DGP 2014 02 24 rachunkowosc i audyt

background image

prenumerata

Poniedziałek

24 lutego 2014 nr 37 (3678)

gazetaprawna.pl

RACHUNKOWOŚĆ

i AUDYT

Magdalena Sobczak
magdalena.sobczak@infor.pl

Zbliża się czas rocznych rozliczeń z fi sku-

sem, a co za tym idzie – czas wyboru urzędu,

w którym złożymy swój PIT. I właśnie o ten

PIT rozpoczęła się walka. Miasta i gminy

prześcigają się w kampaniach promocyjnych,

kusząc potencjalnych podatników nagro-

dami. Pisaliśmy o tym na łamach dodatku

Samorząd i Administracja. Jako przykład

wskazaliśmy Wrocław i jego akcję „Roz-

licz PIT – korzystaj ze swoich pieniędzy”.

W jej ramach miasto zamierza rozlosować

wśród mieszkańców, którzy złożą rozliczenie

roczne PIT w tamtejszym urzędzie, nagro-

dy o wartości ponad 90 tys. zł. Pisaliśmy, że

kampania ta w pierwszej edycji ma przynieść

miastu wpływy rzędu 10 mln zł.

Podobne akcje prowadzą także mniejsze

gminy, w tym wiejskie. Jednak już nie na

taką skalę. Nagrody mają bowiem zdecy-

dowanie mniejszą wartość. Są to np. lapto-

py, nowoczesne telewizory czy sprzęt AGD.

Czasem organizatorzy opłacają podatek

za wygrane osoby. Niektórzy eksperci mają

wątpliwości, czy taka praktyka jest prawnie

uzasadniona.

Dyscyplina zachowana

Ponieważ gra idzie o niemałe sumy, warto

się zastanowić, czy można w tym przypadku

mówić o przekroczeniu dyscypliny fi nan-

sów publicznych. Sprawdziliśmy przepisy

i o ich interpretację poprosiliśmy eksper-

tów. Część z nich uważa, że jeżeli wydat-

ki mieszczą się w zakresie zadań gminy,

są przewidziane w budżecie i nie został on

przekroczony, a także gdy istnieje podstawa

prawna do dokonania wydatku oraz zapew-

niona jest kwota na jego sfi nansowanie, to

o naruszeniu dyscypliny fi nansów publicz-

nych nie ma mowy. Inni mają wątpliowści

co do legalności dokonania takich wydatków

w kontekście art. 44 ust. 2 ustawy o fi nan-

sach publicznych.

Poza dyscypliną ważna jest też ocena ce-

lowości poniesionych nakładów. Okazuje się

jednak, że przestrzeganie zasad celowości

i oszczędności określonych w ustawie o fi -

nansach publicznych, nie jest uwzględniane

w postępowaniu o naruszenie dyscypliny

fi nansów publicznych. Tak wynika z orze-

czenia Głównej Komisji Orzekającej z 10 paź-

dziernika 2009 r. (nr BDF1/4900/55/55/RN-

9/09/1955).

Niejedna kontrola

Co do jednego eksperci są zgodni – wszyst-

kie tego typu wydatki klasyfi kuje się do roz-

działu 75075 Promocja jednostek samorzą-

du terytorialnego. W przyszłości mogą być

one kontrolowane przez komisję rewizyjną.

Zweryfi kuje ona, czy były zasadne. Mogą być

też zakwestionowane przez zewnętrzne or-

gany kontroli, takie jak np. regionalna izba

obrachunkowa czy Najwyższa Izba Kontroli.

Chociaż ta ostatnia może kontrolować dzia-

łalność samorządów tylko pod względem

legalności, gospodarności i rzetelności. Nie

może oceniać tych działań z punktu widze-

nia ich celowości. Takiej oceny dokonają tyl-

ko rada czy sejmik.

Niemniej w trakcie kontroli NIK zwraca

uwagę, w jaki sposób wydatki poniesione na

promocję są ewidencjonowane i wykazywa-

ne w sprawozdaniach. Jak wynika z prze-

prowadzonych w latach ubiegłych kontroli

NIK w blisko połowie weryfi kowanych jed-

nostek samorządu terytorialnego wydatki

promocyjne były źle klasyfi kowane. Z kolei

w rozdziale 75075 wykazywano te niezwią-

zane z promocją. Oznacza to, że sprawozda-

nia budżetowe nie pokazywały w tych jed-

nostkach rzetelnego poziomu wydatków na

działania promocyjne.

Najpierw efekty, potem analiza

Skarbnicy, zwłaszcza dużych miast, nie chcą

ofi cjalnie się wypowiadać na temat zachę-

cania osób fi zycznych (poprzez fundowanie

nagród) do rozliczeń z fi skusem na terenie

danej gminy. Niektórzy taką rywalizację i od-

bieranie sobie nawzajem podatników postrze-

gają jako działania nieetyczne. Inni nawet nie

wiedzą, jak można byłoby zgodnie z prawem

taką loterię (konkurs) przeprowadzić, aby nie

narazić się na zarzut fundowania nagród dla

osób fi zycznych z publicznych pieniędzy. Po-

jawiają się też opinie, że rosnące z roku na

rok wydatkowanie publicznych pieniędzy na

promocję gminy w dobie kryzysu jest nie-

racjonalne. Choć trzeba przyznać, że są jed-

nostki, które wykazują odwrotną tendencję,

tzn. obcinają budżety na zadania realizowane

w ramach promocji. Jedno jest pewne, aby

ocenić takie działania, trzeba poczekać na wy-

mierne efekty fi nansowe i dokonać analizy

opłacalności takiego przedsięwzięcia. Ocenić,

czy spodziewane przychody z tytułu wpływów

zostaną zrealizowane.

Czasem proporcje uzyskanych korzyści

w stosunku do zainwestowanych środków

są wręcz nieporównywalne. Jeśli działania

takie przyniosą miastu spodziewane przy-

chody, to być może taka forma promocji sta-

nie się normą w większych miastach, które

mają wystarczające na takie kampanie środki.

Dlatego zapytaliśmy ekspertów, jak od stro-

ny ewidencyjnej odnieść się do tej tematyki.

Okazuje się, że nie powinno być większych

problemów z ujęciem w księgach wydatko-

wanych na te cele pieniędzy.

[patrz Ekspert radzi]

Brak defi nicji

Szkopuł jednak w tym, że nie wiadomo, jak

w praktyce powinny wyglądać takie kam-

panie i na co gminy mogą sobie pozwolić,

przyciągając do siebie nowych mieszkańców.

Wszystko dlatego, że nie ma w przepisach de-

fi nicji promocji. Ustawodawca zakwalifi kował

promocję gminy jako jej zadanie własne, więc

gminy je realizują. Jednak ocena, co mieści się

pod tym pojęciem, jest bardzo subiektywna.

Zależy np. od tego, kto planuje, kto kontroluje

takie wydatki. Nie oznacza to jednak braku

ograniczeń. Te bowiem wynikają z orzecz-

nictwa. Przykładowo Naczelny Sąd Admini-

stracyjny w Gdańsku w wyroku z 6 grudnia

2000 r. wskazał, że promocję można uznać

za zadanie własne gminy w rozumieniu art. 7

ust. 1 ustawy z o samorządzie gminnym, jeśli

jej zakres (realny krąg potencjalnych klien-

tów), forma, koszt i wiarygodność kontra-

henta pozwalają na racjonalne założenie, że

wspólnota samorządowa osiągnie wymierne

korzyści z napływu dodatkowej liczby tury-

stów (sygn. akt I SA/Gd 2038/99).

Podstawa prawna

Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.).

Ustawa z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naru-

szenie dyscypliny fi nansów publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r.

poz. 168).

Samorządową promocję łatwiej ująć

w księgach, niż ocenić jej celowość

Rywalizacja gmin o wpływy z PIT się zaostrza. Prześcigają się one w pomysłach na pozyskanie podatników,

ale to skarbnicy i księgowi muszą znaleźć sposób na ewidencję tych oryginalnych akcji marketingowych.

Później zasadność tych wydatków oceni komisja rewizyjna. Może mieć z tym problem

Kampania promocyjna finansowana jest z budżetu miasta, ze środków
finansowych promocji miasta. Jest to konkurs, w którym główną
nagrodą będzie samochód, a miasto rozlosuje nagrody o wartości
ponad 70 tys. zł wśród mieszkańców, którzy złożą rozliczenie roczne
podatku dochodowego w jednym z urzędów skarbowych. Miasto
pokryje również należny od nagrody podatek. Jak należy prawidłowo
zaewidencjonować operacje księgowe związane z konkursem?

U

stawa z 8 marca 1990 r.

o samorządzie gminnym

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 594

z późn. zm.) wskazuje w art. 7

ust. 1 pkt 18, iż do zadań gminy

(miasta) należy między innymi

zaspokajanie zbiorowych

potrzeb wspólnoty w zakresie

spraw związanych

z promocją gminy. Jakie

konkretnie zadania i projekty

będą w związku z tym zada-

niem realizowane, zależy już od

decyzji władz miasta. Promocja

zostaje potwierdzona ujęciem

w planie fi nansowym wydat-

ków na realizacje tychże zadań.

Z punktu widzenia księgowe-

go należy wskazać, iż wydatki

powinny być ewidencjonowane

w rozdziale 75075 Promocja jed-

nostek samorządu terytorialne-

go zgodnie z rozporządzeniem

ministra fi nansów z 2 marca

2010 r. w sprawie szczegółowej

klasyfi kacji dochodów, wydat-

ków, przychodów i rozchodów

oraz środków pochodzących ze

źródeł zagranicznych. Jeśli zaś

chodzi o ujęcie według właści-

wych paragrafów – to zależą

one od nakładów. Najczęściej

nakłady związane z promocją uj-

mowane są w paragrafach:

n

409 Honoraria – np. wynagro-

dzenie przekazywane auto-

rowi lub artyście wykonawcy

z tytułu korzystania z utworu

lub artystycznego wykonywa-

nia przez podmioty wypłaca-

jące wynagrodzenie,

n

417 Wynagrodzenia bez-

osobowe – wynagrodze-

nia wypłacane na podstawie

umowy-zlecenia lub umowy

o dzieło inne niż honoraria,

n

421 Zakup materiałów i wy-

posażenia,

n

430 Zakup usług pozosta-

łych – np. usługi w zakresie

kultury i sztuki,

n

474 Zakup materiałów pa-

pierniczych do sprzętu

drukarskiego i urządzeń kse-

rografi cznych.

Niezależnie od klasyfi kacji bu-

dżetowej konieczne jest też

właściwe ujęcie powyższych na-

kładów w księgach rachunko-

wych. W urzędzie księgowanie

wydatków na promocję będzie

ujmowane następująco:

1. Faktury dotyczące kosztów

realizacji projektu – usługi

kampanii promocyjnej

w mediach i nabycia samocho-

du: strona Wn konta 300 – Roz-

liczenie zakupu, strona Ma

konta 201 – Rozrachunki z od-

biorcami i dostawcami;

2. Ujęcie kosztów usługi kam-

panii promocyjnej w mediach:

a) strona Wn konta 402 – Usługi

obce;

b) strona Wn konta 403

– Podatki i opłaty – VAT nie-

podlegający odliczeniu;

c) strona Ma konta 300 – Rozli-

czenie zakupu;

3. Rozliczenie nabycia kosztów

samochodu przeznaczonego na

nagrodę:

a) strona Wn konta 409 – Pozo-

stałe koszty rodzajowe albo 401

Zużycie materiałów i energii

(jeśli to wynika ZPK w urzędzie);

b) strona Wn konta 403

– Podatki i opłaty – VAT nie-

podlegający odliczeniu;

c) strona Ma konta 300 – Rozli-

czenie zakupu;

4. Zapłata za faktury dotyczą-

ce konkursu: strona Wn konta

201 – Rozrachunki z odbior-

cami i dostawcami; strona Ma

konta 130 – Rachunek bieżący

jednostki.

Zauważyć należy, iż konto

403 – Podatki i opłaty – VAT

niepodlegający odliczeniu

nie będzie występowało, jeśli

w jednostce stosuje się zgodnie

z art. 28 ust 11 ustawy o ra-

chunkowości cenę nabycia

zamiast ceny zakupu przy uj-

mowaniu nakładów, od których

nie można odliczyć podatku

VAT naliczonego.

Podatek dochodowy od

osób fi zycznych pokrywany

ze środków miasta nie powi-

nien być ujmowany jako koszt

na koncie Podatki i opłaty (403)

tylko, jako Pozostały koszt ro-

dzajowy na koncie 409. Nie jest

to bowiem obciążenie wynika-

jące bezpośrednio z działalności

jednostki samorządowej, tylko

dodatkowy nakład wynikający

z projektu promocyjnego.

Warto wskazać, iż dokonywa-

nie zakupów służących reali-

zacji zadań własnych gminy

nie daje podstawy od od-

liczenia VAT. Taki pogląd

wyraził np. WSA w Gdańsku

w wyroku z 10 września 2013 r.,

I SA/Gd 620/13, gdzie stwier-

dzono „promocja miasta,

dbanie o rozwój infrastruktu-

ry turystycznej i zachęcanie tu-

rystów do odwiedzania gminy

odpowiada przede wszystkim

zbiorowym interesom wspólno-

ty samorządowej, dlatego co do

zasady zadania te wykonywane

są w ramach władztwa publicz-

nego gminy”. Zdaniem sądu

fi skus słusznie stwierdził,

że brak jest podstaw do kon-

struowania ogólnej tezy,

że każde wydatki na poprawę

wizerunku i promocję gminy

mają związek z czynnościami

opodatkowanymi. I tym samym

nie została spełniona prze-

słanka z art. 86 ust 1 ustawy

z 11 marca 2004 r. o podatku

od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r.

nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Podstawa prawna

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachun-

kowości (t.j. Dz.U z 2013 r. poz. 330

z późn. zm.).

