129

Elektronika Praktyczna 9/2002

B I B L I O T E K A E P

Tomasz Jabłoński: „Mikrokontrolery PIC16F8x w praktyce −
architektura, programowanie, przykłady”, BTC 2002

W „Bibliotece EP” prezentujemy książki dotyczące zagadnień związanych z różnymi dziedzinami techniki,

jednak zawsze przydatne w pracy elektronika lub pomocne w uprawianiu elektronicznego hobby. Nasza
opinia jest oczywiście subiektywna, ale wynika z wieloletniego doświadczenia zawodowego i chyba jest
zgodna z oczekiwaniami tych, którzy chcą z książek korzystać, a nie przyozdabiać nimi półki. Aby nie
marnować miejsca w EP, nie będziemy publikować recenzji książek ocenianych na jedną lub dwie
„lutownice”. Przyjęliśmy szeroką skalę ocen, aby ułatwić Czytelnikom orientację w potencjalnej
przydatności książki.

Uwaga! Większość prezentowanych książek można zamówić w Dziale Handlowym AVT (patrz str. 131).

Chcemy w ten sposób udostępnić je Czytelnikom EP.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

Klaus Dembowski: ìWarsztat
komputerowyî, zawiera
CD-ROM, Robomatic 2000

Jest to ksi¹øka stosunkowo ma³o zna-

na, a†szkoda, bo jest godnym konkurentem
legendarnej ìAnatomii PCî, ktÛrej siÛdme
wydanie pojawi siÍ wkrÛtce na rynku.

ìWarsztat komputerowyî to kompen-

dium wiedzy na temat wnÍtrza kompute-
rÛw PC (zarÛwno tych najnowszych, jak
i†tych, ktÛre stoj¹ w†garaøu lub piwnicy).

Wiele miejsca autor poúwiÍci³ przy-

bliøeniu urz¹dzeÒ multimedialnych (CD-
ROM i†pochodne, DVD, nagrywarki CD-
R, bardzo dok³adne opisy syntezerÛw FM
stosowanych w†kartach düwiÍkowych, po-
da³ takøe doúÊ dok³adn¹ specyfikacjÍ
standardu MIDI) oraz interfejsÛw i†napÍ-
dÛw pamiÍci masowych, w†tym Wide-
SCSI, Differential-SCSI, Ultra2-SCSI. Nie-

co mniej przydatne w†praktyce s¹ opisy
systemu macierzowego RAID, niezbyt
precyzyjne (z punktu widzenia sprzÍtow-
ca) s¹ opisy USB i†FireWire, co jednak
moøna usprawiedliwiÊ. Nasz¹ uwagÍ
zwrÛci³y obszerne opisy interfejsÛw: sze-
regowego (jest to jedyna znana nam pol-
skojÍzyczna pozycja, w†ktÛrej opisano do-
k³adnie sposÛb ustawienia na poziomie
rejestrÛw szybkoúci transmisji w†RS232
powyøej 9600bd) i†rÛwnoleg³ego (wraz
z†trybami rozszerzonymi).

Osobne rozdzia³y autor poúwiÍci³

omÛwieniu budowy i†cech charakterystycz-
nych mikroprocesorÛw stosowanych w†PC
od zarania dziejÛw, modu³om pamiÍci
i†sposobom ich wewnÍtrznej organizacji
i†zarz¹dzania dostÍpem do danych, a†tak-
øe przybliøeniu standardowych magistral
stosowanych w†PC. Rzadkoúci¹ jest opis
mechanizmÛw PnP, precyzyjny opis pod-
stawowych funkcji BIOS-u, a†takøe omÛ-
wienie budowy i†zadaÒ poszczegÛlnych
uk³adÛw w†popularnych chipsetach. Prak-

Jest to pierwsza na polskim

rynku wydawniczym wysokonak³a-
dowa ksi¹øka poúwiÍcona niezwyk-
le popularnym mikrokontrolerom
jednouk³adowym z†rodziny PIC16.
Autor podszed³ do prezentacji za-
gadnieÒ ìpicowychî z†punktu wi-
dzenia praktyka, dziÍki czemu -
oprÛcz uniwersalnej wiedzy podsta-
wowej, niezbÍdnej do poznania bu-
dowy i†moøliwoúci mikrokontrole-
rÛw (opis budowy rdzenia, modu-
³Ûw peryferyjnych i†listy rozkazÛw)
- w†ksi¹øce znalaz³o siÍ wiele
przyk³adÛw praktycznych zastoso-
waÒ mikrokontrolerÛw. WúrÛd
przyk³adÛw szczegÛlnie interesuj¹-
ce s¹ m.in.: prezentacja sposobu
do³¹czenia alfanumerycznego wy-
úwietlacza LCD, programowa reali-
zacja interfejsÛw RS232 i†1-Wire,

a†takøe sposÛb do³¹czenia wyúwiet-
laczy LED i†klawiatury matrycowej.
Wszystkie przyk³ady autor popar³
kompletnymi programami, dziÍki
czemu analiza dzia³ania mikrokon-
trolera odnosi siÍ do sprawdzo-
nych wzorÛw, a†nie - jak to za-
zwyczaj bywa w†publikacjach tego
typu - do ogÛlnych opisÛw, czÍsto
nie weryfikowanych w†praktyce.

