Leczenie chorób
Leczenie chorób
„metabolicznych”
„metabolicznych”
Choroby metaboliczne
Choroby metaboliczne
Cukrzyca
Cukrzyca
Zaburzenia funkcji tarczycy
Zaburzenia funkcji tarczycy
Leczenie otyłości
Leczenie otyłości
Leczenie osteoporozy
Leczenie osteoporozy
Cukrzyca
Cukrzyca
Zaburzenia funkcji trzustki obejmują:
Zaburzenia funkcji trzustki obejmują:
Zwiększenie poziomu glukozy zarówno
Zwiększenie poziomu glukozy zarówno
na czczo jak i po posiłku
na czczo jak i po posiłku
Pojawienie się nowotworu
Pojawienie się nowotworu
wydzielającego insulinę (wyspiak)
wydzielającego insulinę (wyspiak)
Cukrzyca
Cukrzyca
W przypadku
W przypadku
cukrzycy typu I
cukrzycy typu I
(cukrzycy
(cukrzycy
insulinozależnej) wzrasta szybko
insulinozależnej) wzrasta szybko
niedobór insuliny, aż w końcu insulina
niedobór insuliny, aż w końcu insulina
nie jest już w ogóle wydzielana.
nie jest już w ogóle wydzielana.
Dlatego jest niezbędne leczenie
Dlatego jest niezbędne leczenie
substytucyjne insuliną.
substytucyjne insuliną.
W przypadku
W przypadku
cukrzycy pierwotnej typu
cukrzycy pierwotnej typu
II
II
progresja zaburzeń jest znacznie
progresja zaburzeń jest znacznie
wolniejsza. Zazwyczaj występuje tylko
wolniejsza. Zazwyczaj występuje tylko
względny niedobór insuliny.
względny niedobór insuliny.
Leczenie cukrzycy
Leczenie cukrzycy
Leczenie cukrzycy polega na stosowaniu
Leczenie cukrzycy polega na stosowaniu
odpowiedniej diety i środków farmakologicznych
odpowiedniej diety i środków farmakologicznych
(leków przeciwcukrzycowych).
(leków przeciwcukrzycowych).
W farmakologicznej terapii cukrzycy stosuje się:
W farmakologicznej terapii cukrzycy stosuje się:
•
Insuliny (ludzkie lub zwierzęce);
Insuliny (ludzkie lub zwierzęce);
•
Inhibitory
Inhibitory
α
α
-glukozydazy
-glukozydazy
•
Pochodną biguanidu metforminę
Pochodną biguanidu metforminę
•
Pochodne sulfonylomocznika i ich analogi,
Pochodne sulfonylomocznika i ich analogi,
•
Leki uwrażliwiające na działanie insuliny (glitazony).
Leki uwrażliwiające na działanie insuliny (glitazony).
Insulina jest polipeptydem i dlatego musi być podawana
Insulina jest polipeptydem i dlatego musi być podawana
pozajelitowo, natomiast pozostałe substancje stosuje
pozajelitowo, natomiast pozostałe substancje stosuje
się doustnie (doustne leki przeciwcukrzycowe).
się doustnie (doustne leki przeciwcukrzycowe).
