ADAPTACJA NOWORODKA
ADAPTACJA NOWORODKA
Klinika Intensywnej Terapii i Wad
Wrodzonych Noworodków i Niemowląt
ICZMP
Katarzyna Fortecka
ADAPTACJA NOWORODKA
ADAPTACJA NOWORODKA
Szereg procesów dotyczących
wszystkich narządów i układów
mających na celu przystosowanie
noworodka do życia pozałonowego
Adaptacja układu krążenia
Adaptacja układu oddechowego
Adaptacja układu moczowego
Porównanie środowiska
Porównanie środowiska
życia
życia
Wewnątrzłonowe
Ciepło (stała
temperatura)
Ciasno (poczucie
bezpieczeństwa)
Ciemno (brak
negatywnych
bodźców)
Pozałonowe
Zimno
Jasno
PIERWSZY
ODDECH
Głośno
Ocena stanu ogólnego
Ocena stanu ogólnego
noworodka
noworodka
Skala wg Virginii Apgar 0-10 ptk.
Ocena w 1 i 5 minucie życia
5 parametrów:
Czynność serca
Oddechy
Reakcja na bodźce
Napięcie mięśniowe
Kolor skóry
0
1
2
Czynność
serca
Brak
<100/mi
n
>100/min
Oddechy
Brak
Pojedync
ze
Płacz
Reakcja na
bodźce
Brak
Grymas
Kaszel;
kichanie
Napięcie
mięśniowe
Wiotko
ść
Obniżon
e
Prawidło
we
ułożenie
zgięciowe
Kolor skóry Sinica,
bladość
Tułów
różowy,
kończyn
y sine
Różowa
Interpretacja
Interpretacja
8-10 punktów – noworodek w
stanie dobrym
4-7 punktów – noworodek w stanie
średnim (średnia zamartwica)
0-3 punktów – noworodek w stanie
ciężkim (ciężka zamartwica)
Interpretacja c.d.
Interpretacja c.d.
Ocena w 1 minucie –
indentyfikacja noworodków
wymagających natychmiastowej
pomocy
Ocena w 5 minucie – ocena
skuteczności udzielanej pomocy
lub pogarszanie stanu dziecka
Badanie noworodka
Badanie noworodka
1.
Wywiad
2.
Oglądanie
3.
Badanie palpacyjne
4.
Osłuchiwanie
Badanie c.d.
Badanie c.d.
1.
Skóra: kolor, meszek płodowy,
maź płodowa, znamiona, plamy
mongolskie, naczyniaki.
2.
Głowa: ciemię przednie i tylne,
przedgłowie, krwiak
podokostnowy, gałki oczne.
3.
Jama ustna: rozszczep
podniebienia.
Badanie c.d.
Badanie c.d.
4. Układ krążenia: czynność serca
100-140/min, uderzenie koniuszkowe
IV międzyżebrze, tętno na tętnicach
kończyn górnych i dolnych.
5. Układ oddechowy: częstość
oddechów 40-60/min,
nieregularne,tor brzuszny, szmer
pęcherzykowy nieco zaostrzony
Badanie c.d.
Badanie c.d.
6. Jama brzuszna: watroba,
śledziona mogą wystawać 1-2cm
spod łuku żebrowego, kikut pępka.
7. Odbyt: drożność, położenie,
obecność przetok.
8. Narządy płciowe: położenie jąder
w mosznie, wodniaki, przepukliny,
ujście cewki moczowej, łechtaczka
Badanie c.d.
Badanie c.d.
9. Kończyny górne i dolne: ruchy
czynne i bierne, prawidłowo
ułożenie zgięciowe, ocena stawów
biodrowych (objaw Ortolaniego,
objaw Bartolina)
Odruchy fizjologiczne
Odruchy fizjologiczne
Odruch ssania – 34 hbd
Odruch szukania – 34hbd drażnienie okolicy
ust wywołuje obrót głowy w kierunku
bodźca.
Odruch chwytny stóp i dłoni – 28hbd
Odruch Babińskiego – drażnienie bocznej
część podeszwy wywołuje zgięcie
grzbietowe palucha z towarzyszącym
zgięciem podeszwowym pozostałych palców.
Odruchy fizjologiczne c.d.
Odruchy fizjologiczne c.d.
Odruch Moro – reakcja obronna na
gwałtowny bodziec (hałas,
wstrząs) 26-28hbd
Chód automatyczny
Objaw oczu lalki
Adaptacja układu
Adaptacja układu
oddechowego
oddechowego
Płuca płodu formowane od 3
tygodnia ciąży
I etap- faza zarodkowa 3-6 hbd
II etap- faza pseudogruczołowa 6-
17hbd
III etap- faza kanalikowa 17-26 hbd
IV etap- faza pęcherzykowa >27hbd
20 hbd pierwsze ruchy oddechowe
płodu
Płuca wypełnione płynem
owodniowym (prawidłowy wzrost
narządu)
Wysoki opór naczyń płucnych
Mały przepływ krwi przez płuca
Wymiana gazowa możliwa od 24
hbd
Produkcja surfaktantu od 26hbd-
ilość wystarczająca do
prawidłowego funkcjonowania
układu oddechowego 36hbd!!!