Rozporządzenie ministra fi nansów

z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych

zasad rachunkowości oraz planów kont

dla budżetu państwa, budżetów jedno-

stek samorządu terytorialnego, jednostek

budżetowych, samorządowych zakładów

budżetowych, państwowych funduszy

celowych oraz państwowych jedno-

stek budżetowych mających siedzibę

poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 289 z późn. zm.).

Rozporządzenie ministra fi nansów

z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegóło-

wej klasyfi kacji dochodów, wydatków,

przychodów i rozchodów oraz środków

pochodzących ze źródeł zagranicznych

(Dz.U. nr 38, poz. 207 z późn. zm.).

EKSPERT

RADZI

Jak zaksięgować konkurs organizowany przez miasto

DR KATARZYNA

TRZPIOŁA

Katedra Finansów

i Rachunkowości

Uniwersytetu

Warszawskiego

PISALIŚMY O TYM

Samochód lub telewizor w nagrodę za meldunek

w gminie – DGP nr 29/2014

www.gazetaprawna.pl

prenumerata

Poniedziałek

24 lutego 2014 nr 37 (3678)

gazetaprawna.pl

Magdalena Sobczak
magdalena.sobczak@infor.pl

Zbliża się czas rocznych rozliczeń z fi sku-

sem, a co za tym idzie – czas wyboru urzędu,

w którym złożymy swój PIT. I właśnie o ten

PIT rozpoczęła się walka. Miasta i gminy

prześcigają się w kampaniach promocyjnych,

kusząc potencjalnych podatników nagro-

dami. Pisaliśmy o tym na łamach dodatku

Samorząd i Administracja. Jako przykład

wskazaliśmy Wrocław i jego akcję „Roz-

licz PIT – korzystaj ze swoich pieniędzy”.

W jej ramach miasto zamierza rozlosować

wśród mieszkańców, którzy złożą rozliczenie

roczne PIT w tamtejszym urzędzie, nagro-

dy o wartości ponad 90 tys. zł. Pisaliśmy, że

kampania ta w pierwszej edycji ma przynieść

miastu wpływy rzędu 10 mln zł.

Podobne akcje prowadzą także mniejsze

gminy, w tym wiejskie. Jednak już nie na

taką skalę. Nagrody mają bowiem zdecy-

dowanie mniejszą wartość. Są to np. lapto-

py, nowoczesne telewizory czy sprzęt AGD.

Czasem organizatorzy opłacają podatek

za wygrane osoby. Niektórzy eksperci mają

wątpliwości, czy taka praktyka jest prawnie

uzasadniona.

Dyscyplina zachowana

Ponieważ gra idzie o niemałe sumy, warto

się zastanowić, czy można w tym przypadku

mówić o przekroczeniu dyscypliny fi nan-

sów publicznych. Sprawdziliśmy przepisy

i o ich interpretację poprosiliśmy eksper-

tów. Część z nich uważa, że jeżeli wydat-

ki mieszczą się w zakresie zadań gminy,

są przewidziane w budżecie i nie został on

przekroczony, a także gdy istnieje podstawa

prawna do dokonania wydatku oraz zapew-

niona jest kwota na jego sfi nansowanie, to

o naruszeniu dyscypliny fi nansów publicz-

nych nie ma mowy. Inni mają wątpliowści

co do legalności dokonania takich wydatków

w kontekście art. 44 ust. 2 ustawy o fi nan-

sach publicznych.

Poza dyscypliną ważna jest też ocena ce-

lowości poniesionych nakładów. Okazuje się

jednak, że przestrzeganie zasad celowości

i oszczędności określonych w ustawie o fi -

nansach publicznych, nie jest uwzględniane

w postępowaniu o naruszenie dyscypliny

fi nansów publicznych. Tak wynika z orze-

czenia Głównej Komisji Orzekającej z 10 paź-

dziernika 2009 r. (nr BDF1/4900/55/55/RN-

9/09/1955).

Niejedna kontrola

Co do jednego eksperci są zgodni – wszyst-

kie tego typu wydatki klasyfi kuje się do roz-

działu 75075 Promocja jednostek samorzą-

du terytorialnego. W przyszłości mogą być

one kontrolowane przez komisję rewizyjną.

Zweryfi kuje ona, czy były zasadne. Mogą być

też zakwestionowane przez zewnętrzne or-

gany kontroli, takie jak np. regionalna izba

obrachunkowa czy Najwyższa Izba Kontroli.

Chociaż ta ostatnia może kontrolować dzia-

łalność samorządów tylko pod względem

legalności, gospodarności i rzetelności. Nie

może oceniać tych działań z punktu widze-

nia ich celowości. Takiej oceny dokonają tyl-

ko rada czy sejmik.

Niemniej w trakcie kontroli NIK zwraca

uwagę, w jaki sposób wydatki poniesione na

promocję są ewidencjonowane i wykazywa-

ne w sprawozdaniach. Jak wynika z prze-

prowadzonych w latach ubiegłych kontroli

NIK w blisko połowie weryfi kowanych jed-

nostek samorządu terytorialnego wydatki

promocyjne były źle klasyfi kowane. Z kolei

w rozdziale 75075 wykazywano te niezwią-

zane z promocją. Oznacza to, że sprawozda-

nia budżetowe nie pokazywały w tych jed-

nostkach rzetelnego poziomu wydatków na

działania promocyjne.

Najpierw efekty, potem analiza

Skarbnicy, zwłaszcza dużych miast, nie chcą

ofi cjalnie się wypowiadać na temat zachę-

cania osób fi zycznych (poprzez fundowanie

nagród) do rozliczeń z fi skusem na terenie

danej gminy. Niektórzy taką rywalizację i od-

bieranie sobie nawzajem podatników postrze-

gają jako działania nieetyczne. Inni nawet nie

wiedzą, jak można byłoby zgodnie z prawem

taką loterię (konkurs) przeprowadzić, aby nie

narazić się na zarzut fundowania nagród dla

osób fi zycznych z publicznych pieniędzy. Po-

jawiają się też opinie, że rosnące z roku na

rok wydatkowanie publicznych pieniędzy na

promocję gminy w dobie kryzysu jest nie-

racjonalne. Choć trzeba przyznać, że są jed-

nostki, które wykazują odwrotną tendencję,

tzn. obcinają budżety na zadania realizowane

w ramach promocji. Jedno jest pewne, aby

ocenić takie działania, trzeba poczekać na wy-

mierne efekty fi nansowe i dokonać analizy

opłacalności takiego przedsięwzięcia. Ocenić,

czy spodziewane przychody z tytułu wpływów

zostaną zrealizowane.

Czasem proporcje uzyskanych korzyści

w stosunku do zainwestowanych środków

są wręcz nieporównywalne. Jeśli działania

takie przyniosą miastu spodziewane przy-

chody, to być może taka forma promocji sta-

nie się normą w większych miastach, które

mają wystarczające na takie kampanie środki.

Dlatego zapytaliśmy ekspertów, jak od stro-

ny ewidencyjnej odnieść się do tej tematyki.

Okazuje się, że nie powinno być większych

problemów z ujęciem w księgach wydatko-

wanych na te cele pieniędzy.

[patrz Ekspert radzi]

Brak defi nicji

Szkopuł jednak w tym, że nie wiadomo, jak

w praktyce powinny wyglądać takie kam-

panie i na co gminy mogą sobie pozwolić,

przyciągając do siebie nowych mieszkańców.

Wszystko dlatego, że nie ma w przepisach de-

fi nicji promocji. Ustawodawca zakwalifi kował

promocję gminy jako jej zadanie własne, więc

gminy je realizują. Jednak ocena, co mieści się

pod tym pojęciem, jest bardzo subiektywna.

Zależy np. od tego, kto planuje, kto kontroluje

takie wydatki. Nie oznacza to jednak braku

ograniczeń. Te bowiem wynikają z orzecz-

nictwa. Przykładowo Naczelny Sąd Admini-

stracyjny w Gdańsku w wyroku z 6 grudnia

2000 r. wskazał, że promocję można uznać

za zadanie własne gminy w rozumieniu art. 7

ust. 1 ustawy z o samorządzie gminnym, jeśli

jej zakres (realny krąg potencjalnych klien-

tów), forma, koszt i wiarygodność kontra-

henta pozwalają na racjonalne założenie, że

wspólnota samorządowa osiągnie wymierne

korzyści z napływu dodatkowej liczby tury-

stów (sygn. akt I SA/Gd 2038/99).

Podstawa prawna

Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.).

Ustawa z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naru-

szenie dyscypliny fi nansów publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r.

poz. 168).

Samorządową promocję łatwiej ująć

w księgach, niż ocenić jej celowość

Rywalizacja gmin o wpływy z PIT się zaostrza. Prześcigają się one w pomysłach na pozyskanie podatników,

ale to skarbnicy i księgowi muszą znaleźć sposób na ewidencję tych oryginalnych akcji marketingowych.

Później zasadność tych wydatków oceni komisja rewizyjna. Może mieć z tym problem

Kampania promocyjna finansowana jest z budżetu miasta, ze środków
finansowych promocji miasta. Jest to konkurs, w którym główną
nagrodą będzie samochód, a miasto rozlosuje nagrody o wartości
ponad 70 tys. zł wśród mieszkańców, którzy złożą rozliczenie roczne
podatku dochodowego w jednym z urzędów skarbowych. Miasto
pokryje również należny od nagrody podatek. Jak należy prawidłowo
zaewidencjonować operacje księgowe związane z konkursem?

U

stawa z 8 marca 1990 r.

o samorządzie gminnym

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 594

z późn. zm.) wskazuje w art. 7

ust. 1 pkt 18, iż do zadań gminy

(miasta) należy między innymi

zaspokajanie zbiorowych

potrzeb wspólnoty w zakresie

spraw związanych

z promocją gminy. Jakie

konkretnie zadania i projekty

będą w związku z tym zada-

niem realizowane, zależy już od

decyzji władz miasta. Promocja

zostaje potwierdzona ujęciem

w planie fi nansowym wydat-

ków na realizacje tychże zadań.

Z punktu widzenia księgowe-

go należy wskazać, iż wydatki

powinny być ewidencjonowane

w rozdziale 75075 Promocja jed-

nostek samorządu terytorialne-

go zgodnie z rozporządzeniem

ministra fi nansów z 2 marca

2010 r. w sprawie szczegółowej

klasyfi kacji dochodów, wydat-

ków, przychodów i rozchodów

oraz środków pochodzących ze

źródeł zagranicznych. Jeśli zaś

chodzi o ujęcie według właści-

wych paragrafów – to zależą

one od nakładów. Najczęściej

nakłady związane z promocją uj-

mowane są w paragrafach:

n

409 Honoraria – np. wynagro-

dzenie przekazywane auto-

rowi lub artyście wykonawcy

z tytułu korzystania z utworu

lub artystycznego wykonywa-

nia przez podmioty wypłaca-

jące wynagrodzenie,

n

417 Wynagrodzenia bez-

osobowe – wynagrodze-

nia wypłacane na podstawie

umowy-zlecenia lub umowy

o dzieło inne niż honoraria,

n

421 Zakup materiałów i wy-

posażenia,

n

430 Zakup usług pozosta-

łych – np. usługi w zakresie

kultury i sztuki,

n

474 Zakup materiałów pa-

pierniczych do sprzętu

drukarskiego i urządzeń kse-

rografi cznych.

Niezależnie od klasyfi kacji bu-

dżetowej konieczne jest też

właściwe ujęcie powyższych na-

kładów w księgach rachunko-

wych. W urzędzie księgowanie

wydatków na promocję będzie

ujmowane następująco:

1. Faktury dotyczące kosztów

realizacji projektu – usługi

kampanii promocyjnej

w mediach i nabycia samocho-

du: strona Wn konta 300 – Roz-

liczenie zakupu, strona Ma

konta 201 – Rozrachunki z od-

biorcami i dostawcami;

2. Ujęcie kosztów usługi kam-

panii promocyjnej w mediach:

a) strona Wn konta 402 – Usługi

obce;

b) strona Wn konta 403

– Podatki i opłaty – VAT nie-

podlegający odliczeniu;

c) strona Ma konta 300 – Rozli-

czenie zakupu;

3. Rozliczenie nabycia kosztów

samochodu przeznaczonego na

nagrodę:

a) strona Wn konta 409 – Pozo-

stałe koszty rodzajowe albo 401

Zużycie materiałów i energii

(jeśli to wynika ZPK w urzędzie);

b) strona Wn konta 403

– Podatki i opłaty – VAT nie-

podlegający odliczeniu;

c) strona Ma konta 300 – Rozli-

czenie zakupu;

4. Zapłata za faktury dotyczą-

ce konkursu: strona Wn konta

201 – Rozrachunki z odbior-

cami i dostawcami; strona Ma

konta 130 – Rachunek bieżący

jednostki.

Zauważyć należy, iż konto

403 – Podatki i opłaty – VAT

niepodlegający odliczeniu

nie będzie występowało, jeśli

w jednostce stosuje się zgodnie

z art. 28 ust 11 ustawy o ra-

chunkowości cenę nabycia

zamiast ceny zakupu przy uj-

mowaniu nakładów, od których

nie można odliczyć podatku

VAT naliczonego.

Podatek dochodowy od

osób fi zycznych pokrywany

ze środków miasta nie powi-

nien być ujmowany jako koszt

na koncie Podatki i opłaty (403)

tylko, jako Pozostały koszt ro-

dzajowy na koncie 409. Nie jest

to bowiem obciążenie wynika-

jące bezpośrednio z działalności

jednostki samorządowej, tylko

dodatkowy nakład wynikający

z projektu promocyjnego.