Autor skupi³ siÍ na kilku wy-

branych mikrokontrolerach rodziny
PIC16F8x, co jest jednak uspra-
wiedliwione, poniewaø precyzyjny
opis wszystkich dostÍpnych mik-
rokontrolerÛw z rodziny PIC16
wymaga³by co najmniej kilkukrot-
nie wiÍkszej objÍtoúci ksi¹øki, ktÛ-
ra i†tak nie jest zbyt cienka (240
stron). Pomimo tego, prezentowa-
na ksi¹øka moøe byÊ przydatna
takøe uøytkownikom innych wersji
mikrokontrolerÛw PIC16, poniewaø
zarÛwno opis listy rozkazÛw, jak
i†opis budowy i†regu³ dzia³ania
rdzenia, we wszystkich mikrokon-
trolerach PIC16 s¹ takie same. Po-
lecamy!

B I B L I O T E K A E P

Elektronika Praktyczna 9/2002

130

tycy znajd¹ dla siebie takøe wiele przy-
datnych informacji w†rozdziale, w†ktÛrym
s¹ prezentowane urz¹dzenia peryferyjne
(klawiatury, myszki, game-pady, joysticki,
monitory itp.). Na koÒcu ksi¹øki autor za-
mieúci³ opis konstrukcji karty testowej (do
wykrywania kodÛw POST). Konstrukcja
karty nie wzbudzi³a w†nas ìdrgniÍciaî
serca, poniewaø jest nieco ìprzeszacowa-
naî (zastosowano w†niej ponad 10 uk³a-
dÛw scalonych!), ale wraz z†opisem typo-
wych kodÛw POST jest to zbiÛr bardzo
wartoúciowych informacji.

Tyle zachwytÛw - teraz nieco dzieg-

ciu. Nieco raø¹ce - zw³aszcza elektronikÛw
- s¹ ma³o precyzyjne t³umaczenia opisÛw
fragmentÛw elektroniki, jak np. ì...tzw. re-
gulatory kontaktowe, ktÛre moøna poznaÊ
po dwÛch zwojach drutu miedzianego.î
(str. 461 - opis dotyczy oczywiúcie stabi-
lizatora impulsowego). Niestety takich po-
my³ek jest sporo, ale czytelnicy znaj¹cy
elektronikÍ poradz¹ sobie z†nimi.

Reasumuj¹c: 973 strony przydatnych

informacji, ktÛrych uzupe³nieniem jest
rÛwnie przydatne oprogramowanie zawarte
na p³ycie do³¹czonej do ksi¹øki.

Bruce Schneier: ìKryptografia
dla praktykÛwî, WNT 2002

ìDla praktykÛwî w†tytule czÍsto wzbu-

dza nasze w¹tpliwoúci poniewaø ksi¹øek
pisanych przez praktykÛw dla praktykÛw
jest na rynku bardzo niewiele. Prezento-
wana ksi¹øka mi³o zaskakuje: jest to praw-
dziwy przewodnik po úwiecie algorytmÛw
szyfruj¹cych, bogato ilustrowany barwnymi
przyk³adami wziÍtymi z†øycia.

OprÛcz wstÍpu historyczno-meryto-

rycznego (znakomicie przygotowuje czy-
telnikÛw mniej zaznajomionych z†tematy-
k¹ ksi¹øki do odbioru dalszych wywo-
dÛw zamieszczonych w†ksi¹øce), autor
zamieúci³ w†ksi¹øce opisy algorytmÛw,
protoko³Ûw i†technik kryptograficznych,

ksi¹øka wybitna, polecamy!

Legenda:

nie warto kupowaÊ

daleka od doskona³oúci

moøe siÍ przydaÊ

ksi¹øka o†duøych walorach

praktycznych, polecamy!

pokusi³ siÍ takøe o†skrÛtowe omÛwienie
przyk³adowych aplikacji szyfratorÛw
w†praktyce. Bior¹c pod uwagÍ rozpo-
wszechnianie siÍ podpisu elektroniczne-
go, interesuj¹ce s¹ zawarte w†ksi¹øce in-
formacje zwi¹zane z†generacj¹ i†dystrybu-
cj¹ kluczy - warto wiedzieÊ w†jaki spo-
sÛb odbywaÊ siÍ bÍdzie autoryzacja
transakcji zawieranych elektronicznie. Juø
wkrÛtce bÍdzie to nasza codziennoúÊ!