U wcześniaków zespół zaburzeń
oddychania (ZZO=RDS)
Adaptacja oddechowa c.d.
Adaptacja oddechowa c.d.
Zimno, światło, hałas-bodźce
stymulujące pierwsze oddechy
Tlen najsilniejszy wazodilator
naczyń płucnych
Spadek oporu płucnego (PVR)
Przepływu krwi przez płuca
Spadek ciśnienia w RV
Adaptacja układu krążenia
Adaptacja układu krążenia
Krążenie płodowe:
1.
RA FoA LA =przeciek prawo lewy
2.
RA RV PA – 10%
3.
RV PA DA – 90%
4.
Wysoki opór naczyń płucnych
5.
Wysokie ciśnienie w prawej komorze
6.
Niski opór łożyska
Adaptacja układu krążenia
Adaptacja układu krążenia
c.d.
c.d.
Krążenie noworodka:
1.
Spadek oporu naczyń płucnychspadek
cisnienia RVwzrost przepływu płucnego.
2.
Zamykanie DA (1 doba życia)przecieku
prawo lewego.
.
3
Ciśnienia w RVodwrócenie przecieku
przez FoA z prawo-lewego na lewo-prawy.
4.
Wzrost ciśnienia systemowego.
5.
Wzrost oporu obwodowego.
Przewód tętniczy – DA
Przewód tętniczy – DA
(ductus arteriosus)
(ductus arteriosus)
Łączy pień płucny z aortą
W życiu płodowym 90% krwi z
pnia płucnego płynie DA do aorty
Zamykanie : n.donoszone-1 doba
życia, wcześniaki: 2-3d.ż
Zamykanie: tlen, NLPZ
Drożność : PGE
2
Adaptacja nerek
Adaptacja nerek
ADAPTACJA NEREK JEST
PROCESEM ŚCIŚLE ZWIĄZANYM
Z ZAKOŃCZENIEM
NEFROGENEZY ORAZ
ADAPTACJĄ UKŁADU KRĄŻENIA I
UKŁADU ODDECHOWEGO
Wpływ zmian w układzie
Wpływ zmian w układzie
krążenia:
krążenia:
Wpływ zmian w układzie oddechowym
Wpływ zmian w układzie oddechowym
Proces adaptacji nerek zarówno u
noworodka donoszonego jak i
przedwcześnie urodzonego
przebiega w III fazach:
I FAZA OLIGURII
II FAZA DIURETYCZNA
III FAZA ZRÓWNOWAŻONEJ
DIUREZY
Faza oligurii
Faza oligurii
Noworodek donoszony – 1 doba
Noworodek urodzony
przdwcześnie – 2-3 doby
Produkcja moczu 0,5-2ml/kg/h
Niskie GFR
Faza diuretyczna
Faza diuretyczna
Noworodek donoszony – 2 – 3 doba życia
Noworodek urodzony przedwcześnie – do
ukończenia 34 tygodnia ciąży
Zmniejszenie objętości
zewnątrzkomórkowej w wyniku utraty
płynów śródmiąższowych (płuca, jelita)
Diureza nie zależna od ilości przyjętych
płynów – 5-8ml/kg/h
Wzrost GFR
Utrata 5-20% masy ciała
Faza zrównoważonej
Faza zrównoważonej
diurezy
diurezy
Noworodki donoszone – od 4 doby życia
Wcześniaki – od ukończenia 34 tygodnia ciąży
Pojawia się później w przypadku niedotlenienia
okołoporodowego, niewydolności krążenia
GFR zmienne w zależności od podaży płynów
Diureza ok. 3 ml/kg/h uzależniona od podaży
płynów oraz stanu klinicznego noworodka
Powrót do wagi urodzeniowej 8-9 doba
Zaburzenia adaptacyjne
Zaburzenia adaptacyjne
Umiarkowany białkomocz
Umiarkowana glikozuria
Mała zdolność do zagęszczania
moczu: 500-700mOsm/l
Adaptacja przewodu
Adaptacja przewodu
pokramowego
pokramowego
Formowany od 4tygodnia ciąży.
Ruchy perystaltyczne od 18 hbd.
Prawidłowa aktywność
motoryczna 30-36 hbd.
Duża aktywność enzymów
porteolitycznych, niska lipazy i
amylazy
Karmienie piersią
Karmienie piersią
Poprawia motorykę przewodu
pokramowego
Przyśpiesza dojrzewanie nabłonków
Dobrze tolerowane składniki
Kolonizacja prawidłowej flory
bakteryjnej
TANIE
Czas na przerwę
Czas na przerwę