Warto wskazać, iż dokonywa-

nie zakupów służących reali-

zacji zadań własnych gminy

nie daje podstawy od od-

liczenia VAT. Taki pogląd

wyraził np. WSA w Gdańsku

w wyroku z 10 września 2013 r.,

I SA/Gd 620/13, gdzie stwier-

dzono „promocja miasta,

dbanie o rozwój infrastruktu-

ry turystycznej i zachęcanie tu-

rystów do odwiedzania gminy

odpowiada przede wszystkim

zbiorowym interesom wspólno-

ty samorządowej, dlatego co do

zasady zadania te wykonywane

są w ramach władztwa publicz-

nego gminy”. Zdaniem sądu

fi skus słusznie stwierdził,

że brak jest podstaw do kon-

struowania ogólnej tezy,

że każde wydatki na poprawę

wizerunku i promocję gminy

mają związek z czynnościami

opodatkowanymi. I tym samym

nie została spełniona prze-

słanka z art. 86 ust 1 ustawy

z 11 marca 2004 r. o podatku

od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r.

nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Podstawa prawna

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachun-

kowości (t.j. Dz.U z 2013 r. poz. 330

z późn. zm.).

Rozporządzenie ministra fi nansów

z 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych

zasad rachunkowości oraz planów kont

dla budżetu państwa, budżetów jedno-

stek samorządu terytorialnego, jednostek

budżetowych, samorządowych zakładów

budżetowych, państwowych funduszy

celowych oraz państwowych jedno-

stek budżetowych mających siedzibę

poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 289 z późn. zm.).

Rozporządzenie ministra fi nansów

z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegóło-

wej klasyfi kacji dochodów, wydatków,

przychodów i rozchodów oraz środków

pochodzących ze źródeł zagranicznych

(Dz.U. nr 38, poz. 207 z późn. zm.).

EKSPERT

RADZI

Jak zaksięgować konkurs organizowany przez miasto

DR KATARZYNA

TRZPIOŁA

Katedra Finansów

i Rachunkowości

Uniwersytetu

Warszawskiego

PISALIŚMY O TYM

Samochód lub telewizor w nagrodę za meldunek

w gminie – DGP nr 29/2014

www.gazetaprawna.pl

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

1 / 4

background image

ObOwiązki

ii

Dziennik Gazeta  Prawna, 24 lutego  2014 nr 37 (3678)

gazetaprawna.pl

Jak uniknąć pomyłek w prezentacji

i wycenie rzeczowych aktywów trwałych

Najczęstsze nieprawidłowości w sprawozdaniach to wynik nie tylko zbytnich uproszczeń, lecz także stosowania

zasad podatkowych zamiast prawa bilansowego. Dotyczy to zwłaszcza umów leasingu

dr Katarzyna Trzpioła
Katedra Finansów i Rachunkowości
Uniwersytetu Warszawskiego

Grupa rzeczowych aktywów trwałych jest

jedną z ważniejszych pozycji aktywów pre-

zentowanych w bilansie każdej jednostki.

W grupie A. II. wykazywane są one w na-

stępującej kolejności:

środki trwałe,

środki trwałe w budowie,

zaliczki na środki trwałe w budowie.

Przygotowując bilans należy szczególną

uwagę zwrócić na kompletne ujęcie wszyst-

kich aktywów, także tych użytkowanych

na podstawie umowy leasingu oraz ich

prawidłową wycenę. Często nieprawidło-

wości wynikają z przyjętych uproszczeń

czy rozwiązań wynikających z prawa po-

datkowego.

Kategoria pierwsza…

Na potrzeby bilansu środki trwałe – grupa

A. II. 1 – Rzeczowe aktywa trwałe należy

ujmować w następujących grupach:

grunty (w tym prawo wieczystego użyt-

kowania gruntów),

budynki, lokale i obiekty inżynierii lądo-

wej i wodnej – w tym budowle, a także

będące odrębną własnością lokale, spół-

dzielcze własnościowe prawo do lokalu

mieszkalnego oraz spółdzielcze własno-

ściowe prawo do lokalu użytkowego,

urządzenia techniczne i maszyny,

środki transportu,

inne środki trwałe – w szczególności

ulepszenia w obcych środkach trwałych

czyli koszty poniesione w celu przysto-

sowania wynajętego lub wydzierżawio-

nego budynku, (np. założenie klimatyza-

cji w pomieszczeniach biurowych) oraz

inwentarz żywy.

Aby uniknąć błędów w prezentacji, nale-

ży pamiętać o kilku faktach przedstawio-

nych w ramce.

Natomiast przy wycenie środków trwa-

łych kluczowe są trzy etapy: moment po-

czątkowego ujęcia, dokonywanie odpisów

umorzeniowych i aktualizacyjnych oraz

rozpoznawanie nakładów ponoszonych na

środek trwały w trakcie jego użytkowania.

Na każdym etapie mogą być popełnione

nieprawidłowości, które będą rzutowały

na prawidłowość wyceny w bilansie na ko-

niec 2013 roku.

Sporządzając bilans, należy zweryfiko-

wać, czy wszystkie nakłady związane z do-

stosowaniem środka trwałego do użyt-

kowania zostały zidentyfikowane i ujęte

jako element wartości początkowej. Należy

zwrócić szczególną uwagę na te, które mają

charakter nakładów związanych z bieżącym

utrzymaniem.

[tabela 1]

Jeżeli nabycie środka trwałego następuje

nieodpłatnie – w formie darowizny, jego

wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży

takiego samego lub podobnego przedmiotu

(art. 28 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r.

o rachunkowości). Oznacza to, że do wyce-

ny przyjmowana jest cena rynkowa z dnia

otrzymania, obejmująca również niepod-

legający odliczeniu podatek od towarów

i usług.

[przykład 1]

Przygotowując sprawozdanie za 2013

rok, należy również przeanalizować kwe-

stie związane z amortyzacją. Warto przy-

pomnieć, iż stosowanie podatkowych sta-

wek amortyzacji ułatwia życie, ale może

prowadzić do prezentacji nierzetelnego

obrazu jednostki.

[przykład 2]

Dla jednostek, które poddają sprawoz-

dania finansowe badaniu przez biegłego

rewidenta (a taką jest np. spółka akcyjna

z przykładu 3), rozbieżności stawek amor-

tyzacyjnych bilansowych i podatkowych są

jedną z przyczyn rozpoznawania odroczo-

nego podatku dochodowego, który musi

być ujęty w sprawozdaniu finansowym.

[przykład 3]

Sporządzając sprawozdanie, należy po-

nadto zweryfikować stosowane dotychczas

okresy użyteczności ekonomicznej i stawki

amortyzacji środków trwałych. Jeśli uległy

one zmianie, to w następnych latach ob-

rotowych należy dokonywać w innej kwo-

cie odpisów amortyzacyjnych (art. 32 ust. 3

ustawy o rachunkowości). Często o tym nie-

stety się zapomina. Nawet, gdy stosowane są

stawki podatkowe, warto czasem od nowego

roku je obniżyć lub podwyższyć w zależno-

ści od potrzeb i możliwości prawnych. Taka

możliwość wynika z art. 16i ustawy z 15 lu-

tego 1992 r. o podatku dochodowym od osób

prawnych (dalej: ustawa o CIT).

Przypomnieć też należy, iż tylko przepisy

podatkowe (ustawy o CIT i ustawy z 26 lipca

1991 r. o podatku dochodowym od osób fi-

zycznych; dalej: ustawa o PIT) podpowiadają

dolną granicę wartości środków trwałych

dla potrzeb podatku dochodowego, która

wynosi 3500 zł. Prawo bilansowe posługuje

się kryterium długości użytkowania, używa-

nia na własne potrzeby oraz kompletności

w momencie przyjęcia środka trwałego do

użytkowania. Warto z tego uproszczenia

jednak korzystać, pamiętając o tym, aby

wartość całkowicie zamortyzowanych środ-

ków trwałych (w tym tych niskocennych)

zaprezentować w kwocie wartości brutto

środków trwałych ujawnianej, jako Nota

objaśniająca w informacji dodatkowej (w

tzw. tabeli zmian wartości środków trwa-

łych i ich umorzenia).

Ustawa o rachunkowości nie pozwala

dobrowolnie dokonywać przeszacowania

środków trwałych. To, co może być prakty-

kowane, jeśli jednostka sporządza sprawoz-

danie finansowe według MSSF, nie ma za-

stosowania w przypadku ustawy. Ostatnie

przeszacowanie było na początek 1995 roku

i te jednostki, które posiadają jeszcze środ-

ki trwałe wówczas przeszacowane muszą

jedynie pamiętać o właściwym rozliczeniu

kapitału z aktualizacji wyceny w sytuacji

sprzedaży lub likwidacji tych aktywów.

Zwiększenie wartości może dziś nastąpić

tylko jako efekt ulepszenia środka trwa-

łego, czyli ponoszenia nakładów, dzięki

CYKL: WYeLiminuj błędY przY sporządzaniu spraWozdania finansoWego (cz. 2)

przYKład 1

Nowy magazyn

Spółka z o.o. zajmująca się produkcją i sprzedażą materiałów budowlanych rozpoczęła budowę nowego
magazynu. Cały materiał na budowę został przekazany przez spółkę z własnych zapasów, natomiast
prace były prowadzone przez zewnętrzną firmę. Koszt wytworzenia magazynu będzie więc obejmo-
wał: wartość materiałów, towary handlowe przekazane z własnego sklepu, wyroby gotowe pobrane
z magazynu i przekazane na potrzeby prowadzonej budowy, a także koszt prac budowlanych udoku-
mentowanych fakturą zewnętrzną.

przYKład 2

Mały podatnik

Spółka ABC SA będąca małym podatnikiem nabyła za 150 000 zł maszyny. Skorzystała z zapisów art. 16k
ustawy o CIT i zaliczyła równowartość 50 000 euro jako odpisy amortyzacyjne do kosztów uzyskania
przychodów i kosztów w rachunkowości. Maszyny te będą użytkowane przez jednostkę przez okres 7 lat.
Powyższy sposób postępowania na potrzeby rachunkowości jest nieprawidłowy – środki trwałe będą
przynosiły korzyści jednostce przez 7 lat, a tymczasem ich wartość księgowa wynosi 0,00 zł. Należy w tym
wypadku dokonać rozdzielenia amortyzacji bilansowej i amortyzacji podatkowej.

przYKład 3

Odroczony podatek

Spółka akcyjna nabyła maszynę za 152 250 zł i jako mały podatnik zaliczyła jej amortyzację jednora-
zowo do kosztów uzyskania przychodów w listopadzie 2013 r. (spółka nie przekroczyła jeszcze limitu
205 000 zł, tj. 50 000 euro).
Maszyna będzie użytkowana przez 7 lat, zatem roczny odpis w rachunkowości wynosi 21 750 zł,
co miesięcznie daje kwotę 1812,50 zł. Maszyna została przyjęta do użytkowania w październiku 2013 r.,
zatem w sprawozdaniu finansowym za 2013 rok odpisy amortyzacyjne wyniosły 3625 zł (2 x 1812,50 zł)
Wartość księgowa maszyny to 152 250 zł – 3625 zł = 148 625 zł.
Wartość podatkowa maszyny to 0,00 zł.
Różnica przejściowa wynika z faktu naliczania amortyzacji na potrzeby rachunkowości i ma charak-
ter dodatni, zatem spółka powinna ująć rezerwę na odroczony podatek dochodowy w zaokrągleniu
w kwocie 28 239 zł (148 625 zł x 19 proc.).

Fakty, na które trzeba zwrócić uwagę

n

Prawo wieczystego użytkowania gruntów, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu

mieszkalnego oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego zalicza się do

środków trwałych, inaczej niż w podatku dochodowym. Nie powinno być zatem prezen-

towane jako wartość niematerialna, tylko jako środek trwały.

n

Środki trwałe muszą być kompletne. Jeśli w jednostce znajdują się środki trwałe, które

jeszcze nie są zdatne i kompletne do użytku podmiotu, to powinny być one ujęte jako

środki trwałe w budowie.

n

Do środków trwałych zalicza się także nakłady poczynione na cudze składniki majątko-

we, jeśli nimi jednostka może uzyskiwać korzyści ekonomiczne. Nie należy takich na-

kładów prezentować jako koszty lub rozliczenia międzyokresowe kosztów tylko w grupie

środków trwałych jako Inne środki trwałe.

n

Ustawa o rachunkowości nie wymaga tytułu własności do środka trwałego. Należy prze-

analizować, czy umowa leasingu, której firma jest stroną, nie jest umową leasingu fi-

nansowego i czy w związku z tym nie należy przedmiotu tej umowy rozpoznać jako

środka trwałego. Uproszczenie polegające na podatkowym księgowaniu leasingu jako

operacyjnego z zasady mogą stosować wyłącznie firmy, których sprawozdania finansowe

nie podlegają obowiązkowemu badaniu. W innych przypadkach może być to naruszenie

zasady wiernego i rzetelnego obrazu.