Leki używane w cukrzycy
Leki używane w cukrzycy
Insuliny
Insuliny
Pochodne sulfonylomocznika
Pochodne sulfonylomocznika
Biguanidy
Biguanidy
Inhibitory alfa glukozydaz
Inhibitory alfa glukozydaz
Tiazolidynodiony
Tiazolidynodiony
Meglitynidy
Meglitynidy
Glukagon
Glukagon
Insuliny
Insuliny
Insuliny stosowane w leczeniu w
Insuliny stosowane w leczeniu w
głównej mierze były to produkty
głównej mierze były to produkty
pochodzenia zwierzęcego: wołowe i
pochodzenia zwierzęcego: wołowe i
wieprzowe
wieprzowe
Aktualnie w większości zostały
Aktualnie w większości zostały
zastąpione produktami ludzkimi (drogą
zastąpione produktami ludzkimi (drogą
rekombinacji DNA)
rekombinacji DNA)
Insuliny ludzkie powodują mniejszą
Insuliny ludzkie powodują mniejszą
ilość działań niepożądanych
ilość działań niepożądanych
Insulina – budowa
Insulina – budowa
chemiczna
chemiczna
Insulina jest polipeptydem (m.cz. ok. 5800) składającym się
Insulina jest polipeptydem (m.cz. ok. 5800) składającym się
z dwóch łańcuchów polipeptydowych, łańcuch a A z 21
z dwóch łańcuchów polipeptydowych, łańcuch a A z 21
aminokwasami i łańcucha B z 30 aminokwasami, które są
aminokwasami i łańcucha B z 30 aminokwasami, które są
połączone ze sobą 2 mostkami dwusiarczkowymi
połączone ze sobą 2 mostkami dwusiarczkowymi
Insulina ludzka i insuliny wołowe i wieprzowe różnią się od
Insulina ludzka i insuliny wołowe i wieprzowe różnią się od
siebie w nieznacznym stopniu pod względem sekwencji
siebie w nieznacznym stopniu pod względem sekwencji
aminokwasowej, natomiast ich biologiczne działanie jest w
aminokwasowej, natomiast ich biologiczne działanie jest w
dużej mierze identyczne
dużej mierze identyczne
Działanie insuliny
Działanie insuliny
Insulina jest ważnym dla życia, zwiększającym
Insulina jest ważnym dla życia, zwiększającym
wzrost, anabolicznym hormonem.
wzrost, anabolicznym hormonem.
Ma ona następujące właściwości
Ma ona następujące właściwości
* zwiększa dokomórkowe wnikanie glukozy i
* zwiększa dokomórkowe wnikanie glukozy i
aminokwasów w większości tkanek,
aminokwasów w większości tkanek,
* wzmaga oksydacyjny rozkład glukozy,
* wzmaga oksydacyjny rozkład glukozy,
* zwiększa tworzenie glikogenu w wątrobie i
* zwiększa tworzenie glikogenu w wątrobie i
mięśniach oraz zapobiega glikogenolizie,
mięśniach oraz zapobiega glikogenolizie,
* wzmaga wytwarzanie tłuszczów z glukozy
* wzmaga wytwarzanie tłuszczów z glukozy
* oraz hamuje przekształcanie białek w glukozę
* oraz hamuje przekształcanie białek w glukozę
Wszystkie te procesy prowadzą do
Wszystkie te procesy prowadzą do
obniżenia stężenia glukozy we krwi.
obniżenia stężenia glukozy we krwi.
Insuliny
Insuliny
Insuliny w zależności od składu mogą
Insuliny w zależności od składu mogą
działać bardzo szybko lub nawet 24
działać bardzo szybko lub nawet 24
godziny
godziny
Insuliny w buforze octanowym – krótko
Insuliny w buforze octanowym – krótko
Insuliny izofanowe, z cynkiem, z
Insuliny izofanowe, z cynkiem, z
protaminą – długo
protaminą – długo
Dawkę leku podaje się w jednostkach
Dawkę leku podaje się w jednostkach
międzynarodowych (IU)
międzynarodowych (IU)
Insuliny
Insuliny
Głównym działaniem insuliny jest
Głównym działaniem insuliny jest
hipoglikemia
hipoglikemia
Hiperglikemia z odbicia po
Hiperglikemia z odbicia po
zastosowaniu zbyt dużych dawek
zastosowaniu zbyt dużych dawek
leków
leków
Zmiany skórne i w tkance podskórnej
Zmiany skórne i w tkance podskórnej
w wyniku reakcji alergicznych
w wyniku reakcji alergicznych
Doustne leki
Doustne leki
przeciwcukrzycowe
przeciwcukrzycowe
Stosowanie tych leków jest wskazane
Stosowanie tych leków jest wskazane
jedynie w przypadku, gdy:
jedynie w przypadku, gdy:
•
Cukrzyca u pacjenta nie jest cukrzycą
Cukrzyca u pacjenta nie jest cukrzycą
pierwotną typu I,
pierwotną typu I,
•
Nie wystarczają środki dietetyczne i
Nie wystarczają środki dietetyczne i
redukcja masy ciała,
redukcja masy ciała,
•
Nie ma potrzeby podawania insuliny zamiast
Nie ma potrzeby podawania insuliny zamiast
doustnych leków przeciwcukrzycowych
doustnych leków przeciwcukrzycowych
Chorych na cukrzycę typu II można leczyć z
Chorych na cukrzycę typu II można leczyć z
mniejszym ryzykiem i niejednokrotnie z
mniejszym ryzykiem i niejednokrotnie z
zadowalającymi wynikami za pomocą
zadowalającymi wynikami za pomocą
konsekwentnej diety i redukcji masy ciała.
