Geometria kół - samochody osobowe i dostawcze

Parametry opisujące geometrię ustawienia kół pojazdów osobowych i dostawczych (definicje
praktyczne):

•

OŚ SYMETRII POJAZDU, to linia przebiegająca przez środek osi tylnej i przedniej.

•

GEOMETRYCZNA OŚ JAZDY, to prosta (dwusieczna) dzieląca kąt zbieżności
całkowitej kół tylnych na dwa równe kąty.

•

KĄT POCHYLENIA KOŁA, to kąt zawarty pomiędzy pionem a płaszczyzną koła
ustawionego do jazdy na wprost (Rys.1). Pochylenie jest dodatnie, gdy górna część
koła wychyla się na zewnątrz a ujemne, gdy do wewnątrz.

•

KĄT POCHYLENIA OSI SWORZNIA ZWROTNICY (kąt pochylenia sworznia
zwrotnicy), to kąt zawarty pomiędzy pionem a rzutem osi sworznia na płaszczyznę
pionową prostopadłą do osi symetrii pojazdu (Rys.2). Kąt ten jest dodatni, gdy rzut ten
wychylony jest na zewnątrz a ujemny, gdy do wewnątrz.

•

KĄT WYPRZEDZENIA OSI SWORZNIA ZWROTNICY (kąt wyprzedzenia
sworznia zwrotnicy), to kąt zawarty pomiędzy pionem a rzutem osi sworznia na
pionową płaszczyznę równoległą do osi symetrii pojazdu (Rys.3). Kąt ten jest dodatni,
gdy rzut ten pochylony jest w kierunku przodu pojazdu a ujemny w przypadku
odwrotnym (tzw. opóźnienie sworznia).

•

ZBIEŻNOŚĆ CAŁKOWITA KÓŁ (PRZEDNICH BĄDŹ TYLNYCH), to kąt
zawarty pomiędzy płaszczyznami bocznymi obydwu kół tej samej osi, mierzony w
płaszczyźnie poziomej (Rys.5 i 7). Jest to również różnica między odległościami
obręczy kół samochodu, znajdujących się na tej samej osi (przedniej lub tylnej),
mierzona z tyłu i z przodu obrzeży obręczy w płaszczyźnie poziomej. Zbieżność
całkowita jest dodatnia, jeżeli przecięcie obu wyznaczających ją płaszczyzn następuje
przed osią mierzonych kół (patrząc w kierunku jazdy pojazdu) a ujemna, gdy
przecięcie wystąpi za osią. Wartość ujemna zbieżności informuje, że koła skierowane
są na zewnątrz, czyli są rozbieżne.

•

ZBIEŻNOŚĆ POŁÓWKOWA KÓŁ (PRZEDNICH BĄDŹ TYLNYCH), to dokładnie
arytmetyczna połowa wartości zbieżności całkowitej z zachowaniem znaku
(dodatniego lub ujemnego) tej zbieżności (Rys.4 i 6). Zbieżność połówkowa jest
dodatnia, jeżeli płaszczyzna boczna danego koła przecina oś geometryczną jazdy

przed jego własną osią a znak ujemny, w przypadku przeciwnym (patrząc w kierunku
jazdy pojazdu).

•

RÓŻNICA KĄTÓW SKRĘTU KÓŁ PRZY SKRĘCIE KOŁA ZEWNĘTRZNEGO O
20°, to wartość arytmetyczna powstała z odejmowania od odczytanego skrętu koła
liczby 20° tj. skrętu do wewnątrz uzyskanego na przeciwnym kole zewnętrznym
(Rys.10).

•

MAKSYMALNY KĄT SKRĘTU KÓŁ, to największy możliwy do uzyskania danym
kołem (lewym lub prawym) skręt wewnętrzny i zewnętrzny (Rys.11 i 12).

•

KĄT PRZESUNIĘCIA OSI KÓŁ tj. KĄT ODCHYLENIA OSI GEOMETRYCZNEJ
JAZDY OD OSI SYMETRII POJAZDU, to kąt zawarty pomiędzy osią geometryczną
jazdy a osią symetrii pojazdu (Rys.8).

•

KĄT NIERÓWNOLEGŁOŚCI OSI KÓŁ, to kąt pomiędzy prostą przechodzącą przez
oś przednią pojazdu a prostą prostopadłą do osi geometrycznej jazdy (Rys.9). Jest to
również kąt jaki tworzą oś przednia z osią tylną pojazdu w przypadku niezachowania
wzajemnej równoległości.

•

KĄT SUMARYCZNY, to arytmetyczna suma kąta pochylenia danego koła
przedniego i kąta pochylenia odpowiadającego mu osi sworznia zwrotnicy.

wykorzystano materiały Precyzja-Bit