AUTOPROMOCJA

P I S Z E M Y O D P O W I E D Z I A L N I E

PAT R Z Y M Y O B I E K T Y W N I E

ZAM

ÓW:

bok@infor.pl, 22 212 08 27

C e n a : 1 2 9 z ł

|

l i c z b a s t r o n : 2 7 2

Jak prowadzić

podatkową księgę przychodów i rozchodów



jaką formę opodatkowania wybrać



jak prowadzić księgę podatkową i dodatkowe ewidencje



fiskus – jakie kary grożą za popełnione błędy



remanent i zamknięcie księgi



wzór księgi i wyciąg z przepisów

Przewodnik

dla prowadzących

własną działalność gospodarczą

ObOwiązki

ii

Dziennik Gazeta  Prawna, 24 lutego  2014 nr 37 (3678)

gazetaprawna.pl

Jak uniknąć pomyłek w prezentacji

i wycenie rzeczowych aktywów trwałych

Najczęstsze nieprawidłowości w sprawozdaniach to wynik nie tylko zbytnich uproszczeń, lecz także stosowania

zasad podatkowych zamiast prawa bilansowego. Dotyczy to zwłaszcza umów leasingu

dr Katarzyna Trzpioła
Katedra Finansów i Rachunkowości
Uniwersytetu Warszawskiego

Grupa rzeczowych aktywów trwałych jest

jedną z ważniejszych pozycji aktywów pre-

zentowanych w bilansie każdej jednostki.

W grupie A. II. wykazywane są one w na-

stępującej kolejności:

środki trwałe,

środki trwałe w budowie,

zaliczki na środki trwałe w budowie.

Przygotowując bilans należy szczególną

uwagę zwrócić na kompletne ujęcie wszyst-

kich aktywów, także tych użytkowanych

na podstawie umowy leasingu oraz ich

prawidłową wycenę. Często nieprawidło-

wości wynikają z przyjętych uproszczeń

czy rozwiązań wynikających z prawa po-

datkowego.

Kategoria pierwsza…

Na potrzeby bilansu środki trwałe – grupa

A. II. 1 – Rzeczowe aktywa trwałe należy

ujmować w następujących grupach:

grunty (w tym prawo wieczystego użyt-

kowania gruntów),

budynki, lokale i obiekty inżynierii lądo-

wej i wodnej – w tym budowle, a także

będące odrębną własnością lokale, spół-

dzielcze własnościowe prawo do lokalu

mieszkalnego oraz spółdzielcze własno-

ściowe prawo do lokalu użytkowego,

urządzenia techniczne i maszyny,

środki transportu,

inne środki trwałe – w szczególności

ulepszenia w obcych środkach trwałych

czyli koszty poniesione w celu przysto-

sowania wynajętego lub wydzierżawio-

nego budynku, (np. założenie klimatyza-

cji w pomieszczeniach biurowych) oraz

inwentarz żywy.

Aby uniknąć błędów w prezentacji, nale-

ży pamiętać o kilku faktach przedstawio-

nych w ramce.

Natomiast przy wycenie środków trwa-

łych kluczowe są trzy etapy: moment po-

czątkowego ujęcia, dokonywanie odpisów

umorzeniowych i aktualizacyjnych oraz

rozpoznawanie nakładów ponoszonych na

środek trwały w trakcie jego użytkowania.

Na każdym etapie mogą być popełnione

nieprawidłowości, które będą rzutowały

na prawidłowość wyceny w bilansie na ko-

niec 2013 roku.

Sporządzając bilans, należy zweryfiko-

wać, czy wszystkie nakłady związane z do-

stosowaniem środka trwałego do użyt-

kowania zostały zidentyfikowane i ujęte

jako element wartości początkowej. Należy

zwrócić szczególną uwagę na te, które mają

charakter nakładów związanych z bieżącym

utrzymaniem.

[tabela 1]

Jeżeli nabycie środka trwałego następuje

nieodpłatnie – w formie darowizny, jego

wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży

takiego samego lub podobnego przedmiotu

(art. 28 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r.

o rachunkowości). Oznacza to, że do wyce-

ny przyjmowana jest cena rynkowa z dnia

otrzymania, obejmująca również niepod-

legający odliczeniu podatek od towarów

i usług.

[przykład 1]

Przygotowując sprawozdanie za 2013

rok, należy również przeanalizować kwe-

stie związane z amortyzacją. Warto przy-

pomnieć, iż stosowanie podatkowych sta-

wek amortyzacji ułatwia życie, ale może

prowadzić do prezentacji nierzetelnego

obrazu jednostki.

[przykład 2]

Dla jednostek, które poddają sprawoz-

dania finansowe badaniu przez biegłego

rewidenta (a taką jest np. spółka akcyjna

z przykładu 3), rozbieżności stawek amor-

tyzacyjnych bilansowych i podatkowych są

jedną z przyczyn rozpoznawania odroczo-

nego podatku dochodowego, który musi

być ujęty w sprawozdaniu finansowym.

[przykład 3]

Sporządzając sprawozdanie, należy po-

nadto zweryfikować stosowane dotychczas

okresy użyteczności ekonomicznej i stawki

amortyzacji środków trwałych. Jeśli uległy

one zmianie, to w następnych latach ob-

rotowych należy dokonywać w innej kwo-

cie odpisów amortyzacyjnych (art. 32 ust. 3

ustawy o rachunkowości). Często o tym nie-

stety się zapomina. Nawet, gdy stosowane są

stawki podatkowe, warto czasem od nowego

roku je obniżyć lub podwyższyć w zależno-

ści od potrzeb i możliwości prawnych. Taka

możliwość wynika z art. 16i ustawy z 15 lu-

tego 1992 r. o podatku dochodowym od osób

prawnych (dalej: ustawa o CIT).

Przypomnieć też należy, iż tylko przepisy

podatkowe (ustawy o CIT i ustawy z 26 lipca

1991 r. o podatku dochodowym od osób fi-

zycznych; dalej: ustawa o PIT) podpowiadają

dolną granicę wartości środków trwałych

dla potrzeb podatku dochodowego, która

wynosi 3500 zł. Prawo bilansowe posługuje

się kryterium długości użytkowania, używa-

nia na własne potrzeby oraz kompletności

w momencie przyjęcia środka trwałego do

użytkowania. Warto z tego uproszczenia

jednak korzystać, pamiętając o tym, aby

wartość całkowicie zamortyzowanych środ-

ków trwałych (w tym tych niskocennych)

zaprezentować w kwocie wartości brutto

środków trwałych ujawnianej, jako Nota

objaśniająca w informacji dodatkowej (w

tzw. tabeli zmian wartości środków trwa-

łych i ich umorzenia).

Ustawa o rachunkowości nie pozwala

dobrowolnie dokonywać przeszacowania

środków trwałych. To, co może być prakty-

kowane, jeśli jednostka sporządza sprawoz-

danie finansowe według MSSF, nie ma za-

stosowania w przypadku ustawy. Ostatnie

przeszacowanie było na początek 1995 roku

i te jednostki, które posiadają jeszcze środ-

ki trwałe wówczas przeszacowane muszą

jedynie pamiętać o właściwym rozliczeniu

kapitału z aktualizacji wyceny w sytuacji

sprzedaży lub likwidacji tych aktywów.

Zwiększenie wartości może dziś nastąpić

tylko jako efekt ulepszenia środka trwa-

łego, czyli ponoszenia nakładów, dzięki

CYKL: WY

CYKL: W

CYKL: W eLiminuj błędY prz

Y

Y

Y sporządzaniu spra

Y

Y

Wozdania finansoWego (cz. 2)

przYKład 1

Nowy magazyn

Spółka z o.o. zajmująca się produkcją i sprzedażą materiałów budowlanych rozpoczęła budowę nowego
magazynu. Cały materiał na budowę został przekazany przez spółkę z własnych zapasów, natomiast
prace były prowadzone przez zewnętrzną firmę. Koszt wytworzenia magazynu będzie więc obejmo-
wał: wartość materiałów, towary handlowe przekazane z własnego sklepu, wyroby gotowe pobrane
z magazynu i przekazane na potrzeby prowadzonej budowy, a także koszt prac budowlanych udoku-
mentowanych fakturą zewnętrzną.

przYKład 2

Mały podatnik

Spółka ABC SA będąca małym podatnikiem nabyła za 150 000 zł maszyny. Skorzystała z zapisów art. 16k
ustawy o CIT i zaliczyła równowartość 50 000 euro jako odpisy amortyzacyjne do kosztów uzyskania
przychodów i kosztów w rachunkowości. Maszyny te będą użytkowane przez jednostkę przez okres 7 lat.
Powyższy sposób postępowania na potrzeby rachunkowości jest nieprawidłowy – środki trwałe będą
przynosiły korzyści jednostce przez 7 lat, a tymczasem ich wartość księgowa wynosi 0,00 zł. Należy w tym
wypadku dokonać rozdzielenia amortyzacji bilansowej i amortyzacji podatkowej.

przYKład 3

Odroczony podatek

Spółka akcyjna nabyła maszynę za 152 250 zł i jako mały podatnik zaliczyła jej amortyzację jednora-
zowo do kosztów uzyskania przychodów w listopadzie 2013 r. (spółka nie przekroczyła jeszcze limitu
205 000 zł, tj. 50 000 euro).
Maszyna będzie użytkowana przez 7 lat, zatem roczny odpis w rachunkowości wynosi 21 750 zł,
co miesięcznie daje kwotę 1812,50 zł. Maszyna została przyjęta do użytkowania w październiku 2013 r.,
zatem w sprawozdaniu finansowym za 2013 rok odpisy amortyzacyjne wyniosły 3625 zł (2 x 1812,50 zł)
Wartość księgowa maszyny to 152 250 zł – 3625 zł = 148 625 zł.
Wartość podatkowa maszyny to 0,00 zł.
Różnica przejściowa wynika z faktu naliczania amortyzacji na potrzeby rachunkowości i ma charak-
ter dodatni, zatem spółka powinna ująć rezerwę na odroczony podatek dochodowy w zaokrągleniu
w kwocie 28 239 zł (148 625 zł x 19 proc.).

Fakty, na które trzeba zwrócić uwagę

n

Prawo wieczystego użytkowania gruntów, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu

mieszkalnego oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego zalicza się do

środków trwałych, inaczej niż w podatku dochodowym. Nie powinno być zatem prezen-

towane jako wartość niematerialna, tylko jako środek trwały.

n

Środki trwałe muszą być kompletne. Jeśli w jednostce znajdują się środki trwałe, które

jeszcze nie są zdatne i kompletne do użytku podmiotu, to powinny być one ujęte jako

środki trwałe w budowie.

n

Do środków trwałych zalicza się także nakłady poczynione na cudze składniki majątko-

we, jeśli nimi jednostka może uzyskiwać korzyści ekonomiczne. Nie należy takich na-

kładów prezentować jako koszty lub rozliczenia międzyokresowe kosztów tylko w grupie

środków trwałych jako Inne środki trwałe.

n

Ustawa o rachunkowości nie wymaga tytułu własności do środka trwałego. Należy prze-

analizować, czy umowa leasingu, której firma jest stroną, nie jest umową leasingu fi-

nansowego i czy w związku z tym nie należy przedmiotu tej umowy rozpoznać jako

środka trwałego. Uproszczenie polegające na podatkowym księgowaniu leasingu jako

operacyjnego z zasady mogą stosować wyłącznie firmy, których sprawozdania finansowe

nie podlegają obowiązkowemu badaniu. W innych przypadkach może być to naruszenie

zasady wiernego i rzetelnego obrazu.

AUTOPROMOCJA

UTOPROMOCJA

ÓW

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

2 / 4

background image

ObOwiązki

iii

Dziennik Gazeta  Prawna, 24 lutego  2014 nr 37 (3678)

gazetaprawna.pl

którym wzrosła użyteczność tych środków

trwałych. Z ulepszeniem środków trwałych

mamy do czynienia ( także podatkowo), gdy

następuje ich:

przebudowa, tj. zmiana (poprawienie)

istniejącego stanu środków trwałych na

inny,

rozbudowa, tj. powiększenie (rozszerze-

nie) składników majątkowych, w szcze-

gólności budynków i budowli, linii tech-

nologicznych itp.,

adaptacja, tj. przystosowanie (przerobie-

nie) składnika majątkowego do wykorzy-

stania go w innym celu niż ten, do któ-

rego był pierwotnie przeznaczony, albo

nadania mu nowych cech użytkowych,

rekonstrukcja, tj. odtworzenie (odbudo-

wanie) zużytych całkowicie lub częściowo

składników majątkowych,

modernizacja, tj. unowocześnienie środ-

ka trwałego.

Różnica między nakładami na remont,

a nakładami na ulepszenie środków trwa-

łych polega na tym, że pierwsze z nich

zmierzają do podtrzymania, odtworzenia

wartości użytkowej środków trwałych,

a drugie do podjęcia, rozszerzenia dzia-

łalności w drodze przebudowy, rozbudowy,

rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji,

powodującej istotną zmianę cech użytko-

wych środków trwałych. Nie można przy

tym uznać, że każda wymiana zużytych ele-

mentów środka trwałego na nowe z zasto-

sowaniem nowocześniejszych materiałów

jest ulepszeniem. Przy ocenie nakładów

– czy są to wydatki na remont – należy brać

pod uwagę zmieniającą się rzeczywistość

gospodarczą i postęp techniczny, mające

wpływ na sposób i środki realizowania ro-

bót tym pojęciem objętych.

Odpisów amortyzacyjnych lub umorze-

niowych od środka trwałego dokonuje się

drogą systematycznego, planowego rozłoże-

nia jego wartości początkowej na ustalony

okres amortyzacji. Natomiast nieplanowych

odpisów aktualizujących wartość środków

trwałych należy dokonać w przypadku:

zmiany technologii produkcji,

przeznaczenia do likwidacji,

wycofania z używania lub

innych przyczyn związanych z ryzykiem

prowadzenia działalności (art. 32 ust. 4

ustawy o rachunkowości), np. z powodu

kradzieży środków trwałych oraz znisz-

czenia w wypadkach samochodowych.

Skutki odpisu aktualizującego takich zda-

rzeń zaliczane są generalnie do pozostałych

kosztów operacyjnych (art. 3 ust. 1 pkt 32

ustawy o rachunkowości). Wyjątek dotyczy

nielicznych środków trwałych przeszaco-

wanych w 1995 roku. Dokonanie odpisu ak-

tualizującego nie jest kosztem uzyskania

przychodu, ale rodzi różnicę przejściową

w podatku odroczonym.

