Aby powstał rynek, muszą być dwie strony: popytowa i podażowa. Musi być także specjalizacja pracy.
Potrzebne jest także coś, żeby płacić, a także swoboda podejmowania decyzji.
Gospodarka barterowa polegała na wymianie towaru za towar. Nie zawsze słowo „wymiana” jest tożsame z
rynkiem.
W gospodarkach centralnie planowanych występuje specjalizacja, ale często nie rozwija się rynek. Specjalizacja
jest więc warunkiem koniecznym do powstania rynku, ale nie wystarczającym.
PROCESY GOSPODAROWANIA
POZARYNKOWA SFERA REGULACJI
REALNA SFERA GOSPODAROWANIA
RYNEK
Procesy gospodarowania = wszystko to, co dzieje się w gospodarce.
Realna sfera gospodarowania jest związana z czynnościami materialno-rzeczowymi (w tym są też usługi).
W skład pozarynkowej sfery regulacji wchodzą informacje, obieg informacji, które wpływają na podejmowanie
decyzji. Te informacje mogą być tworzone przez obiekty, organy gospodarcze i pozagospodarcze. Regulatorzy
tworzą i przesyłają pewne informacje i motywują lub demotywują do podejmowania decyzji w sferze realnej.
Na procesy rynkowe, poza podmiotami tworzącymi popyt i podaż, mają wpływ podmioty odpowiedzialne za
proces regulacyjny.
Na rynku dochodzi do konfliktów między stroną popytową a stroną podażową (maksymalizacja użyteczności vs
maksymalizacja zysków).
Wyróżniamy struktury rynku według klasyfikacji podmiotowej i przedmiotowej.
liczba dostawców
wiele małych
kilka średnich
„jeden” duży
liczba odbiorców ↓
wiele małych
polipol
oligopol
monopol
kilka średnich
oligopson
oligopol bilateralny
monopol ograniczony
„jeden” duży
monopson
monopson ograniczony
monopol bilateralny
Polipol = konkurencja doskonała lub monopolistyczna.
Bilateralny = dwustronny
Punktem wyjścia w określeniu strategii rynkowej danego przedsiębiorstwa jest określenie, w jakiej strukturze to
przedsiębiorstwo będzie działać.