Niezwykle przydatnym (szczegÛlnie

dla praktykÛw) uzupe³nieniem zawartoúci
ksi¹øki s¹ zapisane w†C najbardziej po-
pularne algorytmy szyfruj¹ce: DES, IDE-
A, RC5, A5, Blowfish itd.

Ksi¹øka nie jest tania, ale bior¹c pod

uwagÍ waøkoúÊ poruszanych zagadnieÒ
i†jakoúÊ t³umaczenia i†korekty - nie zna-
my lepszej pozycji wydanej po polsku.

Neil Matthew, Richard Stones
i†inni: ìZaawansowane
programowanie w†systemie
Linuxî, 1288 str., Helion 2002

Ksi¹øek o†pisaniu programÛw dla sys-

temu Linux nie ma jeszcze w†Polsce
zbyt wiele. Z†tym wiÍksz¹ przyjemnoúci¹
i†ciekawoúci¹ zapoznaliúmy siÍ z†jedn¹
z†najnowszych ksi¹øek wydawnictwa He-
lion, tym bardziej, øe tytu³ sugeruje po-
ruszenie w†ksi¹øce tematÛw zaawansowa-
nych. Nie zawiedliúmy siÍ - prawie 1300
stron informacji opracowanych przez ze-
s p Û ³ d o ú w i a d c z o n y c h p r o g r a m i s t Û w
z†pewnoúci¹ zadowoli wiÍkszoúÊ odbior-
cÛw ksi¹øki. Informacje te s¹ tym cen-
niejsze, øe autorzy koncentruj¹ siÍ na
praktycznym wykorzystaniu przekazywa-
nej wiedzy, co znajduje potwierdzenie
w†licznych, interesuj¹cych przyk³adach.

Nie sposÛb, w†tak krÛtkim opisie,

przedstawiÊ ca³ej zawartoúci ksi¹øki, gdyø
a u t o r z y s t a r a l i s i Í d o t k n ¹ Ê n i e m a l
wszystkich zagadnieÒ zwi¹zanych z†pro-
g r a m o w a n i e m d l a s y s t e m u L i n u x .

W†ksi¹øce moøna znaleüÊ, miÍdzy inny-
mi, informacje o†programowaniu aplikacji
bazodanowych opartych na najpopular-
niejszych darmowych serwerach SQL
oraz o†tworzeniu aplikacji sieciowych.
Obecnie niemal kaøda aplikacja wymaga
stworzenia graficznego interfejsu uøytkow-
nika (GUI) - tematowi temu poúwiÍcono
wiele miejsca w†ksi¹øce. Dla CzytelnikÛw
EP jednak najbardziej interesuj¹cy moøe
byÊ rozdzia³ dotycz¹cy pisania sterowni-
kÛw urz¹dzeÒ dla systemu Linux. Na
przyk³adzie karty PCI pokazano sposÛb
pisania takiego sterownika.

Duø¹ zalet¹ ksi¹øki jest przedstawie-

nie metodyki budowania programu - in-
formacje te maj¹ charakter uniwersalny,
gdyø s¹ niemal niezaleøne od systemu
operacyjnego i†jÍzyka programowania,
a†wyk³ad jest prowadzony niezwykle
przystÍpnie. Warto rÛwnieø zwrÛciÊ uwa-
gÍ na rozdzia³ poúwiÍcony tworzeniu do-
kumentacji do projektÛw oraz rozdzia³
dotycz¹cy dystrybuowania aplikacji.

Ksi¹øka jest przeznaczona dla progra-

mistÛw tworz¹cych (lub zamierzaj¹cych
tworzyÊ) programy dla systemu Linux.
Opisywane zagadnienia s¹ ilustrowane
programami ürÛd³owymi, jednak dla pe³-
nego zrozumienia przyk³adÛw jest wyma-
gana dobra znajomoúÊ jÍzyka C†oraz
przynajmniej podstawowa wiedza o†archi-
tekturze systemu operacyjnego. Naleøy
sobie zdawaÊ sprawÍ, øe niemal kaøde
zagadnienie poruszane w†ksi¹øce mog³o-
by byÊ tematem oddzielnej, porÛwnywal-
nej objÍtoúciowo, publikacji, wiÍc niekie-
dy informacje zawarte w†ksi¹øce mog¹
byÊ niewystarczaj¹ce do pe³nego zrozu-
mienia tematu. Ksi¹øka jest wydana
w†twardej oprawie, co z†pewnoúci¹ za-
pewni jej d³ugie ìøycieî nawet przy in-
tensywnym korzystaniu z†niej.
Recenzje przygotowa³:
Andrzej Gawryluk, [e-mail]