[przykład 4]

Środki trwałe wyceniane są w konse-

kwencji w bilansie według cen nabycia lub

kosztów wytworzenia lub wartości przesza-

cowanej (po aktualizacji wartości środków

trwałych), pomniejszonej o odpisy amortyza-

cyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z ty-

tułu trwałej utraty ich wartości (art. 28 ust. 1

pkt 1 ustawy o rachunkowości.

[przykład 5]

W rachunku zysków i strat odpisy amor-

tyzacyjne stanowią koszt podstawowej dzia-

łalności operacyjnej, a odpisy z tytułu utraty

wartości pozostałe koszty operacyjne. Jeśli

jednostka sporządza rachunek przepływów

pieniężnych metodą pośrednią, to amorty-

zacja jest pozycją korygującą In plus wartość

zysku, wyłączeniu podlegają zyski i straty ze

sprzedaży bądź likwidacji środków trwałych

(jako zyski straty z działalności inwestycyj-

nej), a jako wpływy i wydatki z działalności

inwestycyjnej pokazuje się kwoty otrzymane

z tytułu sprzedaży środków trwałych lub za-

płacone z tytułu zakupu środków trwałych,

ale w kwotach bez VAT. Pamiętać też trze-

ba, iż zobowiązania i należności dotyczące

środków trwałych nie wpływają na zmianę

stanu zobowiązań/ zmianę stanu należno-

ści w działalności operacyjnej prezentowa-

nej w rachunku przepływów pieniężnych.

…druga...

Środki trwałe w budowie (A.II.2) to dru-

ga kategoria prezentowana wśród rzeczo-

wych aktywów trwałych. Prezentowane tu

powinny być środki trwałe znajdujące się

w okresie budowy lub montażu oraz środki

trwałe już istniejące, które podlegają ulep-

szeniu (art. 3 ust. 1 pkt 16 ustawy o rachun-

kowości). Warto zatem sporządzając bilans

sprawdzić, czy są tu ujęte:

poniesione koszty na budowę nowych

środków trwałych, np. koszty budowy

budynku w stanie surowym,

nabyte maszyny, urządzenia, które będą

wymagały poniesienia kosztów montażu,

poniesione koszty na ulepszenie (rozbu-

dowę, przebudowę, adaptację) istniejące-

go środka trwałego.

Środki trwałe w budowie wycenia się

w wysokości wszystkich kosztów pozosta-

jących w bezpośrednim związku z ich naby-

ciem lub wytworzeniem, pomniejszonych

o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości

(art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości).

…i trzecia

Ostatnia kategoria rzeczowych aktywów

trwałych to zaliczki na środki trwałe w bu-

dowie (A.II.3). Obejmuje ona kwoty wypłacone

dostawcom na poczet wartości zakupów środ-

ków trwałych. Warto zwrócić uwagę, iż obo-

wiązuje przy prezentacji zasada ostrożności

– zatem jeśli niezapłacona faktycznie kwota

przewyższa wartość otrzymanego w przyszło-

ści środka trwałego, to należy dokonać odpisu

aktualizacyjnego. Jeśli jednostka sporządza

rachunek przepływów pieniężnych, to trzeba

przekazane dostawcom kwoty zaprezentować

jako wydatki z działalności inwestycyjnej.

Podstawa prawna

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 z późn. zm.).

Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym

od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397

z późn. zm.).

Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób

fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Przykład 4

Odpis maszyny

Spółka ADC SA posiada na 31 grudnia 2013 r. maszynę o wartości początkowej 250 000 zł i dotych-
czasowym umorzeniu 45 000 amortyzowaną w taki sam sposób w rachunkowości i podatku
dochodowym. Na koniec 2013 roku stwierdzono znaczący spadek wykorzystania tej maszyny,
w związku z czym dokonano w księgach rachunkowych odpisu aktualizacyjnego w kwocie 40 000 zł.
Księgowania w tym wypadku będą następujące:

Pozostałe

Środki trwałe

Umorzenie środków trwałych

koszty operacyjne

Sp. 250 000

45 000 Sp.

1) 40 000

Odpisy aktualizujące

aktywa z tytułu odroczonego

środki trwałe

podatku dochodowego

Podatek dochodowy

40 000 (1

2) 7600

7600 (2

Objaśnienia do schematu:
1. Ujęcie odpisu aktualizacyjnego 40 000 zł: strona Wn konta Pozostałe koszty operacyjne, strona Ma
konta Odpisy aktualizujące środki trwałe.
2. Ustalenie wartości księgowej i podatkowej oraz ujęcie aktywów z tytułu odroczonego podatku
dochodowego 7600 zł: strona Wn konta Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
strona Ma Podatek dochodowy.
Obliczenia do operacji 2:
Wartość księgowa 250 000 zł – 45 000 zł – 40 000 zł = 165 000 zł.
Wartość podatkowa 250 000 zł – 45 000 zł = 205 000 zł.
Różnica przejściowa WK < WP 40 000 zł – różnica ujemna
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego: 40 000 x 19 proc. = 7600 zł.

Przykład 5

Ujęcie w bilansie

Środek trwały z poprzedniego przykładu będzie w bilansie zaprezentowany w wartości 165 000 zł.
Wynika to z obliczenia wartości księgowej 250 000 zł – 45 000 zł – 40 000 zł = 165 000 zł.

W tym roku OC dla biur rachunkowych i audytorów jest wyższe. Trzeba je mieć na dzień przed rozpoczęciem

wykonywania usług księgowych lub od momentu wpisu na listę podmiotów uprawnionych do rewizji

agnieszka Pokojska
agnieszka.pokojska@infor.pl

W 2014 r. minimalne sumy gwarancyjne dla

ubezpieczenia OC biur rachunkowych i spółek

audytorskich są wyższe niż w zeszłym roku.

To wynik droższego euro. Kwoty te ustala się

bowiem przy zastosowaniu średniego kursu

ogłoszonego przez NBP po raz pierwszy w roku,

w którym umowa ubezpieczenia została zawar-

ta. Do umów zawieranych w tym roku należy

więc zastosować kurs z 2 stycznia 2014 r., któ-

ry wynosi 4,1631 zł/euro (rok wcześniej 4,0671

zł/euro).

Minimalna suma gwarancyjna ubezpiecze-

nia OC w odniesieniu do jednego zdarzenia,

którego skutki są objęte umową, zależna jest

od przedmiotu działalności. W przypadku pro-

wadzenia ksiąg rachunkowych oraz czynności

doradztwa podatkowego przez biura rachun-

kowe wynosi równowartość w złotych 15 tys.

euro, czyli w tym roku – 62 446,5 zł. Z kolei

jeżeli przedmiotem działalności jest tylko wy-

konywanie czynności z zakresu usługowego

prowadzenia ksiąg, minimalna suma gwaran-

cyjna to 10 tys. euro (tj. 41 631 zł), natomiast

samego doradztwa podatkowego – 5 tys. euro

(tj. 20 815,5 zł).

Analogicznie jest w przypadku biegłych re-

widentów.

Minimalna suma gwarancyjna ubezpiecze-

nia OC w odniesieniu do jednego zdarzenia

i wszystkich zdarzeń w okresie ubezpieczenia

nie dłuższym niż 12 miesięcy, których skutki są

objęte umową ubezpieczenia OC, wynosi 400

tys. euro (tj. 1 665 240 zł), jeżeli przedmiotem

działalności są czynności rewizji finansowej. Dla

innych takich jak prowadzenie ksiąg rachunko-

wych czy doradztwa wynosi ona po 10 tys. euro

(tj. 41 631 zł).

Zarówno księgowi, jak i audytorzy muszą pa-

miętać, że obecnie nie ma możliwości wykupie-

nia polisy ubezpieczeniowej wstecz.

W przypadku biur rachunkowych obowiązek

ubezpieczenia powstaje najpóźniej w dniu po-

przedzającym dzień rozpoczęcia wykonywania

działalności.

Z kolei w przypadku firm audytorskich OC

musi być zawarte od dnia wpisania do dnia

skreślenia z listy. W tym przypadku jest to

o tyle trudne, że podmiot nie ma możliwości

samodzielnego ustalenia momentu faktyczne-

go pojawienia się w rejestrze firm audytorskich.

Wynika to z tego, że proces ten jest złożony.

Zgodnie z przepisami Krajowa Rada Biegłych

Rewidetów po otrzymaniu wniosku podmio-

tu podejmuje uchwałę o wpisie, którą doręcza

Komisji Nadzoru Audytowego (KNA) w termi-

nie 14 dni. Podmiot pojawia się na liście, gdy

KNA nie sprzeciwi się wpisowi w terminie 30

dni od dnia otrzymania uchwały. Po jej upra-

womocnieniu dane podmiotu zamieszczane

są w wykazie prowadzonym w formie elek-

tronicznej na stronie internetowej samorzą-

du. Oczywiście ubezpieczenie można wykupić

wcześniej, tj. między datą podjęcia uchwały

a datą jej uprawomocnienia. Należy jednak

określić precyzyjnie datę, od jakiej musi obo-

wiązywać ochrona ubezpieczeniowa. Infor-

macje na temat dokładnej daty wpisu na listę

podmiotów uprawnionych do badania spra-

wozdań finansowych dostępne są na stronie

samorządu biegłych rewidentów (www.kibr.

org.pl , zakładka Podmioty/ Uprawomacnianie

się uchwał o wpisie na listę ).

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 16 grudnia 2008 r.

w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzial-

ności cywilnej przedsiębiorców wykonujących działalność

z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych

(Dz.U. nr 234, poz. 1576).

Rozporządzenie ministra finansów z 3 grudnia 2009 r.

w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzial-

ności cywilnej podmiotów uprawnionych do badania

sprawozdań finansowych (Dz.U. nr 205, poz. 1583).

Nie można wykupić polisy wstecz

Tab. 1 Weryfikacja nakładóW

nakłady, które kwalifikują się jako nakłady

tworzące wartość początkową środka trwałego

nakłady, które należy odnosić w koszty,

a nie na wartość środka trwałego

n

ogół kosztów poniesionych przez jednostkę

za okres ich budowy, montażu, przystosowania
i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia
do używania, w tym również:

– niepodlegający odliczeniu podatek od towarów
i usług oraz podatek akcyzowy,

– koszty obsługi zobowiązań (np. kredytów)
zaciągniętych w celu ich finansowania i związane
z nimi różnice kursowe, pomniejszone o przycho-
dy z tego tytułu,

– związane z nabyciem (zakupem) opłaty nota-
rialne, skarbowe, cywilnoprawne,

– koszty zainstalowania i montażu maszyn
i urządzeń zakupionych i przekazanych do używa-
nia, jako środki trwałe (w tym zużycie do tego
celu materiałów),

– koszty przystosowania do używania budynków
i budowli nabytych przez jednostkę (remont,
przebudowa, modernizacja, adaptacja i inne czyn-
ności) poniesione od momentu zakupu do dnia
przekazania nabytego obiektu do używania,

– koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych
w celu sfinansowania zakupu środka trwałe-
go i różnice kursowe dodatnie związane z tym
zakupem zmniejszające cenę nabycia.

n

koszty energii elektrycznej, wody niezwią-

zane z procesem dostosowywania środka
trwałego,

n

koszty ochrony terenu,

n

koszty ogólnego zarządu,

n

koszty reklamy i informacji oraz promocji,

n

księgowa wartość likwidowanego obiektu,

na miejscu którego powstanie nowy środek
– trwały.

WaŻne

Brak ubezpieczenia w przypad-

ku biur rachunkowych podlega grzywnie

albo karze ograniczenia wolności. Z kolei

w przypadku firm audytorskich niedopeł-

nienie obowiązku zawarcia umowy OC po-

woduje skreślenie z listy tych podmiotów

ObOwiązki

iii

Dziennik Gazeta  Prawna, 24 lutego  2014 nr 37 (3678)

gazetaprawna.pl

którym wzrosła użyteczność tych środków

trwałych. Z ulepszeniem środków trwałych

mamy do czynienia ( także podatkowo), gdy

następuje ich:

przebudowa, tj. zmiana (poprawienie)

istniejącego stanu środków trwałych na

inny,

rozbudowa, tj. powiększenie (rozszerze-

nie) składników majątkowych, w szcze-

gólności budynków i budowli, linii tech-

nologicznych itp.,

adaptacja, tj. przystosowanie (przerobie-

nie) składnika majątkowego do wykorzy-

stania go w innym celu niż ten, do któ-

rego był pierwotnie przeznaczony, albo

nadania mu nowych cech użytkowych,

rekonstrukcja, tj. odtworzenie (odbudo-

wanie) zużytych całkowicie lub częściowo

składników majątkowych,

modernizacja, tj. unowocześnienie środ-

ka trwałego.

Różnica między nakładami na remont,

a nakładami na ulepszenie środków trwa-

łych polega na tym, że pierwsze z nich

zmierzają do podtrzymania, odtworzenia

wartości użytkowej środków trwałych,

a drugie do podjęcia, rozszerzenia dzia-

łalności w drodze przebudowy, rozbudowy,

rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji,

powodującej istotną zmianę cech użytko-

wych środków trwałych. Nie można przy

tym uznać, że każda wymiana zużytych ele-

mentów środka trwałego na nowe z zasto-

sowaniem nowocześniejszych materiałów

jest ulepszeniem. Przy ocenie nakładów

– czy są to wydatki na remont – należy brać

pod uwagę zmieniającą się rzeczywistość

gospodarczą i postęp techniczny, mające

wpływ na sposób i środki realizowania ro-

bót tym pojęciem objętych.

