccone, Jarocinski (2008)
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Odporność wyników 2/2
1
Wyniki zależą także od metody:
Źródło: Ciccone, Jarocinski (2008)
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Odporność wyników 2/2
1
Wyniki zależą także od metody:
Źródło: Ciccone, Jarocinski (2008)
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Podsumowanie
1
Wynikami, które wykazują
największą odporność
na różnice w
danych i metodach estymacji są:
istnienie
warunkowej konwergencji
rzędu 2-2.5% rocznie,
dodatni wpływ
inwestycji w maszyny i urządzenia
na wzrost (przy
kanale działającym także w drugą stronę),
negatywny wpływ
wysokiej dzietności
na wzrost (pułapka
maltuzjańska).
nieliniowy wpływ na wzrost ze strony
niestabilności
makroekonomicznej
tzn. negatywny gdy są one wysoka i nieznaczący
gdy jest niska - przeciwne znaki w wypadku
edukacji formalnej
choć
efekt ten jest niewielki,.
2
Natomiast
znaczenie wielu typów instytucji
takich jak np.
wydatki
publiczne
,
kultura
,
otwartość
, a do pewnego stopnia i
rządy prawa
wydaje się być nieudowodnione tj. zależne od jakości danych.
Niepewne są w szczególności
związki przyczynowe
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Podsumowanie
1
Wynikami, które wykazują
największą odporność
na różnice w
danych i metodach estymacji są:
istnienie
warunkowej konwergencji
rzędu 2-2.5% rocznie,
dodatni wpływ
inwestycji w maszyny i urządzenia
na wzrost (przy
kanale działającym także w drugą stronę),
negatywny wpływ
wysokiej dzietności
na wzrost (pułapka
maltuzjańska).
nieliniowy wpływ na wzrost ze strony
niestabilności
makroekonomicznej
tzn. negatywny gdy są one wysoka i nieznaczący
gdy jest niska - przeciwne znaki w wypadku
edukacji formalnej
choć
efekt ten jest niewielki,.
2
Natomiast
znaczenie wielu typów instytucji
takich jak np.
wydatki
publiczne
,
kultura
,
otwartość
, a do pewnego stopnia i
rządy prawa
wydaje się być nieudowodnione tj. zależne od jakości danych.
Niepewne są w szczególności
związki przyczynowe
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Podsumowanie
1
Wynikami, które wykazują
największą odporność
na różnice w
danych i metodach estymacji są:
istnienie
warunkowej konwergencji
rzędu 2-2.5% rocznie,
dodatni wpływ
inwestycji w maszyny i urządzenia
na wzrost (przy
kanale działającym także w drugą stronę),
negatywny wpływ
wysokiej dzietności
na wzrost (pułapka
maltuzjańska).
nieliniowy wpływ na wzrost ze strony
niestabilności
makroekonomicznej
tzn. negatywny gdy są one wysoka i nieznaczący
gdy jest niska - przeciwne znaki w wypadku
edukacji formalnej
choć
efekt ten jest niewielki,.
2
Natomiast
znaczenie wielu typów instytucji
takich jak np.
wydatki
publiczne
,
kultura
,
otwartość
, a do pewnego stopnia i
rządy prawa
wydaje się być nieudowodnione tj. zależne od jakości danych.
Niepewne są w szczególności
związki przyczynowe
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Podsumowanie
1
Wynikami, które wykazują
największą odporność
na różnice w
danych i metodach estymacji są:
istnienie
warunkowej konwergencji
rzędu 2-2.5% rocznie,
dodatni wpływ
inwestycji w maszyny i urządzenia
na wzrost (przy
kanale działającym także w drugą stronę),
negatywny wpływ
wysokiej dzietności
na wzrost (pułapka
maltuzjańska)
.
nieliniowy wpływ na wzrost ze strony
niestabilności
makroekonomicznej
tzn. negatywny gdy są one wysoka i nieznaczący
gdy jest niska - przeciwne znaki w wypadku
edukacji formalnej
choć
efekt ten jest niewielki,.
2
Natomiast
znaczenie wielu typów instytucji
takich jak np.
wydatki
publiczne
,
kultura
,
otwartość
, a do pewnego stopnia i
rządy prawa
wydaje się być nieudowodnione tj. zależne od jakości danych.
Niepewne są w szczególności
związki przyczynowe
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Podsumowanie
1
Wynikami, które wykazują
największą odporność
na różnice w
danych i metodach estymacji są:
istnienie
warunkowej konwergencji
rzędu 2-2.5% rocznie,
dodatni wpływ
inwestycji w maszyny i urządzenia
na wzrost (przy
kanale działającym także w drugą stronę),
negatywny wpływ
wysokiej dzietności
na wzrost (pułapka
maltuzjańska).
nieliniowy wpływ na wzrost ze strony
niestabilności
makroekonomicznej
tzn. negatywny gdy są one wysoka i nieznaczący
gdy jest niska - przeciwne znaki w wypadku
edukacji formalnej
choć
efekt ten jest niewielki,
.
2
Natomiast
znaczenie wielu typów instytucji
takich jak np.
wydatki
publiczne
,
kultura
,
otwartość
, a do pewnego stopnia i
rządy prawa
wydaje się być nieudowodnione tj. zależne od jakości danych.
Niepewne są w szczególności
związki przyczynowe
.
Maciej Bukowski
Determinanty wzrostu wg ekonometrii
Podsumowanie
1
Wynikami, które wykazują
największą odporność
na różnice w
danych i metodach estymacji są:
istnienie
warunkowej konwergencji
rzędu 2-2.5% rocznie,
dodatni wpływ
inwestycji w maszyny i urządzenia
na wzrost (przy
kanale działającym także w drugą stronę),
negatywny wpływ
wysokiej dzietności
na wzrost (pułapka
maltuzjańska).
nieliniowy wpływ na wzrost ze strony
niestabilności
makroekonomicznej
tzn. negatywny gdy są one wysoka i nieznaczący
gdy jest niska - przeciwne znaki w wypadku
edukacji formalnej
choć
efekt ten jest niewielki,.
2
Natomiast
znaczenie wielu typów instytucji
takich jak np.
wydatki
publiczne
,
kultura
,
otwartość
, a do pewnego stopnia i
rządy prawa
wydaje się być nieudowodnione tj. zależne od jakości danych.
Niepewne są w szczególności
Maciej Bukowski