Aqua Ogród

Filtracja i podmiana wody

ZBIORNIKI

TECHNIKA

GALERIA

STRONA GŁÓWNA

Przygotowanie podłogi

Konstrukcja szafki

Budowa zbiornika

Budowa pokrywy

Oswietlenie

System filtracji

Modyfikacja osmozy

Bez filtra ciężko się obejść

Tak obecnie wygląda mój system filtracji i podmiany wody

ale zacznijmy od początku ....

O tym że filtracja, a zwłaszcza biologiczna jest jednym z bardzo istotnych elementów wpływających na

kondycje podopiecznych oraz samego zbiornika nie trzeba chyba nikogo przekonywać. Jednym

z najważniejszych elementów jest odpowiednio duża powierzchnia na której osiedlają się bakterie

nitryfikacyjne uczestniczące w tzw. cyklu azotowym czyli rozkladzie amoniaku bedącego głównie wynikiem

przemiany materii zwierząt do azotanów, których wyższa zawartość w wodzie akwariowej jest (do

określonych poziomów) dobrze tolerowana przez ryby oraz przyswajana przez rośliny.

Kiedy zakładałem zbiornik 120 litrowy, z wcześniej wymienionych względów zdecydowałem się na

zewnętrzny filtr kubełkowy eheim proffesional 2222 sieszący się dobrą opinią wśród akwarystów. Filtr ten

po wypełnieniu, wkładem ceramicznym ehimech oraz biologicznym echisubstrat posiadał na tyle dobrą

filtrację bilogiczną, że zaspokajał potrzeby mojego zbiornika w tym zakresie. Posiadał jednak i wady -

głównie wysoką cenę samego filtra oraz zastosowanych w nim wkładów :) Dlatego projektując zbiornik

o pojemności ponad 300 l, zdecydowałem się na moim zdaniem najlepsze rozwiązanie - filtr zewnetrzny

otwarty - tzw. SUMP.

Główne zalety takiegoż filtra :

znacząco niższa cena sumaryczna od fabrycznych filtrów o zbliżonych możliwościach

Akwarium Waldeusza - Filtracja i podmiana wody

http://www.dami-rz.pl/~woczko/opis_filtr.htm

1 z 6

2009-02-26 12:23

możliwość zastosowania dowolnych (tanich) wypełnień

potężne złoże biologiczne

duża ilość komór (stopni) filtracyjnych

bezproblemowy dostęp do wkładów filtracyjnych

możliwość stopniowego oczyszczania filtra i wymiany wkładów

ukrycie urzadzeń technicznych jak grzałki, dyfuzory itp.

możliwość zamontowania stosunkowo prostego układu podmiany wody

łatwe dozowanie róznych preparatów do wody i ich równomierne rozprowadzenie w akwarium)

Wymagania:

Aby można było zastosować taki rodzaj filtracji, musimy wyprowadzić wode z akwarium do zewnętrznego

filtra za pośrednictwem odpowiednio skonstruowanego przelewu, bądź jak to częściej bywa w zbiornikach

klejonych na zamówienie za pośrednictwem tzw. komina. Powrót wody do akwarium zazwyczaj jest

wymuszany poprzez pracę pompy, która przefiltrowaną wodę podaje ponownie do akwarium. Sytuacja

może być odwrotna jeśli filtr znajdowałby sie powyżej zbiornika - jest to dość rzadko stosowane

rozwiązanie, jednak nie które osoby je stosują w przypadku niemożliwości zainstalowania filtra pod

zbiornikiem akwarium.

Przykładowy schemat działania filtra

oraz przemyślenia w celu zapewnienia "spokojnego snu"

w suchym pokoju ;)

V1 - objetość wody od krawędzi
zbiornika do krawędzi komina;

V2 - objętość wody w komorze

pompy;

V3 - objętość poza stanem

normalnym wody w sumpie(P1);

Z - zawór na rurze spływu wody do

filtra;