konsekwentnej diety i redukcji masy ciała.
Pochodne
Pochodne
sulfonylomocznika
sulfonylomocznika
Mechanizm działania polega na
Mechanizm działania polega na
wpływie na kanały potasowe - ATP
wpływie na kanały potasowe - ATP
zależne, zamknięcie kanałów
zależne, zamknięcie kanałów
powoduje depolaryzację i uwolnienie
powoduje depolaryzację i uwolnienie
insuliny z komórek beta trzustki
insuliny z komórek beta trzustki
Przedstawiciele: acetoheksamid,
Przedstawiciele: acetoheksamid,
tolbutamid, chlorpropamid, gliklazyd,
tolbutamid, chlorpropamid, gliklazyd,
gliburyd, glimepiryd
gliburyd, glimepiryd
Pochodne
Pochodne
sulfonylomocznika
sulfonylomocznika
Uwalnianie insuliny z komórek trzustki
Uwalnianie insuliny z komórek trzustki
Zmniejszenie produkcji glukozy w
Zmniejszenie produkcji glukozy w
wątrobie
wątrobie
Zwiększają insulinowrażliwość
Zwiększają insulinowrażliwość
Nie działają w cukrzycy typu I, słabo u
Nie działają w cukrzycy typu I, słabo u
bardzo otyłych osób i z cukrzycą typu
bardzo otyłych osób i z cukrzycą typu
II z ciężkim przebiegiem
II z ciężkim przebiegiem
Pochodne
Pochodne
sulfonylomocznika
sulfonylomocznika
Hipoglikemia
Hipoglikemia
Wzrost wagi
Wzrost wagi
Zaburzenia chodu
Zaburzenia chodu
Zawroty głowy
Zawroty głowy
Zmiany skórne
Zmiany skórne
Żółtaczka cholestatyczna
Żółtaczka cholestatyczna
Uszkodzenie szpiku kostnego
Uszkodzenie szpiku kostnego
Biguanidy
Biguanidy
Mechanizm działania nie jest w pełni
Mechanizm działania nie jest w pełni
wyjaśniony
wyjaśniony
Zmniejszają insulinooporność –
Zmniejszają insulinooporność –
powodując lepsze wykorzystanie
powodując lepsze wykorzystanie
insuliny przez komórki
insuliny przez komórki
Zmniejszają produkcję glukozy w
Zmniejszają produkcję glukozy w
wątrobie
wątrobie
Biguanidy - METFORMINA
Biguanidy - METFORMINA
Metformina u chorych na cukrzycę, ale nie u ludzi z prawidłową
Metformina u chorych na cukrzycę, ale nie u ludzi z prawidłową
przemianą materii, w sposób zależny od dawki obniża stężenie
przemianą materii, w sposób zależny od dawki obniża stężenie
cukru we krwi w wyniku zmniejszonej syntezy w wątrobie (wskutek
cukru we krwi w wyniku zmniejszonej syntezy w wątrobie (wskutek
hamowania glikogenolizy i glukoneogenezy), a także lepszego
hamowania glikogenolizy i glukoneogenezy), a także lepszego
zużytkowania glukozy w tkankach obwodowych.
zużytkowania glukozy w tkankach obwodowych.