Odpisów amortyzacyjnych lub umorze-

niowych od środka trwałego dokonuje się

drogą systematycznego, planowego rozłoże-

nia jego wartości początkowej na ustalony

okres amortyzacji. Natomiast nieplanowych

odpisów aktualizujących wartość środków

trwałych należy dokonać w przypadku:

zmiany technologii produkcji,

przeznaczenia do likwidacji,

wycofania z używania lub

innych przyczyn związanych z ryzykiem

prowadzenia działalności (art. 32 ust. 4

ustawy o rachunkowości), np. z powodu

kradzieży środków trwałych oraz znisz-

czenia w wypadkach samochodowych.

Skutki odpisu aktualizującego takich zda-

rzeń zaliczane są generalnie do pozostałych

kosztów operacyjnych (art. 3 ust. 1 pkt 32

ustawy o rachunkowości). Wyjątek dotyczy

nielicznych środków trwałych przeszaco-

wanych w 1995 roku. Dokonanie odpisu ak-

tualizującego nie jest kosztem uzyskania

przychodu, ale rodzi różnicę przejściową

w podatku odroczonym.

[przykład 4]

Środki trwałe wyceniane są w konse-

kwencji w bilansie według cen nabycia lub

kosztów wytworzenia lub wartości przesza-

cowanej (po aktualizacji wartości środków

trwałych), pomniejszonej o odpisy amortyza-

cyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z ty-

tułu trwałej utraty ich wartości (art. 28 ust. 1

pkt 1 ustawy o rachunkowości.

[przykład 5]

W rachunku zysków i strat odpisy amor-

tyzacyjne stanowią koszt podstawowej dzia-

łalności operacyjnej, a odpisy z tytułu utraty

wartości pozostałe koszty operacyjne. Jeśli

jednostka sporządza rachunek przepływów

pieniężnych metodą pośrednią, to amorty-

zacja jest pozycją korygującą In plus wartość

zysku, wyłączeniu podlegają zyski i straty ze

sprzedaży bądź likwidacji środków trwałych

(jako zyski straty z działalności inwestycyj-

nej), a jako wpływy i wydatki z działalności

inwestycyjnej pokazuje się kwoty otrzymane

z tytułu sprzedaży środków trwałych lub za-

płacone z tytułu zakupu środków trwałych,

ale w kwotach bez VAT. Pamiętać też trze-

ba, iż zobowiązania i należności dotyczące

środków trwałych nie wpływają na zmianę

stanu zobowiązań/ zmianę stanu należno-

ści w działalności operacyjnej prezentowa-

nej w rachunku przepływów pieniężnych.

…druga...

Środki trwałe w budowie (A.II.2) to dru-

ga kategoria prezentowana wśród rzeczo-

wych aktywów trwałych. Prezentowane tu

powinny być środki trwałe znajdujące się

w okresie budowy lub montażu oraz środki

trwałe już istniejące, które podlegają ulep-

szeniu (art. 3 ust. 1 pkt 16 ustawy o rachun-

kowości). Warto zatem sporządzając bilans

sprawdzić, czy są tu ujęte:

poniesione koszty na budowę nowych

środków trwałych, np. koszty budowy

budynku w stanie surowym,

nabyte maszyny, urządzenia, które będą

wymagały poniesienia kosztów montażu,

poniesione koszty na ulepszenie (rozbu-

dowę, przebudowę, adaptację) istniejące-

go środka trwałego.

Środki trwałe w budowie wycenia się

w wysokości wszystkich kosztów pozosta-

jących w bezpośrednim związku z ich naby-

ciem lub wytworzeniem, pomniejszonych

o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości

(art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości).

…i trzecia

Ostatnia kategoria rzeczowych aktywów

trwałych to zaliczki na środki trwałe w bu-

dowie (A.II.3). Obejmuje ona kwoty wypłacone

dostawcom na poczet wartości zakupów środ-

ków trwałych. Warto zwrócić uwagę, iż obo-

wiązuje przy prezentacji zasada ostrożności

– zatem jeśli niezapłacona faktycznie kwota

przewyższa wartość otrzymanego w przyszło-

ści środka trwałego, to należy dokonać odpisu

aktualizacyjnego. Jeśli jednostka sporządza

rachunek przepływów pieniężnych, to trzeba

przekazane dostawcom kwoty zaprezentować

jako wydatki z działalności inwestycyjnej.

Podstawa prawna

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 z późn. zm.).

Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym

od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397

z późn. zm.).

Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób

fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Przykład 4

Odpis maszyny

Spółka ADC SA posiada na 31 grudnia 2013 r. maszynę o wartości początkowej 250 000 zł i dotych-
czasowym umorzeniu 45 000 amortyzowaną w taki sam sposób w rachunkowości i podatku
dochodowym. Na koniec 2013 roku stwierdzono znaczący spadek wykorzystania tej maszyny,
w związku z czym dokonano w księgach rachunkowych odpisu aktualizacyjnego w kwocie 40 000 zł.
Księgowania w tym wypadku będą następujące:

Pozostałe

Środki trwałe

Umorzenie środków trwałych

koszty operacyjne

Sp. 250 000

45 000 Sp.

1) 40 000

Odpisy aktualizujące

aktywa z tytułu odroczonego

środki trwałe

podatku dochodowego

Podatek dochodowy

40 000 (1

2) 7600

7600 (2

Objaśnienia do schematu:
1. Ujęcie odpisu aktualizacyjnego 40 000 zł: strona Wn konta Pozostałe koszty operacyjne, strona Ma
konta Odpisy aktualizujące środki trwałe.
2. Ustalenie wartości księgowej i podatkowej oraz ujęcie aktywów z tytułu odroczonego podatku
dochodowego 7600 zł: strona Wn konta Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
strona Ma Podatek dochodowy.
Obliczenia do operacji 2:
Wartość księgowa 250 000 zł – 45 000 zł – 40 000 zł = 165 000 zł.
Wartość podatkowa 250 000 zł – 45 000 zł = 205 000 zł.
Różnica przejściowa WK < WP 40 000 zł – różnica ujemna
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego: 40 000 x 19 proc. = 7600 zł.

Przykład 5

Ujęcie w bilansie

Środek trwały z poprzedniego przykładu będzie w bilansie zaprezentowany w wartości 165 000 zł.
Wynika to z obliczenia wartości księgowej 250 000 zł – 45 000 zł – 40 000 zł = 165 000 zł.

W tym roku OC dla biur rachunkowych i audytorów jest wyższe. Trzeba je mieć na dzień przed rozpoczęciem

wykonywania usług księgowych lub od momentu wpisu na listę podmiotów uprawnionych do rewizji

agnieszka Pokojska
agnieszka.pokojska@infor.pl

W 2014 r. minimalne sumy gwarancyjne dla

ubezpieczenia OC biur rachunkowych i spółek

audytorskich są wyższe niż w zeszłym roku.

To wynik droższego euro. Kwoty te ustala się

bowiem przy zastosowaniu średniego kursu

ogłoszonego przez NBP po raz pierwszy w roku,

w którym umowa ubezpieczenia została zawar-

ta. Do umów zawieranych w tym roku należy

więc zastosować kurs z 2 stycznia 2014 r., któ-

ry wynosi 4,1631 zł/euro (rok wcześniej 4,0671

zł/euro).

Minimalna suma gwarancyjna ubezpiecze-

nia OC w odniesieniu do jednego zdarzenia,

którego skutki są objęte umową, zależna jest

od przedmiotu działalności. W przypadku pro-

wadzenia ksiąg rachunkowych oraz czynności

doradztwa podatkowego przez biura rachun-

kowe wynosi równowartość w złotych 15 tys.

euro, czyli w tym roku – 62 446,5 zł. Z kolei

jeżeli przedmiotem działalności jest tylko wy-

konywanie czynności z zakresu usługowego

prowadzenia ksiąg, minimalna suma gwaran-

cyjna to 10 tys. euro (tj. 41 631 zł), natomiast

samego doradztwa podatkowego – 5 tys. euro

(tj. 20 815,5 zł).

Analogicznie jest w przypadku biegłych re-

widentów.

Minimalna suma gwarancyjna ubezpiecze-

nia OC w odniesieniu do jednego zdarzenia

i wszystkich zdarzeń w okresie ubezpieczenia

nie dłuższym niż 12 miesięcy, których skutki są

objęte umową ubezpieczenia OC, wynosi 400

tys. euro (tj. 1 665 240 zł), jeżeli przedmiotem

działalności są czynności rewizji finansowej. Dla

innych takich jak prowadzenie ksiąg rachunko-

wych czy doradztwa wynosi ona po 10 tys. euro

(tj. 41 631 zł).

Zarówno księgowi, jak i audytorzy muszą pa-

miętać, że obecnie nie ma możliwości wykupie-

nia polisy ubezpieczeniowej wstecz.

W przypadku biur rachunkowych obowiązek

ubezpieczenia powstaje najpóźniej w dniu po-

przedzającym dzień rozpoczęcia wykonywania

działalności.

Z kolei w przypadku firm audytorskich OC

musi być zawarte od dnia wpisania do dnia

skreślenia z listy. W tym przypadku jest to

o tyle trudne, że podmiot nie ma możliwości

samodzielnego ustalenia momentu faktyczne-

go pojawienia się w rejestrze firm audytorskich.

Wynika to z tego, że proces ten jest złożony.

Zgodnie z przepisami Krajowa Rada Biegłych

Rewidetów po otrzymaniu wniosku podmio-

tu podejmuje uchwałę o wpisie, którą doręcza

Komisji Nadzoru Audytowego (KNA) w termi-

nie 14 dni. Podmiot pojawia się na liście, gdy

KNA nie sprzeciwi się wpisowi w terminie 30

dni od dnia otrzymania uchwały. Po jej upra-

womocnieniu dane podmiotu zamieszczane

są w wykazie prowadzonym w formie elek-

tronicznej na stronie internetowej samorzą-

du. Oczywiście ubezpieczenie można wykupić

wcześniej, tj. między datą podjęcia uchwały

a datą jej uprawomocnienia. Należy jednak

określić precyzyjnie datę, od jakiej musi obo-

wiązywać ochrona ubezpieczeniowa. Infor-

macje na temat dokładnej daty wpisu na listę

podmiotów uprawnionych do badania spra-

wozdań finansowych dostępne są na stronie

samorządu biegłych rewidentów (www.kibr.

org.pl , zakładka Podmioty/ Uprawomacnianie

się uchwał o wpisie na listę ).

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 16 grudnia 2008 r.

w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzial-

ności cywilnej przedsiębiorców wykonujących działalność

z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych

(Dz.U. nr 234, poz. 1576).

Rozporządzenie ministra finansów z 3 grudnia 2009 r.

w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzial-

ności cywilnej podmiotów uprawnionych do badania

sprawozdań finansowych (Dz.U. nr 205, poz. 1583).

Nie można wykupić polisy wstecz

Tab. 1 Weryfikacja nakładóW

nakłady, które kwalifikują się jako nakłady

tworzące wartość początkową środka trwałego

nakłady, które należy odnosić w koszty,

a nie na wartość środka trwałego

n

ogół kosztów poniesionych przez jednostkę

za okres ich budowy, montażu, przystosowania
i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia
do używania, w tym również:
– niepodlegający odliczeniu podatek od towarów
i usług oraz podatek akcyzowy,
– koszty obsługi zobowiązań (np. kredytów)
zaciągniętych w celu ich finansowania i związane
z nimi różnice kursowe, pomniejszone o przycho-
dy z tego tytułu,
– związane z nabyciem (zakupem) opłaty nota-
rialne, skarbowe, cywilnoprawne,
– koszty zainstalowania i montażu maszyn
i urządzeń zakupionych i przekazanych do używa-
nia, jako środki trwałe (w tym zużycie do tego
celu materiałów),
– koszty przystosowania do używania budynków
i budowli nabytych przez jednostkę (remont,
przebudowa, modernizacja, adaptacja i inne czyn-
ności) poniesione od momentu zakupu do dnia
przekazania nabytego obiektu do używania,
– koszty obsługi zobowiązań zaciągniętych
w celu sfinansowania zakupu środka trwałe-
go i różnice kursowe dodatnie związane z tym
zakupem zmniejszające cenę nabycia.

n

koszty energii elektrycznej, wody niezwią-

zane z procesem dostosowywania środka
trwałego,

n

koszty ochrony terenu,

n

koszty ogólnego zarządu,

n

koszty reklamy i informacji oraz promocji,

n

księgowa wartość likwidowanego obiektu,

na miejscu którego powstanie nowy środek
– trwały.

WaŻne

Brak ubezpieczenia w przypad-

ku biur rachunkowych podlega grzywnie

albo karze ograniczenia wolności. Z kolei

w przypadku firm audytorskich niedopeł-

nienie obowiązku zawarcia umowy OC po-

woduje skreślenie z listy tych podmiotów

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

3 / 4

background image

EwidEncja

iV

Dziennik Gazeta  Prawna, 24 lutego  2014 nr 37 (3678)

gazetaprawna.pl

1 stycznia 2014 r. jednostka nadrzędna wprowadziła jednolite
zasady rachunkowości i zobowiązała nas do ich stosowania.
Problem w tym, że według tych zasad, ze względu na istotność,
nie rozlicza się kosztów międzyokresowo. Do tej pory w naszej
jednostce takie rozliczenia stosowaliśmy (rozliczaliśmy tak
ubezpieczenia majątkowe i prenumeratę). Czy jednostka podle-
gła może nie zastosować się do ustaleń dysponenta głównego
w tym zakresie? Jeśli nie, to jak rozliczyć pozostałe na dzień
31 grudnia 2013 r. koszty na koncie 640?

