Zespoły mielodysplastyczne
Ostre białaczki szpikowe
Przewlekłe zespoły mieloproliferacyjne
•
Tzw. Stany przedbiałaczkowe. Jest to
heterogeniczna grupa zaburzeń mogąca
przekształcić się u części chorych w
ostra białaczkę nielimfoblastyczną.
•
Powstają w wyniku mutacji komórek
macierzystych w szpiku
•
Charakteryzują się zaburzeniami
dojrzewania komórek linii
czerwonokrwinkowej, granulocytarnej i
megakariocytowej w szpiku kostnym
oraz pancytopenią w krwi obwodowej
Przyczyny:
Możliwy wpływ leków o właściwościach
mielotoksycznych, substancji
toksycznych, promieniowania
jonizującego, onkowiruów
•
Klasyfikacja:
1.
Oporna na leczenie niedokrwistość
2.
Niedokrwistość syderoblastyczna
3.
Oporna na leczenie niedokrwistość ze
zwiększonym odsetkiem blastów
4.
Oporna na leczenie niedokrwistość z
cechami transformacji białaczkowej
5.
Przewlekła białaczka mielomonocytowa
Choroby rozrostowe układu
krwiotwórczego. Przemianan
nowotworowa może dotyczyć
wielopotencjalnych komórek
macierzystych lub komórek
macierzystych ukierunkowanych.
Chrakteryzują się naciekaniem i
gromadzeniem się nieprwidłowych
komórek blastycznych w szpiku
kostnym oraz narządach
krwiotworzenia okresu życia płodowego
Komórki blastyczne nie są zdolne do
dalszego różnicowania i dojrzewania
Wzrasta liczba komórek białaczkowych
Stopniowo zanikają formy pośrednie w
obrazie krwi obwodowej i szpiku (tzw.
Przerwa białaczkowa)
Klasyfikacja na podstawie kryteriów
morfologicznych:
1.M0- niezróżnicowana
2. M1- Mieloblastyczna bez cech
dojrzewania
3. M2- mieloblastyczna z cechmi dojrzewania
4. M3- promielocytowa
5. M4- mielomonocytowa
6. M5- monocytowa
7. M6- erytroleukemia
8. M7- megakariocytowa
•
Klasyfikacja na podstawie reakcji
cytochemicznych:
1.
Reakcja z mieloperoksydazą
2.
Reakcja PAS- wykrywa limfoblasty i
paraerytroblasty
3.
Wykrywanie lipidów- szereg mieloidalny
4.
Wykrywanie esterazy nieswoistej- linia
monocytarna
Klasyfikacja na podstawie reakcji
immunologicznych:
Wykorzystanie przeciwciał
monoklonalnych w celu wykrycia
różnych antygenów na powierzchni
komórek
Klasyfikacja na podstawie cech
cytogenetycznych w celu określenia
nieprawidłowości ilościowych i
strukturalnych chromosomów.
1.Cechy charakterystyczne:
Ostry początek
Krótki wywiad
Ciężki przebieg
2. Objawy ogólne:
Osłabienie
Utrata łaknienia
Stany gorączkowe
Chudnięcie
Nadmierna potliwość
3.Objawy:
Obniżenie odpornosci na zakażenia
bakteryjne (granulocytopenia)
Łatwe męczenie się i zaburzenia
czynności serca (niedokrwistość)
Zaburzenia krzepnięcia krwi
(małoplytkowość ze skazą krwotoczną)
4. Pozostałe objawy
Powiększenie wątroby, śledziony, węzłów
chłonnych
Bóle stawowe
Objawy neurologiczne
(wynik nacieków przez komórki
nowotworowe innych narządów)
Choroby rozrostowe układu
krwiotwórczego, w których komórki
monoklonalne zmienione nowotworowo
nie podlegają fizjologicznej regulacji
Zaburzenia te wykazują skłonność do
transformacji w ostrą białaczkę
szpikowa
Zaliczamy tutaj:
Czerwienicę prawdziwą
Osteomielofibrozę
Samoistną nadpłytkowość
Przewlekłą białaczkę szpikową
1.
Osteomielofibroza
•
Samoistne zwłóknienie szpiku kostnego
•
Tworzenie pozaszpikowych ognisk
krwiotworzenia
•
Prawdopodobną przyczyną jest proliferacja
nowotworowa megakariocytów
wytwarzających płytkowy czynnik wzrostu
•
W wyniku tego dochodzi do miejscowego
pobudzenia fibroblastów
•
W obrazie klinicznym dominuje powiększenie
śledziony i wątroby.
2. Samoistna nadpłytkowość
•
Klonalny rozrost komórek układu
płytkowego
•
Liczba płytek roście powyżej 1000x 10
9
/l
•
Zaburzona zostaje czynność płytek
Objawy:
•
Występuje powiększenie śledziony i
wątroby
•
Krwotoki głównie z przewodu
pokarmowego, dróg moczowych, błon
śluzowych nosa oraz zamiany zakrzepowe
3. Przewlekła białaczka szpikowa
•
Jest wynikiem mutacji
wielopotencjalnych komórek
macierzystych
•
Komórki nowotworowe znajdują się na
różnych szczeblach rozwoju
•
Zachowana jest zdolność do
różnicowania się i proliferacji komórek,
ale zaburzona zostaje proporcja
pomiędzy poszczególnymi
populacjami
Etiologia PBS:
Promieniowanie jonizujące
Predyspozycje genetyczne (chromosom
Philadelphia)
Zakażenia wirusowe
Obraz krwi w PBS:
Liczba krwinek białych może sięgać
kilkuset tysięcy na milimert sześcienny
Obecne postacie niedojrzałych
granulocytów
Obecność jądrzstych prekursorów
erytrocytów
Obecne płytki olbrzymie
Fazy w przebiegu PBS:
•
Przewlekła
•
Akceleracji
•
Ostra (przewaga blstów)
Objawy PBS:
•
Powiększenie śledziony, często też
wątroby
•
10-20% to rozpoznanie przypadkowe
Ostre białaczki limfoblastyczne
Chłoniaki złośliwe
Chłoniaki nieziarnicze
Gammapatie monoklonalne
1.Ostre białaczki libfoblastyczne
2. Chłoniaki złośliwe
3. Chłoniaki nieziarnicze
4. Gammapatie monoklonalne
1.