Biguanidy
Biguanidy
Fenformina
Fenformina
Metformina
Metformina
Kwasica mleczanowa
Kwasica mleczanowa
(
(
beztlenowy rozpad glukozy – z powodu wzmożonej glikolizy
beztlenowy rozpad glukozy – z powodu wzmożonej glikolizy
powstaje większa ilość kwasu pirogronowego, który w
powstaje większa ilość kwasu pirogronowego, który w
skutek zaburzenia jego oksydatywnego rozkładu jest
skutek zaburzenia jego oksydatywnego rozkładu jest
redukowany do kwasu mlekowego. Ten z kolei również może
redukowany do kwasu mlekowego. Ten z kolei również może
zostać zużytkowany, tak jak zazwyczaj, na drodze
zostać zużytkowany, tak jak zazwyczaj, na drodze
glukoneogenezy. W konsekwencji powstaje
glukoneogenezy. W konsekwencji powstaje
niebezpieczęstwo pojawienia się zagrażającej życiu kwasicy
niebezpieczęstwo pojawienia się zagrażającej życiu kwasicy
mleczanowej).
mleczanowej).
Nudności
Nudności
Wymioty
Wymioty
Metaliczny smak w ustach
Metaliczny smak w ustach
Inhibitory
Inhibitory
α
α
-
-
glukozydazy
glukozydazy
Blokują enzymy o aktywności alfa
Blokują enzymy o aktywności alfa
glukozydazy w przewodzie
glukozydazy w przewodzie
pokarmowym
pokarmowym
Enzymy z tej rodziny to: dextranaza,
Enzymy z tej rodziny to: dextranaza,
maltaza, glikoamylaza
maltaza, glikoamylaza
Przedstawiciele: akarboza, myglitol
Przedstawiciele: akarboza, myglitol
Inhibitory
Inhibitory
α
α
-glukozydazy hamują enzymatyczne
-glukozydazy hamują enzymatyczne
rozszczepianie oligo i disacharydów przez
rozszczepianie oligo i disacharydów przez
glukozydazę w jelicie cienkim,
glukozydazę w jelicie cienkim,
W rezultacie wchłanianie węglowodanów ulega
W rezultacie wchłanianie węglowodanów ulega
opóźnieniu, co pozwala uniknąć
opóźnieniu, co pozwala uniknąć
poposiłkowych
poposiłkowych
wysokich stężeń cukru we krwi
wysokich stężeń cukru we krwi
, które są
, które są
charakterystyczne dla chorych na cukrzycę
charakterystyczne dla chorych na cukrzycę
pierwotną typu II,
pierwotną typu II,
Obniżona zostaje w niewielkim stopniu
Obniżona zostaje w niewielkim stopniu
podstawowa wartość stężenia cukru we krwi i w
podstawowa wartość stężenia cukru we krwi i w
sumie udaje się uzyskać niższe przeciętne
sumie udaje się uzyskać niższe przeciętne
wartości stężenia glukozy we krwi.
wartości stężenia glukozy we krwi.
Akarboza (Glucobay)
Akarboza (Glucobay)
Miglitol (Diastabol)
Miglitol (Diastabol)
Inhibitory
Inhibitory
α
α
-
-
glukozydaz
glukozydaz
Typowe działania niepożądane
Typowe działania niepożądane
Wzdęcia
Wzdęcia
Bóle brzucha
Bóle brzucha
biegunki
biegunki
Leki uwrażliwiające na
Leki uwrażliwiające na
działanie insuliny (glitazony)
działanie insuliny (glitazony)
Leki należące do grupy indionów tiazolidowych
Leki należące do grupy indionów tiazolidowych
(glitazony)
(glitazony)
Aktywują receptor PPAR
Aktywują receptor PPAR
γ
γ
(peroxisome proliferator
(peroxisome proliferator
activated receptor)
activated receptor)
Aktywacja receptora powoduje nasilenie produkcji
Aktywacja receptora powoduje nasilenie produkcji
genów odpowiedzialnych za insulinowrażliwość
genów odpowiedzialnych za insulinowrażliwość
Rosiglitazon
Rosiglitazon
Pioglitazon
Pioglitazon
Pioglitazon może osłabić działanie doustnych środków antykoncepcyjnych.
Pioglitazon może osłabić działanie doustnych środków antykoncepcyjnych.