Z

akładowy plan kont

powinien uwzględniać

ustalenia dysponenta

części budżetowej lub

zarządu jednostki samorządu

terytorialnego dotyczące

zasad grupowania operacji

gospodarczych istotnych dla

rodzaju działalności. Wynika

to z art. 15 ust. 1 pkt 4

rozporządzenia ministra

finansów w sprawie szczegól-

nych zasad rachunkowości

oraz planów kont dla budżetu

państwa, budżetów jednostek

samorządu terytorialnego,

jednostek budżetowych,

samorządowych zakładów

budżetowych, państwowych

funduszy celowych oraz

państwowych jednostek

budżetowych mających

siedzibę poza granicami

Rzeczypospolitej Polskiej.

Na podstawie tego zapisu

jednostka ma obowiązek

uwzględnić ustalenia

jednostki nadrzędnej

(dysponenta części lub

jednostki samorządu

terytorialnego; dalej: JST)

i nie może nie zastosować

narzuconych przez niego

rozwiązań. Tak więc od

1 stycznia 2014 r. jednostka

powinna zaprzestać rozlicza-

nia kosztów międzyokresowo.

Problemem pozostaje rozli-

czenie pozostałego na dzień

31 grudnia 2013 r. salda

na koncie 640 – Rozliczenia

międzyokresowe kosztów,

czyli nie rozliczonych

kosztów poniesionych w 2013

roku, a obciążających okresy

sprawozdawcze w roku 2014.

Właściwym rozwiązaniem

jest tu rozliczenie pozosta-

łych czynnych rozliczeń mię-

dzyokresowych kosztów pod

datą 31 grudnia w koszty

roku obrotowego 2013. Dzięki

temu będzie brak salda na

koncie 640 i brak konieczno-

ści wykazywania rozliczeń

w aktywach bilansu.

Ewidencja będzie wtedy na-

stępująca. Rozliczenie po-

zostałych kosztów w koszty

roku bieżącego zaksięgować

trzeba: strona Wn konta 490

– Rozliczenie kosztów, strona

Ma konta 640 – Rozliczenia

międzyokresowe kosztów.

Natomiast przeniesienie

salda konta 490 na wynik fi-

nansowy zaewidencjonować

należy: strona Wn konta 860

– Wynik finansowy, strona

Ma konta 490 – Rozliczenie

kosztów.

[przykład 1 i 2]

Informację o dokona-

niu takiego rozlicze-

nia (obciążenia roku 2013

pozostałą częścią rozli-

czeń międzyokresowych

w związku z wprowadze-

niem polityki rachunkowo-

ści przez dysponenta części

budżetowej) należy zamieścić

w informacji dodatkowej do

bilansu w części B „Informa-

cje uzupełniające istotne dla

oceny rzetelności i przejrzy-

stości sytuacji finansowej

i majątkowej” w pkt 8.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finan-

sów w sprawie szczególnych zasad

rachunkowości oraz planów kont

dla budżetu państwa, budżetów

jednostek samorządu terytorialnego,

jednostek budżetowych, samorzą-

dowych zakładów budżetowych,

państwowych funduszy celowych

oraz państwowych jednostek budże-

towych mających siedzibę poza

granicami Rzeczypospolitej Polskiej

(t.j. Dz.U. z 2013 r. nr 289).

EksPErt

wyJaśnia

Jak po zmianie polityki rachunkowości rozliczyć saldo konta 640

MagDalena RyPińska

dyrektor sądu,

długoletnia główna księgowa

Generalnie nie ma znaczenia, czy odbiorcami szkoleń są pracownicy firmy, czy osoby z zewnątrz. Wydatki

poniesione na ten cel stanowią koszty związane z prowadzeniem podstawowej działalności operacyjnej

Spółka zajmuje się dystrybucją sprzętu AGD.

Aby zwiększyć sprzedaż swoich produktów,

organizuje szkolenia dla sprzedawców, pra-

cowników kontrahentów. Jak powinna roz-

liczyć koszty związane z organizacją tych

szkoleń? Chodzi o koszty wynajmu sali, za-

kwaterowania uczestników szkoleń, wyży-

wienie itp.

karolina Pawlak
ekspert z zakresu rachunkowości

Jednym z zadań każdego podmiotu jest podej-

mowanie działań, które będą wspierały moż-

liwość uzyskiwania przychodów przez ten

podmiot. Do takich działań można na pewno

zaliczyć ponoszenie nakładów na szkolenia

dotyczące sprzedawanych produktów. I nie

ma tu znaczenia, czy są to szkolenia, których

odbiorcami są pracownicy firmy czy osoby

z zewnątrz. Z punktu widzenia rachunko-

wości są to koszty związane z prowadzeniem

podstawowej działalności operacyjnej. Powin-

ny być ujmowane odpowiednio jako koszty

według rodzaju, a jeśli jednostka prowadzi

ewidencję kosztów w zespole 5, jako Koszty

sprzedaży.

[przykład]

Zauważyć warto, iż nakłady obejmujące

wyżywienie, przejazdy i noclegi (wskaza-

ne w przykładzie) będą mogły być zaliczo-

ne do kosztów uzyskania przychodów. Są

to bowiem w świetle art. 15 ust. 1 ustawy

z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym

od osób prawnych koszty służące uzyskaniu

przychodów, albowiem osoby przeszkolo-

ne pozyskają wiedzę na temat produktów

i będą mogły je skuteczniej sprzedawać.

Szkolenia te pozwolą spółce w sposób bez-

pośredni zaprezentować zalety swoich to-

warów i ich przewagę nad towarami kon-

kurencji.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy

o podatku dochodowym od osób prawnych

można stwierdzić, że nie podlegają wyłą-

czeniu z kosztów uzyskania przychodów

wydatki dotyczące takiego rodzaju szkoleń.

Chodzi tu szczególnie o koszty związane

z pobytem i noclegiem, wyżywieniem, po-

częstunkiem (kawa, herbata, ciastka). Do-

tyczy to także poczęstunków dostarczonych

przez catering podawanych podczas takich

szkoleń dla przedsiębiorców i pracowników,

w siedzibie spółki. Taki sposób postępowa-

nia został potwierdzony ostatnio np. w in-

terpretacji indywidualnej wydanej 27 stycz-

nia 2014 r. przez dyrektora Izby Skarbowej

w Łodzi nr IPTPB3/423-461/13-2/PM.

[ram-

ka]

Wynika to też z wyroku 7 sędziów NSA

z 17 czerwca 2013 r., sygn. akt II FSK 702/11.

Podstawa prawna

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości
(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 z późn. zm.).
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym
od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397
z późn. zm.).

Instruktaż produktowy dla kontrahenta ujmuje się

na koncie Pozostałe koszty rodzajowe

PrzykłaD

Nowy produkt

spółka aBF sp. z o.o. zorganizowała szkolenie dotyczące nowo wprowadzanego na rynek produktu.
koszty szkolenia wyniosły 35 000 zł + 8050 zł VaT i dotyczyły w 60 proc. pracowników firmy,
a w pozostałej części pracowników spółek będących dystrybutorami produktów tej firmy. koszty
obejmowały wyżywienie, przejazdy i noclegi, jednak z punktu widzenia rachunkowości szczegóło-
we tytuły tych kosztów nie mają znaczenia – są to koszty szkoleń ujmowane w części dotyczącej
pracowników na koncie Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia na rzecz pracowników,
a w części dotyczącej pracowników kontrahentów na koncie Pozostałe koszty rodzajowe.

rozliczenie zakupu

Vat naliczony

rozrachunki z dostawcami

1a) 35 000

21 000 (2

1b) 8050

5) 43 050

43 050 (1c

14 000 (3

Ubezpieczenia społeczne

i inne świadczenia

na rzecz pracowników

Pozostałe koszty rodzajowe

koszty sprzedaży

2) 21 000

3) 14 000

4) 35 000

rozliczenie kosztów

rachunek bankowy

35 000 (4

43 050 (5

Objaśnienia do schematu:
1. Ujęcie faktury za organizację szkoleń:
a) strona Wn konta Rozliczenie zakupu 35 000 zł;
b) strona Wn konta VaT naliczony 8050 zł;
c) strona Ma konta Rozrachunki z dostawcami 43 050 zł;
2. Rozliczenie kosztów w części dotyczącej pracowników 21 000 zł: strona Wn konta Ubezpieczenia
społeczne i inne świadczenia na rzecz pracowników, strona Ma konta Rozliczenie zakupu;
3. Rozliczenie kosztów w części dotyczącej pracowników kontrahentów 14 000 zł: strona Wn konta
Pozostałe koszty rodzajowe, strona Ma konta Rozliczenie zakupu;
4. Ujęcie kosztów w układzie funkcjonalnym 35 000 zł: strona Wn konta koszty sprzedaży, strona Ma
konta Rozliczenie kosztów;
5. Zapłata dostawcy 43 050 zł: strona Wn konta Rozrachunki z dostawcami, strona Ma konta Rachunek
bankowy.

Zdaniem organów

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT nie

uważa się za koszty uzyskania przychodów

kosztów reprezentacji, w szczególności po-

niesionych na usługi gastronomiczne, zakup

żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Za wydatki na zakup żywności, napojów

i usług gastronomicznych, wyłączone

z kosztów uzyskania przychodów na pod-

stawie art. 16 ust. 1 pkt 28 powołanej ustawy,

należy uznać te, których wyłącznym bądź do-

minującym celem jest stworzenie pewnego

wizerunku podatnika, stworzenie dobrego

obrazu jego firmy czy działalności, wykre-

owanie pozytywnych relacji z uczestnikami

spotkań.

Wydatki, tj. koszty pobytu (noclegu), koszty

wyżywienia, poczęstunku w postaci: kawy,

herbaty, ciastek, jak również wyżywienie do-

starczane przez firmę cateringową (catering

podawany podczas szkoleń dla przedsię-

biorców i pracowników spółki, spożywany

w siedzibie spółki), nie podlegają wyłączeniu

z kosztów uzyskania przychodów na podsta-

wie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT.

Wydatki te ponoszone są bowiem w związku

z przeprowadzanymi przez wnioskodawcę

szkoleniami produktowymi, których celem

ma być podniesienie efektywności sprzeda-

ży towarów wytworzonych przez spółkę oraz

zapoznanie przedsiębiorców – właścicieli

sklepów i hurtowni budowlanych oraz osób

kierujących działami budowlanymi w marke-

tach budowlanych ze sposobami i warunka-

mi prawidłowego montażu okien i wyłazów

kominiarskich produkowanych przez spółkę.

Celem tych szkoleń nie jest zatem wyłącznie

stworzenie dobrego wizerunku firmy wnio-

skodawcy czy też wykreowanie pozytywnych

relacji z kontrahentami.

Poniesione wydatki na zakup ww. artykułów

spożywczych i usług cateringowych spełnia-

ją przesłanki wynikające z art. 15 ust. 1 ww.

ustawy; są poniesione w celu osiągnięcia

przychodów lub zachowania albo zabezpie-

czenia źródła przychodów, tym samym mogą

zostać zaliczone do kosztów uzyskania przy-

chodów.

interpretacja indywidualna dyrektora izby skarbowej

w łodzi

z 27 stycznia 2014 r., nr iPTPB3/423-461/13-2/PM

PrzykłaD 1

Międzyokresowo

Jednostka rozliczała koszty międzyokresowo. na dzień 31 grudnia 2013 r.
pozostają do rozliczenia koszty w kwocie 200 zł (saldo na koncie 640
– Rozliczenia międzyokresowe kosztów po stronie Wn 200 zł).
ewidencja:
1. Rozliczenie pozostałych kosztów w koszty roku bieżącego 200 zł:
strona Wn konta 490 – Rozliczenie kosztów, strona Ma konta 640
– Rozliczenia międzyokresowe kosztów;
2. Przeniesienie salda konta 490 na wynik finansowy 200 zł: strona
Wn konta 860 – Wynik finansowy, strona Ma konta 490 – Rozliczenie
kosztów.

PrzykłaD 2

Ubezpieczenie i prenumerata

Jednostka rozliczała międzyokresowo koszty ubezpiecze-
nia i prenumeraty. Ostatnia rata obciążająca koszty grudnia
2013 r. dotycząca prenumeraty wynosi 300 zł. Rata obciążająca
grudzień 2013 r. dotycząca ubezpieczenia majątkowego wynosi
280 zł i po rozliczeniu części dotyczącej grudnia do rozliczenia
pozostanie jeszcze 840 zł na rok 2014.
saldo początkowe na koncie 640 – Wn 1420 zł
ewidencja:
1. Rata kosztów prenumeraty obciążająca okres 12/2013 300 zł:
strona Wn konta 490, strona Ma konta 640;
2. Rata kosztów ubezpieczenia obciążająca okres 12/2013 280 zł:
strona Wn konta 490, strona Ma konta 640;
3. Rozliczenie pozostałych kosztów ze względu na zmianę zasad
rachunkowości 840 zł: strona Wn konta 490, strona Ma konta 640;
4. Przeniesienie salda konta 490 na wynik finansowy 1420 zł:
strona Wn konta 860, strona Ma konta 490.

EwidEncja

iV

Dziennik Gazeta  Prawna, 24 lutego  2014 nr 37 (3678)

gazetaprawna.pl

1 stycznia 2014 r. jednostka nadrzędna wprowadziła jednolite
zasady rachunkowości i zobowiązała nas do ich stosowania.
Problem w tym, że według tych zasad, ze względu na istotność,
nie rozlicza się kosztów międzyokresowo. Do tej pory w naszej
jednostce takie rozliczenia stosowaliśmy (rozliczaliśmy tak
ubezpieczenia majątkowe i prenumeratę). Czy jednostka podle-
gła może nie zastosować się do ustaleń dysponenta głównego
w tym zakresie? Jeśli nie, to jak rozliczyć pozostałe na dzień
31 grudnia 2013 r. koszty na koncie 640?