Poszczególne objetosci komór w sumpie dobrałem tak, aby w przypadku zaniku zasilania bądź awarii

pompy cała woda powyżej krawędzi komina zmieściła sie w sumpie - V1 < od V3, zaś w skrajnym

przypadku co jest mało prawdopodobne przy zatkaniu spływu cała woda wypompowana z komory pompy

nie przelała sie górą przez akwarium - V2 < V1. Przy tak dobranych pojemnościach komór filtra, zbędna

jest nawet rewizja oznaczona na rysunku kolorem czerwonym. Jednakże w skrajnych wypadkach mogłoby

dość do pracy pompy "na sucho" i jej uszkodzenia, co i tak jest chyba lepszym wyjściem niż zalanie

podłogi. Spiętrzenie wody ponad krawędzią komina zależy głównie od wydajności pompy oraz

przepustowości grzebienia bądź innego "ustroistwa" zabezpieczającego przed wpływaniem ryb bądź

szczątków roślin do komina akwarium. Za namową kolegi Romka osadziłem wewnątrz komina na rure

spływową kawałek ponacinany króciec rurki zamkniętej korkiem. Dzięki temu można bardziej

równomiernie zapewnić spływ wody, zaś sama rurka łącznie z zaworem spustowym pełni role

kompensatora poziomu wody w kominie - obniża też ewentualny hałas odgłosu bulgoczącej wody.

Przymiarka do orurowania i widok wnętrza komina

Akwarium Waldeusza - Filtracja i podmiana wody

http://www.dami-rz.pl/~woczko/opis_filtr.htm

2 z 6

2009-02-26 12:23

Jak już wspomniałem, posiadałem 2 śrubunki 1/2cala oraz 3/4cala firmy aquamedic. Najbardziej

dostępnym systemem orurowania PCV w mojej okolicy okazał się system NIBCO. Pozostało poszukac

w katalogach odpowiednich złączek, sprawdzić śrenice, gwinty itp. Bez suwmiarki ani rusz. Do moich

śrubunków 1/2cala pięknie podeszły rury 3/4 cala do ciepłej wody. Ich dodatkową zaletą jest to, że mają

cieńsze ścianki od rur do wody zimnej, ale też trochę wyższą cene. Jak widać na poniższych zdjęciach,

udało mi się też znaleźć elementy z pasującym gwintem, co pozwoliło wogóle uniknąć klejenia samych

śrubunków w kominie.

Ta sama złączka po zeszlifowaniu gwintu wewnętrznego zamocowana jest na wcisk na drugim króću

śrubunku. Tutaj idealna szczelność nie ma większego znaczenia, ponieważ złącze to znajduje sie już

wewątrz zbiornika. Do śrubunka odpływowego 3/4 cala dopasowałem rure od zimnej wody zbliżoną

średnicą po lekim stoczeniu ścianki zewnątrznej. W rurze odpływowej wykorzystałem zawór kulowy PCV.

Pozostałe zawory zdecydowałem się dać niklowane (akwa słodkie) ponieważ ich cena była pięciokrotnie

niższa od zaworów PCV do ciepłej wody

Pierwsze zalanie zbiornika, test pompy i orurowania

Na zdjęciach widać pierwszy test wydajności pompy w układzie rzeczywistego orurowania. W moim

Akwarium Waldeusza - Filtracja i podmiana wody

http://www.dami-rz.pl/~woczko/opis_filtr.htm

3 z 6

2009-02-26 12:23

przypadku jest to 1070 litrów wody na godzinę. Obieg wody jest wymuszany przez pompę firmy Hailea

HX-6530. Pompa podnosi wodę na wysokość 1,3 m.

W rurę stanowiącą powrót wody do akwarium wstawiłem dodatkowy trójnik z rozdzielaczem zakończonym

2 zaworami. Króciec 1 przez pewien czas używałem jako bypass umożliwiający włączenie obiegu

zamkniętego filtra. Króciec drugi wykorzystałem docelowo do napędu lampy UV. Ponieważ z lampy nie

korzystam, do jej wylotu podłączyłem w końcu dyfuzor do CO2, ale o tym później.