Tiazolidynodiony (glitazony)
Tiazolidynodiony (glitazony)
Działanie rozwijają w trakcie kilku
Działanie rozwijają w trakcie kilku
tygodni
tygodni
Mogą powodować objawy anemii
Mogą powodować objawy anemii
Obrzęki kończyn
Obrzęki kończyn
Rzadko hipoglikemia
Rzadko hipoglikemia
Zaburzenia funkcji wątroby
Zaburzenia funkcji wątroby
Nasilenie niewydolności serca
Nasilenie niewydolności serca
Meglitynidy
Meglitynidy
Wiążą się do kanału potasowego ATP
Wiążą się do kanału potasowego ATP
zależnego w tym samym miejscu co
zależnego w tym samym miejscu co
pochodne sulfonylomocznika
pochodne sulfonylomocznika
Repaglinid
Repaglinid
Nataglinid
Nataglinid
Meglitynidy
Meglitynidy
Zwiększają uwalnianie insuliny z
Zwiększają uwalnianie insuliny z
komórek trzustki
komórek trzustki
Rzadziej powodują hipoglikemię niż
Rzadziej powodują hipoglikemię niż
pochodne sulfonylomocznika
pochodne sulfonylomocznika
Glukagon
Glukagon
Enzym produkowany przez trzustkę
Enzym produkowany przez trzustkę
Wywołuje efekty antagonistyczne do insuliny
Wywołuje efekty antagonistyczne do insuliny
w regulacji stężenia glukozy we krwi oraz
w regulacji stężenia glukozy we krwi oraz
wielu procesach metabolicznych w wątrobie
wielu procesach metabolicznych w wątrobie
W stanach zwiększonego zapotrzebowania na
W stanach zwiększonego zapotrzebowania na
energię i zagrażającej hipoglikemii powoduje
energię i zagrażającej hipoglikemii powoduje
on mobilizację rezerw energii organizmu
on mobilizację rezerw energii organizmu
Stosowany w leczeniu stanów hipoglikemii
Stosowany w leczeniu stanów hipoglikemii
Okres półtrwania glukagonu wynosi jedynie
Okres półtrwania glukagonu wynosi jedynie
kilka minut
kilka minut
Postać leku: automatyczna strzykawka
Postać leku: automatyczna strzykawka
Leki używane w
Leki używane w
chorobach tarczycy
chorobach tarczycy
Leki używane w chorobach
Leki używane w chorobach
tarczycy
tarczycy
Preparaty jodowe
Preparaty jodowe
Tyroksyna
Tyroksyna
Leki hamujące czynność kom.
Leki hamujące czynność kom.
tarczycy
tarczycy
Tarczyca wytwarza dwa hormony
Tarczyca wytwarza dwa hormony
wpływające na przemianę materii:
wpływające na przemianę materii:
•
L-tyroksynę (lewotyroksynę=T4)
L-tyroksynę (lewotyroksynę=T4)
•
oraz w znacznie mniejszej ilości –
oraz w znacznie mniejszej ilości –
trijodotyroninę (liotyroninę=T3)
trijodotyroninę (liotyroninę=T3)
•
poza tym biorącą udział w regulacji
poza tym biorącą udział w regulacji
stężenia Ca2+ we krwi – kalcytoninę
stężenia Ca2+ we krwi – kalcytoninę
Preparaty jodu
Preparaty jodu
W przypadkach zaburzeń funkcji
W przypadkach zaburzeń funkcji
tarczycy objawiające się jedynie
tarczycy objawiające się jedynie
powiększeniem narządu (bez zmian
powiększeniem narządu (bez zmian
hormonalnych) stosuje się podawanie
hormonalnych) stosuje się podawanie
jodu
jodu
Polska jest terenem o niedoborze
Polska jest terenem o niedoborze
jodu, poza obszarami nadmorskimi
jodu, poza obszarami nadmorskimi
T
T
4
4
/T
/T
3
3
Lewotyroksyna
Lewotyroksyna
Syntetyczny analog T
Syntetyczny analog T
4
4
,
,
Standardowe leczenie niedoczynności tarczycy
Standardowe leczenie niedoczynności tarczycy
Trójjodotyronina
Trójjodotyronina
Syntetyczny analog T
Syntetyczny analog T
3
3
,
,
Rzadko używany z powodu krótkiego okresu
Rzadko używany z powodu krótkiego okresu
półtrwania w surowicy
półtrwania w surowicy
Używany w początkowym okresie leczenie
Używany w początkowym okresie leczenie
znacznego obrzęku śluzowatego
znacznego obrzęku śluzowatego
Zaburzenia czynności
Zaburzenia czynności
tarczycy
tarczycy
Schorzenia tarczycy charakteryzują się
Schorzenia tarczycy charakteryzują się
zmianami wielkości gruczołu
zmianami wielkości gruczołu
tarczycowego i/lub jego czynności.