Z

akładowy plan kont

powinien uwzględniać

ustalenia dysponenta

części budżetowej lub

zarządu jednostki samorządu

terytorialnego dotyczące

zasad grupowania operacji

gospodarczych istotnych dla

rodzaju działalności. Wynika

to z art. 15 ust. 1 pkt 4

rozporządzenia ministra

finansów w sprawie szczegól-

nych zasad rachunkowości

oraz planów kont dla budżetu

państwa, budżetów jednostek

samorządu terytorialnego,

jednostek budżetowych,

samorządowych zakładów

budżetowych, państwowych

funduszy celowych oraz

państwowych jednostek

budżetowych mających

siedzibę poza granicami

Rzeczypospolitej Polskiej.

Na podstawie tego zapisu

jednostka ma obowiązek

uwzględnić ustalenia

jednostki nadrzędnej

(dysponenta części lub

jednostki samorządu

terytorialnego; dalej: JST)

i nie może nie zastosować

narzuconych przez niego

rozwiązań. Tak więc od

1 stycznia 2014 r. jednostka

powinna zaprzestać rozlicza-

nia kosztów międzyokresowo.

Problemem pozostaje rozli-

czenie pozostałego na dzień

31 grudnia 2013 r. salda

na koncie 640 – Rozliczenia

międzyokresowe kosztów,

czyli nie rozliczonych

kosztów poniesionych w 2013

roku, a obciążających okresy

sprawozdawcze w roku 2014.

Właściwym rozwiązaniem

jest tu rozliczenie pozosta-

łych czynnych rozliczeń mię-

dzyokresowych kosztów pod

datą 31 grudnia w koszty

roku obrotowego 2013. Dzięki

temu będzie brak salda na

koncie 640 i brak konieczno-

ści wykazywania rozliczeń

w aktywach bilansu.

Ewidencja będzie wtedy na-

stępująca. Rozliczenie po-

zostałych kosztów w koszty

roku bieżącego zaksięgować

trzeba: strona Wn konta 490

– Rozliczenie kosztów, strona

Ma konta 640 – Rozliczenia

międzyokresowe kosztów.

Natomiast przeniesienie

salda konta 490 na wynik fi-

nansowy zaewidencjonować

należy: strona Wn konta 860

– Wynik finansowy, strona

Ma konta 490 – Rozliczenie

kosztów.

[przykład 1 i 2]

Informację o dokona-

niu takiego rozlicze-

nia (obciążenia roku 2013

pozostałą częścią rozli-

czeń międzyokresowych

w związku z wprowadze-

niem polityki rachunkowo-

ści przez dysponenta części

budżetowej) należy zamieścić

w informacji dodatkowej do

bilansu w części B „Informa-

cje uzupełniające istotne dla

oceny rzetelności i przejrzy-

stości sytuacji finansowej

i majątkowej” w pkt 8.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finan-

sów w sprawie szczególnych zasad

rachunkowości oraz planów kont

dla budżetu państwa, budżetów

jednostek samorządu terytorialnego,

jednostek budżetowych, samorzą-

dowych zakładów budżetowych,

państwowych funduszy celowych

oraz państwowych jednostek budże-

towych mających siedzibę poza

granicami Rzeczypospolitej Polskiej

(t.j. Dz.U. z 2013 r. nr 289).

EksPErt

wyJ

wy

wy aśnia

Jak po zmianie polityki rachunkowości rozliczyć saldo konta 640

MagDalena RyPińska

dyrektor sądu,

długoletnia główna księgowa

Generalnie nie ma znaczenia, czy odbiorcami szkoleń są pracownicy firmy, czy osoby z zewnątrz. Wydatki

poniesione na ten cel stanowią koszty związane z prowadzeniem podstawowej działalności operacyjnej

Spółka zajmuje się dystrybucją sprzętu AGD.

Aby zwiększyć sprzedaż swoich produktów,

organizuje szkolenia dla sprzedawców, pra-

cowników kontrahentów. Jak powinna roz-

liczyć koszty związane z organizacją tych

szkoleń? Chodzi o koszty wynajmu sali, za-

kwaterowania uczestników szkoleń, wyży-

wienie itp.

karolina Pawlak
ekspert z zakresu rachunkowości

Jednym z zadań każdego podmiotu jest podej-

mowanie działań, które będą wspierały moż-

liwość uzyskiwania przychodów przez ten

podmiot. Do takich działań można na pewno

zaliczyć ponoszenie nakładów na szkolenia

dotyczące sprzedawanych produktów. I nie

ma tu znaczenia, czy są to szkolenia, których

odbiorcami są pracownicy firmy czy osoby

z zewnątrz. Z punktu widzenia rachunko-

wości są to koszty związane z prowadzeniem

podstawowej działalności operacyjnej. Powin-

ny być ujmowane odpowiednio jako koszty

według rodzaju, a jeśli jednostka prowadzi

ewidencję kosztów w zespole 5, jako Koszty

sprzedaży.

[przykład]

Zauważyć warto, iż nakłady obejmujące

wyżywienie, przejazdy i noclegi (wskaza-

ne w przykładzie) będą mogły być zaliczo-

ne do kosztów uzyskania przychodów. Są

to bowiem w świetle art. 15 ust. 1 ustawy

z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym

od osób prawnych koszty służące uzyskaniu

przychodów, albowiem osoby przeszkolo-

ne pozyskają wiedzę na temat produktów

i będą mogły je skuteczniej sprzedawać.

Szkolenia te pozwolą spółce w sposób bez-

pośredni zaprezentować zalety swoich to-

warów i ich przewagę nad towarami kon-

kurencji.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy

o podatku dochodowym od osób prawnych

można stwierdzić, że nie podlegają wyłą-

czeniu z kosztów uzyskania przychodów

wydatki dotyczące takiego rodzaju szkoleń.

Chodzi tu szczególnie o koszty związane

z pobytem i noclegiem, wyżywieniem, po-

częstunkiem (kawa, herbata, ciastka). Do-

tyczy to także poczęstunków dostarczonych

przez catering podawanych podczas takich

szkoleń dla przedsiębiorców i pracowników,

w siedzibie spółki. Taki sposób postępowa-

nia został potwierdzony ostatnio np. w in-

terpretacji indywidualnej wydanej 27 stycz-

nia 2014 r. przez dyrektora Izby Skarbowej

w Łodzi nr IPTPB3/423-461/13-2/PM.

[ram-

ka]

Wynika to też z wyroku 7 sędziów NSA

z 17 czerwca 2013 r., sygn. akt II FSK 702/11.

Podstawa prawna

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości
(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 z późn. zm.).
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym
od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397
z późn. zm.).

Instruktaż produktowy dla kontrahenta ujmuje się

na koncie Pozostałe koszty rodzajowe

PrzykłaD

Nowy produkt

spółka aBF sp. z o.o. zorganizowała szkolenie dotyczące nowo wprowadzanego na rynek produktu.
koszty szkolenia wyniosły 35 000 zł + 8050 zł VaT i dotyczyły w 60 proc. pracowników firmy,
a w pozostałej części pracowników spółek będących dystrybutorami produktów tej firmy. koszty
obejmowały wyżywienie, przejazdy i noclegi, jednak z punktu widzenia rachunkowości szczegóło-
we tytuły tych kosztów nie mają znaczenia – są to koszty szkoleń ujmowane w części dotyczącej
pracowników na koncie Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia na rzecz pracowników,
a w części dotyczącej pracowników kontrahentów na koncie Pozostałe koszty rodzajowe.

rozliczenie zakupu

Vat

V

V

naliczony

rozrachunki z dostawcami

1a) 35 000

21 000 (2

1b) 8050

5) 43 050

43 050 (1c

14 000 (3

Ubezpieczenia społeczne

i inne świadczenia

na rzecz pracowników

Pozostałe koszty rodzajowe

koszty sprzedaży

2) 21 000

3) 14 000

4) 35 000

rozliczenie kosztów

rachunek bankowy

35 000 (4

43 050 (5

Objaśnienia do schematu:
1. Ujęcie faktury za organizację szkoleń:
a) strona Wn konta Rozliczenie zakupu 35 000 zł;
b) strona Wn konta Va

b) strona Wn konta V

b) strona Wn konta V T naliczony 8050 zł;

a

a

c) strona Ma konta Rozrachunki z dostawcami 43 050 zł;
2. Rozliczenie kosztów w części dotyczącej pracowników 21 000 zł: strona Wn konta Ubezpieczenia
społeczne i inne świadczenia na rzecz pracowników, strona Ma konta Rozliczenie zakupu;
3. Rozliczenie kosztów w części dotyczącej pracowników kontrahentów 14 000 zł: strona Wn konta
Pozostałe koszty rodzajowe, strona Ma konta Rozliczenie zakupu;
4. Ujęcie kosztów w układzie funkcjonalnym 35 000 zł: strona Wn konta koszty sprzedaży, strona Ma
konta Rozliczenie kosztów;
5. Zapłata dostawcy 43 050 zł: strona Wn konta Rozrachunki z dostawcami, strona Ma konta Rachunek
bankowy.

Zdaniem organów

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT nie

uważa się za koszty uzyskania przychodów

kosztów reprezentacji, w szczególności po-

niesionych na usługi gastronomiczne, zakup

żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Za wydatki na zakup żywności, napojów

i usług gastronomicznych, wyłączone

z kosztów uzyskania przychodów na pod-

stawie art. 16 ust. 1 pkt 28 powołanej ustawy,

należy uznać te, których wyłącznym bądź do-

minującym celem jest stworzenie pewnego

wizerunku podatnika, stworzenie dobrego

obrazu jego firmy czy działalności, wykre-

owanie pozytywnych relacji z uczestnikami

spotkań.

Wydatki, tj. koszty pobytu (noclegu), koszty

wyżywienia, poczęstunku w postaci: kawy,

herbaty, ciastek, jak również wyżywienie do-

starczane przez firmę cateringową (catering

podawany podczas szkoleń dla przedsię-

biorców i pracowników spółki, spożywany

w siedzibie spółki), nie podlegają wyłączeniu

z kosztów uzyskania przychodów na podsta-

wie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT.

Wydatki te ponoszone są bowiem w związku

z przeprowadzanymi przez wnioskodawcę

szkoleniami produktowymi, których celem

ma być podniesienie efektywności sprzeda-

ży towarów wytworzonych przez spółkę oraz

zapoznanie przedsiębiorców – właścicieli

sklepów i hurtowni budowlanych oraz osób

kierujących działami budowlanymi w marke-

tach budowlanych ze sposobami i warunka-

mi prawidłowego montażu okien i wyłazów

kominiarskich produkowanych przez spółkę.

Celem tych szkoleń nie jest zatem wyłącznie

stworzenie dobrego wizerunku firmy wnio-

skodawcy czy też wykreowanie pozytywnych

relacji z kontrahentami.

Poniesione wydatki na zakup ww. artykułów

spożywczych i usług cateringowych spełnia-

ją przesłanki wynikające z art. 15 ust. 1 ww.

ustawy; są poniesione w celu osiągnięcia

przychodów lub zachowania albo zabezpie-

czenia źródła przychodów, tym samym mogą

zostać zaliczone do kosztów uzyskania przy-

chodów.

interpretacja indywidualna dyrektora izby skarbowej

w łodzi

z 27 stycznia 2014 r., nr iPTPB3/423-461/13-2/PM

PrzykłaD 1

Międzyokresowo

Jednostka rozliczała koszty międzyokresowo. na dzień 31 grudnia 2013 r.
pozostają do rozliczenia koszty w kwocie 200 zł (saldo na koncie 640
– Rozliczenia międzyokresowe kosztów po stronie Wn 200 zł).
ewidencja:
1. Rozliczenie pozostałych kosztów w koszty roku bieżącego 200 zł:
strona Wn konta 490 – Rozliczenie kosztów, strona Ma konta 640
– Rozliczenia międzyokresowe kosztów;
2. Przeniesienie salda konta 490 na wynik finansowy 200 zł: strona
Wn konta 860 – Wynik finansowy, strona Ma konta 490 – Rozliczenie
kosztów.

PrzykłaD 2

Ubezpieczenie i prenumerata

Jednostka rozliczała międzyokresowo koszty ubezpiecze-
nia i prenumeraty. Ostatnia rata obciążająca koszty grudnia
2013 r. dotycząca prenumeraty wynosi 300 zł. Rata obciążająca
grudzień 2013 r. dotycząca ubezpieczenia majątkowego wynosi
280 zł i po rozliczeniu części dotyczącej grudnia do rozliczenia
pozostanie jeszcze 840 zł na rok 2014.
saldo początkowe na koncie 640 – Wn 1420 zł
ewidencja:
1. Rata kosztów prenumeraty obciążająca okres 12/2013 300 zł:
strona Wn konta 490, strona Ma konta 640;
2. Rata kosztów ubezpieczenia obciążająca okres 12/2013 280 zł:
strona Wn konta 490, strona Ma konta 640;
3. Rozliczenie pozostałych kosztów ze względu na zmianę zasad
rachunkowości 840 zł: strona Wn konta 490, strona Ma konta 640;
4. Przeniesienie salda konta 490 na wynik finansowy 1420 zł:
strona Wn konta 860, strona Ma konta 490.

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

4 / 4


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DGP 2014 02 17 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 03 17 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 04 28 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 02 03 rachunkowosc i a Nieznany
DGP 2014 06 30 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 03 31 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 09 01 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 05 12 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 07 28 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 10 13 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 03 24 rachunkowosc i a Nieznany
DGP 2014 07 14 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 01 13 rachunkowosc i audyt
DGP 2014 06 09 rachunkowosc i audyt

więcej podobnych podstron