Pierwotne wpełnienie sumpa oraz komina materiałami filtracyjnymi

Filtr został wypełniony keramzytem o 2 rodzajach granulacji. Woda spływając do filtra kierowana jest na

deszczownie, która równomiernie rozprowadza ją po złożu filtracyjnym. Deszczownia ta w zależności od

potrzeb może automatycznie pełnić funkcje napowietrzania wody. W kominie jak widac na kolejnym

zdjęciu zdecydowałem się zastosować złoże częściowo zraszane. W kominie utrzymywany jest poziom

wody ok 20cm, część biobali jest zanurzona, część zraszana przez spadającą wodę. Ponieważ są to zdjęcia

sprzed 2 lat, funkcję zraszacza (rozbijania wody) pełniła wówczas gruboziarnista gąbka, pod nią dodatkowo

umieszczona była warstwa waty, której głównym zadaniem było wstępne odfiltrowanie drobniejszych

zanieczyszczeń mechanicznych.

Lampa UV i dyfuzor CO2

Z czasem na wolny króciec instalacji zamontowałem lampe UV firmy "Aquashut". Lampę w przeciągu 2 lat

eksploatacji zbiornika użyłem tylko raz podczas zakwitu wody będącego wynikiem podania flubendazolu,

kiedy to zmuszony byłem dokonać leczenia ryb w akwarium ogólnym. Skoro lampa praktycznie była i jest

niewykorzystywana, postanowiłem do jej wylotu podłączyć dyfuzor CO2 zmajstrowany któregoś wieczoru.

Dyfuzor wykonałem z niepotrzebnej juz plastykowej butelki dla niemowlaka. W zakrętke butelki ładnie

spasowało sitko od pompki aquashut mini. Funkcje uszczelki pełni obcięty smoczek. Dzaiłanie tego

dyfuzora jest niezwykle wydajne. Do butelki zostaje podawany gaz tworzący poduszkę bombardowaną

przez stróżki wody wypadające z sitka. W zależności od ustawienia zaworem ilości przepływającej wody,

stwierdziłem doświadczalnie, że nawet całkowicie napełniona CO2 buteleczka, jest w stanie rozpuścić się

w ciagu kilkunastu sekund!

Układ podmiany wody połączony z filtrem RO

To rozwiązanie zawdzięczam swojej żonce, a wlasciwie jej narzekaniu którego miałem dość :). Otóż po

zakupie filtra RO zamontowałem do w kuchni pod zlewozmywakiem. Nabyłem wówczas również 2 kanistry

po 25l każdy, aby gabarytowo zmieściły się w komorze zlewu. Filtr RO włączałem na noc i woda ciurkała

sobie do rana, co się przelało i poszło w kanał - mówi się trudno. Niestety, ponieważ jestem rannym

śpiochem (za to w nocy ciezko mnie do łóżka zagonić) często zdarzało się tak, że kanister zostawał

w zlewie, a ja na zapalenie płuc ganiałem do pracy. Moja żoneczka ze względu na kruchość ciała ;) miała

Akwarium Waldeusza - Filtracja i podmiana wody

http://www.dami-rz.pl/~woczko/opis_filtr.htm

4 z 6

2009-02-26 12:23

problemy aby 25kg kanister ze zlewu wyjać - kończyło się jak zwykle suszeniem mojej głowy. Cały

problem tkwił w tym, że nie bardzo wiedziałem jak sobie poradzić nie tyle z dopływem a odpływem wody

z akwarium. W końcu do głowy wpadł mi pomysł, że skoro nie mogę odprowadzić wody grawitacyjnie no

to trzeba ją odpompować. Wodę zarówno dopływ jak i odpływ doprowadziłem do szafki pod akwarium za

pośrednictwem ciśnieniowych wężyków o średnicy wewnętrznej 6mm. Podłącz do wody i odpływ zrobiłem

pod zlewem w kuchni, a potem 9 metrow ! pod szafkami przez sciane i wzdłuż ściany w pokoju do szafki.

Na poniższych 2 zdjęciach widać zamontowany filtr RO oraz sposób na wymuszenie odpływu wody.

Fotografia pierwsza przedstawia zamontowany filtr RO. W tym celu musiałem odsunąć sump od ścianki

szafki, oraz wykonać uskoki rur odpływowej i rewizji. Przed filtrem RO zamontowałem elektrozawór od

pralki automatycznej (b.mocno sie grzeje) ale 24h test dowiódł że cewka wytrzymuje i się nie powinna

spalić - zresztą nigdy zawór aż tak długo nie pracuje. Niebieski wężyk na fotografii to odpływ wody

"brudnej". Tu został założony trójnik i malutki zaworek kulowy pozwalający na dobranie proporcji

mieszania wody RO oraz kranowej. Na drugiej fotografii przedstawiłem układ wymuszenia odpływu wody.