tarczycowego i/lub jego czynności.
Można je podzielić na:
Można je podzielić na:
•
powiększenie tarczycy
powiększenie tarczycy
(wole);
(wole);
•
niedoczynność tarczycy
niedoczynność tarczycy
(hipotyreozę);
(hipotyreozę);
•
nadczynność tarczycy
nadczynność tarczycy
(hipertyreozę).
(hipertyreozę).
Wole
Wole
Termin wole oznacza powiększenie
Termin wole oznacza powiększenie
tarczycy
tarczycy
Jest ono najczęściej uwarunkowane
Jest ono najczęściej uwarunkowane
niedoborem jodu
niedoborem jodu
Niedoczynność tarczycy
Niedoczynność tarczycy
Niedostateczne wydzielanie lub
Niedostateczne wydzielanie lub
wytwarzanie albo też rzadko –
wytwarzanie albo też rzadko –
działanie hormonów tarczycy w
działanie hormonów tarczycy w
stopniu niewystarczającym
stopniu niewystarczającym
Genetycznie uwarunkowane wady
Genetycznie uwarunkowane wady
receptorów hormonów tarczycy
receptorów hormonów tarczycy
Leki „przeciwtarczycowe”
Leki „przeciwtarczycowe”
Lekami używanymi w leczeniu
Lekami używanymi w leczeniu
nadczynności tarczycy
nadczynności tarczycy
są:
są:
Pochodne tiomocznika – propylotiouracyl
Pochodne tiomocznika – propylotiouracyl
Pochodne imidazolu – karbimazol i metimazol
Pochodne imidazolu – karbimazol i metimazol
Mechanizm działania opiera się nie tylko
Mechanizm działania opiera się nie tylko
na hamowaniu wyrzutu hormonów z
na hamowaniu wyrzutu hormonów z
tarczycy dochodzi także do zahamowania
tarczycy dochodzi także do zahamowania
jodowania T4 do T3 w tkankach
jodowania T4 do T3 w tkankach
obwodowych
obwodowych
Pochodne tiomocznika i
Pochodne tiomocznika i
merkaptoimidazolu
merkaptoimidazolu
Mechanizm działania:
Mechanizm działania:
Substancje te hamują jodowanie tyrozyny przez
Substancje te hamują jodowanie tyrozyny przez
inhibicję peroksydaz. W wyniku tego dochodzi do
inhibicję peroksydaz. W wyniku tego dochodzi do
hamowania przekształcania jodku w jod, a także
hamowania przekształcania jodku w jod, a także
wbudowywania jodu do ugrupowania tyrozyny oraz
wbudowywania jodu do ugrupowania tyrozyny oraz
jest blokowane łączenie jodotyrozyn w jodotyroniny.
jest blokowane łączenie jodotyrozyn w jodotyroniny.