Ostre białaczki limfoblastyczne
Choroby limfoproliferacyjne, w
których przemiana nowotworowa
obejmuje komórki macierzyste
wielopotencjalne lub ukierunkowane
linii limfoidalnej w szpiku kostnym
lub grasicy
1.
Ostre białaczki limfoblastyczne
Nacieki i kumulacja komórek
białaczkowychw szpiku kostnym zaburzają
prawidłowy proces krwiotworzenia ,
prowadzac do
Anemii
Granulocytopenii
Trombocytopenii
Limfopinii
Nacieki nowotworowe zajmóją także inne
tkanki (węzły chłonne, śledzione, wątrobę,
OUN)
1. Ostre białaczki limfoblastyczne
Kryteria oceny OBL
morfologicze:
L1- białaczka mikrolimfoblastyczna
L2- białaczka pleomorfotyczna (duża
heterogenność komórek)
L3- białaczka makrolimfoblastyczna
1. Ostre białaczki limfoblastyczne
Kryteria oceny OBL
Cytochemiczne
Immunologiczne
cytogenetyczne
1.
Ostre białaczki limfoblastyczne
Objawy kliniczne:
Ogólne: osłabienie, wysoka temperatura,
Spadek masy ciała
Związane z naciekaniem komórek
białaczkowych szpiku kostnego: obnizenie
odporności, niedokrwistość, skaza krwotoczna
Związane z naciekaniem komórek
białaczkowych innych tkanek: powiększenie
śledziony i wątroby, bóle kostne, zmiany w
OUN
2. Chłoniaki złośliwe
Zaburzenia nowotworowe tkanki
limfoidalnej dzielimy na: Chłoniaki
ziarniecze i nieziarnicze.
2. Chłoniaki złośliwe
Ziarnica złośliwa (ch. Hodgkina)
Rozrost tkaniki ziarniczej z obecnością
dużych komórek o wielopłatowatym
jadrze Reed- Strenberga oraz
jednojądrzastych komórek Hodgkina.
Etiopatogeneza: predyspozycje
genetyczne, zaburzenia
immunologiczne, zakażenia witusowe
2. Chłoniaki złośliwe
Ziarnica złośliwa (ch. Hodgkina)
Objawy podmiotowe: upośledzenie
odpornści komórkowej przy
niezmienionej odporności humoralnej
Objawy przedmiotowe: zmiany
chorobowe niebolesne w obrębie
węzłów chłonnych, gorączka, utrata
masy ciała, świąd skóry, powiększenie
wątroby i śledziony
2. Chłoniaki złośliwe
Ziarnica złośliwa (ch. Hodgkina)
Podstawą rozpoznanie jest stwierdzenie
w obrazie histopatologicznym komórek
Reed- Strenberga
2. Chłoniaki nieziarnicze
Podzielone na typy na podstawie komórek
ulegających przemianie nowotworowej oraz
stopnia złośliwości.
Chłoniaki o większym stopniu złośliwości
(szybko się szerzą, nacieki na narządy i kości,
komórki o niskim stopniu zróżnicowania)
Chłoniaki o średnim stopniu złośliwości
(komórki o cechach komórek blastycznych)
Chłoniaki o mniejszym stopniu złośliwości
(wywodzą się z komórek dojrzałych,
wolniejszy przebieg)
2. Chłoniaki nieziarnicze
Przewlekłe białaczki limfatyczne
Należą do chłoniaków nie-
Hodgkinowskich o niższym stopniu
złośliwości i nieznanej etioligii.
Objawy przedmiotowe: wzmożoną
limfocytoza ( do 98% w obrazie krwi
obwodowej)
Objawy podmiotowe: powiększenie
węzłów chłonnych i śledziony
2. Chłoniaki nieziarnicze
Gammapatie monoklonalne
Niekontrolowany rozrost pojedynczego
klonu komórek linni B, co prowadzi do
wytwarzania jednego typu
immunohlobulin tzw. Białka
monoklonalnego
Wyróżniamy następujace GM: szpiczak
mnogi, makroglobulinemia
Waldenstroma, choroba łańcuchów
lekkich, ch. Łańcuchów ciężkich
2.
Chłoniaki nieziarnicze
Gammapatie monoklonalne
Objawy pojawiaja się późniejszym okresie
choroby:
bóle kostne, złamania patologiczne samoistne
lub po niewielkim urazie, ubytki kostne w
obrazie RTG),
nerka szpiczakowa (odkładanie się złogów
wapnia i immunoglobulin w nerce),
powikłania infekcyjne
Powikłania zakrzepowo-aztorowe (wzrost
lepkości krwi z powodu wysokiego stężenia
białka monoklonalenego)