Ponieważ pompa główna podaje wode na wysokość 1,3m to dlaczego jej nie wykorzystać do

odpompowania wody, skoro odpływ zrobiłem w kuchni na wysokości 30cm ? Tutaj znów zastosowałem

trójnik połączony z analogicznym elektrozaworem. Jeśli zawór zostanie otwarty, część wody pompowanej

do akwarium jest wypompowywana do ścieku. W tym układzie musiałem zastosować zaworek

przeciwzwrotny, żeby wypompowywana woda nie dostawała się do filtra osmozy.

Sterowanie elektrozaworami

Całością podmiany wody steruje elektroniczy czujnik poziomu wody produkcji f-my "Elektron" z Zielonej

Góry. /www.elektron.zgora.com.pl/ Początkowo miałem w/w czujnik majstrować sam, ale wygoda

a właściwie lenistwo wzieło góre:) Jest to czujnik konduktancyjny, mogący sterować 1 lub 2 pompami

w zakresie napełniania lub opróżniania zbiornika. W moim przypadku czujnik steruje bezpośrednio

elektrozaworami. Zasada działania jest prosta. Jedna z elektrod stanowi punkt odniesienia (masa) zaś

dwie następne wyznaczają maksymalny oraz minimalny poziom wody w zbiorniku. Mamy wiec do

czynienia z histerezą pracy układu pomiędzy przełączeniem obydwóch elektrozaworów. Różnica

w wysokości zamontowania elektrod określa ile wody zostanie dolane do zbiornika, zanim nastąpi proces

wylewania. Poziomy te należy określić tak, aby niższy pozwalał na swobodną pracę pompy, zaś wyższy nie

napełnił sumpa powyżej zdolności przyjęcia wody z akwarium, gdyby nagle zabrakło pradu i pompa

odmówiła posłuszeństwa.

Akwarium Waldeusza - Filtracja i podmiana wody

http://www.dami-rz.pl/~woczko/opis_filtr.htm

5 z 6

2009-02-26 12:23

Czujnik jest przystosowany do montażu na szynie "S", ale z braku wolnego miejsca w rozdzielni,

zamontowałem go na słupku nośnym stelaża. Z czasem trafi na swoje miejsce jak zamontuję wiekszą

skrzyneczkę rozdzielczą. U producenta można też nabyć gotowe czujniki pomiarowe, ale to IMO strata

pieniędzy. Czujnik wykonałem z kawałków tekstolitu, kostki elektrycznej i śruby mocującej na krawędzi

sumpa. Miałem pewne problemy ze znalezieniem odpowiedniego drutu z nierdzewki - okazało się że

świetnie w tej roli sprawdza się pręt z anteny samochodowej który znalazłem w kolegów w warsztacie

radiowym.

O tym, że czujnikiem może sterować klasyczny wyłącznik oświetlenia chyba nawet nie warto wspominać.

Daje to możliwość zaprogramownaia cyklu podmian wody na taką porę i czas jaki nam odpowiada.

Rozwiązanie takie posiada jednak pewną wadę. Podmieniając wodę w klasyczny sposób wylewamy

określoną częśc wody z baniaka i uzupełniamy świeżą. U mnie woda wymieniana jest porcjami po 8 litrow

(histereza w komorze pompy) czyli z akwarium wylewane jest 8l wody, dolewane 8l wody i tak X razy

w zależności od pracy układu. W sumie aby podmienic przykładowo 10% wody .... trzeba tej wody

poświęcić sporo wiecej - a ile?? - to już łamigłówka dla osob biegłych w matematyce.

ZAGADKA :)

Jeśli potrafisz obliczyć

ile porcji wody po 8l muszę kolejno wlać i wylać do swojego 350l zbiornika aby

uzyskać 10%, 20% podmianę w odniesieniu do klasycznej podmiany wody to napisz do mnie na maila - ja

nie liczyłem :)

Akwarium Waldeusza - Filtracja i podmiana wody

http://www.dami-rz.pl/~woczko/opis_filtr.htm

6 z 6

2009-02-26 12:23