W skutek wymienionych działań:
W skutek wymienionych działań:
* stopniowo zmniejsza się zawartość hormonów w
* stopniowo zmniejsza się zawartość hormonów w
tarczycy oraz
tarczycy oraz
* obniża się stężenie hormonów tarczycy we krwi
* obniża się stężenie hormonów tarczycy we krwi
Zaczynają działać dopiero po 1-2 tyg., ponieważ
Zaczynają działać dopiero po 1-2 tyg., ponieważ
tarczyca dysponuje wystarczającą ilością
tarczyca dysponuje wystarczającą ilością
tyreoglobuliny
tyreoglobuliny
Leki „przeciwtarczycowe”
Leki „przeciwtarczycowe”
Główne działania niepożądane
Główne działania niepożądane
Uszkodzenie szpiku
Uszkodzenie szpiku
Pojawienie się żółtaczki
Pojawienie się żółtaczki
Zaburzenia ze strony przewodu
Zaburzenia ze strony przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Bóle głowy i bóle stawów
Bóle głowy i bóle stawów
Leki używane w leczeniu
Leki używane w leczeniu
otyłości
otyłości
Inhibitory lipaz przewodu
Inhibitory lipaz przewodu
pokarmowego
pokarmowego
orlistat
orlistat
Blokery transportu serotoniny
Blokery transportu serotoniny
Sibutramina
Sibutramina
Orlistat
Orlistat
Bloker lipaz przewodu poakrmowego
Bloker lipaz przewodu poakrmowego
Blokuje długotrwale centrum
Blokuje długotrwale centrum
aktywne enzymu lipazy prowadząc
aktywne enzymu lipazy prowadząc
do zahamowania hydrolizy
do zahamowania hydrolizy
trójglicerydów
trójglicerydów
Zmniejsza wchłanianie tłuszczów z
Zmniejsza wchłanianie tłuszczów z
przewodu pokarmowego
przewodu pokarmowego
Orlistat
Orlistat
Lek stosuje się w leczeniu otyłości i
Lek stosuje się w leczeniu otyłości i
znacznej nadwagi przy BMI > 30
znacznej nadwagi przy BMI > 30
Powoduje powstawanie tłuszczowych
Powoduje powstawanie tłuszczowych
stolców
stolców
Bóle brzucha, wzdęcia
Bóle brzucha, wzdęcia
Działania niepożądane nasilają się
Działania niepożądane nasilają się
przy diecie wysokotłuszczowej
przy diecie wysokotłuszczowej
Sibutramina
Sibutramina
Hamuje wychwyt zwrotny NA, 5-HT i
Hamuje wychwyt zwrotny NA, 5-HT i
DA
DA
Wzmaga uczucie sytości po posiłku
Wzmaga uczucie sytości po posiłku
Nasila metabolizm głównie poprzez
Nasila metabolizm głównie poprzez
wzmaganie termogenezy
wzmaganie termogenezy
Sibutramina
Sibutramina
Może powodować
Może powodować
Kołatanie serca
Kołatanie serca
Zespół serotoninowy
Zespół serotoninowy
Uderzenia gorąca
Uderzenia gorąca
Wzrosty ciśnienia krwi
Wzrosty ciśnienia krwi
Drgawki
Drgawki
Małopłytkowość
Małopłytkowość
Profilaktyka i
Profilaktyka i
leczenie
leczenie
osteoporozy
osteoporozy
Osteoporoza jest schorzeniem kości (osteopatią)
Osteoporoza jest schorzeniem kości (osteopatią)
uwarunkowanym zaburzeniami przemiany materii tkanki
uwarunkowanym zaburzeniami przemiany materii tkanki
kostnej, które prowadzi do uogólnionego lub (znacznie
kostnej, które prowadzi do uogólnionego lub (znacznie
rzadziej) miejscowego zmniejszenia masy kostnej
rzadziej) miejscowego zmniejszenia masy kostnej
przypadającej na jednostkę objętości oraz do zaburzenia
przypadającej na jednostkę objętości oraz do zaburzenia
mikroarchitektury tkanki kostnej.
mikroarchitektury tkanki kostnej.
