2010-03-19

1

Białka osocza

Biologiczna rola

Rozdział elektroforetyczny białek

surowicy dla celów diagnostycznych



W buforze o pH 8,6 wszystkie białka osocza mają ładunek
ujemny i wędrują z różną szybkością do anody, jako podłoże
stosuje się agarozę lub octan celulozy

Albuminy



Podczas elektroforezy surowicy na octanie celulozy najszybciej
wędruje do anody frakcja albuminowa – stanowi 50-60% białek



Albuminy ze względu na małą masę cząsteczkową i znaczną
hydrofilność warunkują w około 80% ciśnienie onkotyczne



Wpływają w ten sposób na rozmieszczenie płynów między
przestrzenią pozakomórkową a łożyskiem naczyniowym



Spadek stężenia albuminy (hipoalbuminemia) wywołany
zmniejszoną syntezą w przypadku uszkodzenia hepatocytów lub
ucieczką albumin do moczu np. w nerczycy, prowadzi do
powstawania obrzęków



Albumina wiąże i transportuje bilirubinę, jony wapnia, wolne
kwasy tłuszczowe oraz rozmaite leki.

Globuliny





We frakcjach



1

- i



2

-globulinowych wędrują białka hamujące

aktywność różnych enzymów hydrolitycznych, np.





1

-antytrypsyna – inhibitor elastazy, kolagenazy, chymotrypsyny i

trypsyny



Ilość tego białka inhibitorowego wzrasta w stanach zapalnych i w

uszkodzeniach wątroby



Niedobór



1

-antytrypsyny może prowadzić do rozedmy płuc, w

wyniku nie kontrolowanej proteolitycznej degradacji tkanki łącznej

pęcherzyków płucnych przez elastazę uwalnianą z zaktywowanych

granulocytów



Do



1

-globulin należy protrombina – prekursor trombiny

uczestniczącej w procesie krzepnięcia



Do



2

-globulin należy ceruloplazmina – białko wiążące jony

miedzi,



oraz transkortyna wiążąca hormony steroidowe (glikokortykoidy)

we krwi, które w tej postaci nie wykazują aktywności biologicznej

Globuliny





Ważną funkcją białek osocza jest specyficzne wiązanie i
transport jonów metali, witamin lub hormonów sterydowych za
co odpowiedzialne są nie tylko



-globuliny ale i



-globuliny, np.





-globulina wiąże i transportuje testosteron we krwi



Transferryna – to natomiast



-globulina transportująca jony żelaza

do różnych tkanek



Wśród frakcji



-globulin wędrują również :



Fibrynogen – składnik osocza krwi



Plazminogen

bardzo ważne białka zaangażowane w procesie krzepnięcia i
fibrynolizy

Globuliny





We frakcji globulin



wędruje niezwykle heterogenna populacja

rozmaitych przeciwciał: IgG, IgA, IgM, IgE i IgD



Wzrost stężenia tej frakcji świadczy o toczącym się w
organizmie procesie zapalnym



Jeśli w obrazie elektroforezy na tle lub zamiast rozmytej smugi
immunoglobulin pojawia się ostry prążek, to świadczy zwykle o

rozplemie nowotworowym określonego klonu komórek
plazmatycznych (szpiczak), produkujących w dużej ilości identyczne

przeciwciała



W osoczu znajdziemy także białka uczestniczące w degradacji
kompleksów immunologicznych, będących składnikami kaskady
dopełniacza

2010-03-19

2

Podsumowanie



Sam wzrost lub spadek stężenia jakiejś frakcji

elektroforetycznej (poza frakcją albuminową) z uwagi
na ich znaczną heterogenność czasami trudno

poprawnie zinterpretować



Potwierdzenie wzrostu lub spadku stężenia

określonego białka wędrującego w obrębie danej

frakcji wymaga zastosowania bardziej swoistych
metod, np. identyfikacji za pomocą specyficznych

przeciwciał