Wskutek strukturalnych i czynnościowych zmian dochodzi
Wskutek strukturalnych i czynnościowych zmian dochodzi
do złamań kości (przede wszystkim szyjki kości udowej,
do złamań kości (przede wszystkim szyjki kości udowej,
kości przedramienia i kręgów)
kości przedramienia i kręgów)
W odróżnieniu od krzywicy i osteomalacji nie występują
W odróżnieniu od krzywicy i osteomalacji nie występują
zaburzenia mineralizacji
zaburzenia mineralizacji
Profilaktyka : regularny wysiłek fizyczny, 1000mg (najlepiej
Profilaktyka : regularny wysiłek fizyczny, 1000mg (najlepiej
2000mg) wapnia dziennie (mleko i przetwory); w starszym
2000mg) wapnia dziennie (mleko i przetwory); w starszym
wieku dodatkowo 500 jednostek D3
wieku dodatkowo 500 jednostek D3
Leki używane w leczeniu
Leki używane w leczeniu
osteoporozy
osteoporozy
Preparaty wapnia
Preparaty wapnia
Bisfosfoniany
Bisfosfoniany
Kalcytonina
Kalcytonina
Preparaty wapnia
Preparaty wapnia
W objawach osteoporozy w przebiegu
W objawach osteoporozy w przebiegu
przewlekłego niedożywienia, zaburzeń
przewlekłego niedożywienia, zaburzeń
wchłaniania, zaburzeń funkcji
wchłaniania, zaburzeń funkcji
przytarczyc
przytarczyc
Podaje się najczęściej w połączeniu z
Podaje się najczęściej w połączeniu z
lekami hormonalnymi i kalcytoniną lub
lekami hormonalnymi i kalcytoniną lub
bisfosfonianami
bisfosfonianami
Czasem dołącza się Vit D3
Czasem dołącza się Vit D3
Glukonian wapnia i mleczan wapnia
Glukonian wapnia i mleczan wapnia
Bisfosfoniany
Bisfosfoniany
Bisfosfoniany przez skuteczne
Bisfosfoniany przez skuteczne
hamowanie aktywności osteoklastów
hamowanie aktywności osteoklastów
blokują uwalnianie wapnia z tkanki
blokują uwalnianie wapnia z tkanki
kostnej, a także resorpcję kości.
kostnej, a także resorpcję kości.
Bisfosfoniany
Bisfosfoniany
Wbudowują się do hydroksyapatytów
Wbudowują się do hydroksyapatytów
i powodują hamowanie funkcji
i powodują hamowanie funkcji
osteoklastów
osteoklastów
Mają zdolność do indukowania
Mają zdolność do indukowania
apoptozy osteoklastów
apoptozy osteoklastów
Zastosowanie obejmuje leczenie
Zastosowanie obejmuje leczenie
osteoporozy a także zaburzeń
osteoporozy a także zaburzeń
związanych z nowotworami
związanych z nowotworami
Bisfosfoniany
Bisfosfoniany
Przedstawiciele:
Przedstawiciele:
Alendronian sodu
Alendronian sodu
- osteoporoza
- osteoporoza
Etidronat
Etidronat
- osteoporoza
- osteoporoza
Risedronat
Risedronat
- choroba Pageta
- choroba Pageta
Triludronate
Triludronate
- choroba Pageta
- choroba Pageta
Pamidronat
Pamidronat
- choroby nowotworowe
- choroby nowotworowe
Kwas zoledronowy
Kwas zoledronowy
- choroby
- choroby
nowotworowe
nowotworowe
Kalcytonina
Kalcytonina
Hormon tarczycy
Hormon tarczycy
Mechanizm działania polega na
Mechanizm działania polega na
obniżaniu stężenia wapnia w
obniżaniu stężenia wapnia w
surowicy
surowicy
Pobudza osteoblasty
Pobudza osteoblasty
Hamuje ilość i aktywność
Hamuje ilość i aktywność
osteoklastów
osteoklastów
Kalcytonina
Kalcytonina
Leczenie hiperkalcemii poprzez
Leczenie hiperkalcemii poprzez
wbudowywanie wapnia do kości
wbudowywanie wapnia do kości
Działanie przeciwbólowe przez
Działanie przeciwbólowe przez
uwalnianie endorfin w OUN
uwalnianie endorfin w OUN
Podaje się w postaci iniekcji oraz w
Podaje się w postaci iniekcji oraz w
postaci aerozolu donosowego
postaci aerozolu donosowego
Kalcytonina
Kalcytonina
Powoduje typowe działania o
Powoduje typowe działania o
charakterze uczuleń ponieważ jest
charakterze uczuleń ponieważ jest
polipeptydem
polipeptydem
Po dłuższym okresie stosowania
Po dłuższym okresie stosowania
powoduje pojawienia się przeciwciał
powoduje pojawienia się przeciwciał